ชื่องานคือ "แบบทดสอบความอดทน" จัดโดยกลุ่ม B-Floor Theatre สถานที่จัดคือ สถาบันปรีดี ซอยทองหล่อ 

โดยการแสดงมีกติกาสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าร่วมชม คือไป พิมพ์ คำว่า แบบทดสอบความอดทน ที่หน้าเพจ แล้วจะมีการติดต่อกลับมา ให้ทราบเงื่อนไข และเวลาที่เราจะได้ไป

จากชื่อการแสดง และกติกา ก่อนจะไปผมก็คิดว่า อาจจะเป็นการแสดงอะไรที่บีบคั้นความรู้สึกให้ผู้ชมรู้สึกอึดอัด จนต้องเดินออกมาเอง อะไรแบบนั้น เพราะ เค้าบอกว่า การแสดงจะสิ้นสุดเมื่อผู้ชมคนสุดท้ายเดินออกจากห้อง

ด้วยความสงสัยก็เลยลองสมัครไปดู เจ้าหน้าที่ตอบกลับมาว่า เหลือแค่วันนี้ (2 มีนาคม  2558) เวลา 19.30 น. เป็นรอบสุดท้ายเท่านั้น ก็ตัดสินใจว่าเอาน่าลองไปดู

พอไปถึงก็ทำการลงทะเบียนว่า มาแล้วนะ สิ่งที่คิดก่อนเลยคือ อืมม ไม่น่ามาเลย อันนี้เป็นความรู้สึกส่วนตัวเลย หลายๆ กิจกรรม หลายๆ สถานที่ ถึงแม้จะแสดงว่าเป็นสาธารณะ คือไม่ได้จำกัดผู้เข้าร่วม แต่ 90% ของผู้ที่เข้าร่วมคือ คนที่รู้จักกัน ไม่ทางตรงก็ทางอ้อม ซึ่งมันทำให้คนที่ไม่รู้จักใครเลย ค่อนข้างเก้อๆ และงานวันนี้ก็เช่นเดียวกัน 

ผู้เข้าร่วมหลายๆ คนเมื่อมาถึงก็ยกมือยกไหว้ทักทายทีมงาน หรือทักทายกันเอง คนที่มาส่วนใหญ่ คิดว่าน่าจะ นักศึกษาด้านศิลปะ (อาจจะเรียนการละคร) หรือคนทำงานในแวดวงศิลปะ และคนเดียวที่แต่งตัวแบบคนทำงานออฟฟิศ ก็คือผมเอง ก็ค่อนข้างแปลกแยกนิดนึง แต่ก็มองข้ามไป คิดแต่ว่าเอานะเรามาดูการแสดงอ่ะนะ

พอถึงเวลา ทุกคนก็ทยอยเดินเข้าไปในห้องที่จัดแสดง ความรู้สึกแรกที่เข้าไปคือ กลิ่นอะไรอับๆ เหม็นๆ และร้อน คือลักษณะห้อง จะเล็กๆ ถ้าประมาณขนาดห้องไม่ผิดน่าจะราวๆ 20 ตารางเมตร ห้องไม่สว่างนัก และพื้นห้องก็มี สิ่งของวางอยู่เกะกะ ประกอบกับคนเข้าชมค่อนข้างมาก น่าจะราวๆ 30 คน ทำให้ช่วงแรกๆ ก็จะเต็มห้องไปหมด ขยับขยายอะไรไม่ได้

เข้าไปถึงนอกจากกลิ่นเหม็นๆ อับๆ อากาศร้อนๆ ห้องสลัวๆ แล้วมุมห้องด้านหนึ่งก็จะมีผู้หญิงสองคน (ผู้แสดง) ยืนรำไทย แต่เพลงที่รำประกอบคือ จำได้ไหม น้าอายังจำได้ไหม (เพลงนี้ชื่อเพลงอะไรถึงตอนนี้ผมก็ยังไม่ทราบเลย แต่จำเนื้อร้องได้บ้าง) ประกอบกับเสียงหึ่งๆ ของเครื่องขยายเสียง แบบเมืองลำโพงไม่ค่อยดี ประกอบตลอดเวลา พออยู่ในห้องไปสักพัก ก็เริ่มมองรายละเอียดในห้องได้มากขึ้น ก็เลยทราบว่า กลิ่นเหม็นๆ อับๆ คือ เค้ามีโมบาย ที่แขวนไว้ด้วยปลาสลิด อยู่ในห้อง กลิ่นก็เลยอวล เลย 

เมื่อมองไปทั่วๆ ก็เห็นมีพัดลมตัวใหญ่ 1 ตัว และตัวเล็ก (เล็กแบบที่ตั้งบนโต๊ะทำงานกันได้) อีก 2-3 ตัว ซึ่งแน่นอนว่า มันไม่สามารถทำความเย็นให้คนในห้องได้เลย

ส่วนคนรำก็รำไปเรื่อยๆ เพลงก็เปลี่ยนไป เป็น ขอความสุขของเราจงคืนกลับมา บ้าง ต้นตระกูลไทย บ้าง วนไปเรื่อยๆ คนรำก็รำไปเรื่อยๆ เป็นแพทเทิร์น ไม่มีการแสดงออกทางสีหน้าใดๆทั้งสิ้น

สิ่งที่แปลกในการแสดงครั้งนี้ จนผมงง ว่าสรุปมันคือการแสดงละคร หรือการชมกิจกรรม หรืออะไร คือ ผู้ชม ไม่จำเป็นต้องสนใจการแสดงเลย หลายๆคน นั่งคุยกัน เล่นมือถือบ้าง หยอกล้อบ้าง และเดินไปเดินมา แถมมีตู้เย็นที่ขายเครื่องดื่มอยู่ในห้องด้วย คนไหนอยากดื่ม ก็เปิดตู้ แล้ววางเงินในกล่องที่เตรียมเอาไว้ (ทุกคนที่มาเปิดตู้เย็น ผมเห็นหยิบแต่เบียร์)

จนมาถึงจุดหนึ่ง มีผู้ชมคนหนึ่งเดินไปปิดวอลลุ่มเสียงเพลง เหลือแต่เสียงหึ่งๆ ของลำโพงแบบที่บอกในตอนต้น ถึงตอนนี้ผม เริ่มงงว่า สรุปแล้ว คนที่เดินไปปิดวอลลุ่มเพลงเค้าเป็นคนชม หรือเจ้าหน้าที่ทีมงานกันแน่ แต่ถึงเพลงจะไม่มี ผู้แสดงก็ยังคงรำต่อไปเหมือนปกติ สักพักนึง น้องที่ปิดวอลลุ่ม ก็เปิดวอลลุ่มให้เสียงเพลงกลับมาดังเป็นปกติ

ถึงตอนนี้ก็เริ่มมีคนออกจากห้องไปบ้างแล้ว ห้องเริ่มหลวมๆขึ้น แต่ยังร้อนอยู่ดี พอคนเริ่มน้อย ผมก็เริ่มเดินไปดูอุปกรณ์ประกอบในห้องได้มากขึ้น สิ่งของที่วางเกะกะพื้นห้องนั้น ก็ทำเป็นคล้ายศาลพระภูมิหักๆ มีแผ่นป้าย ที่เขียน เมื่ออ่านข้อความก็ประมาณ ชีวิตแบบนี้ก็ดีแล้ว มีคนคอยดูแล ไม่เดือดร้อนอะไร ประมาณนี้

ผ่านไปสักพัก คราวนี้นักแสดง เอื้อมมือไปปิดเพลงเอง แล้วก็ยังคนรำต่อไป ผมก็เลยคิดว่า รูปแบบการเล่นคงจะเป็นแบบนี้คือ รำไปเรื่อยๆ เพลงเปลี่ยนไปยังไงก็รำ (จริงๆ มีการทำเป็นเมื่อย หยุดพักด้วย แต่ดูแล้งคงจงใจทำ เพราะสลับกันหยุด) และถึงไม่มีเพลงก็ยังรำ (น้องที่ปิดเพลง คงเคยมีเพื่อนมาดู แล้วบอกว่าลองปิดเสียงซิ ว่าคนแสดงจำทำยังไง เพราะหลังจากเปิดเสียงอีกที น้องเค้าก็เดินออกจากห้อง)

พอผมดูเวลาก็เห็นว่าตัวเองเข้ามาอยู่ได้ชั่วโมงแล้ว ก็ตัดสินใจเดินออกจากห้อง

ถ้าถามว่าที่เดินออกเพราะทนไม่ได้หรือเปล่าก็คงตอบว่าไม่ ถ้าต้องอยู่ต่อก็คงอยู่ได้ แต่คิดว่าเข้าใจการแสดงแล้วอยู่ต่อไปก็คงไม่ได้มีอะไรเพิ่มเติมไปกว่านี้ก็เลยออก

สิ่งที่ทำให้รู้สึกทนไม่ได้ที่สุดในการแสดงนี้คือความร้อน อบอ้าว (ไม่แน่ใจว่าเป็นเจตนาหรือเปล่า) ส่วนเรื่องกลิ่นเมื่ออยู่ๆ ไปก็จะค่อยๆชินกลิ่นไปเอง

หลังจากออกมาแล้วคิดทบทวน ผมว่า แบบทดสอบความอดทน ครั้งนี้ มันวัดความอดทนของใครกันแน่ ระหว่าง คนแสดง กับคนดู ในเมื่อคนแสดง ทำโน้นทำนี่ได้ ทนร้อนอย่างเดียว จะเล่นมือถือก็ได้ เบื่อแล้วจะออกก็ได้  แต่ผู้แสดง ต้องรำท่าซ้ำๆกัน ไปจนกว่าคนดูคนสุดท้ายจะออก ต้องทนร้อนเหมือนกัน แต่ต้องรำไปด้วย แถมคนดูที่ ทำกิริยา หรือพูดจาไปมา แต่ผู้แสดงต้องไม่แสดงออกอะไร เลย จริงๆ มันน่าจะเป็นการวัดความอดทนของผู้แสดงมากกว่าหรือเปล่า

ข้อคิดที่ได้ อันนี้อาจจะผิดหรือถูก ไม่มีใครบอกได้ เพราะการดูศิลปะ คงแล้วแต่คนดูจะตีความ (ในกรณีที่ผู้สร้างงานไม่อธิบายแนวคิดตัวเอง) คือ ว่าถ้าเทียบว่า ในห้องแสดงคือสังคมไทย สังคมนี้ก็มีจะแต่เรื่องเก่าๆ วนไปเวียนมา (อาจจะหมายถึงการรัฐประหารก็ได้) โดยแทนด้วยเพลง ที่วนไปวนมา ไม่รู้จบ แต่สังคม ก็ยังคงรำอย่างอ่อนช้อยอยู่นั้น ไม่รับรู้อะไรไม่สนใจอะไร ฉันก็ยังจะไปแบบนี้ล่ะ เพราะฉันคือสังคมไทยอะไรแบบนั้น ส่วนผู้ชมก็อาจจะถูกเปรียบเสมือนคนในสังคมนี้ ที่ฉันก็ไม่แคร์เหมือนกัน หาทางทำอะไรไปเรื่อยๆ ไม่ต้องไปสนใจ อยู่ร่วมกับมันไปให้ได้ (ผมเห็นเด็กสองคน เปิดกระป๋องเบียร์แล้วชนกระป๋องกันระหว่างการแสดงด้วย ซึ่งผมก็ยัง งง ว่า แล้วจะชนกระป๋องกันทำไม) 

ถ้ามองในมุมนี้การแสดงนี้ก็คงเป็นการเสียดสี เล็กๆ เพราะต่อให้เราจะรู้สึกสังคมมันแปลกๆ (เช่นการรำไทย กับเพลงปลุกใจ) แต่เราก็สามารถปรับตัว ทำเป็นไม่รับรู้ แล้วอยู่ร่วมกับสังคมได้ต่อไป ซึ่งผมมองว่าส่วนใหญ่ คนไทยก็คงเป็นแบบนี้ (หมายถึงตัวผมด้วย) 

ทั้งหมดเป็นความคิดของผมหลังจากได้ไปชม แต่จริงๆ ความหมายแฝง คืออะไรคงแล้วแต่ประสบการณ์ของแต่ะคน หรือ ทางผู้จัดแสดงอาจจะมีแนวคิดอะไรที่แตกต่างออกไป ก็คงเป็นความด้อยประสบการณ์ของผมที่ไม่อาจจะเข้าใจนอกเหนือไปจากนี้ได้