คอเลสเตอรอล Cholesterol คืออะไร

ร่างกายมนุษย์ใช้คอเลสเตอรอลเป็นสารเบื้องต้นในการสร้างฮอร์โมนเพศทุกชนิด สร้างน้ำดี สร้างสารสเตอรอลที่อยู่ใต้ผิวหนังให้เป้นเป็นวิตามิน D เมื่อโดนแสงแดด คอเลสเตอรอลจะพบมากในไข่แดง เครื่องในสัตว์ และอาหารทะเล ค่อนข้างสูง ร่างกายสามารถสังเคราะห์เองได้แต่ไม่เพียงพอกับความต้องการ
         

การรับประทานกรดไขมันที่จำเป็นโดยเฉพาะกรดไลโนเลอิกในปริมาณที่พอเพียงและเลี่ยงอาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูง บวกกับการออกกำลังกาย จะช่วยลดความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดอุดตัน สาเหตุของการเกิดโรคหัวใจและอัมพาต
         

คนไทยกำลังเผชิญปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพหนักขึ้นทุกวัน หนึ่งในนั้นคือ โรคไขมันในเส้นเลือดสูง ซึ่งก่อให้เกิดโรคหัวใจขาดเลือดและโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต เหตุเพราะไขมันในเลือดสูง อีกทั้งการรับประทานอาหารแบบตามใจปาก ส่งผลให้ระดับคอเลสเตอรอลในเลือดเพิ่มสูงขึ้น

และเป็นเรื่องที่น่าวิตกมาก เพราะคนไทยส่วนใหญ่ยังไม่รู้ถึงอันตรายของคอเลสเตอรอลหรือยังมีความเข้าใจแบบผิดๆ ว่า คอเลสเตอรอลได้มาจากอาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูงเท่านั้น แท้ที่จริงแล้วร่างกายของเราสามารถผลิตไขมันคอเลสเตอรอลขึ้นมาเองจากการทำงานของตับ โดยปริมาณของคอเลสเตอรอลที่ตับสร้างจะมีสัดส่วนประมาณ 80% ของปริมาณไขมันคอเลสเตอรอลทั้งหมดของร่างกาย และโดยทั่วไปเราได้รับจากสารอาหารเพียง 20% เท่านั้น

บางคนคิดว่า ความอ้วนเป็นตัวชี้วัดไขมันคอเลสเตอรอลสูง อันที่จริงแล้วคนที่มีไขมันคอเลสเตอรอลสูงนั้นไม่จำเป็นต้องอ้วน ฉะนั้น การที่จะทราบระดับไขมันคอเลสเตอรอลในเลือดที่ถูกต้องคือ การตรวจเลือดเท่านั้น ดังนั้น การมีไขมันคอเลสเตอรอลสูงจึงเป็นเส้นทางมรณะที่อาจนำไปสู่โรคที่จะทำร้ายหัวใจและชีวิตโดยที่หลายคนอาจยังไม่รู้ตัว

เวลาไปเจาะเลือด ผลเลือดที่ได้รับมักจะไม่ค่อยได้รับคำอธิบาย แต่คุณสามารถรู้ได้จากใบรายงานผลเลือดซึ่งจะบอกค่าพิกัด (สูง-ต่ำ) ไว้ด้วย

คอเลสเตอรอลในคนปกติจะไม่ควรเกิน 200 มิลลิกรัม แต่ถ้าเกินไปแล้วไม่ถึง 250 มิลลิกรัม ก็แสดงถึงอนาคตว่า คุณมีโอกาสเกิดโรคหัวใจขาดเลือดได้ และควรทราบถึง HDL-คอเลสเตอรอล และ LDL-คอเลสเตอรอลด้วย เพราะทั้ง 2 ตัวเป็นเพื่อนคู่หูคอยขัดขากันเวลาทำงาน HDL-คอเลสเตอรอลเป็นคอเลสเตอรอลพระเอก ช่วยจับคอเลสเตอรอลที่อยู่ในเลือดออกไปทำลายที่ตับ

ทำให้ในหลอดเลือดสะอาดสะอ้านหมดจด สำหรับผู้ชายควรมีประมาณ 32-68 มิลลิกรัม ส่วนผู้หญิง 36-88 มิลลิกรัม ส่วน LDL-คอเลสเตอรอลจะทำงานตรงกันข้ามกับ HDL-คอเลสเตอรอล คือ เป็นผู้ร้ายนั่นเอง จึงไม่ควรมีเกิน 150 มิลลิกรัม ทั้งหญิงและชาย

คอเลสเตอรอลมีอยู่ในอาหารประเภทไขมันสัตว์ทุกชนิด บางชนิดมีมาก บางชนิดมีน้อย หรือไม่มีเลย ส่วนใหญ่จะอยู่ในเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ ไขมัน น้ำมันในพืชจะไม่มีคอเลสเตอรอล แต่เมื่อกินเข้าไปแล้วอาจทำให้เกิดคอเลสเตอรอลจากการเปลี่ยนแปลงในร่างกาย เช่น น้ำมันปาล์ม น้ำมันมะพร้าว กะทิ ที่จริงแล้วอาหารทะเลมีคอเลสเตอรอลน้อย แต่มี LDL-คอเลสเตอรอลมาก ถ้า HDL ต่ำ ก็เกิดคอเลสเตอรอลเกินได้เช่นกัน

ไขมันในอาหารมีทั้งมองเห็นได้ง่ายชัดเจน กับมองไม่เห็น ที่มองเห็นได้ชัดเจนมักเป็นไขมันล้วนๆ ในรูปของไขมัน น้ำมัน เนย มาการีน และเป็นไขมันกลุ่มที่ทำให้เกิดคอเลสเตอรอลได้ง่าย ได้แก่ เนย น้ำมันปาล์ม น้ำมันมะพร้าว

การป้องกันคอเลสเตอรอลในเลือดสูงได้อย่างไรขึ้นอยู่กับที่อยู่ของคอเลสเตอรอล คือ จำกัดอาหารประเภทไขมัน ใน 1 วันไม่ควรใช้น้ำมันประกอบอาหารเกิน 5-7 ช้อนชา สำหรับผู้ใหญ่ทั้งหญิงและชาย รวมผู้สุงอายุด้วยกระทรวงสาธารณสุขแนะนำให้กินน้ำมันให้น้อยที่สุดเท่าที่จำเป็น

เลือกไขมันจากน้ำมันพืช ได้แก่ น้ำมันมะกอก น้ำมันดอกคำฝอย น้ำมันข้าวโพด น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันรำข้าว เป็นต้น ยกเว้น กะทิ น้ำมันปาล์ม

เพิ่ม HDL-คอเลสเตอรอล ออกกำลังกายสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 20-30 นาที รับประทานปลาแทนเนื้อสัตว์อื่นสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ประกอบกับเลือกเนื้อสัตว์ที่มีไขมันน้อย เช่น เนื้ออก และเพิ่มอาหารประเภทผักและผลไม้ไม่หวานจัดให้มากขึ้น และลด LDL-คอเลสเตอรอล จากการกินอาหารหวาน แป้ง น้ำตาลให้น้อยลง ลดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ควบคุมน้ำหนักให้คงที่

ที่มา หนังสือพิมพ์บางกอกทูเดย์