ตามเด็กๆ ไปทริป .. อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ( ตอนที่ 2 )

ตอนที่แล้วเราแวะที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว เพื่อชมผังรวมของโบราณสถานทั้งหมดในอุทยานประวัติศาสตร์ เด็กๆ จะได้เห็นภาพรวมว่าวันนี้เราจะไปที่ไหนกันบ้าง ออกจากศูนย์บริการนักท่องเที่ยว เราก็เข้าวัดพระพายหลวง แล้วก็เดินไปวัดพระสี่อิริยาบถ ( เมื่อวานสะกดผิดค่ะ )

ถึงตอนนี้...เราจะไปวัดศรีชุมกันค่ะ

ถึงวัดศรีชุม น้องอ๊อฟก็กวาดต้อนประชาชนให้ลงจากรถ แล้วก็เลคเชอร์ ... ไม่ได้ไปที่ไหนไกลหรอก ก็อาศัยสนามหญ้าหน้าวัดนั่นเอง วัดนี้คิวออมค่ะ


"วัดศรีชุม" คำว่า "ศรี" มาจากคำเรียกพื้นเมืองเดิมของไทยว่า "สะหลี" ซึ่งหมายถึง ต้นโพธิ์ค่ะ ดังนั้นชื่อ ศรีชุม จึงหมายถึงดงของต้นโพธิ์ แต่ในหนังสือพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาที่เขียนในสมัยอยุธยาตอนปลาย ไม่เข้าใจความหมายนี้แล้ว จึงเรียกสถานที่นั้นว่า "ฤๅษีชุม"

พอความเข้าใจเพี้ยน ความหมายก็เปลี่ยนไปค่ะ

วัดศรีชุม เป็นโบราณสถานที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเมืองสุโขทัย สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยพ่อขุนรามคำแหงค่ะ ในวัดปรากฏโบราณสถานขนาดใหญ่ลักษณะมณฑปรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นขนาดใหญ่เต็มมณฑป และสันนิษฐานว่าในอดีตตัวมณฑปน่าจะมีหลังคาคล้ายโดม ตัวมณฑปนั้นตั้งอยู่บนฐานสูง ด้านหน้าเปิดเป็นช่องเห็นพระพักตร์พระพุทธรูปงดงามแต่ไกล

ผังของวัดศรีชุมก็แปลกกว่าวัดทั่วไปค่ะ เพราะว่าใช้มณฑปที่มีพระพุทธรูปขนาดใหญ่ประดิษฐานเป็นประธานของวัด เปรียบเป็นอุเทสิกเจดีย์ และมีพระวิหารต่อออกมาแบบที่เป็นที่นิยมในสมัยนั้น นักโบราณคดีให้ความเห็นว่ามณฑปพระอจนะน่าจะสร้างโดยมีคติเป็นพระคันธกุฎี คือที่ประทับของพระพุทธเจ้าในสมัยพุทธกาลค่ะ



พระพุทธรูปที่ประดิษฐานในมณฑป มีชื่อว่า "พระอจนะ" คำว่า "อจนะ" เข้าใจว่าจะมาจากภาษาบาลีว่า "อจละ" ค่ะ แปลว่า "ผู้ไม่หวั่นไหว มั่นคง" "ผู้ที่ควรแก่การเคารพกราบไหว้"

พระอจนะเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบ เป็นปูนปั้น แกนในก่ออิฐและศิลาแลง หน้าตักกว้าง 11.30 เมตร สูง 15 เมตร องค์พระพุทธรูปมีขนาดใหญ่เต็มวิหาร เป็นศิลปะแบบสุโขทัยค่ะ


ภาพนี้มักจะถูกใช้เป็นภาพถ่ายเพื่อโปรโมทวัดค่ะ มือสวยเชียว


ตัวโบราณสถานประกอบด้วยอาคารหลัก 2 หลัง หลังแรกเป็นมณฑปรูปสี่เหลี่ยมกว้าง 32 คูณ 32 ม. สูง 15 ม. ภายในประดิษฐานพระพุทธรูป ในด้านหน้าเป็นวิหารหลวงมี 6 ห้อง ปรากฏในศิลาจารึกว่า “เบื้องตีนนอน” อยู่ทางทิศเหนือ จะมีพระพุทธรูปใหญ่ “เบื้องหัวนอน” จะอยู่ทางทิศใต้ สมัยพ่อขุนรามคำแหงโปรดให้สร้างมณฑปครอบพระพุทธรูปไว้ และในสมัยพระเจ้าลิไทโปรดให้ก่อผนังใหม่อีกข้างให้ห่างจากผนังเดิมหนึ่งเมตรครึ่งค่ะ โดยช่องว่างให้ทำบันได เป็นอุโมงค์ขึ้นไปทางด้านหลังองค์พระค่ะ ..

แล้วก็มีการขังตัวเองอยู่ในกรง...แม๊... เดี๋ยวก็ทิ้งซะนี่


ในการสร้างมณฑปที่มีผนัง 2 ชั้นนั้นได้รับอิทธิพลศิลปะโปโลนนารวะของลังกา ซึ่งแพร่หลายมากในสมัยปรกมพาหุ ในสมัยพ่อขุนรามคำแหงนิยมสร้างพระอัฏฐารส และสมัยพระยาลิไทนิยมสร้างพระสาวกลีลา

และเพราะว่าผนังมณฑปมี 2 ชั้นนี่เองค่ะ ทำให้เกิดตำนาน พระพูดได้ขึ้นมา ตำนานก็มีอยู่ว่า ....

ในสมัยอยุธยา เมื่อครั้งสมเด็จสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ประกาศอิสรภาพในปี พ.ศ. 2127 ที่เมืองแกลง ทำให้หัวเมืองต่างๆ ยกเลิกการส่งส่วยให้กับพม่า แต่ยังมีเมืองเชลียง ( สวรรคโลก ) ที่ไม่ยอมทำตามพระราชโองการของพระองค์ พระองค์จึงนำทัพเสด็จมาปราบเมืองเชลียง และได้มีการมาชุมนุมทัพที่วัดศรีชุมแห่งนี้ก่อนที่จะไปตีเมืองเชลียง และด้วยการรบในครั้งนั้นเป็นการรบระหว่างคนไทยกับคนไทยด้วยกัน ทำให้เหล่าทหารไม่มีกำลังใจในการรบไม่อยากรบ สมเด็จพระนเรศวรจึงได้วางแผนสร้างกำลังใจให้กับทหารโดยการให้ทหาร คนหนึ่งปีนบันไดขึ้นไปทางด้านหลังองค์พระ และพูดให้กำลังใจแก่เหล่าทหาร ทำให้ทหารเกิดกำลังใจที่จะต่อสู้

เด็กๆ เรา เห็นช่องไม่ได้ เป็นต้องทดลองดูว่าจะสามารถรึเปล่า..ถือว่าตัวเล็กนะ เข้าไปอยู่ในช่องนั้นได้ ... แต่ไม่ต้องกลัวว่าเข้าไปแล้วจะติดอยู่ด้านในนะคะ เพราะว่าเขาเปิดให้เข้าไปแค่นิดเดียวเองค่ะ


เด็กๆ ออกมาพักผ่อนอยู่ใต้ร่มเงาข้างๆ มณฑปค่ะ เช็คชื่อด้วยภาพถ่าย .. แต่ละคนเริ่มอ่อนแรง เพลียค่ะ แดดร้อน ลมไม่มี ยิ้มในรูปก็เลยออกจะแหยๆ...


ก่อนจะลาจากวัดศรีชุม ก็แวะซื้อโปสการ์ดส่งให้คนที่ไม่ได้มาด้วยกัน .. แทนความคิดถึงค่ะ
( เค้าคิดถึงจริงๆ น๊าาาาา... )

ยังไม่ถึงอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยสักทีนี่นะ คราวหน้าก็แล้วกันค่ะ…

หมายเหตุ : ที่มาของข้อมูลจากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรีค่ะ

Create Date : 26 มิถุนายน 2550 Last Update : 26 มิถุนายน 2550 0:00:03 น. Counter : 1468 Pageviews.		18 comments
Share Tweet