พอเพียง ตอน 1

"พอเพียง"



คำนี้ได้ยินกันบ่อยในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา แต่ก็ตีความและปฏิบัติไปต่างๆ กันที่เข้าใจอย่างถูกต้องและไม่ถูกต้องบ้าง แต่สำหรับในช่วงเริ่มต้นปีนี้ ตลอด 5 วันเต็ม ตั้งแต่วันจันทร์-ศุกร์ ทีมงานคุณภาพชีวิต จะพาไปสัมผัส หรือรู้จักกับผู้ที่เคยไม่เข้าใจในคำว่า พอเพียง และไม่คิดว่า จะทำได้ จนวันหนึ่งได้ศึกษาอย่างเข้าใจ และสามารถปฏิบัติให้เห็นเป็นรูปธรรมได้จริงๆ ที่ศูนย์กสิกรรมธรรมชาติ ต.มาดเอื้อง อ.บางบึง จ.ชลบุรี

อาจารย์วิวัต ศัลยกำธร หนึ่งในผู้ใช้ชีวิตแบบพอเพียง และได้กลายเป็นบรมครูที่รู้เรื่องราวของเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งเป็นข้าเบื้องพระยุคลบาท รับใช้ใกล้ชิดกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แล้วก็ซาบซึ้งกับหลักการเศรษฐกิจพอเพียงมาหลายสิบปี แต่ก่อนหน้าที่จะรู้แจ้งเห็นจริงเกี่ยวกับเรื่องนี้ อาจารย์เล่าว่า เคยอ่านหนังสืออ่านแล้วอ่านอีกเกี่ยวกับเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงหลายเที่ยวและหลายปีมา ก็ยังไม่ค่อยจะเข้าใจว่า น่าจะนำไปปฏิบัติเป็นได้จริง กว่าทำความเข้าใจได้ก็ใช้เวลานาน โดยต้องรู้ก่อนว่าเศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร

ก่อนที่เข้าใจเศรษฐกิจพอเพียงได้ ต้องเข้าใจก่อนว่า เศรษฐกิจตาโต คืออะไร หรือเศรษฐกิจหลังเขา คืออะไร หากเข้าใจตรงนั้นแล้ว ก็จะเข้าใจถึงเศรษฐกิจพอเพียง โลกมีอยู่ 2 ขั้ว ขั้วที่ 1 เชื่อว่า เมื่อผลิตอะไรขึ้นมาไม่ว่า จะเพาะปลูกพืช ปลูกอ้อย ปลูกข้าว ผลิตอุตสาหกรรม หรือจะทำสินค้าออกมา แล้วก็เอาไปขาย เพื่อจะได้เงินมา ก็เอาเงินมาสะสมไว้ เพื่อซื้อทุกอย่างเลี้ยงชีวิต ระบบเศรษฐกิจแบบนี้ เรียกว่า เศรษฐกิจการค้า วัดกันที่ความมั่งคั่งของเงิน ใครมีเงินมากเป็นใหญ่ แล้วก็เรียกว่า จีดีพี ปีหนึ่งทุกชาติก็จะพยายามหาจีดีพีให้โต หมายความว่า ต้องรวยขึ้นเรื่อยๆ รวยขึ้นไปอีกไม่รู้จักพอ เลยทรงเรียกว่า เศรษฐกิจตาโต

ส่วนอีกพวกหนึ่ง ไม่ต้องการค้าขาย ไม่ชอบค้าขาย หาอยู่หากินไปวันๆ กินเท่าที่ปลูก บางประเทศปิดประเทศเลย ไม่ค้าไม่ขายกับใคร ตอนนี้ที่ฮอตมากๆ ก็สังคมของเจ้าชายจิกมี มี 6 แสนกว่าคน เข้าออกก็ลำบาก อยู่บนเขาสูงอากาศก็มีน้อย ใครจะเข้าไปในประเทศต้องจ่ายค่าเข้าแพงมากเลย เป็นสังคมที่ปิด เหมาะกับวัฒนธรรมเขามาก แต่ก็ต้องถามว่า เหมาะกับประเทศไทยไหม เนื่องจากเศรษฐกิจหลังเขา เป็นเศรษฐกิจที่ไม่ต้องอาศัยเงิน อยู่ได้ด้วยผลผลิตที่มาได้ ก็เลี้ยงตัวเองไป

"พระเจ้าอยู่หัวบอกว่า เมืองไทยไม่ต้องอยู่แบบขนาดนั้นหรอก ไม่ต้องไปอยู่หลังเขา ไม่ต้องทอผ้าใช้เอง ไม่ต้องทำทุกอย่างใช้เอง ไม่ต้องทำขนาดนั้น ค้าขายนี่แหละ แต่ต้องพึ่งตนเองให้ได้ ไม่ต้องถึงครึ่งก็ได้ หรือ ถ้าพึ่งตนเองถึงครึ่งไม่ได้ เอาสัก 1 ใน 4 คนไทยก็อยู่รอดแล้ว"

อาจารย์วิวัต อาจารย์เล่าอีกว่า ลองดูว่า จะพึ่งตนเองด้วยการทำอะไรให้ตนเองได้บ้าง ตั้งแต่เช้ามาแปรงฟันก็ต้องซื้อยาสีฟัน ยาสีฟันทำเองได้ไหม ตั้งแต่หัวจรดเท้า เอาขี้หัวออกจากหัวนี่ซื้อทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเอาขี้ตา เอาขี้ฟันออก สบู่ เพื่อเอาขี้ตัวออก ทุกอย่างซื้อหมด ถ้าทำเองได้ก็ไม่ต้องเสียเงินซื้อ อย่างนี้ถือว่า พึ่งตนเองได้ระดับหนึ่ง

นอกจากนั้น การทำเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงนั้น พระองค์ไม่ได้บอกให้ทำเฉพาะที่บ้าน ไม่ใช่ทำเฉพาะส่วนตัว พระองค์ให้ทำเป็นชุมชน ให้ทำเป็นครอบครัว และที่สำคัญให้ทำระดับชาติด้วย ระดับชาติพระองค์ทรงแนะนำให้ทำโดยเฉพาะนักบริหารและนักวิชาการนี่เป็นบุคคลสำคัญ เพราะนักบริหารเป็นคนกำหนดว่า จะเงินไปทางไหน จะสั่งการให้พนักงานต่างๆ ไปทางไหน นักบริหารของรัฐ นักบริหารเอกชนก็เหมือนกัน ต้องทำทุกระดับ นักบริหารนี่สำคัญเพราะ ถ้าผู้จัดการใหญ่สั่งเลี้ยวซ้ายก็ซ้ายหมด ถ้าผู้จัดการใหญ่บอกไม่ต้องไปทำพอเพียงเดี๋ยวขี้เกียจกันหมดไปไม่รอด ซึ่งไม่จริง การพอเพียงนอกจากจะพึ่งพาตนเองแล้ว จะต้องพัฒนาตลอดด้วย เมื่อมีพอความพอเพียงพื้นฐานแล้ว ค่อยๆ พัฒนาค่อยสร้างค่อยเสริมให้เจริญก้าวหน้าขึ้นไปเป็นลำดับจึงจะมั่นคง นี่คือขั้นตอนของการปฏิบัติ

"ถ้าจะบอกว่า สามห่วง 2 เงื่อนไขก็ได้ เงื่อนไขที่ 1 ถ้าไม่รู้ว่า จะพึ่งตนเองอย่างไร ถ้าไม่มีความขยัน ไม่มีคุณธรรม ไม่รู้จักพอ ขยันคิดที่จะพึ่งตนเอง เป็นคุณธรรมข้อหนึ่ง รู้จักพอก็เป็นคุณธรรมอีกข้อหนึ่ง รู้จักจุนเจือกัน รู้จักทานก็เป็นคุณธรรมอีกข้อหนึ่ง ถ้ามีฐาน 2 ข้อนี้ ทำให้พอดีกับตัว ไม่ประมาท ก็จะไม่เกิดปัญหา คนอื่นจะเป็นยังไงเรื่องของเขา โลกจะเป็นยังไงเรื่องของเขา เราอยู่ได้ เรียกว่า มีเกราะคุ้มกัน เรียกว่าภูมิคุ้มกัน "

อาจารย์ยังบอกอีกว่า คนที่จะเข้าถึงหลักการของเศรษฐกิจพอเพียงได้ ต้องเริ่มที่ใจก่อน ต้องอยากทำก่อน พอทำได้ ก็ไปต่อยอดทำที่บ้าน ต่อไปก็เป็นคนรอบๆ ข้าง ถ้าทำได้ ก็คือการได้ปฏิบัติตามพระบรมราโชวาทของพระองค์ท่าน และยังเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาของคนไทยว่า มีอะไรบ้าง ไม่ต้องไปตามหลังหรือตามก้นคนต่างชาติเสมอไป แบบไทยๆ นี่แหละดีที่สุด


นี่เป็นเพียงบทเริ่มต้นของพอเพียง ที่ต้องรู้จักช่วยเหลือหรือพึ่งพาตัวเองให้ได้มากที่สุดก่อน ส่วนขั้นตอนต่อไปติดตามได้ในวันพรุ่งนี้

Create Date : 04 มกราคม 2550		0 comments
Last Update : 4 มกราคม 2550 15:55:16 น.
Counter : 324 Pageviews.
Share Tweet