หิรัญญิการ์

บล๊อกก่อนพาชมสุพรรณิการ์ ไม้ดอกสีทองอร่ามแถวๆบ้านผม สุพรรณิการ์ ซึ่งแปลตรงๆตัวศัพท์ว่า "นางดอกทอง" วันนี้พาชมไม้ดอกอีกชนิดหนึ่งในบ้านผมเอง ซึ่งบานพร้อมๆกันกับ นางดอกทอง นั่นคือ "หิรัญญิการ์ " หรือแปลตรงๆตัวได้ว่า "นางดอกเงิน" ฮิๆ... สุดๆ ที่ต้องเป็นนางไม่สาวก็เพราะว่า คุณเธอผ่านการติดผลมาบ้างแล้ว สงสัยสองนางชื่อไพเราะนี้คงเป็นเพื่อนรักคู่แข่งกันแน่ๆ เบ่งบานแต่งสวยในช่วงเดียวกัน ไม่มีใครยอมน้อยหน้าใครเลย สาวนางแรกที่แนะนำตัวไปก่อนหน้า ถึงงดงามอร่ามตา แต่ก็ขึ้นชื่อเรื่องเพลี้ยใตร่ตอม ส่วนสาวนางที่สองที่จะแนะนำวันนี้ก็ขึ้นชื่อไม่แพ้กันจนหลายๆคนกลัวเธอกันซะเหลือเกิน ด้วยว่าเธอเป็นไม้เลื้อยที่มีขนาดใหญ่โตมโหราญ หิรัญญิการ์เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็งที่สามารถมีลำต้นโตเท่าท่อนขาได้เลยทีเดียว เพียงแค่ต้นเดียวสามาเจริญเติบโตคลุมบ้าน 2 ชั้น 3 ห้องนอน 2 ห้องน้ำได้ทั้งหลัง แต่ถึงบ้านผมจะไม่มีที่ให้ไม้ชนิดนี้เติบโตได้ขนาดนั้น แต่ผมก็ไม่กลัวที่จะมีเธอไว้ประดับบ้าน... ฮิๆ ก็จริงๆแล้ว สาวร่างยักษ์อย่างคุณหิรัญญิการ์ เธอไม่ได้ควบคุมยากเย็นอะไร คือถ้ามีที่พอสมควรก็ตัดแต่งเธอบ้าง อย่าให้รุกรานไปนอกเขตปลอดภัย แต่หากไม่มีที่สักเท่าไรแบบบ้านผม ก็จัดการให้คุณเธอสงบสติอยู่แต่ในกระถางมังกรโตๆ แล้วคอยตัดให้ได้ทรงพุ่มที่จะทำให้จำนวนใบพอเหมาะพอควรกับขนาดกระถาง เท่านี้เองครับก็สามารถปลูกหิรัญญิการ์ เป็นไม้กระถางได้อย่างสบายอกสบายใจ อันนี้เป็นเคล็ดลับสำคัญในการปลูกไม้ที่มีขนาดใหญ่ไว้ในกระถางเลยนะครับ ว่าจะต้องควบคุมจำนวนใบ ก็คือขนาดต้นนั่นเองให้พอดีกับขนาดกระถาง ซึ่งหากต้นไม้มีใบมากเกินไป การคายน้ำก็จะมากไปด้วย ทำให้จำเป็นต้องให้น้ำกันบ่อยๆ ซึ่งเสียเวลาดูแลครับ



หิรัญญิการ์ที่ปลูกในกระถางหากบำรุงและควบคุมขนาดให้ดีพอ อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ได้รับแสงแดดพอเพียง ก็จะออกดอกสพรั่งไม่ต่างจากไม้ที่ลงดินครับ การปลูกหิรัญญิการ์ในกระถาง สามารถทำให้เป็นไม้พุ่มได้ อย่างที่บอกว่าหิรัญญิการ์เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง และลำต้นโต การทำให้หิรัญญิการ์เป็นไม้พุ่มนั้น ใช้เวลานานครับ ช่วงแรกต้องมีค้างให้เค้าก่อน เลี้ยงจนลำต้นเขาแข็งแรง ตั้งตรงได้ก็เอาค้างออก ตัดแต่งเป็นพุ้ม ก็จะได้ไม้พุ่มดอกดกสวยไว้ประดับบ้าน ข้อสำคัญคือต้องได้รับแดดมากๆ ไม่อย่างนั้นต้นจะยืดยาว ไม่ยอมเลี้ยงโคนต้นให้โตได้ขนาดที่จะพยุงต้นได้



หิรัญญิการ์ เป็นไม้ที่เลี้ยงง่ายโตเร็ว ไม่เรื่องมากครับ แต่มากเรื่องที่ต้องคอยตัดแต่งเธอนี่หล่ะครับ หากว่าปลูกลงดิน... เลี้ยงทิ้งๆขว้างๆ ก็ให้ดอกครับ ผมเคยทิ้งเธอในกระถางไว้กลางแดดแรง เป็นอาทิตย์ไม่ให้น้ำ เธอก็ยังอยู่ดีมีสุขเลยครับ ก็แข็งแรงบึกบึนตามปะสาสาวร่างยักษ์นะครับ ต้องการแสงแดดพอสมควร เป็นไม้กลางแจ้ง แต่ก็สามารถปลูกให้ดอกได้ในที่ร่ม ร้านอาหารของพี่ที่รู้จัก ปลูกเธอไว้ในร้าน ได้แดดรำไรแค่วันละ 1 ช.ม. ช่วงเช้า เธอก็ยังให้ดอกเต็มต้นทุกปีเช่นกัน



หิรัญญิการ์ มีชื่อพฤษศาสตร์ว่า Beaumontia Grandiflora, Braumontia brevityba Oliv., Beaumontia murtonii Craib.,Beaumontia grandiflora Wall. ชื่อสามัญ Nepal Trumpet flower, Herald's trumpet ชื่ออื่น Easter Lily Vine พบขึ้นอยู่ทั่วไปตามชายป่าดงดิบหรือในป่าเบญจพรรณเกือบทุกภาคทั่วประเทศไทย มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศเนปาล แถบเชิงเขาหิมาลัย



ต้น : เป็นไม้เถาใหญ่เนื้อแข็ง ทุกส่วนของลำต้นหรือเถาจะมียางสีขาว ส่วนยอดหรือส่วนอื่นๆที่ยังอ่อนอยู่จะมีขนสีน้ำตาลอมแดงขึ้นปกคลุม หิรัญญิการ์เลื้อยเกาะพันต้นไม้อื่นและสามารถเลื้อยไปได้ไกลประมาณ 15เมตร แตกกิ่งก้านสาขาแผ่เป็นพุ่มแน่นเฉพาะส่วนยอดหรือบริเวณที่ได้รับแสงแดดอย่าง เต็มที่

ใบ : เป็นไม้ใบเดี่ยว ออกใบเป็นคู่ตรงข้ามกันตามข้อมต้นลักษณะใบหยาบยาวหนา รูปใบมนปลายใบแหลมเป็นติ่ง ขอบใบเรียบ เกลี้ยง ไม่มีจัก ใบมีความยาวประมาณ 20 เซนติเมตร และกว้างประมาณ 4-6 เซนติเมตร ใบด้านบนเป็นมัน

ดอก : มีขนาดใหญ่ สีขาว ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกมีลักษณะคล้ายถ้วย ตอนปลายของดอกจะบานกว้างมี 5 กลีบ มีเกสรตัวผู้ติดอยู่กับเนื้อบริเวณโคนกลีบ มีลักษณะเป็นเส้นยาว แยกออกจากกัน คือจะมีเกสรติดอยู่กลีบละ 1 อัน หนึ่งดอกมีเกสรตัวผู้อยู่ 5 อัน ส่วนเกสรตัวเมียจะมีลักษณะเป็นแท่งขนาดเล็กซ่อนอยู่ข้างในดอก ดอกเมื่อบานเต็มที่จะมีความกว้างประมาณ 8 เซนติเมตร และยาวประมาณ 13 เซนติเมตร ช่อดอกหนึ่งๆจะมีดอกตั้งแต่ 6-15 ดอก ดอกจะผลัดกันบานครั้งละประมาณ 4 ดอก บริเวณใจดอกแต้มเจือดด้วยสีเขียวใสสวยงาม ในคืนเดือนสว่างเมื่อแสงจันทร์จับกลีบดอกสีขาวสะอ้าน ดอกหิรัญญิการ์ก็จะละออแสงสกาวราวเงินยวงสมดังชื่อ



ผล : มีขนาดใหญ่ ขนาดและรูปร่างประมาณมะละกอผลย่อมๆ จะใช้เวลาในการเจริญเติบโตประมาณ 1 ปี ลักษณะเม็ดภายในจะมีภู่ยาว เมื่อผลเแก่จะแตกออก ลมจะพัดเอาเมล็ดไปตกตามที่ต่างๆ เพื่อขยายพันธุ์

ฤดูกาลออกดอก : หิรัญญิการ์จะให้ดอกดกระหว่างเดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์ แต่หากสภาพแวดล้อมเหมาะสม หิรัญญิกาจะให้ดอกประปลายตลอดทั้งปี

การดูแลรักษา
แสง : มีความต้องการแสงปานกลางค่อนข้างมาก เนื่องจากหิรัญญิการ์เป็นไม้กลางแจ้ง
น้ำ : ต้องการน้ำปานกลาง ไม่ควรให้ขาดหรือมากเกินไป
ดิน : เป็นไม้ที่ไม่เลือกดินปลูกขึ้นได้ดีในดินแทบทุกชนิด
ปุ๋ย : ปุ๋ยที่ใส่ก็เป็นปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก โดยไม่ต้องใช้ปุ๋ยวิทยาศาสตร์เลยก็ได้ แต่หากจะใช้ก็ใช้ปุ๋ยไนโตรเจนปีละ 2-3 ครั้ง ช่วงก่อนออกดอก
การขยายพันธุ์ : การเพาะเมล็ด และการตอนกิ่ง
สรรพคุณ : เมล็ด ใช้เมล็ด นำมาปรุงเป็นยาบำรุงหัวใจ และกำลัง แต่มีความเป็นพิษด้วย หากใช้เกินขนาดอาจเสียชีวิตได้



หิรัญญิการ์ที่ขายกันในตลาดจะมีด้วยกัน 3 ชนิด คือ Beaumontia grandiflora Wall. ซึ่งเป็นหิรัญญิการ์ชนิด ดอกใหญ่และนำเข้าจากต่างประเทศ ส่วน ชนิดพื้นเมืองดอกเล็กกว่า คือ Beaumontia murtonii Craib และชนิด Beaumonnia brevituba Oliv. ถ้าถามพ่อค้าแม่ค้าต้นไม้ อาจได้ยินชื่อ หิรัญญิการ์แดง คือชนิดที่ยอดอ่อนกับดอกอ่อนมีขนสีแดงปกคลุม กับ หิรัญญิการ์เขียว คือยอดเป็นสีเขียวหรือมีสีแดงอยู่นิดหน่อย และหิรัญญิการ์นอกดอกใหญ่ๆ

Create Date : 30 มกราคม 2552 Last Update : 27 มีนาคม 2552 22:35:13 น. Counter : 5871 Pageviews.		16 comments
Share Tweet

	มาตูคานา แคคตัส (Matucana Cactus) Tui Laksi (9 ต.ค. 2564 16:34:51 น.)		ต้นล่ำซำ Diospyros buxifolia. ภาวิดา คนบ้านป่า (8 ต.ค. 2564 13:05:51 น.)
	แมมมิลลาเรีย ไชเดียนา, แมมมิลลาเรีย โบคาซานา สายหมอกและก้อนเมฆ (1 ต.ค. 2564 21:08:00 น.)		บันทึกน้องหนาม อิชินอปซิส ชินโชวะ (Echinopsis shinshowa) 4.9.2564 ฟ้าใสวันใหม่ (13 ก.ย. 2564 09:53:17 น.)