กรมประมงเดินหน้าเพาะพันธุ์ปลาเวียนสำเร็จ หลังพบหายากและใกล้สูญพันธ์

ปลาเวียน จัดเป็นปลาน้ำจืดของไทยที่หายากและใกล้สูญพันธุ์มีขนาดโดยเฉลี่ยประมาณ 40- 50 เซนติเมตร นอกจากจะเป็นปลาที่มีรสชาติอร่อยปลาเวียนยังถูกจัดเป็นปลาปลาสวยงามที่หายากและมีราคาแพง ปัจจุบันพบว่าปลาชนิดนี้มีจำนวนลดน้อยลงมากสาเหตุเกิดจากหลายปัจจัยไม่ว่าจะเป็นปัญหาสภาพแวดล้อมที่เสื่อมโทรมลงไม่เอื้ออำนวยต่อการขยายพันธุ์ปลาเวียนในธรรมชาติ หรือการจับปลาเวียนขึ้นมาใช้ประโยชน์จำนวนมากจนส่งผลให้ธรรมชาติไม่สามารถผลิตลูกพันธุ์ได้ทันต่อความต้องการ

นายนพดล ภูวพานิชผู้อำนวยการสำนักวิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืด กล่าวว่า ปลาเวียนเป็นปลาน้ำจืดที่จัดอยู่ในวงศ์ปลาตะเพียน รูปร่างคล้ายกับปลาตะเพียนแต่ลำตัวจะยาวและมีสีสันที่
สะดุดตากว่า ลำตัวจะมีสีฟ้าอมเขียว บริเวณส่วนหลังจะมีสีเขียวเข้มหัวมีขนาดเล็กเมื่อเทียบกับลำตัว มีหนวดยาวอยู่ตรงบริเวณจะงอยปากและมุมปากปลาเวียนจะมีลักษณะคล้ายปลาพลวง ซึ่งถ้ามองเผินๆจะมีลักษณะเหมือนกันมาก วิธีที่ใช้จำแนกตระกูลปลาเวียนและปลาพลวงนั่นก็คือการสังเกต
แผ่นปิดใต้คาง (medienlope) ปลาเวียนจะมีแผ่นปิดใต้คางแต่ปลาพลวงจะไม่มี

ปลาเวียนอาศัยอยู่ในบริเวณน้ำตกห้วย และแหล่งน้ำที่ใสสะอาด เช่น ในต้นแม่น้ำเพชรบุรีอ่างเก็บน้ำเขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี แม่น้ำไทรโยกน้อย จังหวัดกาญจนบุรีแม่น้ำปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน อ่างเก็บน้ำเขื่อนรัชประภาจังหวัดสุราษฎร์ธานี ปกติปลาชนิดนี้ชอบอาศัยอยู่บริเวณต้นน้ำบนเทือกเขาเมื่อถึงฤดูฝนถึงจะอพยพย้ายถิ่นลงมาทางปากน้ำ ซึ่งหลังจากการสำรวจแล้วพบว่าจำนวนปลาเวียนในธรรมชาติลดน้อยลงจนใกล้สูญพันธุ์ กรมประมงโดยศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดเพชรบุรี จึงได้ดำเนินการศึกษาวิจัยเพาะขยายพันธุ์ปลาโดยเริ่มตั้งแต่การรวบรวมพ่อแม่พันธุ์ปลาเวียนจากธรรมชาติ วิธีการเพาะขยายพันธุ์การอนุบาลรวมถึงรูปแบบการเลี้ยงเพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาให้เป็นการเลี้ยงเชิงเศรษฐกิจ

น.ส.สุภาพร มหันต์กิจรักษาการณ์ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดเพชรบุรี
กล่าวเพิ่มเติมว่า หลังจากที่ศูนย์ฯ ได้รวบรวมพันธุ์ปลาเวียนจากแหล่งน้ำธรรมชาติจะนำพ่อแม่พันธุ์ปลามาเลี้ยงในบ่อน้ำหมุนเวียนระบบปิด โดยมีการจัดระบบน้ำภายในให้มีการไหลเวียนตลอดเวลาเพื่อให้คล้ายการไหลของน้ำตามลำธารต้นน้ำโดยวิธีในการเพาะขยายพันธุ์ที่ทางศูนย์ฯใช้จะมี 2 วิธี
คือ การเพาะพันธุ์แบบกึ่งธรรมชาติ และการเพาะพันธุ์โดยวิธีฉีดฮอร์โมนผสมเทียม

การเพาะพันธุ์แบบกึ่งธรรมชาติ โดยการปรับสภาพแวดล้อมภายในบ่อเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ให้คล้ายคลึงกับสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติมากที่สุดรวมถึงการให้วิตามินเสริมในอาหารสำหรับเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ และตรวจสอบความสมบูรณ์เพศของพ่อแม่พันธุ์ปลาในระหว่างเดือนพฤศจิกายน– กุมภาพันธ์

ซึ่งพบว่าพ่อแม่พันธุ์ปลาเวียนสามารถเพาะพันธุ์และวางไข่ได้โดยการสังเกตพบว่าแม่พันธุ์ปลาเวียนที่สมบูรณ์เพศพร้อมสำหรับการเพาะพันธุ์จะสลัดไข่ออกมาดังนั้นเมื่อพบว่าแม่ปลามีพฤติกรรมดังกล่าวจะนำมารีดไข่โดยการรีดเบาๆหากไข่ไหลให้ทำการรีดต่อแต่หากรีดแล้วมีเลือดไหลให้หยุดรีดทันที นำไข่ที่รีดได้ผสมกับน้ำเชื้อของปลาเพศผู้แล้วโรยบนแผงฟักไข่ที่ใช้มุ้งฟ้าขนาดช่องตา 16 ซึ่งวางภายในบ่อที่มีระดับน้ำประมาณ25 เซนติเมตร เปิดน้ำไหลผ่าน 1 ลิตรต่อนาทีไข่จะเริ่มฟักเป็นตัวใช้เวลาประมาณ 72 – 96 ชั่วโมงที่อุณหภูมิ 21 - 27องศาเซลเซียส

การเพาะพันธุ์โดยวิธีฉีดฮอร์โมน จะทำฉีดต่อมใต้สมองปลาไนให้แม่พันธุ์2 ครั้ง จากนั้นนำมารีดไข่นำไข่ที่รีดได้มาผสมกับน้ำเชื้อ แล้วล้างด้วยน้ำสะอาดและนำไข่ที่ได้ไปฟักในระบบเดียวกับการเพาะพันธุ์แบบกึ่งธรรมชาติการเพาะพันธุ์ปลาเวียนพบว่ามีอัตราการปฏิสนธิระหว่าง 87.06 – 99.0 เปอร์เซ็นต์ อัตรารอด 94.16 – 95.40 เปอร์เซ็นต์

ปัจจุบันทางศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดเพชรบุรีมีพ่อแม่พันธุ์ปลาเวียนจำนวน85 ตัว สามารถเพาะขยายพันธุ์ลูกปลาเวียนขนาด 1 นิ้วได้ประมาณ20,000 – 30,000 ตัวต่อปี ซึ่งแน่ใจได้ว่าปลาเวียนจะไม่สูญพันธุ์แน่นอนแต่สิ่งสำคัญอยากขอให้ประชาชนร่วมมือกันสอดส่องดูแลสัตว์น้ำชนิดต่างๆในธรรมชาติ เพื่อเป็นการช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรสัตว์น้ำ ช่วยกันคืนความอุดมสมบูรณ์ให้กับระบบนิเวศเพื่อให้สัตว์น้ำได้ใช้เป็นแหล่งเพาะขยายพันธุ์สืบต่อไป

สำหรับท่านใดที่สนใจศึกษาวิธีการเพาะขยายพันธุ์สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมหรือติดต่อขอศึกษาดูงานได้ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดเพชรบุรี โทร. 0 3241 6521-2 หรือสำนักวิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดโทร. 0 2579 0562

credit: ข่าวสดออนไลน์

Create Date : 02 กันยายน 2557 Last Update : 2 กันยายน 2557 21:49:58 น. Counter : 2380 Pageviews.		1 comments
Share Tweet