Bloggang.com : sathit 1 :

อาณาจักรตามพรลิงค์

อาณาจักรตามพรลิงค์หรือตัมพะลิงค์ (พุทธศตวรรษที่7–19 )

อาณาจักรตามพรลิงค์ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นอาณาจักรนครศรีธรรมราชนั้นเป็นอาณาจักรโบราณที่มีมาตั้งแต่ก่อนสมัยพุทธศตวรรษที่ 7 มีศูนย์กลางอยู่ที่นครศรีธรรมราชในปัจจุบัน (อาจจะเป็นบริเวณบ้านท่าเรือหรือบ้านพระเวียง) อยู่ทางทิศเหนือ ของอาณาจักรลังกาสุกะ (บริเวณปัตตานี) มีอาณาเขตทางตะวันออก และตะวันตกจรดทะเลอันดามันถึงบริเวณที่เรียกว่าทะเลนอกซึ่งเป็นบริเวณจังหวัดกระบี่ในปัจจุบัน

คำว่า "ตามพ" เป็นภาษาบาลีแปลว่า ทองแดง ส่วน "ลิงค์" เป็นเครื่องหมายบอกเพศเขียนเป็นอักษรภาษาอังกฤษว่า Tambalingaหรือ Tanmaling หรือ Tamballinggam จีนเรียก ตันเหมยหลิง หรือโพ-ลิง หรือโฮลิง(แปลว่าหัวแดง) บางทีเรียกว่าเชียะโท้ว(แปลว่าดินแดง)

อาณาจักรตามพรลิงค์นี้เป็นเส้นทางการเผยแพร่พระพุทธศาสนาแบบลังกาวงศ์ ไปยังอาณาจักรสุโขทัยและดินแดนทั่วแหลมมลายูเนื่องจากอาณาจักรตามพรลิงค์กับศรีลังกามีความสัมพันธ์แบบบ้านพี่เมืองน้องมาแต่สมัยโบราณ

อาณาจักรตามพรลิงค์ มีกษัตริย์สำคัญคือพระเจ้าศรีธรรมาโศกราชและพระเจ้าจันทรภาณุศรีธรรมราชซึ่งทรงสามารถรวบรวมพวกมลายูและแขกทมิฬเข้าไว้ใต้อำนาจ

อาณาจักรตามพรลิงค์นี้เป็นศูนย์กลางการเผยแพร่พระพุทธศาสนาแบบลังกาวงศ์ไปยังอาณาจักรสุโขทัยและดินแดนทั่วแหลมมลายูพระภิกษุจากนครศรีธรรมราชเคยเดินทางไปสืบพระพุทธศาสนาถึงประเทศลังกา

ในพุทธศตวรรษที่7 อาณาจักรตามพรลิงค์ได้ตกเป็นเมืองขึ้นของอาณาจักรฟูนัน ต่อมาในพ.ศ.1318 อาณาจักรตามพรลิงค์ได้ตกเป็นเมืองขึ้นของอาณาจักรศรีวิชัย และพ.ศ.1568 ได้ถูกพวกโจฬะจากอินเดียยกทัพมารุกราน

ในพ.ศ.1658 ได้มีการส่งคณะทูตไปเฝ้าพระเจ้ากรุงจีนราชวงศ์ซ้องที่เมืองไคฟง

พุทธศตวรรษที่16 อาณาจักรตามพรลิงค์ได้ส่งไพร่พลไปช่วยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 สร้างเมืองนครธม

พ.ศ.1813อาณาจักรตามพรลิงค์ได้ตกอยู่ใต้อิทธิพลของอาณาจักร ลังกาสุกะ

พ.ศ.1837 เมืองนครศรีธรรมราชได้เข้ารวมอยู่ในอาณาจักรสุโขทัยและ พ.ศ.1893 เมืองนครศรีธรรมราชได้เข้ารวมกับอาณาจักรอยุธยา

อาณาจักรตามพรลิงค์นี้ ประกอบด้วยเมือง 12 เมือง คือ สายบุรี ปัตตานีกลันตัน ปาหัง ไทรบุรี พัทลุง ตรัง ชุมพร บันทายสมอ สงขลา ตะกั่วป่า และครหิหรือกระบุรี ใช้สัตว์ประจำปีเป็นตราประจำเมืองเช่นสายบุรีใช้ตราหนู ปัตตานีใช้ตราวัว กลันตันใช้ตราเสือปาหังใช้ตรากระต่าย เรียงลำดับไป

สำหรับเมืองบันไทสมอซึ่งใช้ตราลิงนั้นนักโบราณคดีบางท่านเช่น หม่อมเจ้าจันทร์จิรายุรัชนี สันนิษฐานว่าอยู่ที่เมืองกระบี่ซึ่งอาจเป็นที่มาของชื่อเมืองกระบี่ในปัจจุบัน

จดหมายเหตุจีนระบุว่า นครโฮลิง(ตามพรลิงค์)ส่งทูตไปเฝ้าพระเจ้ากรุงจีนใน พ.ศ.1291,1310,1311,1356,1358และพ.ศ.1361

ต่อมาได้มีการเรียกชื่ออาณาจักรตามพรลิงค์ใหม่ว่าอาณาจักรศิริธรรมภายหลังเมื่ออยู่ในอำนาจอาณาจักรสุโขทัยได้เปลี่ยนมาเป็นเมืองศรีธรรมราช

อาณาจักรตามพรลิงค์ มี เมืองรอง ที่สำคัญ อยู่ 2 เมืองเมืองแรกคือ เมืองไชยา ตั้งอยู่ถัดไปทางด้านใต้ ศูนย์กลางอยู่ ที่อำเภอไชยาจังหวัดสุราษฎฺร์ธานี กำเนิดขึ้นพร้อมๆ กับเมืองตามพรลิงค์ ในระยะแรกต่างเป็นอิสระไม่ขึ้นต่อกัน ต่อมาในยุคหลังเมืองไชยากลับขึ้นกับอาณาจักรตามพรลิงค์ในฐานะเมืองอุปราชและคงจะอยู่ในฐานะดังกล่าวเรื่อยมาจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์

เมืองที่สอง คือเมืองสทิง คือ บริเวณโดยรอบทะเลสาบสงขลาจังหวัดสงขลาและพัทลุงส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับเมือง นครศรีธรรมราชในสมัยอยุธยา

(อาณาจักรตัมพรลิงค์เข้าถึงได้จาก//th.wikipedia.org/wiki )

- - - - - - - - - - - - - - -

Create Date : 15 สิงหาคม 2558

0 comments

Last Update : 15 สิงหาคม 2558 22:00:58 น.

Counter : 11616 Pageviews.