ประวัติศาสตร์พะเยา .....บนแผนที่โลก

//phayaoforum.com

พะเยา บนแผนที่โลก
ธันวาคม 9, 2009 by admin
บทความโดย
คุณขนิษฐา วคะสึกะ


เรียน คุณชัยวัฒน์ จันธิมา

ดิฉันได้อ่านพะเยารัฐเป็นบางครั้ง ปกติจะไม่ค่อยชอบอ่านหนังสือพิมพ์ ยอมรับว่ามีเรื่องมากมายที่ดิฉันตกข่าว ตามกระแสโลกปัจจุบันไม่ทัน…แต่ดิฉันกลับรู้สึกสุขสบายใจกว่าแต่ก่อนมาก เพราะเมื่อก่อนเสพข่าวสารต่างๆ แล้วอดไม่ได้ที่จะเกิดอารมณ์ร่วม ก็เพราะยังทำใจไม่ได้กับเหตุการณ์บ้านเมืองในปัจจุบัน เมื่อเดือนตุลาคม ปี 2552 พะเยารัฐ พาดหัวข่าวเหลืองแดงคุยกัน ดิฉันรู้สึกมีความหวังขึ้นมานิดหนึ่ง อย่างน้อยมันก็เป็นจุดแรกที่ทั้งสองฝ่ายมีความพยายามจะยอมรับความคิดเห็นของอีกฝ่าย สิ่งที่ดิฉันมีความปรารถนาอย่างแรงกล้า คือ ขอให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ดลจิตดลใจให้พวกเขาคิดดีทำดีเพื่อความสงบสุขของคนพะเยาอย่างแท้จริงเถิด

ดิฉันไม่ใช่คนพะเยา แต่มีโอกาสได้ทำงานเอ็นจีโอเล็กๆ ในพะเยา เกือบยี่สิบปี ใช้ชีวิตที่พะเยายาวนานกว่าบ้านเกิดของตัวเอง และรักบ้านที่พะเยายิ่งกว่าบ้านเกิดตัวเองเสียอีก ซาบซึ้งกับคำว่าวัฒนธรรมท้องถิ่น และวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวบ้าน ประทับใจทุกครั้งที่ได้เล่นสะล้อ ซอ ซึ้งร่วมกับชาวบ้าน ได้ปั่นจักรยานไปตลาดสดในหมู่บ้านทุกเช้า สนทนาเรื่องสัพเพเหระกับชาวบ้าน

หากมีโอกาสได้เจอเพื่อนๆ ซึ่งอยู่ต่างถิ่น ดิฉันมักจะพูดเสมอว่าพะเยาเป็นเมืองน่าอยู่ โดยเฉพาะเชียงคำที่ที่ดิฉันได้อาศัยพักพิงอยู่ บางครั้งรู้สึกอิจฉาชาวบ้าน ที่เขาได้ใช้ชีวิตที่บ้านเกิด มีความสุขตามอัตภาพในถิ่นฐานที่คุ้นเคย ต่างจากดิฉันที่จะอย่างไรก็เป็นคนต่างถิ่นอยู่ดี หลายๆ หมู่บ้านในพะเยามีสังคมที่ยังหลงเหลือกลิ่นอายวันวาน เยื่อใยไมตรีที่มิได้ขาดสะบั้นไปเลยทีเดียว

วันนี้ดิฉันมีเรื่องตื่นเต้นไม่อยากเก็บงำความรูสึกไว้คนเดียว อยากให้คนพะเยาได้รับรู้และภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์อันเก่าแก่ของบ้านเกิดเมืองนอน เผื่อว่ามันจะช่วยให้คนพะเยาและผู้มีอำนาจบารมีทั้งหลายในพะเยา มีจิตสำนึกรักบ้านเกิดให้มากกว่าผลประโยชน์อื่นใดได้บ้าง

เรื่องของเรื่องคือ สามีของดิฉันซึ่งเป็นผู้ที่สนใจในประวัติศาสตร์เป็นอย่างยิ่ง ไม่ใช่เฉพาะประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่นบ้านเกิดของตัวเขาเองเท่านั้น อาณาจักรเก่าแก่โบราณในโลก เชื้อชาติเผ่าพันธุ์ที่ไหนเป็นอย่างไรก็ดูจะรอบรู้ไม่น้อย เขาเอาหนังสือตำราเรียนสมัยมัธยมปลายของญี่ปุ่นที่เขาเรียนมาให้ดู หนังสือนั้นพิมพ์เมื่อปี คศ.1955 มันเป็นแผนที่โลกที่แสดงถึงภาพอาณาเขตของอาณาจักรต่างๆ ในสมัยโบราณ ตั้งแต่ยุคประวัติศาสตร์ยุคโรมันเรื่อยมา จนถึงศตวรรษที่ 1, 2, 3, 4, 5…ละเอียดชัดเจนมาก



ในหน้าศตวรรษที่ 12 ของแผนที่โลกนั้น บริเวณขวานทองของไทย แน่นอนว่ายังไม่มีประเทศไทย แต่เขียนว่าชนชาติไทย และคำว่า PAYAO ไม่มีสุโขทัย ไม่มีเชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน มีแต่พะเยาเท่านั้น คาดว่าในสมัยนั้นชนชาติไทยคงได้มาตั้งรกรากกันตามบริเวณต่างๆ ในแถบสุวรรณภูมิ แต่ที่เป็นเมืองยิ่งใหญ่และเป็นปึกแผ่นรุ่งเรืองที่สุดในยุคสมัยนั้นคงเป็นที่พะเยา (ภูกามยาว) อาณาจักรใกล้เคียงที่ยิ่งใหญ่พอกันคือ CHAMPA (จามปา-ปัจจุบันอยู่ในเวียดนาม) และอาณาจักร PAGAN (พุกาม- ในพม่า) อาณาจักร ANGKOR (อังกอร์-ในเขมร) ส่วนประวัติศาสตร์จีนตรงกับสมัยราชวงศ์ซ่ง มีเมืองหลวงอยู่ที่เมืองไคฟง(ที่มีเปาบุ้นจิ้น) นั่นไง หน้าถัดมาก็จะเป็นศตวรรษต่อๆ มา อาณาจักรที่มีความรุ่งเรืองต่อๆ มา คือ ล้านช้าง ล้านนา สุโขทัย อยุธยา ตามลำดับ

แต่นั้นไม่สำคัญเท่าไร ที่น่าภูมิใจ คือ ในบรรดาชนชาติไทยที่ตั้งรกรากอยู่บริเวณสุวรรณภูมินี้ ที่นี่ อาณาจักรภูกามยาวเคยยิ่งใหญ่และเป็นที่รู้จักของชาวโลกก่อนที่ใดๆ ทั้งสิ้น และยังปรากฏเป็นชื่อเมืองพะเยาที่มีชนชาติไทยอาศัยอยู่จนถึงทุกวันนี้ (อาณาจักรอื่นที่เก่าแก่กว่า เช่น ทวาราวดี หรือหริภุญชัย เป็นชนชาติอื่นที่ผู้ครอบครองในพื้นที่นี้มาก่อน ไม่ใช่ชนชาติไทย)

นั่นเป็นร่องรอยในอดีต เหลือเพียงซากปรักหักพัง จะมีลูกหลานชาวพะเยาสักกี่คนที่ยังมองเห็นและภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์อันรุ่งเรืองแต่เก่าก่อน ดิฉันอยากให้ทุกภาคส่วนในพะเยาได้ช่วยกันบอกเล่าตำนานอันยิ่งใหญ่ และทำให้มันเป็นประวัติศาสตร์ที่จับต้องได้ มีพิพิธภัณฑ์ที่น่าสนใจให้เด็ก ๆ ลูกหลานของเราได้สัมผัสได้ศึกษา ก่อนที่มันจะสายไป

และที่สำคัญ อยากให้คนพะเยา ผู้มีอำนาจบารมีทั้งหลายในพะเยา มีจิตปรารถนาดีที่อยากทะนุถนอมพะเยาให้เป็นเมืองที่ร่มเย็นเป็นสุข มีความยุติธรรม รักและภูมิใจในวัฒนธรรมท้องถิ่น ให้ผู้คนมีความเป็นอยู่ที่ดีสมควรแต่อัตภาพ

Create Date : 08 สิงหาคม 2553		3 comments
Last Update : 8 สิงหาคม 2553 2:18:30 น.
Counter : 2675 Pageviews.
Share Tweet