🎀รถลากรถเจ๊ก🎀

	รถลากในประเทศไทยหรือที่เรียกกันว่า รถเจ๊ก เพราะพาหนะประเภทนี้มีแต่คนจีนเป็นผู้มีอาชีพรับจ้างลาก ดั้งเดิมเป็นของญี่ปุ่น แต่แรกเมื่อในรัชกาลที่ 4 นั้น พวกพ่อค้าสำเภานำมาน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ จึงโปรดฯให้ซื้อเข้ามาพระราชทานเจ้านาย และขุนนางผู้ใหญ่บ้าง สั่งซื้อกันเองบ้าง ใช้เป็นพาหนะส่วนพระองค์และส่วนตัว แต่ที่สั่งมาใช้วิ่งรับส่งคนโดยสารและบรรทุกของนั้น ผู้สั่งเข้ามาเป็นคนแรกชื่อ นายฮ่องเชียง แซ่โหงว เมื่อ พ.ศ. 2417 ต้นรัชกาลที่ 5 เมื่อผู้คนนิยมกันมากขึ้น พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (พุก) จึงตั้งโรงงานทำรถลากขึ้นในเมืองไทยเสียเองโดยสั่งช่างมาจากเมืองจีน รถลากรับจ้างเริ่มมีบนถนนมากขึ้น จนกระทั่งจำเป็นต้องควบคุม พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง จึงโปรดเกล้าฯให้ตราพระราชบัญญัติรถลาก ร.ศ. 120 (พ.ศ. 2444) ขึ้น โดยมีพระราชปรารภว่า "กรุงเทพพระมหานครในทุกวันนี้ มีรถคนลากสำหรับรับจ้างคนโดยสาร และรับบรรทุกของเดินในถนนหนทางทวียิ่งขึ้นเป็นอันมาก แต่รถที่ใช้นั้นไม่แข็งแรงมั่นคง แลไม่มีสิ่งที่สำหรับป้องกันอันตรายของผู้โดยสาร กับทั้งไม่สะอาดเรียบร้อยตลอดไปจนคนลากรถด้วย ย่อมเป็นที่รังเกียจรำคาญแก่ผู้ที่จะใช้รถ หรือผู้เดินทางในท้องถนนร่วมกัน อีกประการหนึ่ง คนที่ลากรถนั้น บางทีรับคนโดยสารหรือรับบรรทุกสิ่งของที่มากหรือหนักเกินกำลังรถที่จะพาไปได้ จนเป็นเหตุเกิดอันตรายแก่คนโดยสารแลคนเดินทางกับทั้งรถ แลไม่เป็นความเรียบร้อยในท้องถนนอีกด้วย" พระราชบัญญัตินี้ บังคับให้ต้องจดทะเบียนรถ และต้องนำรถมาตรวจสภาพต่อเจ้าพนักงานจดทะเบียน หลังจดทะเบียนแล้ว เจ้าหน้าที่จะให้เลขหมายติดรถ และให้เครื่องหมายที่มีเลขตรงกันกับทะเบียนรถให้คนลากติดหน้าอกไว้ให้ตรงกัน บังคับให้จุดโคมไฟเวลากลางคืน และยังมีข้อบังคับปลีกย่อยอีกหลายข้อ เช่นห้ามบรรทุกศพคน ให้จอดพักรถตามที่พนักงานกำหนดไว้เท่านั้น ฯลฯ รถลากหรือรถเจ๊กนี้ วิ่งในถนนตั้งแต่ พ.ศ. 2417 เลิกใช้ตามกฎหมาย เมื่อ พ.ศ. 2478 หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง แยกสามยอด (Sam Yot Intersection) ถนนเจริญกรุงตัดกับถนนมหาไชย Intersection of Charoen Krung Road and Maha Chai Road กรุงเทพมหานคร (พระนคร) | Bangkok ถ่ายเมื่อราวปีค.ศ.1910 (พ.ศ.๒๔๕๓) Image Source: SCG, Thailand ขอขอบคุณ : 77PPP ถนนเจริญกรุง(New Road) สมัยเพิ่งสร้างเสร็จ ปี 2415 new road (Taphan Lek)..... น่าจะเป็นภาพแถวสะพานเหล็กบนตรงตามที่เขียนบอกไว้ ตรงด้านซ้ายน่าจะเป็นเวิ้งสะพานเหล็ก (ต่อมาเรียกเป็นเวิ้งนาครเขษม) พศ.2456 ถนนเจริญกรุงสร้างเสร็จปี 2407 กว้าง 5 วาครึ่ง รถรางเริ่มวิ่ง พศ 2431 ประตูสามยอดถูกรื้อทิ้งประมาณปี พศ 2445(อ้างจากขุนวิจิตรมาตราที่ท่านว่ารื้อก่อนท่านเข้ามาอยู่ กรุงเทพหนึ่งหรือสองปี ท่านมาอยู่กรุงเทพ ปี พศ.2446 ) ภาพนี้น่าจะถ่ายราวปี พศ. 2431-2445 ภาพเล่าเรื่องค่ะ ไม่ทราบว่าที่ใดจริงๆ รถเจ็กลาก หน้าวัดโพธิ์ ภาพถ่ายปี พ.ศ 2490 คุณป้าจ้างรถลากบรรทุกผักมาเต็มคันเลย มีทั้งกระจาดแสดงว่าเป็นแม่ค้าแน่นอน คาดว่าคงจะเป็นตลาดมหานาค ที่มาภาพ : อาจารย์ปุ๊ก ภาพถ่ายย่านสี่กั๊กพระยาสี จากข้อมูลภาพ: ป้ายด้านข้างโชว์ป้ายร้านมิกาซ่า มีขายเครื่องถ่ายรูปญี่ปุ่น (เครดิต เรือนไทย) ภาพไม่ปรากฏปี พ.ศ. ที่ถ่ายไว้ จากข้อมูลภาพ ระบุว่า ภาพเก่าของรถลากบนถนนเจริญกรุง บริเวณสี่กั๊กพระยาศรี เครดิต เรือนไทย (ภาพนำมาจากเวบฝรั่งโดย Eric Lim เขียนในหัวข้อ Favorite Bangkok photographs share your special moments) ปัจจุบัน วินมอไซร์ ยังมีป้ายอัตราค่าบริการ รถเจ็กลากก็มีครับ พระราชบัญญัติฉบับนี้กำหนดอัตราค่าโดยสารรถเจ็กลากไว้ด้วย คือ ระยะทางภายใน 25 เส้น คนเดียว 4 อัฐ สองคน 6 อัฐ ระยะทางภายใน 50 เส้น คนเดียว 6 อัฐ สองคน 8 อัฐ ระยะทางภายใน 75 เส้น คนเดียว 8 อัฐ สองคน 10 อัฐ ระยะทางทุกๆ 25 เส้นต่อไป ระยะละ 2 อัฐ (1เส่นเท่ากลับ40เมตร- 1 อัฐ เท่ากลับ 8 บาทในปัจุบัน โดยประมาณครับ) ค่าคอย ถ้าเกิน 15 นาทีจนถึง 1 ชั่วโมง 4 อัฐ ถ้าเกินนั้นไปชั่วโมงละ 4 อัฐ ค่าโดยสารก็ดี ค่าคอยก็ดี เวลากลางคืนพ้นยามหนึ่งไป เรียกขึ้นได้อีกครึ่งอัตรา พระราชบัญญัตินี้ประกาศใช้เมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม รัตนโกสินทร์ศก 121 (พ.ศ.2445) และไม่ให้เอารัดเอาเปรียบ การ ซื้อ-ขาย-เช้ารถ และ ค่าภาษี จึงมีการบัญญัติ กฏหมาย ออกมาดังนี้ ครับ กิจการรถลากทำเงินให้เจ้าของรถและรัฐมาก ในปี พ.ศ.2459 รถลากคันหนึ่งราคาประมาณ 100 บาท เสียภาษีปีละ 3 ครั้งๆละ 8 บาท รวม 24 บาท ให้เช่าวันละ 60 สตางค์ ครึ่งปีก็มีกำไรแล้ว แต่ละอู่มีรถให้เช่าหลายสิบคัน บางอู่มีเป็นร้อยคัน กิจการให้เช่ารถจึงเป็นธุรกิจที่ดี รัฐเองก็ได้ภาษีจากรถลากมาก ในปี พ.ศ.2451 รัฐเก็บค่าธรรมเนียมรถลากได้ 33,865 บาท ปี พ.ศ.2458เพิ่มขึ้นเป็น 68772 บาท และปี พ.ศ.2459 เก็บได้ถึง 71912 บาท สูงกว่าค่าธรรมเนียมรถทุกประเภท แต่กุลีลากรถกลับมีรายได้ต่ำอย่างไม่น่าเชื่อ เพราะรายได้ส่วนใหญ่จะเป็นค่าเช่ารถ แม้แต่ในปี พ.ศ2475นี้แล้ว ยังมีตัวเลขรายได้ของกุลีลากรถเพียงวันละ 1บาท ถึง1.25 บาท แต่เป็นค่าเช่ารถถึง 75 สตางค์ ค่าน้ำมันเติมตะเกียงเมื่อวิ่งกลางคืนอีก 5 สตางค์ เมื่อหักค่าใช้จ่ายนี้แล้ว กุลีรถลากที่วิ่งทั้งกลางวันกลางคืน เหลือเงินเพียง20-45 สตางค์เท่านั้น ขณะที่กุลีอื่นๆมีรายได้เฉลี่ย 80-100 สตางค์ต่อวัน 1เส้น=40เมตร 25เส้น=1กิโลเมตร เงิน1อัฐ=8บาท 4อัฐ=32บาท สวัสดีค่ะ ขอบคุณเพื่อนๆที่แวะมาชมภาพเก่าๆค่ะ ขอบคุณทุกรูปภาพของเจ้าของภาพและบทความมากค่ะ   ขอบคุณค่ะ

Create Date : 25 มิถุนายน 2562		8 comments
Last Update : 16 กรกฎาคม 2564 22:31:22 น.
Counter : 4091 Pageviews.
Share Tweet