เอฟิดรีน ( Ephedrine ) เป็นสารจำพวก แอลคาลอยดัลเอมีน (alkaloidal amine ) ซึ่งได้จากการสกัดทางเคมีของพืชในสกุล Ephedra spp.
เอฟิดรีนจะมีรูปร่างเป็นผลึกสีขาว รูปเข็ม หรือรูปดอกกุหลาบ หรือเป็นน้ำมัน ไม่มีสี มีกลิ่นอ่อน ๆ ของเอมีน จุดเดือดค่อนข้างต่ำ การเก็บรักษาหากไม่ปิดฝาที่บรรจุก็จะระเหยไป สามารถละลายได้ในน้ำ แอลกอฮอล์ คลอโรฟอร์ม และอีเทอร์
พืชสมุนไพรในตระกูลเอฟีดร้ามีประมาณ 40 ชนิด พบมากในเขตแห้งแล้ง เป็นไม้พุ่มสูง 60 - 90 เซนติเมตร ลำต้นเส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5 มิลลิเมตร ใบสีขาวรูปสามเหลี่ยม กลิ่นหอม รสฝาดและขมเล็กน้อย ในประเทศจีนมีการใช้สมุนไพรตัวนี้มานานกว่า 4,000 ปีมาแล้ว
สมุนไพรจีน Ma huang หรือ เอฟีดร้า ได้รับความนิยมมากในการเอามาเป็นอาหารเสริมเพื่อลดน้ำหนัก เพิ่มประสิทธิภาพในการออกกำลังและเพิ่มพลังงาน แต่จะพบอาการข้างเคียง ( หัวใจเต้นเร็ว นอนไม่หลับ ตัวสั่น และส่งผลต่อระบบประสาท ) ของ Ephedra ซึ่งเป็นสารประเภทอัลคาลอยด์ พบมากในพืช Ephedra sincia เนื่องจากพบว่าในพืช E.sinic มีสารอัลคาลอยด์ที่เป็นเอฟิดรีน 40 - 90 %
คุณสมบัติด้านเภสัชวิทยา ทางการแพทย์ใช้เอฟิดรีนในการรักษาโรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง หอบหืด ความดันโลหิตต่ำ และเป็นยาภายนอกรักษาอาการบวมของเยื่อจมูกเนื่องจากหวัด ผสมในยาที่ใช้บรรเทาอาการหวัดและระงับอาการไอ
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ( อย. ) จัดให้เอฟิดรีนเป็นสารในกลุ่มวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทประเภท 2 เช่นเดียวกับยากระตุ้นประสาทประเภทอื่น ๆ
สารนี้ก็มีความจำเป็นสำหรับรักษาผู้ป่วย แต่อาจก่อให้เกิดผลเสียต่อจิตประสาท หากนำไปใช้ในทางที่ผิดได้ ยากลุ่มนี้จึงถูกควบคุมเป็นพิเศษ...จะสั่งซื้อได้ต้องผ่าน อย. เท่านั้น !
ข้อมูลจากหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ฉบับวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2550