ก็เพราะเกิดมาอาภัพ ลำตัวไม่สวย
เธอจึงไม่ได้อยู่ในตู้โชว์ หรือบ่อน้ำพุ
ก็เพราะนิสัยการกินที่ไม่เลือก...
เธอจึงดูเป็นปลาที่ไม่มีระดับ...

แต่วันนี้... ใครล่ะจะกล้าดูถูกเธอ... ปลาดุก... ปลาอร่อย มีประโยชน์ต่อชีวิตและสุขภาพ ของมนุษย์ ...เราคงเสียดาย ถ้าปลาดุกต้องไปนอกเสียหมด เพราะฝรั่งเขาปลื้ม...อีกแล้วสินะเรา... ใกล้เกลือกินด่าง

คนไทยมีวิถีชีวิต ที่ผูกพันกับสายน้ำ นอกจากจะใช้ดื่มกินแล้ว ยังเป็นเส้นทางให้สัญจรไปมาหาสู่ และที่สำคัญ แม่น้ำคือแหล่งอาหาร ที่อุดมสมบูรณ์ หล่อเลี้ยงผู้คน และสัตว์นานาชนิด มาหลายชั่วอายุคน ไม่ว่าจะเป็นกุ้ง หอย ปู ปลา แต่ที่มากที่สุด คงเป็นปลาที่มีหลากหลายพันธุ์ ซึ่งแต่ละท้องถิ่น ก็มีปลาประจำถิ่นนั้น เช่น จะกินปลาม้าให้อร่อย ต้องจังหวัดสุพรรณบุรี หรือปลากรายที่นครสวรรค์ แต่สำหรับปลาดุก กลับไม่เป็นเช่นนั้น เพราะเราสามารถรับประทาน ปลาดุก ได้ทั่วทุกภูมิภาค นอกจากนี้ยังรวมไปถึง บ้านใกล้เรือนเคียงอย่าง ลาว พม่า กัมพูชา เวียดนาม ฯลฯ อีกด้วย

ปลาดุกเป็นปลาน้ำจืด และเป็นปลาที่ขึ้นชื่อในเรื่องของความอดทน เพราะทนต่อสภาพแวดล้อม ได้ดี หรืออย่างหนองน้ำ ที่มีออกซิเจนน้อย ปลาดุกก็สามารถใช้ชีวิตอยู่ได้ สำหรับชื่อปลาดุกนี้ น่าจะมาจากลักษณะนิสัย ของเจ้าปลาชนิดนี้ ที่เมื่อคุณเดินตลาดสด อาจเห็นปลาดุก กระโดนออกมา จากกะละมัง หรือเมื่อแม่ค้าทุบหัวปลาดุก อวัยวะบางส่วน ยังคงกระดุกกระดิกได้ อันตรายจากปลาดุก ที่พอจะเห็นอยู่บ้าง คงเป็นส่วนที่เราเรียกว่า 'เงี่ยง' ซึ่งเป็นส่วนที่แหลม ที่ยื่นต่อจากปากนั่นเอง

ปลาดุกที่พบในบ้านเรามีหลายชนิด แต่ที่รู้จักกันดี เห็นจะเป็นปลาดุกอุย และปลาดุกด้าน ปลาดุกอุย จะเป็นที่นิยมในหมู่ผู้บริโภค เพราะเนื้อนุ่มและรสชาติดี แต่ปลาดุกด้าน ก็มีดีตรงที่โตไว และเลี้ยงง่าย จึงถูกใจคนเลี้ยงมากกว่า สำหรับความแตกต่าง ของปลาดุก 2 ชนิดนี้ พอจะสังเกตได้ คือ ที่ปลายกะโหลกท้ายทอย ของปลาดุกอุยจะโค้งมน หนังมีสีเหลืองอมเทา และมีจุดประ เนื้อในค่อนข้างเหลืองและฟูนุ่ม

ส่วนปลาดุกด้าน จะมีปลายกระโหลกท้ายทอยเป็นมุมแหลม หนังสีเทาเข้ม และเนื้อในเป็นสีขาว ทีนี้คุณคงอยากรู้แล้วละสิว่า เจ้าปลาดูกกระดุ๊กกระดิ๊กนี้ นำมาต้มยำทำแกงยังไงจึงจะอร่อย อาจารย์เตรียมเมนูเด็ดๆ ไว้ให้แล้วครับ

เรื่องเล่าจากก้นครัว
อร่อยกับปลาดุก ปลาดุกสามารถนำมาต้มยำทำแกงได้อร่อยทั้งนั้น ก็สุดแต่ว่าใคร จะพลิกแพลง ตำรับอาหาร ไปได้เพียงใด แต่มีสิ่งหนึ่งที่พึงระวัง เพราะตัวปลาดุกจะมีเมือกลื่นๆ ซึ่งเป็นตัวทำให้ ปลาดุกมีกลิ่นคาวจัด เมื่อนำมาประกอบอาหาร เพราะฉะนั้นเมื่อ คุณซื้อปลาดุกมาแล้ว ให้โรยเกลือป่น ให้ทั่วตัวปลา แล้วใช้มีดขูดจนหมดเมือกดี จึงค่อยล้างทำความสะอาด ทีนี้จะนำมา ต้มยำทำแกง รับรองว่าไม่มีกลิ่นคาวให้กวนใจแน่

ปลาดุกฟูกรอบอร่อย ยำปลาดุกฟู เป็นอีกหนึ่งเมนู ที่ขึ้นหน้าขึ้นตาของอาหารประเภทยำ เนื้อปลาดุกที่ทอดจนฟูกรอบ วางบนจานที่แต่งสวย ด้วยผักกาดหอม มะเขือเทศสีแดงสด และแตงกวาชิ้นโต จากนั้นราดด้วยน้ำยำรสกล่อม ที่เปรี้ยว เผ็ด เค็ม หวานกำลังดี โรยหน้าด้วย มะม่วงดิบเปรี้ยว และเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ แล้วรับประทานกับข้าวสวยร้อนๆ จานโตสักจาน เท่านี้ก็เจริญอาหาร จะแย่แล้ว แต่การทอดปลาดุกให้เหลืองกรอบ น่ารับประทาน และเป็นแพ สวยงามนั้น ไม่ใช่เรื่องที่ใครๆ ก็ทำกันได้ เคล็ดลับง่ายๆ เริ่มจากเมื่อย่างปลาดุก จนสุกหอมแล้ว แกะเฉพาะเนื้อมาสับละเอียด แล้วผึ่งพอหมาดๆ เคล็ดลับสำหรับขั้นตอนนี้คือ อย่าผึ่งปลาดุก จนแห้ง เพราะเมื่อทอดแล้ว จะทำให้กระจาย ไม่เกาะเป็นแพ เมื่อทอดต้องใส่น้ำมันมากๆ และน้ำมันต้องร้อนจัด ใส่ปลาแล้วตะล่อมปลาที่ฟู เข้าด้วยกันให้เป็นแพ พอเหลืองก็พลิกกลับ อีกด้าน ทีนี้ปลาดุกก็จะฟูกรอบ ไม่อมน้ำมัน แถมยังเหลืองสวยอีกด้วย