Bloggang.com : : ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก : วันพระเจ้าเปิดโลก

วันพระเจ้าเปิดโลก

เทศนาธรรมโปรดพุทธมารดา
ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย
เหตุการณ์ในพุทธประวัติตอน “เทศนาธรรมโปรดพุทธมารดา” เป็นปรารภเหตุของ “วันมหาปวารณา – เทโวโรหนะ” ในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 11 ของทุกปี
ก่อนวันออกพรรษา ในพรรษาที่ 7 หลังจากวันตรัสรู้ ภายหลังจากทรงแสดง “ยมกปาฏิหาริย์” กำราบพวกเดียรถีย์ ที่เมืองสาวัตถี (Sravasti) พระพุทธองค์ได้เสด็จขึ้นไปจำพรรษาอยู่บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ทรงเทศนาธรรมโปรดพุทธมารดาเพื่อเป็นการสนองพระคุณ ซึ่งพระนางสิริมหามายาได้ไปจุติเป็นเทพบุตรอยู่ในชั้นดุสิต (สวรรค์ชั้นที่ 4) เสด็จลงมาฟังธรรมที่ชั้นดาวดึงส์ (สวรรค์ชั้นที่ 2) พระองค์ได้เทศนาพระอภิธรรมปิฎกโปรดพุทธมารดาจนบรรลุโสดาปัตติผล ในช่วงเข้าพรรษาเป็นเวลา 3 เดือน
ครั้นถึงวันออกพรรษา พระพุทธเจ้าจึงเสด็จลงจากเทวโลกลงสู่โลกมนุษย์ ที่เรียกว่า “เสด็จลงจากดาวดึงส์ (Buddha Descending from Tavatimsa - Trayastrimsa) ที่เมืองสังกัสสะ (Sankassa) ได้เกิดอัศจรรย์เป็นเนินใหญ่เชื่อมพรหมโลก อเวจีมหานรก โลกมนุษย์และจักรวาลหลายแสนเป็นเนื้อเดียวกัน เทพยดาจึงได้แลเห็นพวกมนุษย์ มนุษย์ได้เห็นเทพยดา สัตว์นรกได้เห็นมนุษย์และเทพยดา เรียกว่า “วันพระเจ้าเปิดโลก”
คำว่า “เทโวโรหณะ” หมายถึง “เทว – โอโรหณะ” แปลความว่า “การลงจากเทวโลก”
------------------------------
*** บริเวณด้านหลังฐานชุกชีของ “พระศรีศากยมุนี” พระประธานในวิหารใหญ่ วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร มีภาพสลักนูนต่ำบนแผ่นหินปูน แสดงภาพพุทธประวัติสำคัญในตอน “เทศนาธรรมโปรดพุทธมารดา ที่ดาวดึงส์” และตอน “ยมกปาฏิหาริย์” ที่เมืองสาวัตถี ที่เชื่อกันว่านำมาจากเมืองนครปฐมโบราณในสมัยรัชกาลที่ 3 ติดผนึกอยู่
ภาพสลักนูนต่ำภายในกรอบด้านบนของภาพ เป็นเรื่องราวต่อเนื่องมาจากภาพด้านล่างที่เป็นเหตุการณ์ตอน “ยมกปาฏิหาริย์” ปราบพวกนอกศาสนา (เดียรถีย์) ที่เมืองสาวัตถี หลังจากนั้นพระพุทธเจ้าได้เสด็จไปประทับใต้ต้นปาริชาติ ใกล้พระมหาเจดีย์จุฬามณีและสุธรรมาเทวสภาศาลา ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เป็นเวลาสามเดือน เทศนาธรรมโปรดพุทธมารดาและเสด็จกลับมาในวันมหาปวารณา (วันออกพรรษา)
ภาพสลักแสดงภาพของพระพุทธเจ้าประทับนั่งห้อยพระบาทบนบัลลังก์ แบบเก้าอี้นั่งมีพนักพิงหรือที่เรียกว่า แบบกรีกหรือยุโรป (The Buddha sits in “Greek – European Posture” on a throne) หรือที่เรียกว่าปาง “ปรลัมภาปทาสนะ” พระหัตถ์ขวาจะยกขึ้นเอานิ้วชี้มาประกบกับนิ้วโป้งในรูปวงกลมในความหมายของพระธัมมจักกัปปวัตตนสูตร (Dhammacakkappavattana Sutta - Dharmacakra Pravartana Sūtra) แสดงเป็นท่ามือที่เรียกว่า “วิตรรกะมุทธา” (Vitaraka Mudra) หมายถึงการแสดงธรรมเทศนา ใต้ต้นไม้ใหญ่ (ปาริชาติ) ที่มีการประดับประดาด้วยเครื่องถนิมพิพาภรณ์ มีผ้าแพรพรรณผืนยาวและสายสร้อยมาลัยดอกไม้หอม เป็นเครื่องสักการบูชาพาดอยู่บนกิ่งก้าน รอบพระเศียรและพระวรกายด้านบน ทำเป็นประภามณฑลล้อมรอบ ประดับด้วย “ลวดลายกระหนก -พรรณพฤกษาต่อเนื่อง” และลายลูกแก้วอัญมณีล้อมรอบ ด้านซ้ายและขวาเป็นภาพของเทพยดา อันหมายถึงพระอินทร์และพระพรหม
ด้านซ้ายล่างของภาพ เป็นภาพของพระนางสิริมหามายาถือดอกไม้มาลัยในพระหัตถ์ แสดงอาการฟังพระธรรมเทศนา แวดล้อมด้วยหมู่เทพสตรีกำลังถวายการอัญชลี โดยมีพานเครื่องสูง 5 ชุด ใส่เครื่องบูชาบายศรี ? (รูปกรวย) และพวงมาลัยดอกไม้หอมที่บริเวณแท่นบูชาด้านล่าง อีกฝั่งหนึ่งเป็นเหล่าเทพยดาฝ่ายชายกำลังนั่งฟังพระธรรม และถวายสาธุการ
------------------------------
*** ภาพสลักนูนต่ำที่วัดสุทัศน์ ฯ มีการวางลวดลายสิงห์ผงาดเอียงด้านข้างคู่กับรูปคนแคระ โดยมีเสาหม้อน้ำปูรณฆฏะคั่นสลับ ปิดด้วยเส้นลวดบัวที่มีลายลูกอัญมณีเม็ดกลมทั้งด้านบนและด้านล่าง อันเป็นศิลปะนิยมแบบอนุราธปุระ–ลังกา ในคติความเชื่อแบบนิกายเถรวาท คณะมหาวิหารในเกาะลังกา ที่ส่งอิทธิพลมาในช่วงวัฒนธรรมทวารวดี (Dvaravati Culture) ตั้งแต่ช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 13 นิยมใช้ภาพพุทธประวัติและชาดก รวมทั้งรูปสลักธรรมจักร เป็นเครื่องมือสำคัญในการเผยแพร่คติความนิยม สลักเป็นเรื่องราวประดับไว้ในจุดสำคัญของศาสนสถาน
ภาพสลักนูนต่ำนี้ จึงเป็นงานพุทธศิลป์ “เทศนาธรรมโปรดพุทธมารดา” ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยครับ
เครดิต : FB
วรณัย พงศาชลากร
EJeab Academy

ยังมีสาระเรื่องราวดี ๆ ที่อยากเล่าตามมาดูเราได้ที่ ;
My blogs link 👆
https://sites.google.com/site/dhammatharn/
https://abhinop.blogspot.com
https://abhinop.bloggang.com
..........................................................
ททมาโน ปิโยโหติ #ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก
A giver is always beloved.

Create Date : 02 ตุลาคม 2563

Last Update : 3 มีนาคม 2564 19:08:24 น.

1 comments

Counter : 633 Pageviews.

ททมาโน ปิโยโหติ ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก
A giver is always be love.

โดย: ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก

วันที่: 10 ธันวาคม 2563 เวลา:15:54:47 น.