|
วันเวลาในอุ้งมือคุณ (ปฏิทินปีใหม่)
ปฏิทิน เป็นคำภาษาบาลี ตรงกับภาษาสันสกฤตว่า ปุรติทิน แปลว่า เฉพาะวัน, สำหรับวัน
ทางเมืองเหนือล้านนา (เชียงใหม่ ลำปาง เชียงราย เป็นต้น) เขียนคำ ปฏิทิน ว่า ปักขทืน ปากว่า ปัก-ขะ-ตืน
ปักขทืน มาจาก คำสองคำ; คำแรกเป็นคำในภาษาบาลีสันสกฤตว่า ปักขะ, ปักษ์ ที่แปลว่า ฝ่าย,ข้าง ซึ่งในที่นี้หมายเฉพาะถึง กิ่งของเดือนนับตามจันทรคติ คือ เดือนหนึ่งมี ๒ ข้าง ได้แก่ข้างขึ้นกับข้างแรม ท่านจึงเรียก พระจันทร์ว่าปักษธร แปลว่า ผู้ทรงไว้ซึ่งสองข้าง (ข้างขึ้นเดือนงายกับข้างแรมเดือนคว่ำ)
เมื่อนำคำว่า ปักขะ ปักษะ มาใช้กับ การกำหนดนับวัน เดือน ปี จึงขึ้นต้นด้วยการแบ่งวันทั้งหมดของเดือนหนึ่ง ๆ เป็น ๒ ปักษ์ นั้นเอง อย่างหนังสือพิมพ์/วารสาร/นิตยสารออกทุกครึ่งเดือน เรียก หนังสือรายปักษ์ และคิดไปอีกอย่างหนึ่งได้ว่านกนั้นเป็นสัตว์ที่มีปีก ๒ ข้าง ท่านจึงเรียกว่า ปักษิน ปักษา ปักษี เป็นต้น
ส่วนคำหลังว่า ทิน (คำท้องถิ่นว่า ทืน) มาจากคำเต็มว่า ทินนะ แปลว่า วัน อย่างเรียกพระอาทิตย์ว่าทินกร เพราะเป็นผู้สร้างหรือทำให้เกิดมี(กลาง)วันขึ้นมา สรุปได้ว่า ปักขะ, ปักษะ + ทินะ, ทืน = ปักขะทืน นั้นเอง
คิดอีกอย่างหนึ่ง การนับวัน เดือน ปี หรือกำหนดนับศักราชของสังคมวัฒนธรรมมนุษย์แบบสากลในโลกนี้ มีสองคติคือจันทรคติอย่างหนึ่งกับสุริยคติอีกอย่างหนึ่ง ดังนั้นเมื่อนำเอาจันทรคติ + สุริยคติ แล้ว จึงเรียกได้ว่า แบบเฉพาะของวัน(ปฏิทิน)นั้นถือเอาตามผู้สร้างผู้กำหนดวันและคืนเป็นหลัก ได้แก่ผู้ถือ ผู้สร้าง ผู้ทรง ผู้ให้เกิด ผู้ทำ (ผู้นั้นเรียกว่า ธร หรือ กร)...ผู้ให้มีวันและคืนขึ้นมา สมมติเรียกว่า พระจันทร์, ปักษธร + พระอาทิตย์, ทินกร = ปักขะทิน, ปักขะทืน หมายถึง ตะวันกับเดือนผู้เป็นเจ้าแห่งคืนวัน อันเป็นผู้กำหนดสร้าง ปฏิทิน ขึ้นมาให้มนุษย์ได้มีได้ใช้สืบกันมา ด้วยประการฉะนี้แล.
ซึ่งความจริงแล้ว คำว่า ปักขทืน (ปักขะทืน)นี้ คำภาษาโบราณก็ใช้เรียกกันมาก่อน คำว่า ปฏิทิน ที่ตรงกับภาษาอังกฤษว่า Calendar เพราะนอกจากหลักฐานการศึกษาว่าด้วย ปักขทืน หรือ ปฏิทินล้านนา แล้ว คำว่า ปักขทืน ยังใช้ในภาษาลาวรวมทั้งลาวทางอีสานอีกด้วย (อ้างอิงจาก สารานุกรมภาษาอีสาน-ไทย-อังกฤษ โดย ปรีชา พิณทอง, โรงพิมพ์ศิริธรรม, อุบลฯ, พ.ศ. ๒๕๓๒ ดู ปฏิทิน หน้า ๔๘๕)
ในปัจจุบันเมื่อนึกเห็นถึง "ปฏิทิน" เราจะนึกหมายไปถึง สิ่งที่สร้างขึ้นมาไว้เป็นแบบสำหรับดูวัน เดือน ปี และความหมายในด้านปฏิบัติแล้ว ก็คือ กำหนดเวลาที่ออกแบบไว้ว่า วัน เดือน ปี นั้น ๆ ตรงกับเมื่อไหร่ เรียกชื่อว่าอะไร รวมไปถึงตารางเวลาที่เราจะต้องหรือควรจะต้องทำอีกด้วย
ในช่วงวันขึ้นปีใหม่ อันเป็นเทศกาลเปลี่ยนศักราช วัน เดือน ปี อย่างเป็นสากลของทุกชนชาติทุกประเทศในโลก นอกจากคนเราจะนึกถึงการเฉลิมฉลองเปลี่ยนศก การส่งของขวัญ ส่งการ์ดความสุข (ส.ค.ส.) ความสนุกสนานจากจากการกินการเที่ยว การพบปะสังสรรค์ในหมู่สมาคมเพื่อนมิตรและเครือญาติกันแล้ว สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้ในเทศกาลปีใหม่นี้ก็คือ "ปักขทืน...ปฏิทิน" นี้เอง
บล็อกวันนี้ก็เลยเอาเรื่องแหล่งความรู้ของการออกแบบปฏิทิน ที่กระทัดรัด สวยงามและใช้งานได้สะดวกมาฝากกัน หากสนใจจะเรียนรู้เพื่อการนำมาปฏิบัติได้จริง ก็เชิญตามลิงค์ที่อ้างอิงไว้ใน a_somjai's blog หน้านี้ไปกันได้เลย (รับรองว่าไม่ผิดหวัง...อิฮิ)
แล้วก็เลยไปลองค้นหา Search by Google ดู .................. วันนี้ 27-12-2007 @ 11:50 AM. ผลการค้นหา พบรายการประมาณ 71,200,000 รายการ สำหรับคำว่า Calendar 2008
ท่านที่สนใจก็เข้าไปดูกันเอง ข้อมูลในนั้นส่วนมากหากอยากได้มาครอบครองก็ต้องเสียตังค์ซื้อละนะ แล้ว่ใครตาดี ๆ ก็จะเห็นบางเว็บ หรือ บาง blog เขาก็มีไว้แจกแบบดาวน์โหลดออนไลน์ไปใช้แบบฟรี ๆ กันได้เลย
อ้าว จริงอะ อย่างมีนางแบบ Play Boy บนแผ่นปฏิทินประจำเดือน ด้วยนะเอ้า...ส่งกะสัยต้อง...ฮิต..(T-เรีย)...มาก ๆ เลย
แต่หากว่า
อยากมีความรู้เรื่องการทำปฏิทินและสร้างสรรค์ทำขึ้นมาเอง ขอแนะนำ...ที่นี้ครับ
เว็บไซต์นี้ชื่อ Infodesign challenge
บอกว่าเป็นเว็บไซต์สำหรับทำการ์ดปฏิทินเพื่อการธุรกิจโดยเฉพาะ.... A better design to fit a year calendar comfortably within a business card. โดยเฉพาะอ่านได้ที่หน้านี้ Thumbnail Gallery of Submissions
เขาบอกว่าเป็นเว็บไซต์ blog ที่คณะเจ้าของเว็บใช้นามร่วมกันว่า eliazar .com
เรา--ผู้เขียนเข้าไปดูคร่าว ๆ แล้ว (เพราะคงไม่มีเวลาไปศึกษาทำจริง ๆ ในเวลานี้) พบว่า... ...การออกแบบผลิตภัณฑ์และผลงานที่แสดงไว้ใน Webblog แห่งนี้ เน้นไปที่ข้อดีของปฏิทินแผ่น/หน้า/ใบเดียว ...
คือว่าปฏิทินนี้
. สร้างขึ้นมาเพื่อให้เราได้เห็น แบบวัน เดือน ปี ที่มีขนาดใหญ่ทุกเดือนเท่ากันในหน้าเดียวกัน ไม่ต้องย้ายกรอบ ย้ายหน้า ย้ายสายตา ไป ๆ มา ๆ ให้เสียเวลา เสียแรงงาน ว่างั้นเต๊อะ
เพราะผู้ออกแบบได้สร้างสรรค์ขึ้นมาเพื่อแก้บัญหา การบอกวันของสัปดาห์ วันที่ของเดือน ในปฏิทินแบบเดิม ๆ นั้นคือ....ปฏิทินแบบเดิม ๆ จะต้องตีช่องบรรจุวันในแต่ละเดือนออกเป็น 12 กรอบ/เดือน ...มันเยอะไป รกรุงรังไป หรือเปล่าล่ะท่าน?
แต่การออกแบบใหม่นี้ เขาสามารถใส่วันในแต่ละสัปดาห์ (วันอาทิตย์-วันจันทร์ 7 วัน) ...ไปพร้อม ๆ กับ...มีช่องบรรจุวันที่ในแต่ละเดือน (วันที่ 1-28/29/30/31) ลงในหน้าปฏิทินแผ่นเดียวกันได้
(หน้าปฏิทินนั้นจะมีขนาดเท่าใดก็แล้วแต่จะสร้างทำขึ้นมา
จากขนาดใหญ่ตามใจคุณ ขนาดใหญ่แบบติดข้างผนัง ขนาดกลางติดผนัง ขนาดตั้งโต๊ะ หรือว่าแบบแผ่นเดียวแนบในสมุดบันทึก ไปจนถึงปฏิทินแผ่นจิ๋วแบบพกพา)
ดูตัวอย่างจากหน้า เว็บไซต์ Infodesign challenge กันเลยดีกว่า
จะเรียนรู้เรื่องการออกแบบยังไง และจะดูตัวอย่างของการออกแบบปฏิทินแนวใหม่นี้ ผลงานโดยผู้เข้าร่วมทำ Workshop บนเว็บไซต์ออนไลน์นี้จากทั่วโลก ก็คลิกตามภาพที่เราเห็นนั้น ๆ ไปได้เลย
และนี้คือตัวอย่างผลงานเพียงบางส่วนนะครับ
..
อยากรู้เรื่องอะไร ยังไง? เมื่อเข้าไปหน้าเว็บไซต์ Infodesign challenge, elzr.com แล้ว
.. ก็คลิกตามภาพปฏิทินใบนั้น ๆ ได้เลย
โชคดีปีใหม่ 2008/2551 ทุกคนครับ
posted by a_somjai on Thursday, December 27, 2007 @ 2:16 PM.
Create Date : 27 ธันวาคม 2550 |
Last Update : 4 มกราคม 2551 2:58:46 น. |
|
1 comments
|
Counter : 1376 Pageviews. |
|
|
|
โดย: =Lord Gary= วันที่: 27 ธันวาคม 2550 เวลา:17:23:40 น. |
|
|
|
| |
|
|