BlogGang.com : : beer87 : Aspects of an Actions

Aspects of an Actions

สถานภาพของกริยา (การใช้ 了/着/过)

สถานภาพของกริยาหมายถึงการบ่งบอกว่า กริยานั้นๆ ดำเนินการอยู่ กระทำอยู่อย่างต่อเนื่อง เสร็จสิ้นแล้วหรือกำลังจะเกิดขึ้น

Section one กริยาที่กำลังดำเนินการอยู่
The Progressive Aspect

1. ใช้คำกริยาวิเศษณ์ 正、正在หรือ在วางไว้หน้าภาคแสดง ตามด้วยคำช่วยน้ำเสียง呢ไว้ท้ายประโยค เพื่อแสดงว่า คำกริยานั้นกำลังดำเนินการอยู่
2. โครงสร้างประโยค
2.1 ประธาน + 正 / 正在 / 在 + ภาคแสดง + (กรรม) + （呢）
我正在看书（呢）。
他在踢足球（呢）。
2.2 ประธาน + （正 / 正在 / 在） + ภาคแสดง + (กรรม) + 呢
我（正）看书呢。
他（在）踢足球呢。
3. ข้อควรระวัง
3.1 正在 กับ 在 ห้ามใช้พร้อมกัน
他正在在图书馆看书呢。
อธิบาย นี่เป็นรูปประโยค 在…呢 เพื่อแสดงการดำเนินการอยู่ของกริยา การใช้คำวิเศษณ์ขยายบุพบท 在 นั้น ใช้ได้เฉพาะคำว่า 正 เท่านั้น จะใช้ 正在 ไม่ได้ ดังนั้นจึงไม่ควรมีคำว่า 正在在 เกิดขึ้นในประโยค
3.2 การใช้ 了 ผิด
我正在写作业了。
我在写作业（呢）。
อธิบาย เนื่องจากการใช้ 了 หมายถึงการกระทำสิ้นสุดแล้ว จึงขัดกับกับการใช้ 正在 ที่หมายถึงการกระทำกำลังดำเนินอยู่
3.3 ห้ามใช้รูปประโยค 正…呢 ในรูปประโยคปฏิเสธ
我没正写作业呢。
我没在写作业。
อธิบาย เมื่อต้องการปฏิเสธ ว่าไม่ได้กำลังกริยานั้นๆ อยู่ ห้ามใช้โครงสร้างลักษณะ 正…呢 แต่ให้เพิ่มคำกริยาวิเศษณ์ 没 ไว้หน้า 在 แทน ดังตัวอย่าง
他没正看电视呢。
他没在看电视。

Section Two กริยาที่กระทำอยู่อย่างต่อเนื่อง
The Continuous Aspect

1. เติมคำช่วยกริยา 着 ไว้ท้ายคำกริยาที่เป็นภาคแสดง เพื่อบ่งบอกว่า ผลของกริยานั้นหรือการกระทำนั้น ยังดำเนินอยู่อย่างต่อเนื่องออกไป
2. โครงสร้างประโยค
2.1 ประธาน + คำกริยาที่เป็นภาคแสดง + 着+ (กรรม)
门关着。
他拿着一本辞典
2.2 ประธาน + คำขยายกริยา（verb+着） + ภาคแสดง + (กรรม)
我坐着看电视。
他笑着说。
Verb+着 ทำหน้าที่เป็นคำขยายกริยา (状语) เพื่อบอกวิธีการดำเนินการของ verb ตัวถัดไป
3. ข้อควรระวัง
3.1 ห้ามใช้ปนกับโครงสร้างของ คำกริยาที่กำลังดำเนินการอยู่
桌子上正在躺着两本书。
桌子上放着两本书。
อธิบาย การแปลจากภาษาอังกฤษตรงตัวว่า There are two books lying on the table มาเป็นภาษาจีนโดยตรงนั้นไม่ถูกต้อง ดังประโยคตัวอย่างข้างบน คำว่า 着 เป็นตัวบ่งสภาวะของ 放 แล้ว ว่าดำเนินอยู่อย่างต่อเนื่อง ไม่ควรใช้รวมกับคำกริยาวิเศษณ์ 正在หรือ 在 นอกจากนี้ คำว่า 躺 ในภาษาจีนใช้กับคนหรือสัตว์เท่านั้น จะใช้กับสิ่งของไม่ได้ ในประโยคตัวอย่างคือ 书 ซึ่งเป็นสิ่งของ จึงใช้คำว่า 放 เหมาะสมกว่า
3.2 ไม่ใช้着 ในยามที่ควรใช้
我常常躺看书，所以眼睛不好。
我常常躺着看书，所以眼睛不好。
อธิบาย หาก verb ตัวหลัง แสดงถึงจุดประสงค์ของ verb ตัวแรก สามารถใช้รูปประโยคของ连动式 ได้ แต่ตัวอย่างข้างต้น 看ไม่ได้เป็นจุดประสงค์ของ躺 verb สองคำนี้จึงวางติดกันไม่ได้ เมื่อ 躺เป็นวิธีการ看 จึงต้องใช้คำช่วยกริยา 着 ไว้ด้านหลัง เพื่อทำหน้าที่เป็นคำขยายคำกริยา 看
他站说话。我坐写字，
他站着说话。我坐着写字。
4. 着ห้ามวางไว้หลังวลี “กริยา+กรรม” (动宾词组)
我昨天看电视着的时候，玛丽来了。
我昨天看着电视的时候，玛丽来了。
我昨天看电视的时候，玛丽来了
อธิบาย กรณีเป็นวลี “กริยา+กรรม” 着 ต้องวางไว้ระหว่างคำกริยา กับกรรม หรือละไปเลยก็ได้
跳舞着吃饭着
跳着舞吃着饭
5.着 กับคำบอกผลของกริยา在 (结果补语) ห้ามใช้พร้อมกัน
玛丽坐着在桌子旁边看书。
玛丽坐在桌子旁边看书。
玛丽在桌子旁边坐着看书。
อธิบาย ในประโยคเดียวกัน หากใช้คำช่วยกริยา 着 บ่งบอกว่าคำกริยานั้นกำลังดำเนินอยู่อย่างต่อเนื่องแล้ว ข้างหลัง 着 จะมีคำบอกผลของกริยา 在 และกรรมที่ประกอบขึ้นด้วยวลีคำนามที่บอกสถานที่ไม่ได้ อย่างเช่นคำว่า 桌子旁边ในประโยคตัวอย่างข้างต้น
ในภาษาจีน โครงสร้างประโยค verb+着 นั้นมีเพียงสองแบบคือ “verb+着+verb” เช่น 站着吃饭，趴着睡 และ “verb+着 ไม่ตามคำใดๆ อีก” เช่น 坐着，呆着 นอกจากนี้ หากในประโยคจำเป็นต้องใช้ “在+วลีคำนามบอกสถานที่” เพื่อบ่งบอกสถานที่ ควรนำโครงสร้างส่วนนี้ไปไว้หน้า verb

Section Three กริยาที่เสร็จสิ้นแล้ว
The Perfect Aspect

1. เติมคำช่วยกริยา 了ไว้หลังคำกริยา สามารถบ่งบอกว่ากริยานั้นๆ เสร็จสิ้นแล้ว
2. โครงสร้างของประโยคประเภทนี้ได้แก่ ประธาน + ภาคแสดงที่เป็นคำกริยา + 了+ (กรรม)
我看了这本书。他出去了
3. ข้อควรระวัง
3.1 ไม่ใช่了
我昨天学很多生词
我昨天学了很多生词。
อธิบาย จากประโยคตัวอย่างข้างต้น “昨天” เป็นคำที่บอกอดีต ในภาษาจีนหากต้องการบอกคำกริยาที่เสร็จสิ้นไปแล้วในอดีต ควรเติมคำช่วยกริยา了ไว้หลังคำกริยา
3.2 ใช้了ไม่เหมาะสม
我每天看了电视。
我每天看电视。
อธิบาย ในภาษาจีน หากกล่าวถึงการกระทำที่เกิดขึ้นบ่อยๆ อย่างเช่นประโยคตัวอย่างข้างต้น “ดูทีวีทุกวัน” คำกริยาในภาคแสดงจะเติมคำช่วยบอกสถานภาพของคำกริยาอีกไม่ได้
我常常锻炼了身体。
我常常锻炼身体

我没去了那个城市。
我没去那个城市。
อธิบาย รูปแบบการปฏิเสธ ของคำกริยาที่เสร็จสิ้นแล้ว ซึ่งหมายถึงประโยคที่มีคำว่า “没(有) ” โดยปกติห้ามใช้ 了 มีเพียงการบอกว่า กริยาใดๆ ที่ไม่ได้เกิดขึ้นเลยจนถึงบัดนี้เป็นเวลานานเท่าไหร่แล้วเท่านั้น คำว่า 没กับ了จึงจะปรากฏขึ้นพร้อมกันได้ โดยมีโครงสร้างดังนี้
คำนามบอกเวลา + 没(有)+ verb + กรรม + 了 = 他两天没吃饭了

有了机会来中国学习汉语，我非常高兴。
有机会来中国学习汉语，我非常高兴。
อธิบาย คำว่า有ในประโยคตัวอย่างข้างต้น เป็นคำกริยาที่แสดงความหมายว่าดำรงอยู่ ไม่สามารถวาง了ที่แสดงการเสร็จสิ้นของคำกริยาได้
昨天晚上电视里有了很好看的节目。
昨天晚上电视里有很好看的节目。

我刚到了中国的时候，还听不懂汉语。
我刚到中国的时候，还听不懂汉语。
อธิบาย ในประโยคตัวอย่างข้างต้น คำว่า “เพิ่งมาถึงประเทศจีน” เน้นไปที่ เวลาที่เกิดขึ้นของกริยา มิใช่การเสร็จสิ้นของกริยา จึงไม่สามารถใช้了เพื่อแสดงการเสร็จสิ้นของคำกริยา
หมายเหตุ นอกจากจะเป็นรูปประโยค ...的时候 เท่านั้น
วลีที่ใช้เน้นช่วงเวลายังมีคำว่า ...的那天, ...以前 ทั้งหมดนี้จะใช้ 了 ไม่ได้
来了中国的那天来了中国以前
来中国的那天来中国以前

我们都考得很好，大家非常高兴了。
我们都考得很好，大家非常高兴。
อธิบาย ประโยคข้างต้นเป็นการใช้คำคุณศัพท์เป็นภาคแสดง (形容词谓语句) ใช้คำคุณศัพท์ 高兴 เป็นภาคแสดง สำหรับภาษาจีน การใช้คำคุณศัพท์เป็นภาคแสดง ข้างหลังจะเติมคำช่วยกริยา 了อีกไม่ได้
หมายเหตุ บางกรณี 了ยังมีบทบาทเป็น “คำช่วยน้ำเสียง” (语气助词) ที่สามารถวางไว้หลังคำคุณศัพท์ได้ แต่ในกรณีนี้ คำคุณศัพท์นั้นๆ ต้องสามารถสื่อความหมายถึงการ เปลี่ยนแปลง ได้ เช่น 孩子长高了 หมายถึงเด็กๆ ก่อนนี้ตัวเตี้ยกว่านี้ ตอนนี้สูงขึ้นกว่าเมื่อก่อน

我一听到她的声音，就知道了那是一个好消息。
我一听到她的声音，就知道那是一个好消息。
อธิบาย ประโยคข้างต้น กรรมหลังคำกริยา知道คำว่า那是一个好消息เป็น วลีภาคประธานและภาคแสดง (主谓词组 subject-predicate phrase) ในไวยากรณ์ภาษาจีน นอกจากคำกริยา 忘 และ 忘记 แล้ว เมื่อกรรมที่อยู่หลังคำกริยาเป็น วลีภาคประธานและภาคแสดง ก็คือ verb + วลีภาคประธานและภาคแสดง ข้างหลังภาคแสดงที่เป็นคำกริยา ไม่ใช้ 了
กรณีเดียวกันยังมีดังต่อไปนี้ เมื่อคำหลังกริยาเป็นวลีคำกริยาและกรรม (动宾词组verb-object phrase) หรือ วลี endocentric phrase (偏正词组) ไม่ใช้ 了
喜欢了学汉语
喜欢学汉语（学汉语เป็น动宾词组）
同意了跟他一起去
同意了跟他一起去（跟他一起去เป็น偏正词组）

3.3 了ห้ามวางไว้หลังวลีบอกจำนวน
我已经学1,000个生词了。
我已经学了1,000个生词。
我已经学了1,000个生词了。
อธิบาย ประโยคข้างต้นมีวลีบอกจำนวนได้แก่ 1,000个ในไวยากรณ์ภาษาจีน หากในประโยคมีวลีบอกจำนวน คำช่วยกริยา了ต้องวางไว้หลังภาคแสดงที่เป็นคำกริยาโดยวางติดกัน และอยู่หน้าวลีบอกจำนวน โดยมีโครงสร้างดังนี้ verb + 了+ วลีบอกจำนวน + กรรม
ประโยคข้างต้นสามารถวางคำเสริมน้ำเสียง了ไว้ท้ายประโยคได้ เพื่อแสดงว่า “ต่อจากนี้ยังจะทำสิ่งใดๆ ต่อ” หรือ “สิ่งใดๆ ได้กระทำเพียงพอแล้ว ไม่ต้องทำต่ออีก”
吃两碗米饭了看一个电影了
吃了两碗米饭看了一个电影

Section Four คำกริยาในรูปอนาคตกาล
The Future Aspect

1. คำ adverb 就要/要และ คำช่วยน้ำเสียง了ผูกเป็นรูปประโยค就要/要…了สามารถบ่งบอกว่าคำกริยาอย่างหนึ่งกำลังจะเกิดขึ้น

2. โครงสร้างประโยคคือ
ประธาน + 要/就要(ส่วนขยายภาคแสดง) + ภาคแสดงที่เป็นคำกริยา + (กรรม) + 了
我就要毕业了。要到新年了。

3. ข้อควรระวัง
3.1 快要…了ห้ามใช้พร้อมกับส่วนขยายภาคแสดงที่บอกเวลา
我下星期快要回国了。
我下星期就要回国了。
我快要回国了。
อธิบาย การใช้快要…了เพื่อบอกว่าการกระทำกำลังจะเกิดขึ้น ห้ามใช้คำบอกเวลาที่ชัดเจน ดังคำว่า “下星期” ในประโยคตัวอย่างข้างต้น ถ้าหากต้องการระบุช่วงเวลาที่ชัดเจน ให้เปลี่ยนไปใช้คำ要/就要…了แทน
3.2 หลังคำกริยาที่ยังไม่เกิดขึ้น ห้ามใช้คำช่วยกริยา了
这几天总是下雨，不过，过了几天就会晴天的。
这几天总是下雨，不过，过几天就会晴天的。
อธิบาย จากความหมายของประโยคข้างต้น เข้าใจได้ว่ากริยา过ข้างต้นนั้นยังไม่เกิดขึ้นหรือยังไม่ลุล่วง ดังนั้นจึงเติม了ที่แสดงว่ากริยานั้นเสร็จสิ้นแล้ว ไม่ได้

Section Five ประสบการณ์ที่ผ่านมาในอดีต
Past Experience

1. เติมคำว่า 过ไว้หลังภาคแสดงที่เป็นคำกริยา สามารถบ่งบอกถึงประสบการณ์ที่เคยเกิดขึ้นในอดีต

2. โครงสร้างประโยคคือ
ประธาน + + ภาคแสดงที่เป็นคำกริยา + 过 + (กรรม)
我听说过。他看过这本书。

3. ข้อควรระวัง
3.1 ไม่ใช้过ในประโยคที่ควรใช้
A: 你去过上海了吗？
B: 我还没去上海。
B: 我还没去过上海。
อธิบาย จากความหมายของประโยคข้างต้น คำตอบไม่ได้ต้องการอธิบายคำกริยา去 แต่ต้องการบอกว่าในอดีตยังไม่เคยมีประสบการณ์นั้นๆ จึงควรเติมคำช่วยกริยา过เพื่อบ่งบอกประสบการณ์ที่เคยเกิดขึ้นในอดีต หลังคำว่า去
3.2 คำช่วยกริยา过ห้ามวางไว้หลังกรรม
她去上海过。
她去过上海。
อธิบาย เมื่อต้องการเล่าประสบการณ์ที่เคยเกิดขึ้นในอดีต คำช่วยกริยา过ต้องวางไว้ข้างหลังติดกับภาคแสดงที่เป็นคำกริยา ส่วนกรรมนั้นให้วางไว้หลังคำว่า过
吃中国菜过看那个电影过
吃过中国菜看过那个电影

Create Date : 30 เมษายน 2550

Last Update : 1 พฤษภาคม 2550 15:23:05 น.

1 comments

Counter : 2598 Pageviews.

ขยันแปลแฮะ...คุณครูเบียร์ เป็นประโยชน์มากเลยนะ

โดย: เจ้าเจี๊ยบจอมเจื้อยแจ้ว

วันที่: 3 พฤษภาคม 2550 เวลา:18:06:09 น.