หลังจากที่ผมคิดไปวนมา ผมก็ได้คำตอบในใจว่า... 

พอผมพิจารณาได้ถึงจุดนี้ผมเข้าใจขึ้นมาว่า... ชีวิตเรานั้นต่างสร้างทั้งเหตุดี และเหตุที่ไม่ดี เวลาเราพบเจอกับสิ่งที่เราไม่พอใจ ไม่ถูกใจ ไม่สบายใจ เราก็จะสร้างเหตุไม่ดีขึ้นมา คือความขุ่นข้องหมองใจของเรา และเราต้องได้รับผลของเหตุที่เราสร้างในอนาคตอย่างไม่ต้องสงสัย

แต่ถ้าเราสร้างเหตุที่ดี ณ.ตอนนี้ คือเราสบายใจ เราสุขใจ ผลในอนาคตย่อมดี เราเห็นอุปสรรคเป็นความท้าทาย เปลี่ยนวิกฤตให้เป็นโอกาส ผลดีๆ ย่อมรอเราอยู่ข้างหน้าอย่างไม่ต้องสงสัยอะไรเลย

ผมเลยสรุปเอาเองว่า... ชีวิตเรามี 2 วงจรคร่าวๆ ก็คือ วงจรชีวิตที่ไม่ดี กับ วงจรชีวิตที่ดี 

วงจรชีวิตที่ไม่ดี เกิดขึ้นจาก เราสร้างเหตุที่ไม่ดีเอาไว้ และเราต้องเสวยผลของเหตุที่ไม่ดีที่เราได้สร้างมาเอง พอเรารับรู้ผล เราก็ไม่พอใจ ไม่ถูกใจ ไม่สบายใจ ทำให้เราสร้างเหตุที่ไม่ดีเอาไว้อีก และเราก็จะได้รับผลที่ไม่ดีในอนาคต วนเป็นวงจรชีวิตที่ไม่ดี ไปเรื่อยๆ ไม่รู้จบ จนกว่าเราจะคิดได้ และเลิกสร้างเหตุที่ไม่ดีในชีวิต

วงจรชีวิตที่ดี เกิดขึ้นจาก เราคิดดี ทำดี พูดดี สร้างเหตุดีๆ เอาไว้ เราย่อมไ้ด้รับผลดีตอบแทน ซึ่งเมื่อถึงเวลาที่ผลดีปรากฏเราก็สบายใจ ทำให้เราคิดดี ทำดี พูดดี ถูกอก ถูกใจ และสร้างเหตุดีๆ ต่อเนื่อง วนเป็นวงจรที่ดีไปเรื่อยๆ เช่นเดียวกัน

แต่ในชีวิตจริงเราผสมปนเปทั้งวงจรชีวิตที่ดี และไม่ดี เราไม่รู้เท่าทันวงจรชีวิตที่ไม่ดี ปล่อยอารมณ์ให้เกิดโกรธ เกิดเกลียด เกิดอิจฉา เกิดหงุดหงิด เกิดเหตุที่ไม่ดีต่างๆ นาๆ แล้วเราจะโทษใคร? นอกจากต้องโทษตนเองนั่นแหละที่สร้างเหตุเอาไว้เอง...

สำหรับผมแล้วผมจะไม่สนใจเวลามีเหตุไม่ดีมากระทบ เวลาเสื่อมลาภ เวลาเสื่อมยศ เวลาทุกข์ เวลาถูกนินทา ผมจะไม่สนใจ แต่ "เปลี่ยน" เป็นแรงขับให้ผมพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นไปอีก แบบนี้เหตุไม่ดีก็ไม่เกิด วงจรชีวิตที่ไม่ดีของผมก็ค่อยๆ หายไป ในอนาคตอาจหายไปจนเหลือน้อยมากๆๆๆๆ

ลองพิจารณาตนเองดูครับว่าชีวิตเราพบเจอกับอะไรบ้าง เหตุดี เหตุไม่ดี ผลดี ผลไม่ดี เราพบเจอกับอะไรมากกว่ากัน ก็พอจะบอกได้คร่าวๆ ล่ะว่าชีวิตของเราจะเป็นอย่างไรต่อไป ไม่ต้องไปดูหมอให้เสียเวลาครับ