หมวดธงประจำตำแหน่ง (ตอนที่ 3) ธงผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ![]() รูปที่ ๙๑ ธงผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ บัญญัติขึ้นใช้เป็นครั้งแรกตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๓) พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางมีแถบสีเหลืองเป็นรูปโล่ แถบนี้กว้าง ๑ ใน ๑๐ ของส่วนกว้างของธง ภายในรูปโล่เป็นแถบสีอย่างธงชาติ เหนือรูปโล่เป็นรูปพระครุฑพ่าห์สีแดง ใช้สำหรับเป็นธงหมายตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์พระมหากษัตริย์ ใช้เฉพาะในหน้าที่ราชการที่เป็นเกียรติยศเท่านั้น (รูปที่ ๙๑) ธงนายกรัฐมนตรี ![]() รูปที่ ๙๒ ธงนายกรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๔๗๙ บัญญัติขึ้นใช้เป็นครั้งแรกตามพระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ซึ่งเป็นเวลาที่ได้เปลี่ยนการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยแล้ว ปรากฏลักษณะอยู่ในมาตรา ๑๖ คือ เป็นธงรูปสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางมีแถบสีเหลืองเป็นรูปโล่ แถบนี้กว้าง ๑ ใน ๑๐ ของส่วนกว้างของธง ภายในรูปโล่เป็นแถบสีอย่างธงชาติ ทั้งสองข้างโล่มีรูปราชสีห์สีแดงยืนเกาะอยู่ข้างขวาตัวหนึ่ง และรูปคชสีห์สีแดงยืนอยู่ข้างซ้ายตัวหนึ่ง (รูปที่ ๙๒) ![]() รูปที่ ๙๓ ธงนายกรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๔๘๒ ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงธงนายกรัฐมนตรีใน พ.ศ. ๒๔๘๑ ตามความใน พระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ลงวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ มาตรา ๕ กำหนดให้เป็นธง รูปสี่เหลี่ยมรี กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางมีรูปประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรี คือตราคชสีห์และราชสีห์รักษารัฐธรรมนูญสีแดงอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎสีเหลือง (รูปที่ ๙๓) ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ![]() รูปที่ ๙๔ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม บัญญัติขึ้นใช้เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ มีลักษณะเป็นธงสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว ที่ศูนย์กลางธงมีรูปสมอสีขาบไขว้กับจักรสีแดง มีปีกนก ๒ ปีก ประกอบอยู่ ๒ ข้าง รูปทั้งหมดอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎสีเหลือง (รูปที่ ๙๔) ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวง ![]() รูปที่ ๙๕ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวง พ.ศ. ๒๔๗๙ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอื่นๆ นอกจากระทรวงกลาโหม มีลักษณะคือ เป็นธงรูปสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีขาว มีแถบสีเหลือเป็นรูปโล่ แถบนี้กว้าง ๑ ใน ๑๐ ของความกว้าง ภายในรูปโล่เป็นแถบสีธงชาติ (รูปที่ ๙๕) ทั้งนี้ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ![]() รูปที่ ๙๖ ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๔๘๒ ใน พ.ศ. ๒๔๘๒ ได้มี พระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ซึ่งตราเมื่อวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ ออกบังคับใช้ ตามความใน พระราชบัญญัติธง นี้ได้เปลี่ยนแปลงลักษณะของธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงจากเดิม คือธงเป็นรูปสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นธงสีขาว ที่ศูนย์กลางมีตราตำแหน่งรัฐมนตรีสีแดงอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎสีเหลือง ตราตำแหน่งนี้รัฐมนตรีกระทรวงใดจะใช้อย่างไรต้องขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตเสียก่อน ปัจจุบันเลิกใช้ธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแล้ว มีใช้แต่ตราประจำกระทรวง (ดูตัวอย่างธงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (รูปที่ ๙๖) ตราประจำกระทรวงต่างๆ มี ดังนี้ - กระทรวงการคลัง ตราปักษาวายุภักษ์ - กระทรวงการต่างประเทศ ตราบัวแก้ว (ปัจจุบันใช้ครุฑ) - กระทรวงสาธารณสุข ตราคบเพลิงมีปีกและงูพันคบเพลิง - กระทรวงอุตสาหกรรม ตราพระนารายณ์เกษียรสมุทร - กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ตราพระพิรุณทรงนาค - กระทรวงคมนาคม ตราพระรามทรงรถ - กระทรวงพาณิชย์ ตราพระวิศวกรรม - กระทรวงมหาดไทย ตราราชสีห์ - กระทรวงกลาโหม ตราคชสีห์ - กระทรวงยุติธรรม ตราพระดุลยพ่าห์ - กระทรวงศึกษาธิการ ตามเสมาธรรมจักร - สำนักเลขาธิการและราชเลขานุการในพระองค์ ตรามงกุฎและอุณาโลม - เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ตรารัฐธรรมนูญประดิษฐานบนพานแว่นฟ้า ๒ ชั้น ธงผู้บัญชาการทหารบก ![]() รูปที่ ๙๗ ธงผู้บัญชาการทหารบก พ.ศ. ๒๔๗๙ เป็นธงสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน มีลักษณะสัณฐานเหมือนธงชาติ ที่ศูนย์กลางมีรูปจักรสีขาว ดวงจักรเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับ ๕/๖ ของความกว้างของธง สร้างขึ้นเมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ (รูปที่ ๙๗) ![]() รูปที่ ๙๘ ธงผู้บัญชาการทหารบก พ.ศ. ๒๔๘๒ ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงลักษณะธงบางประการ ตามความในมาตรา ๕ แห่งพระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ลงวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ คือพื้นธงเป็นสีธงชาติ (ธงไตรรงค์) ขนาดกว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน กลางธงเป็นรูปจักรอยู่ภายใต้พระมงกุฎสีเหลือง (รูปที่ ๙๘) ธงกรมเจ้าทหารอากาศหรือธงผู้บัญชาการทหารอากาศ ![]() รูปที่ ๙๙ ธงเจ้ากรมทหารอากาศ หรือธงผู้บัญชาการทหารอากาศ ธงเจ้ากรมทหารอากาศนี้บัญญัติขึ้นใช้เป็นครั้งแรกวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ตามความในมาตรา ๑๖ แห่ง พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ มีลักษณะเป็นธงสี่เหลี่ยม กว้าง ๕ ส่วน ยาว ๖ ส่วน พื้นสีฟ้า ที่ศูนย์กลางธงมีรูปจักรสีเหลือง และมีปีกนกสีเหลืองประกอบข้างละปีก รูปทั้งหมดอยู่ภายใต้พระมหามงกุฎ ธงนี้ภายหลังเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น ธงผู้บัญชาการทหารอากาศ ตามความในมาตรา ๖ แห่งพระราชบัญญัติธง (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ ลงวันที่ ๑๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ (รูปที่ ๙๙) |
บทความทั้งหมด
|