นพ.มาโนช หล่อตระกูล

    การดำรงชีวิตเปรียบเสมือนการเดินทางที่จะพบสิ่งต่างๆ มากมาย อาจจะต้องลุยน้ำลุยโคลน ปีนเขา ในบางครั้งอาจหกล้มบ้าง หรือในบางครั้งก็พบแต่ทางสะดวก อย่างไรก็ตามเราก็ยังต้องเดินทางต่อไปเรื่อยๆ ความหวั่นเกรงต่ออุปสรรคหรือความล้มเหลวที่อาจเกิดขึ้นทำให้บางคนไม่กล้าสู้ชีวิต กลัวต่อการเปลี่ยนแปลง ในช่วงวัยรุ่นความขี้อายอาจจะเป็นปัญหาใหญ่สำหรับบางคน ความโศกเศร้า การสูญเสีย ความป่วยไข้ ฯลฯ เหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่เราต้องพบในขณะใดขณะหนึ่งของชีวิต ในบทนี้เราจะมาดูว่าจะแก้ไขปัญหาที่อาจพบได้บ่อยๆ ได้อย่างไร

ชีวิตคือความใส่ใจในแต่ละขณะ

    ความจริงของชีวิตประการหนึ่งก็คือ เราจะไปคาดหวังอะไรนักกับชีวิตไม่ได้ ในบางครั้งอะไรๆ ก็ไม่เป็นไปตามที่เราหวัง บางช่วงขยันขันแข็ง ตั้งใจทำงานเต็มที่ แต่กลับประสบความล้มเหลว บางช่วงอยู่เฉยๆ ไม่ได้ดิ้นรนอะไร แต่โชคกลับเข้ามาหาเอง เราสามารถที่จะทำงานอย่างเต็มที่เพื่อเพิ่มโอกาสที่จะประสบความสำเร็จ แต่ก็ยังไม่มีอะไรที่จะประกันได้ว่าเราจะประสบความสำเร็จแน่นอนร้อยเปอร์เซ็นต์ ชำนาญรู้สึกท้อใจหลังจากได้ลองฝึกใช้ชีวิตอย่างสร้างสรรค์มาระยะหนึ่งในช่วงแรกที่เขามุ่งใส่ใจอยู่กับการกระทำในแต่ละขณะ ความรู้สึกที่มีเริ่มดีขึ้น แต่เมื่อเวลาผ่านไป กลับเสมือนมีภาระให้รับผิดชอบมากขึ้น นอกจากนั้นไม่ว่าเขาจะมุ่งมีสติ ใส่ใจต่อการงานต่างๆ มากขึ้นทั้งในบ้านและนอกบ้านอย่างไร ทุกสิ่งทุกอย่างก็ยังดูแย่เหมือนเดิม ภรรยายังคงหงุดหงิดง่าย งานที่ขยันขันแข็งทำก็ดูเจ้านายจะไม่สนใจ

    ดูเหมือนว่าชำนาญจะเข้าใจถึงความหมายของการอยู่อย่างสร้างสรรค์ผิดไป ไม่มีใครที่จะรับรองได้ว่าชีวิตต่อนี้ไปจะปราศจากความทุกข์ จะประสบแต่ทุกสิ่งที่หวังไว้ เรามีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จมากขึ้นหากตั้งใจทำงานอย่างจริงจัง อย่างไรก็ตาม ในบางครั้งก็อาจจะประสบความล้มเหลวได้ ในความล้มเหลวนั้นได้ให้บทเรียนบางอย่างแก่เราเช่นเดียวกับความสำเร็จ เราได้พัฒนาตนเองมากขึ้นจากการรับผิดชอบ ใส่ใจในการกระทำทุกขณะ ไม่ว่าผลที่ตามมาจะเป็นเช่นไรก็ตาม บางท่านกล่าวว่าการเป็นผู้เจริญแล้วมิได้หมายความว่าจะเป็นผู้ที่ชีวิตมีแต่ความสะดวกสบาย หากแต่หมายถึงการเป็นผู้พร้อมที่จะเดินหน้าต่อไป ไม่ว่าจะประสบอุปสรรคมากมายเพียงไรก็ตาม

    ขณะที่วิชาญกำลังเดินทางไปต่างจังหวัดตามที่ได้นัดไว้กับลูกค้า ระหว่างทางยางท้ายเกิดแตกขั้นมาอย่างกระทันหัน เขาจะทำอย่างไรดี วิชาญเปิดท้ายรถเพื่อจะเปลี่ยนยางอะไหล่ แต่ยางอะไหล่กลับไม่มีลม เขาหาโทรศัพท์มือถือในรถเพื่อที่จะโทรศัพท์ไปเลื่อนนัดลูกค้า ปรากฏว่าโทรศัพท์ถ่านหมด ฯลฯ หากวิชาญคิดแต่ว่ามีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นกับตนเองบ้าง เขาก็จะเห็นแต่โชคร้ายที่เกิดขึ้น เขาตกอยู่ในสถานะของผู้ถูกกระทำอยู่ตลอด แต่ถ้าวิชาญมีมุมมองว่าเขาควรทำอย่างไร จึงจะดีที่สุดในขณะนั้น เขาก็จะกลับมาอยู่ในสถานะของผู้รุก มีโอกาสที่จะแก้ไขปัญหาให้ผ่านพ้นไปได้ โดยการทำเต็มที่เท่าที่จะทำได้ในขณะนั้นๆ ทำให้สถานการณ์เปลี่ยนไป การอยู่อย่างสร้างสรรค์ก็เฉกเช่นกัน เป็นการทำอย่างเต็มที่ในสถานการณ์ชีวิตขณะนั้นๆ ซึ่งนอกจากจะแก้ปัญหาในขณะนั้นแล้ว ยังจะเป็นการเพาะบ่มนิสัยให้เป็นคนสู้ชีวิตอยู่ตลอดเวลา

    ดังนั้น เมื่อเราท้อใจในขณะใดก็ตาม ให้ตระหนักและระลึกอยู่เสมอว่า มันเป็นเพียงแค่ความรู้สึก เรารู้สึกท้อแท้ การมองอารมณ์ที่เกิดขึ้นทำให้ผู้รับรู้อยู่ห่างไปจากอารมณ์นั้น ยอมรับและมองเห็นอย่างที่มันเป็น ไม่พยายามต่อสู้หรือปฏิเสธความรู้สึกที่เรามี มาดูว่าอะไรทำให้เรามีความรู้สึกเช่นนั้น และความรู้สึกนี้เป็นสัญญาณเตือนถึงอะไรบางอย่างที่ผิดไปจากที่ควรจะเป็น ซึ่งเราต้องมาหาว่าสิ่งนั้นได้แก่อะไร และมุ่งหาทางแก้ไข ไม่ควรหวังกระทำเพียงแค่เพื่อลดความรู้สึกทีมี แต่กระทำในสิ่งที่ควรทำในขณะนั้น เปลี่ยนแปลงในสิ่งที่ควรต้องเปลี่ยนแปลง ปล่อยความรู้สึกที่มีให้เป็นเรื่องของมัน

    ในบางครั้งความผิดหวัง ท้อแท้ที่เกิดขึ้นนี้อาจไม่ลดลงเร็วอย่างที่คิด หากเป็นเช่นนี้ก็ยอมรับอย่างที่มันเป็น กระทำในสิ่งที่ควรทำในชีวิตประจำวันต่อไป อารมณ์ความรู้สึกที่มีจะค่อยๆ ลดลงเอง ยิ่งมุ่งความใส่ใจมาสู่การกระทำที่ต้องรับผิดชอบในชีวิตประจำวันมากขึ้นเท่าไร ความรู้สึกที่มีจะยิ่งเบาบางลงเร็วเท่านั้น

    ขณะที่เราฝึกใช้ชีวิตอย่างสร้างสรรค์ จะพบว่าความทุกข์จากปัญหาต่างๆ นั้นเบาบางลงเร็วกว่าเดิม รู้สึกว่าตนเองมีชีวิตชีวา มีความกระตือรือร้น มีเวลาที่จะทำอะไรต่อมิอะไรมากขึ้น เมื่อเวลาผ่านไปช่วงหนึ่ง ความรู้สึกที่ดีๆ เช่นนี้อาจลดน้อยลง เราเริ่มจะรู้สึกว่าเป็นการยากที่จะอยู่อย่างมีสติ มีความใส่ใจอยู่ตลอดเวลา อาจหาข้ออ้างที่จะกลับไปใช้ชีวิตแบบเดิมคิดว่าตนเองในขณะนี้ดีขึ้นมากแล้ว ไม่จำเป็นที่จะต้องมีการใช้ชีวิตอย่างสร้างสรรค์ตลอดเวลาก็ได้ พึงระวังในจุดนี้ให้มาก จุดมุ่งหมายของเราคือการมีชีวิตที่ดีขึ้น อยู่อย่างรู้เท่าทันชีวิต มิใช่เพียงแค่ขจัดความทุกข์ในขณะนั้นเท่านั้น การกลับไปใช้ชีวิตแบบเดิมที่ปราศจากจุดมุ่งหมาย รังแต่จะทำให้เราตกอยู่ในอุปสรรคและปัญหาต่างๆ อีก เมื่อมีความรู้สึกดังกล่าวนี้ขอให้กลับมาเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง ตั้งใจไว้ว่าจะทำเต็มที่ตามที่ได้ตั้งใจไว้ หากเกิดความรู้สึกเหมือนเดิมขึ้นมาอีกก็ให้เป็นเพียงแค่ความรู้สึก เรายังคงมีจุดมุ่งหมายมีการกระทำที่เป็นแบบสร้างสรรค์เช่นเดิมไม่เปลี่ยนแปลง

ขอบคุณข้อมูลจาก : //www.ramamental.com/medicalstudent/generalpsyc/staycreative/

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ