หมวดธงประจำตำแหน่ง (ตอนที่ 3)
(คัดลอกจาก ฉวีงาม มาเจริญ. ธงไทย. กรุงเทพมหานคร : กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2520.)


ธงผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์


รูปที่ ๙๑ ธงผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์


บัญญัติขึ้นใช้เป็นครั้งแรกตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๓) พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางมีแถบสีเหลืองเป็นรูปโล่ แถบนี้กว้าง ๑ ใน ๑๐ ของส่วนกว้างของธง ภายในรูปโล่เป็นแถบสีอย่างธงชาติ เหนือรูปโล่เป็นรูปพระครุฑพ่าห์สีแดง ใช้สำหรับเป็นธงหมายตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์พระมหากษัตริย์ ใช้เฉพาะในหน้าที่ราชการที่เป็นเกียรติยศเท่านั้น (รูปที่ ๙๑)



ธงนายกรัฐมนตรี


รูปที่ ๙๒ ธงนายกรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๔๗๙


บัญญัติขึ้นใช้เป็นครั้งแรกตามพระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ซึ่งเป็นเวลาที่ได้เปลี่ยนการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยแล้ว ปรากฏลักษณะอยู่ในมาตรา ๑๖ คือ เป็นธงรูปสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางมีแถบสีเหลืองเป็นรูปโล่ แถบนี้กว้าง ๑ ใน ๑๐ ของส่วนกว้างของธง ภายในรูปโล่เป็นแถบสีอย่างธงชาติ ทั้งสองข้างโล่มีรูปราชสีห์สีแดงยืนเกาะอยู่ข้างขวาตัวหนึ่ง และรูปคชสีห์สีแดงยืนอยู่ข้างซ้ายตัวหนึ่ง (รูปที่ ๙๒)


รูปที่ ๙๓ ธงนายกรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๔๘๒


ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงธงนายกรัฐมนตรีใน พ.ศ. ๒๔๘๑ ตามความใน พระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ลงวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ มาตรา ๕ กำหนดให้เป็นธง รูปสี่เหลี่ยมรี กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางมีรูปประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรี คือตราคชสีห์และราชสีห์รักษารัฐธรรมนูญสีแดงอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎสีเหลือง (รูปที่ ๙๓)



ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม


รูปที่ ๙๔ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม


บัญญัติขึ้นใช้เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ มีลักษณะเป็นธงสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางธงมีรูปสมอสีขาบไขว้กับจักรสีแดง มีปีกนก ๒ ปีก ประกอบอยู่ ๒ ข้าง รูปทั้งหมดอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎสีเหลือง (รูปที่ ๙๔)



ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวง


รูปที่ ๙๕ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวง พ.ศ. ๒๔๗๙


ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอื่นๆ นอกจากระทรวงกลาโหม มีลักษณะคือ เป็นธงรูปสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว มีแถบสีเหลือเป็นรูปโล่ แถบนี้กว้าง ๑ ใน ๑๐ ของความกว้าง ภายในรูปโล่เป็นแถบสีธงชาติ (รูปที่ ๙๕) ทั้งนี้ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน


รูปที่ ๙๖ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๔๘๒


ใน พ.ศ. ๒๔๘๒ ได้มี พระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ซึ่งตราเมื่อวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ ออกบังคับใช้ ตามความใน พระราชบัญญัติธง นี้ได้เปลี่ยนแปลงลักษณะของธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงจากเดิม คือธงเป็นรูปสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นธงสีขาว ที่ศูนย์กลางมีตราตำแหน่งรัฐมนตรีสีแดงอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎสีเหลือง ตราตำแหน่งนี้รัฐมนตรีกระทรวงใดจะใช้อย่างไรต้องขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตเสียก่อน ปัจจุบันเลิกใช้ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแล้ว มีใช้แต่ตราประจำกระทรวง (ดูตัวอย่างธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (รูปที่ ๙๖)

ตราประจำกระทรวงต่างๆ มี ดังนี้

- กระทรวงการคลัง ตราปักษาวายุภักษ์
- กระทรวงการต่างประเทศ ตราบัวแก้ว (ปัจจุบันใช้ครุฑ)
- กระทรวงสาธารณสุข ตราคบเพลิงมีปีกและงูพันคบเพลิง
- กระทรวงอุตสาหกรรม ตราพระนารายณ์เกษียรสมุทร
- กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ตราพระพิรุณทรงนาค
- กระทรวงคมนาคม ตราพระรามทรงรถ
- กระทรวงพาณิชย์ ตราพระวิศวกรรม
- กระทรวงมหาดไทย ตราราชสีห์
- กระทรวงกลาโหม ตราคชสีห์
- กระทรวงยุติธรรม ตราพระดุลยพ่าห์
- กระทรวงศึกษาธิการ ตามเสมาธรรมจักร
- สำนักเลขาธิการและราชเลขานุการในพระองค์ ตรามงกุฎและอุณาโลม
- เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ตรารัฐธรรมนูญประดิษฐานบนพานแว่นฟ้า ๒ ชั้น



ธงผู้บัญชาการทหารบก


รูปที่ ๙๗ ธงผู้บัญชาการทหารบก พ.ศ. ๒๔๗๙


เป็นธงสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน มีลักษณะสัณฐานเหมือนธงชาติ ที่ศูนย์กลางมีรูปจักรสีขาว ดวงจักรเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับ ๕/๖ ของความกว้างของธง สร้างขึ้นเมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ (รูปที่ ๙๗)


รูปที่ ๙๘ ธงผู้บัญชาการทหารบก พ.ศ. ๒๔๘๒


ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงลักษณะธงบางประการ ตามความในมาตรา ๕ แห่งพระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ลงวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ คือพื้นธงเป็นสีธงชาติ (ธงไตรรงค์) ขนาดกว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน กลางธงเป็นรูปจักรอยู่ภายใต้พระมงกุฎสีเหลือง (รูปที่ ๙๘)



ธงกรมเจ้าทหารอากาศหรือธงผู้บัญชาการทหารอากาศ


รูปที่ ๙๙ ธงเจ้ากรมทหารอากาศ หรือธงผู้บัญชาการทหารอากาศ


ธงเจ้ากรมทหารอากาศนี้บัญญัติขึ้นใช้เป็นครั้งแรกวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ มีลักษณะเป็นธงสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีฟ้า ที่ศูนย์กลางธงมีรูปจักรสีเหลือง และมีปีกนกสีเหลืองประกอบข้างละปีก รูปทั้งหมดอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎ ธงนี้ภายหลังเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น ธงผู้บัญชาการทหารอากาศ ตามความในมาตรา ๖ แห่งพระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ลงวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ (รูปที่ ๙๙)





Create Date : 15 พฤศจิกายน 2550
Last Update : 2 กรกฎาคม 2551 14:53:40 น.
Counter : 5238 Pageviews.

0 comments
ทายอักษร I 猜字谜 I toor36
(18 มิ.ย. 2568 00:11:41 น.)
18 มิย 68 mcayenne94
(18 มิ.ย. 2568 17:08:30 น.)
กำแพงแสน : นกตบยุงเล็ก ผู้ชายในสายลมหนาว
(12 มิ.ย. 2568 08:52:18 น.)
กำแพงแสน : นกโพระดกธรรมดา ผู้ชายในสายลมหนาว
(10 มิ.ย. 2568 12:43:20 น.)
ชื่อ :
Comment :
 *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

Xiengyod.BlogGang.com

เซียงยอด
Location :
  

[ดู Profile ทั้งหมด]
 ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [?]