เผาโรงงานแทนทาลัม

.......แร่ดีบุกเป็นทรัพยากรธรรมชาติ ที่ชาวไทยโดยเฉพาะทางภาคใต้ฝั่งอันดามันคุ้นเคยมาแต่ครั้งอดีต เพราะมีการใช้ประโยชน์มาแต่ครั้งสุโขทัย โดยนำมาเป็นส่วนผสมกับโลหะอื่นในการหล่อพระพุทธรูป,ระฆัง เป็นต้น หลังจากที่มีการติดต่อกับชาวต่างชาติ ก็มีการผูกขาด การรับซื้อแร่ดีบุกเพื่อส่งออกไปยังต่างประเทศ ดีบุกกลายเป็นสินค้าสำคัญเพื่อใช้แลกเปลี่ยนกับสินค้าต่างๆที่สยามประเทศไม่มีในขณะนั้น

........ส่วยดีบุกที่เก็บได้จากหัวเมืองภาคใต้ (นครศรีธรรมราช) ส่วนใหญ่ก็ส่งไปจากทางใต้ฝั่งตะวันตก ระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่ ทรัพยากรธรรมชาติที่ถูกสูบไปจากผืนแผ่นดินของไทย เพื่อแลกเปลี่ยนกับการพัฒนาประเทศทุกสมัย ล้วนถูกสร้างภาพให้เป็นความภาคภูมิใจกับประชาชน การได้สิทธิในการใช้ประโยชน์ที่แท้จริงจากทรัพยากรเหล่านั้นถูกกำหนดกฎเกณฑ์ขึ้นโดยกลุ่มคนผู้ผูกขาดอำนาจในประเทศเพียงไม่กี่คน เพื่ออ้างเหตุแห่งการพัฒนา แต่เบื้องหลังกลับอาศัยฉกฉวยเอาผลประโยชน์ที่มีมหาศาล จัดสรรผลประโยชน์แก่นายทุนต่างชาติที่สร้างสายสัมพันธ์กับผู้ปกครองหัวเมืองหรือเจ้าเมืองบางคนในอดีตหรือนักการเมืองและข้าราชการในปัจจุบัน ส่วนที่ตกถึงมือประชาชนในประเทศเป็นแค่เศษเงินจากการใช้จ่ายหรือจากการจ้างงานที่หลายคนอุปโลกน์ขึ้น ว่านี่คือการสร้างความร่ำรวยให้ชุมชน


........ประมาณปีพ.ศ. 2450 สัมปทานแร่ดีบุกในภูเก็ต ได้มีการกระทำขึ้นกับชาวต่างชาติ หลังจากการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการขุดแร่ที่สามารถขุดได้มากมายโดยอาศัยเรือขุด ทำให้การขุดและถลุงแร่ที่ทำกันมาแบบเดิมเปลี่ยนไป


......... หลายสิบปีผ่านไปของอุตสาหกรรมนี้ เริ่มมีสัญญาณบ่งบอกว่าจะมีการเปลี่ยนแปลง การลดลงของปริมาณแร่ที่เคยมีมหาศาล การต่ำลงของราคาในตลาดโลก การเพิ่มขึ้นของต้นทุนการผลิต การพัฒนาด้านการท่องเที่ยว การเติบโตทางปัญญาของประชาชน บริษัท เรือขุดแร่ในทะเลของต่างชาติและของไทยเองค่อยๆทยอยปิดหรือเปลี่ยนมือ เพราะประสบปัญหาขาดทุน บ้างก็เริ่มมีกรณีพิพาทกับชุมชน ประทานบัตรกับต่างชาติบางแห่งถูกยกเลิกเนื่องจากการเรียกร้องของนักศึกษายุคประชาธิปไตยเต็มใบ บริษัทถลุงแร่รายใหญ่ของต่างชาติ ก็มีการเปลี่ยนโครงสร้างผู้ถือหุ้นใหญ่ แต่หากยังคงดำเนินการเรื่อยมา โดยอาศัยรายได้จากการรับถลุงแร่และส่วนต่างในการรับซื้อแร่จากรายย่อยเพื่อส่งต่อไปยังต่างประเทศ


.........“แทนทาลัม” เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งที่มีค่ามาก เป็นแร่ที่ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตสมัยใหม่ที่นักวิทยาศาสตร์เริ่มพัฒนามาใช้กับชิ้นส่วนยานอวกาศ,ขีปนาวุธนิวเคลียร์,อุปกรณ์อิเลคทรอนิคส์ ฯลฯ พบเจือปนอยู่เป็นกากแร่(ขี้ตะกรัน)ที่เกิดขึ้นจากการถลุงแร่ดีบุก ในอดีตถือว่าเป็นกากแร่ไร้ค่าที่ต้องคัดออกจากดีบุก มีการนำไปถมทิ้งตามที่ลุ่มต่างๆแทนกรวดแทนหิน แร่แทนทาลัมภายหลังสำรวจพบว่ามีมากที่สุดในโลก ที่ภาคใต้ของไทยที่เป็นแหล่งขุดและถลุงแร่ดีบุก แต่ในอดีต บริษัทถลุงแร่ ต่างชาติ กลับนำผลพลอยได้มหาศาลที่เกิดขึ้นนี้ ออกต่างประเทศในรูปกากแร่ที่ไม่มีมูลค่าใดๆ ทำให้ไทยสูญเสียผลประโยชน์อย่างมากจากค่าภาษีภาคหลวง นี่คือความไม่รู้ทันของความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ มีแค่คนในบริษัทนั้นเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่ทราบเรื่องนี้



.... หลังจากที่ความจริงปรากฏว่า แร่แทนทาลัม มีมูลค่าซื้อขายกันในตลาด รัฐจึงมีการจัดเก็บภาษีการส่งออกและจัดระบบควบคุมดูแล ทำให้คุณค่าของขี้ตะกรันก็กลายเป็นที่เลื่องลือของประชาชนในพื้นที่ สถานที่ใดในอดีตที่ได้รับการถมหรือทิ้งขี้ตะกรันหรือเดิมเคยเป็นที่ถลุงแร่ จะมีประชาชนจำนวนมากเข้าไปขุดหา ถนนหนทางที่สาธารณะถูกขุดจนเป็นหลุมบ่อ ถนนบางสายทรุดลงเนื่องจากมีผู้ลักลอบขุดจนเป็นอุโมงค์กลวง บ้านเรือนบางหลังที่แต่ก่อนมีการนำตะกรันมาถมแทนหินแทนดินก็ถูกขุดชนิดบ้านใครบ้านมัน จนสร้างความร่ำรวยมหาศาลให้เจ้าบ้านเลยทีเดียว มีพ่อค้าตั้งโต๊ะรับซื้อถึงที่ ราคาตะกรันก็พุ่งสูงขึ้นๆ บ้างก็ทำการการกักตุนเพื่อรอให้ราคาพุ่งสูงขึ้นไปอีก พ่อค้าที่เคยรับซื้อแร่ดีบุก ก็หันมารับซื้อตะกรันด้วย จนวงการแร่ดีบุกที่ซบเซากลับคึกคักขึ้นถนัดตา



..........ปี 2529 โรงงานไทยแลนด์แทนทาลัม ได้อุบัติขึ้นจากกลุ่มทุนต่างชาติ ร่วมกับทุนท้องถิ่น เพื่อทำการผลิตแร่แทนทาลัมในจังหวัดภูเก็ต ด้วยการสนับสนุนด้านเงินทุนจากรัฐบาลพลเอกเปรมในสมัยนั้น ระหว่างการดำเนินการก่อสร้างและจวนจะแล้วเสร็จได้เกิดกระแสข่าวสะพัดไปทั่วเกาะภูเก็ต เกี่ยวกับผลกระทบอันอาจเกิดจากสารกัมมันตรังสีที่จะมีขึ้นจากกระบวนการถลุงแร่แทนทาลัม เหตุการณ์ ถูกผูกโยงไปกับข่าวโรงไฟฟ้านิวเคลียร์เชอร์โนบิลในรัสเซีย เกิดการรั่ว และโรงงานยูเนียนคาร์ไบด์ ในอินเดียระเบิด ส่งผลกระทบกับชีวิตคนและสิ่งแวดล้อมเป็นวงกว้าง นับเป็นตัวปลุกเร้าให้ชาวภูเก็ตตื่นตัว และกลัวภัยอันตรายที่จะเกิดขึ้น เพราะภูเก็ตในยุคนั้นเริ่มเปลี่ยนผ่านจากเมืองอุตสาหกรรมเหมืองแร่ มาเป็นเมืองอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวแล้ว และกำลังเติบโต



....แม้จะได้รับการชี้แจงจากผู้ประกอบการบ้าง แต่ก็ไม่ให้น้ำหนักความสำคัญกับปัญหานี้ มีการจัดตั้งมวลชนของนักศึกษาและนักวิชาการที่ได้ศึกษาผลกระทบ มีการประชุมแกนนำกลุ่มชาวบ้านหลายสาขาอาชีพเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น มีการจัดเวทีปราศรัยตามจุดสำคัญๆ เพื่อให้ประชาชนตระหนักและร่วมกันคัดค้านโครงการนี้



.........กระแสการต่อต้านยิ่งหนักหน่วงขึ้นเมื่อยังไม่ได้รับคำยืนยันใดๆจากรัฐบาล เพราะรัฐบาลเองก็ไม่สามารถให้ความมั่นใจได้ว่าจะปลอดภัย ฝ่ายนายทุนเจ้าของโรงงานก็มีการกล่าวดูแคลนชาวบ้าน แผ่นผ้าประท้วงถูกจัดทำขึ้นผืนแล้วผืนเล่าเพื่อติดตั้งตามถนนหนทางและที่สาธารณะต่างๆ คำอธิบายจากผู้เกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็นฝ่ายรัฐบาลหรือฝ่ายโรงงานไม่มีความหมายอีกต่อไป เหลือเพียงคำสั่งให้ยกเลิกโครงการเพียงอย่างเดียวเท่านั้น


......... เช้าวันจันทร์ที่ 23 มิถุนายน 2529 ประชาชนรวมตัวกันเรือนแสน ร้านค้าทั้งหลายต่างพากันปิด ตลาดสดไม่มีการจำหน่ายสินค้า นักเรียนนักศึกษาครูบาอาจารย์ และชาวบ้านทุกสาขาอาชีพ พากันปิดบ้านเพื่อมาร่วมแสดงพลังพร้อมชูป้ายต่อต้าน และเดินทางไปสมทบกันที่ศาลาประชาคมจังหวัดภูเก็ต เพื่อรับฟังคำชี้แจงจากรัฐมนตรีอุตสาหกรรม จิรายุ อิศรางกูล ณ.อยุธยา มวลชนกระจายเป็นหลายส่วน ทั้งในเมืองและนอกเมือง ประกอบกับเป็นช่วงหาเสียงเลือกตั้งที่ผู้สมัคร สส.มีการปราศรัยและบางคนมีแผนที่จะหาประโยชน์จากการยกเลิกโครงการนี้ด้วย บางกลุ่มก็ไปรอรับท่าน รมต.ที่สนามบิน


...........ขบวนรถบรรทุกขนคนเข้ามาจากต่างอำเภอคันแล้วคันเล่า มีการปราศัยผ่านเครื่องประกาศ มีการร้องเพลงปลุกใจ บ้างก็ว่ามีคนจังหวัดใกล้เคียงมาหนุนช่วย เวลาผ่านไปเนิ่นนาน ด้วยอากาศที่ร้อน และหลายคนเริ่มหิว เริ่มมีอารมณ์โกรธแค้น ข่าวลือต่างๆมากมายจนสับสน ข่าวว่ารมต.โดนรุมทำร้ายเมื่อแวะลงระหว่างทาง เพื่อกราบไหว้อนุสาวรีย์ท้าวเทพฯ บ้างก็ว่าเหตุเกิดที่สนามบินจากกลุ่มที่หามโลงศพไปรอรับ ข่าวรมต.จะไม่ยอมเข้ามาพบปะชี้แจงตามนัดได้สะพัดไปพร้อมๆกับความผิดหวังของผู้ชุมนุม หินหลายก้อนถูกเก็บเอาข้างๆศาลาประชาคม เพื่อขว้างทำลายสถานที่นี้เสีย ไม่มีใครคุมฝูงชนได้อีกแล้ว แกนนำหลายคนเริ่มเผ่นหนีด้วยไม่สามารถคุมได้ แต่มีอีกหลายคนเริ่มเร่าร้อน บางกลุ่มยกกำลังไปโรงแรมในตัวจังหวัดเพราะมีข่าวรมต.จะเข้าพักที่นั่น เจ้าหน้าที่ตำรวจต้องทำงานอย่างหนักมีการตรึงกำลังภายในโรงแรมแห่งนั้น

.............ข่าวรมต.ถูกปิดเป็นความลับ ไม่มีใครสามารถชี้แจงได้ว่าอยู่ที่ไหนอย่างไรแต่ก็ปล่อยข่าวออกมาต่างๆนาๆ ผู้ชุมนุมต่างโห่ร้องเรียกหาผู้เกี่ยวข้อง มือหนังสติ๊กทำงานอย่างใจเย็น เป้าหมายคือหน้าต่างโรงแรมแต่ละชั้นอย่างแม่นยำ สักครู่มีเจ้าหน้าที่ตำรวจหลายนายถือปืนยาวบ้างมีปืนพกบ้าง เดินออกทางด้านหน้าโรงแรมเพื่อบีบขับไล่ฝูงชนที่ยังยืนออกันเป็นจำนวนมาก เสียงโห่ไล่จากในกลุ่มดังออกไป และพยายามที่จะขอเข้าพบรมต.ที่หลายคนเชื่อว่าอยู่ภายในโรงแรมนั้นให้ได้ เสียงปืนของตำรวจนายหนึ่งถูกยิงขึ้นฟ้าหนึ่งนัด ก่อนที่จะเกิดจลาจลใหญ่และสร้างความบอบช้ำให้ภูเก็ต


......กระจกโรงแรมถูกทุบทิ้งกระจายข้าวของถูกรื้อทิ้ง บางคนฉวยโอกาสขโมยของ ฝูงชนบางคนบุกเข้าไปในโรงแรมรื้อทำลายทรัพย์สินทุกอย่าง ผู้เกี่ยวข้องทุกคนประเมินเหตุการณ์ผิดพลาด รถยนต์หลายคัน รวมทั้งรถตำรวจถูกพลิกหงายท้อง ถังน้ำมันถูกทุบจนแตก ตามด้วยจุดไฟเผาทำลาย รถบัสคันใหญ่ถูกโยกไปมาให้หงาย แม้ไม่สำเร็จแต่ก็ไม่รอดจากการถูกเผา สถานการณ์รุนแรงขึ้น ใครบางคนบนตึกข้างๆโรงแรมยืนบันทึกเหตุการณ์ด้วยกล้องวีดิโอ ผู้ชุมนุมตะโกนด่าไล่และขว้างปาขึ้นไป


......... กลุ่มชนกระจายเข้าทำลายทรัพย์สินของรัฐ ป้อมตำรวจ,สัญญาณไฟตรงสี่แยกหลายแห่งโดนทุบทิ้ง บางกลุ่มก็เข้าขว้างปาหน้าบ้านพักคหบดีจังหวัดหรือบ้านนายทุนท้องถิ่นที่มีข่าวว่ามีส่วนร่วมกับโรงงานแห่งนี้ ข่าวโรงงานแทนทาลัมที่อยู่ห่างออกไปก็กำลังถูกอีกลุ่มหนึ่งเผาทำลาย หลายคนได้ข่าวรีบบึ่งไปสมทบด้วยทันที


.........โรงงานไทยแลนด์แทนทาลัม ที่ตั้งตระหง่านรอเวลาเปิด มีควันดำพวยพุ่ง กลุ่มชนหลายคนเข้าทำลายทรัพย์สินและไม่วายมีคนฉวยโอกาสขโมยทรัพย์สินออกไปด้วย ถนนทางเข้าถูกปิดกั้นด้วยกิ่งไม้และยางรถยนต์เป็นระยะๆ “เฮ้ย นักข่าวๆ” สิ้นเสียงร้องฝูงชนกลุ่มหนึ่งก็กรูเข้าจะทำร้ายชายคนหนึ่งที่สะพายกล้อง เขาวิ่งหนีตายเข้าไปในป่าที่มีน้ำขังข้างทาง โดยไม่ทราบชะตากรรม กลุ่มชนเข้ามาเพิ่มเติมทวีจำนวนขึ้นในเย็นวันนั้น หลายคนเป็นแค่นักสังเกตการณ์ ตกค่ำเจ้าหน้าที่เริ่มคุมสถานการณ์ได้แล้วมีการเรียกกำลังเสริมจากกองทัพภาค 4 เพื่อรับมือกับฝูงชน


.....หลังเหตุร้ายในคืนนั้น แกนนำบางคนต้องหลบหนี ผู้ก่อเหตุหลายรายต้องซ่อนตัว บ้างก็มอบตัวกับเจ้าหน้าที่ หลักฐานจากวีดิโอมัดตัวผู้กระทำผิด นักการเมืองบางคนได้ถึงฝั่งฝัน แต่บางคนกลับตกต่ำสุดๆ หลายคนในประเทศประณามคนภูเก็ต นักวิชาการบางคนสรุปเหตุการณ์ว่าเป็นแผนทำลายของสิงค์โปร์ ผู้มีอำนาจบางคนในประเทศโยงเหตุการณ์นี้ให้เกี่ยวกับ ขจก.และ ผกค.ได้อย่างทุเรศที่สุด เมื่อใดที่อ้างว่าเพื่อประโยชน์ของคนส่วนใหญ่ในประเทศ แลกกับการต้องสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ เหตุการณ์เดิมๆก็ประทุขึ้นมาครั้งแล้วครั้งเล่าโดยไม่มีทีท่าว่าจะจบลงเมื่อใด .

.......ตั้งแต่ยุคอดีตหลายร้อยปีจวบจนปัจจุบัน ภูเก็ตยังคงเป็นมุกเม็ดงาม เป็นที่ตักตวงผลประโยชน์อันโอชะของผู้ปกครอง แม้รูปแบบจะเปลี่ยนไปบ้างจนใครหลายคนไม่อาจมองเห็นแต่ผลลัพธ์จะปรากฏในตอนท้ายทุกที.



........บันทึกด้วยมุมมองส่วนตัวของข้าพเจ้าผู้ได้อยู่ร่วมในเหตุการณ์ครั้งนั้น.......

Create Date : 02 กุมภาพันธ์ 2551		0 comments
Last Update : 11 มีนาคม 2551 9:09:44 น.
Counter : 2998 Pageviews.
Share Tweet