สอ.รพ. จะสามารถรักษาฐานเงินฝากและมีผลประกอบการที่สามารถสร้างผลตอบแทนให้สมาชิกสามัญได้ในระดับที่น่าพอใจ การเปลี่ยนแปลงบุคลากรหลักในคณะผู้บริหารซึ่งมีความสามารถน้อยกว่าปัจจุบัน หรือการเปลี่ยนแปลงใดใดที่ทำให้นโยบายการดำเนินงานเป็นไปในเชิงรุกมากขึ้น หรือการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายที่จะลดสิทธิพิเศษแก่สหกรณ์ออมทรัพย์ลง อาจจะมีผลต่ออันดับเครดิตทั้งสิ้น อย่างไรก็ตาม ทริสเรทติ้งคาดว่าการเปลี่ยนแปลงในเชิงลบดังกล่าวจะยังไม่เกิดขึ้นในระยะสั้นถึงระยะกลาง

ทริสเรทติ้งรายงานว่า สอ.รพ. ก่อตั้งในปี 2545 เพื่อให้เป็นสหกรณ์ออมทรัพย์สำหรับบุคลากรของโรงพยาบาลตำรวจ สอ.รพ. ให้บริการแก่สมาชิกด้วยบริการทางการเงินที่จำกัดเฉพาะการรับฝากเงินและการให้เงินกู้ เช่นเดียวกับสหกรณ์ออมทรัพย์อื่น ๆ สอ.รพ. ยังจัดระบบสวัสดิการต่าง ๆ ให้แก่สมาชิก เช่น สวัสดิการการรักษาพยาบาล เงินสงเคราะห์งานศพ และทุนการศึกษา เป็นต้น ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา สอ.รพ. ได้เพิ่มสวัสดิการต่าง ๆ ให้แก่สมาชิกเช่นเดียวกับสหกรณ์ออมทรัพย์อื่น ๆ ที่ก่อตั้งมานาน ทั้งนี้ เพื่อเป็นการดึงดูดให้คงสถานะความเป็นสมาชิกไว้ สหกรณ์ออมทรัพย์โดยทั่วไปมีข้อได้เปรียบกว่าสถาบันการเงินอื่น ๆ จากการได้รับสิทธิพิเศษทางภาษี โดยสหกรณ์และสมาชิกได้รับการยกเว้นภาษีหลัก ๆ ทุกประเภท เช่น ภาษีเงินได้นิติบุคคล ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจากดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์ที่ได้รับจากสหกรณ์ และภาษีเงินได้ในเงินปันผลที่ได้รับจากสหกรณ์ นอกจากนี้ เงินให้กู้แก่สมาชิกสามัญซึ่งมีคุณภาพเครดิตที่ค่อนข้างดีนั้นเป็นผลจากการให้กู้ภายใต้ข้อตกลงกับนายจ้างหรือหน่วยงานต้นสังกัดซึ่งเป็นหลักปฏิบัติโดยทั่วไปของสหกรณ์ออมทรัพย์ การชำระคืนเงินให้กู้ใช้วิธีหักออกจากเงินเดือนของสมาชิกสามัญ และจากกฎหมายสหกรณ์ออมทรัพย์ นอกเหนือจากภาระหนี้ที่มีตามกฎหมายเฉพาะต่าง ๆ แล้ว สหกรณ์ยังมีบุริมสิทธิ์เป็นลำดับแรกก่อนเจ้าหนี้อื่น ๆ ด้วย การสนับสนุนด้านกฎหมายช่วยลดความเสี่ยงด้านเครดิตของเงินที่ให้กู้แก่สมาชิกสามัญของสหกรณ์และเป็นการดำรงกระแสเงินสดรับจากการชำระคืนเงินกู้แก่สหกรณ์ นอกจากนี้ คุณภาพเครดิตที่แข็งแกร่งของโรงพยาบาลตำรวจ รวมถึงความมั่นคงในหน้าที่การงานของสมาชิกในฐานะเป็นข้าราชการหรือเจ้าหน้าที่ประจำของหน่วยงานราชการยังได้สร้างเสถียรภาพต่อจำนวนสมาชิกสามัญของสหกรณ์ด้วย โดยเสถียรภาพดังกล่าวจะช่วยเพิ่มทุนของสหกรณ์จากการที่สมาชิกสามัญมีภาระผูกพันรายเดือนที่จะต้องซื้อหุ้นของสหกรณ์เพิ่มเติมทุกเดือน

ทริสเรทติ้งกล่าวว่า ในปี 2554 เมื่อพิจารณาจากขนาดของสินทรัพย์รวมแล้ว สอ.รพ. จัดอยู่ในลำดับที่ 103 จากจำนวนสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งสิ้น 1,297 แห่งในประเทศไทย สินทรัพย์ของ สอ.รพ. คิดเป็น 0.25% ของสินทรัพย์รวมของสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งหมด โดยที่สหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดมีสินทรัพย์รวมคิดเป็น 4.0% ของสินทรัพย์รวมของสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งหมด สินทรัพย์รวมของ สอ.รพ. เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยเพิ่มขึ้นจาก 389.6 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2550 (สิ้นสุด 30 กันยายน 2550) เป็น 3,634.6 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2554 แม้ว่า สอ.รพ. ได้รับการจัดให้เป็นสหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่จากจำนวนสหกรณ์ออมทรัพย์เกือบ 1,300 แห่งก็ตาม แต่ขนาดสินทรัพย์ของ 

สอ.รพ. ในปัจจุบันที่ประมาณ 4,000 ล้านบาทยังถือว่ามีขนาดค่อนข้างเล็กเมื่อเทียบกับสหกรณ์ออมทรัพย์ขนาดใหญ่ที่สุดที่ก่อตั้งมานานซึ่งมีสินทรัพย์รวมประมาณ 60,000 ล้านบาท การเพิ่มขึ้นของสินทรัพย์รวมที่ค่อนข้างมากในช่วง 3 ปีที่ผ่านมาเป็นผลมาจากการที่ สอ.รพ. เปิดรับสมาชิกสมทบ

เฉพาะข้าราชการและเจ้าหน้าที่ประจำของโรงพยาบาลตำรวจและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเท่านั้นที่สามารถเป็นสมาชิกสามัญของ สอ.รพ. ได้ โดยเงื่อนไขดังกล่าวเป็นเรื่องปกติสำหรับสหกรณ์ออมทรัพย์โดยทั่วไป ณ สิ้นรอบปีบัญชี 2554 ประมาณ 42% ของบุคลากรทั้งหมดของโรงพยาบาลตำรวจและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือจำนวน 1,168 คนเป็นสมาชิกสามัญของ สอ.รพ. นอกจากนี้ สอ.รพ. ยังมีสมาชิกสมทบเหมือนสหกรณ์ออมทรัพย์อื่น ๆ แต่คุณสมบัติไม่เข้มงวดเท่า โดยสมาชิกสมทบของ สอ.รพ. เป็นการเปิดรับโดยทั่วไปสำหรับผู้ที่ทำคุณประโยชน์แก่โรงพยาบาลตำรวจ ดังนั้น ด้วยอัตราดอกเบี้ยที่ดึงดูดและการยกเว้นภาษีเงินได้จากดอกเบี้ยรับ สอ.รพ. จึงสามารถระดมเงินทุนจำนวนมากด้วยเงินฝากออมทรัพย์จากสมาชิกสมทบ ณ สิ้นรอบปีบัญชี 2554 สอ.รพ. มีเงินฝากจำนวน 3,315.9 ล้านบาท โดย 85% เป็นเงินฝากจากสมาชิกและอีก 15% เป็นเงินฝากจากสหกรณ์อื่น ทั้งนี้ เงินฝากจากสมาชิกจำนวน 2,848.8 ล้านบาทเป็นเงินฝากจากสมาชิกสมทบถึง 79% ในขณะที่เพียง 21% เป็นเงินฝากจากสมาชิกสามัญ สอ.รพ. มีประสบการณ์ที่ค่อนข้างสั้นเพียง 3 ปีในการบริหารจัดการฐานเงินฝากที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ ประวัติผลงานดังกล่าวไม่เพียงพอต่อการพิสูจน์อัตราการฝากต่อของเงินฝากเมื่อครบกำหนด โดยเฉพาะเงินฝากที่มาจากสมาชิกสมทบซึ่งไม่มีความสัมพันธ์ใดใดกับทั้ง สอ.รพ. และโรงพยาบาลตำรวจ และไม่มีผลประโยชน์ใดใดนอกเหนือจากอัตราดอกเบี้ยที่ได้รับจากเงินฝากเท่านั้น ดังนั้น สอ.รพ. จึงยังคงมีความเสี่ยงด้านสภาพคล่องอยู่ในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ตาม สอ.รพ. ได้ลดทอนความเสี่ยงดังกล่าวโดยการดำรงสินทรัพย์สภาพคล่องให้เพียงพอ 

นอกจากนี้ยังมีวงเงินกู้ยืมที่ยังไม่เบิกใช้จากสถาบันการเงินอื่น ๆ ด้วย ทริสเรทติ้งคาดว่าตราบใดที่ สอ.รพ. ยังคงมีสิทธิพิเศษทางภาษีที่สามารถเสนออัตราดอกเบี้ยเงินฝากที่ดึงดูด รวมทั้งนโยบายการลงทุนที่ระมัดระวังเพื่อที่จะดำรงสัดส่วนสินทรัพย์สภาพคล่องให้อยู่ในระดับที่ค่อนข้างสูง ระดับความเสี่ยงด้านสภาพคล่องก็จะอยู่ในระดับที่ยอมรับได้

สอ.รพ. ได้ขยายปริมาณเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่นมาตั้งแต่รอบปีบัญชี 2553 โดยคาดหวังว่าเงินให้กู้ดังกล่าวจะได้รับผลตอบแทนที่ดีกว่าเงินลงทุนของ สอ.รพ. เอง เนื่องจากจวบจนถึงปัจจุบัน ความต้องการเงินกู้จากสมาชิกของสหกรณ์ยังอยู่ในระดับต่ำเนื่องจากสถานะของสมาชิกสามัญของสหกรณ์ที่มีการเงินเข้มแข็งอยู่แล้ว เงินให้กู้รวมของ สอ.รพ. เพิ่มขึ้นจาก 24% ของสินทรัพย์รวมในรอบปีบัญชี 2552 เป็น 45% ของสินทรัพย์ในรอบปีบัญชี 2554 โดย 87% ของเงินให้กู้เป็นเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่น ในขณะที่ส่วนที่เหลือเป็นเงินให้กู้แก่สมาชิก นอกเหนือจากประสบการณ์การให้กู้แก่สหกรณ์อื่นที่ยังคงค่อนข้างน้อย สอ.รพ. ยังคงมีความเสี่ยงจากการกระจุกตัวของเงินให้กู้ โดยเงินให้กู้คงค้างจากลูกหนี้สหกรณ์ 3 ลำดับแรก

คิดเป็น 47% ของเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่น หรือ 41% ของเงินให้กู้รวม ณ สิ้นรอบปีบัญชี 2554 อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงจากการกระจุกตัวดังกล่าวลดทอนลงจากการที่ลูกหนี้มีสถานะทางการเงินที่ค่อนข้างแข็งแรง และ สอ.รพ. ยังคงมีนโยบายการให้กู้แก่สหกรณ์อื่นที่ระมัดระวัง สอ.รพ. ไม่มีสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (ค้างชำระมากกว่า 90 วัน) มาตั้งแต่รอบปีบัญชี 2550 ทั้งจากเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่นและเงินให้กู้แก่สมาชิกสามัญ

แม้ว่าเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่นจะมีจำนวนเพิ่มขึ้นมากตั้งแต่รอบปีบัญชี 2553 แต่อัตราส่วนเงินให้กู้ต่อเงินฝากปรับปรุงรวมยังคงอยู่ในระดับต่ำที่ 46.8% ในรอบปีบัญชี 2554 สอ.รพ. มีผลประกอบการที่ดีในด้านกำไรสุทธิ โดยกำไรสุทธิปรับเพิ่มขึ้นจาก 13.4 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2551 เป็น 32.7 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2552 และ 60.1 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2553 การปรับเพิ่มขึ้นเป็นผลมาจากกำไรจากการจำหน่ายเงินลงทุนในช่วง 2 ปีดังกล่าว กำไรสุทธิปรับลดลงเป็น 31.8 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2554 เนื่องจาก สอ.รพ. ได้กลับมาเน้นธุรกิจปกติของสหกรณ์ในการรับฝากและการให้กู้เงินในขณะที่ยังคงดำรงเงินลงทุนไว้เป็นสินทรัพย์สภาพคล่องและรับผลตอบแทนตามปกติ แม้ว่าผลประกอบการของ สอ.รพ. จะปรับลดลงในรอบปีบัญชี 2554 แต่ผลการดำเนินงานดังกล่าวก็อยู่ในระดับที่ค่อนข้างสูงเมื่อพิจารณาจากอัตราส่วนผลตอบแทนต่อส่วนของทุนเฉลี่ยของสหกรณ์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลจากการที่ สอ.รพ. มีฐานทุนที่ต่ำ ส่งผลให้ สอ.รพ. สามารถจ่ายเงินปันผลให้แก่สมาชิกที่ถือหุ้นในระดับสูงสุดเท่าที่กฎหมายอนุญาต คือ 10% ของทุนชำระแล้วได้ ทุนของ สอ.รพ. อยู่ในระดับที่ค่อนข้างต่ำเนื่องจากเป็นสหกรณ์ที่ค่อนข้างใหม่ โดยทุนของสหกรณ์จะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องโดยอัตโนมัติจากระบบการซื้อหุ้นรายเดือนของสมาชิก หาก สอ.รพ. มีนโยบายเชิงรุกในการขยายฐานเงินฝากจากสมาชิกสมทบเพิ่มเติม อัตราส่วนโครงสร้างเงินทุนคงถดถอยลงอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ สถานะทางการเงินและผลประกอบการของ สอ.รพ. ค่อนข้างขึ้นอยู่กับสมาชิกสำคัญรายหนึ่งซึ่งเป็นคณะผู้บริหารของ สอ.รพ. นโยบายและทิศทางของ สอ.รพ. โดยส่วนใหญ่จะมาจากการริเริ่มของสมาชิกรายดังกล่าวโดยเฉพาะผลประกอบการในรอบปีบัญชี 2552-2553 สอ.รพ. พยายามจะใช้นโยบายและกระบวนการดำเนินงานที่เป็นมาตรฐาน รวมทั้งใช้เครื่องมือต่าง ๆ ในการสนับสนุนกิจกรรมของธุรกิจหลักทั้งหมดของ สอ.รพ. ซึ่งจะช่วยลดทอนความเสี่ยงจากการต้องพึ่งพิงบุคคลใดบุคคลหนึ่งมากเกินไป ทริสเรทติ้งกล่าว

สหกรณ์ออมทรัพย์โรงพยาบาลตำรวจ จำกัด (PHSC)

อันดับเครดิตองค์กร: BBB+

แนวโน้มอันดับเครดิต: Stable (คงที่)