พุทธสุภาษิตพร้อมคำอ่านและความหมาย
พุทธศาสนสุภาษิต : พระราชา คำบาลี = ราชา รฏฺฐสฺส ปญฺญาณํ คำอ่าน = ราชา ระตะทัดสะ ปันยานัง คำแปล = พระราชาเป็นเครื่องปรากฏของแว่นแคว้น คำบาลี = ราชา มุขํ นุสฺสสานํ คำอ่าน = ราชา มุขัง นุสสะสานัง คำแปล = พระราชาเป็นประมุขของประชาชน คำบาลี = สพฺพํ รฏฺฐํ สุขํ โหตุ ราชา เจ โหติ ธมฺมิโก คำอ่าน = สับพัง ระตะถัง สุขัง โหตุ ราชา เจโหติ ธัมมิโก คำแปล = ถ้าพระราชาเป็นผู้ทรงธรรม ราษฎรทั้งปวงก็เป็นสุข คำบาลี = กุทฺธํ อปฺปฏิกุชฺฌนฺโต ราชา รฏฺฐสฺส ปูชิโต คำอ่าน = กุดทัง อับปะติ กุดชันโต ราชา ระตะถัดสะ ปูชิโต คำแปล = พระราชาผู้ไม่กริ้วตอบผู้โกรธ ราษฎรก็บูชา คำบาลี = สนฺนทฺโธ ขตฺติโย ตปติ คำอ่าน = สันนัดโท ขัดติโย อะปะติ คำแปล = พระมหากษัตริย์ทรงเครื่องรบย่อมสง่า คำบาลี = ขตฺติโย เสฏฺโฐ ชเนตสฺมิง เย โคตฺตปฏิสาริโน คำอ่าน = ขัดติโย เสฏะโถ ชะเนตัดมิงเย โคตตะปะฏิสาริโน คำแปล = พระมหากษัตริย์เป็นผู้ประเสริฐสุดในหมู่ชนผู้รังเกียจด้วยสกุล ************************************************ พุทธศาสนสุภาษิต : สิ่งที่เป็นการยาก คำบาลี = กิจฺโฉ มนุสฺสปฏิลาโภ คำอ่าน = กิดโฉ มะนุดสะ ปะติลาโภ แปลว่า = ความได้เป็นมนุษย์เป็นการยาก คำบาลี = กิจฺฉํ มจฺจาน ชีวิตํ คำอ่าน = กิดฉัง มัดจานะ ชีวิตัง คำแปล = ความเป็นอยู่ของสัตว์เป็นการยาก คำบาลี = กิจฺฉํ สทฺธมฺมสฺสวนํ คำอ่าน = กิดฉัง สัดธัมมัด สะวะนัง คำแปล = การฟังธรรมของสัตบุรุษเป็นการยาก คำบาลี = กิจฺโฉ พุทฺธานมุปฺปาโท คำอ่าน = กิดโฉ พุดทานะ มุบปาโท คำแปล = ความเกิดขึ้นแห่งท่านผู้รู้เป็นการยาก คำบาลี = ทุลฺลภํ ทสฺสนํ โหติ สมฺพุทฺธานํ อภิณฺหโส คำอ่าน = ทุนละพัง ทัดสะนัง โหติสำพุดทานัง อะพินหะโส คำแปล = การเห็นพระพุทธเจ้าเนืองๆ เป็นการหาได้ยาก ********************************************* พุทธศาสนสุภาษิต : ทรัพย์และอนิจจัง คำบาลี = น จาปิ วิตฺเตน ชรํ วิหนฺติ คำอ่าน = นะจาปิ วิดเตนะ ชะรัง วิหันติ คำแปล = กำจัดความแก่ด้วยทรัพย์ไม่ได้ คำบาลี = น ทีฆมายุง ลภเต ธเนน คำอ่าน = นะทีคะมายุง ละพะเต ทะเนนะ คำแปล = คนไม่ได้อายุยืนเพราะทรัพย์ คำบาลี = สพฺเพ ว นิกฺขิปิสฺสนฺติ ภูตา โลเก สมุสฺสยํ คำอ่าน = สับเพวะ นิกขิปิดสันติ พูตาโลเก สะมัดสะยัง คำแปล = สัตว์ทั้งปวง จักทอดทิ้งร่างไว้ในโลก คำบาลี = อฑฺฒา เจว ทฬิทฺทา จ สพฺเพ มจฺจุปรายนา คำอ่าน = อัดทาเจวะ ทะลิดทา จะสับเพ มัดจุปะรายะนา คำแปล = ทั้งคนมีทั้งคนจน ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า คำบาลี = อปฺปกญฺจิทํ ชีวตมาหุธีรา คำอ่าน = อับปะกันจิทัง ชีวะตะมาหุทีรา คำแปล = ปราชญ์กล่าวว่าชีวิตนี้น้อยนัก คำบาลี = น หิ โน สงฺครนฺเตน มหาเสเนน มจฺจุนา คำอ่าน = นะหิโน สังคะรันเตนะ มะหาเสเนนะ มัดจุนา คำแปล = ความผัดเพื่อนกับมฤตยู อันมีกองทัพใหญ่นั้น ไม่ได้เลย คำบาลี = ยงฺกิญฺจิ สมุทยธมฺมํ สพฺพนฺตํ นิโรธธมฺมํ อ่านว่า = ยังกินจิ สะมุทะยะทำมัง สับพันตัง นิโรทะทำมัง คำแปล = สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นล้วนมีความดับไปเป็นธรรมดา คำบาลี = ชรูปนีตสฺส น สนฺติ ตาณา คำอ่าน = ชะรูปะนีตัดสะ นะสันติตานา คำแปล = เมื่อสัตว์ถูกชรานำเข้าไปแล้ว ไม่มีผู้ป้องกัน คำบาลี = สงฺขารา ปรมา ทุกฺขา คำอ่าน = สังขารา ปะระมา ทุกขา คำแปล = สังขารเป็นทุกข์อย่างยิ่ง คำบาลี = ขโณ โว มา อุปจฺจคา อ่านว่า = ขะโน โวมา อุปัดจะคา คำแปล = ขณะอย่าล่วงท่านทั้งหลายไปเสีย คำบาลี = อติปตฺติ วโย ขโณ ตเถว คำอ่าน = อัดติปัดติ วะโยขะโน ตะเถวะ คำแปล = วัยย่อมผ้านพ้นไปเหมือนขณะทีเดียว คำบาลี = กาโล ฆสติ ภูตานิ สพฺพาเนว สหตฺตนา คำอ่าน = กาโล คะสะติ พูตานิ สับพาเนวะ สะหัดตะนา คำแปล = กาลเวลาย่อมกินสรรพสัตว์กับทั้งตัวมันเอง **************************************** พุทธศาสนสุภาษิต : ความโกรธ คำบาลี = โกธํ ฆตฺวา น โสจติ คำอ่าน = โกทัง คัดวานะ โสจะติ คำแปล = ฆ่าความโกรธได้แล้วย่อมไม่เศร้าโศก คำบาลี = โกโธ สตฺถมลํ โลเก คำอ่าน = โกโท สัดถะมะลัง โลเก คำแปล = ความโกรธเป็นดังสนิมศัสตราในโลก *********************************** พระพุทธศาสนสุภาษิต : หมวดบุคคล คำบาลี = กมฺมุนา วตฺตตี โลโก คำอ่าน = กัมมุนา วัดตะตี โลโก คำแปล = สัตว์โลก ย่อมเป็นไปตามกรรม คำบาลี = อปฺปมาโท อมตํ ปทํ คำอ่าน = อับปะมาโท อะมะตัง ปะทัง คำแปล = ความไม่ประมาท เป็นทางไม่ตาย คำบาลี = อนากุลา จ กมฺมนฺตา เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ คำอ่าน = อะนากุลา จะ กัมมันตา เอตัมมัง คะละมุดตะมัง คำแปล = การงานไม่คั่งค้างสับสน เป็นมงคลอันสูงสุด คำบาลี = โกธํ ฆตฺวา สุขํ เสติ คำอ่าน = โกธัง คัดวา สุขัง เสติ คำแปล = ฆ่าความโกรธได้แล้ว นอนเป็นสุข คำบาลี = จิตฺตํ ทนฺตํ สุขาวหํ คำอ่าน = จิตตัง ทันตัง สุขาวะหัง คำแปล = จิตที่ฝึกแล้ว นำสุขมาให้ คำบาลี = นตฺถิ ปญฺญาสมา อาภา คำอ่าน = นัดถิ ปันยาสะมา อาภา คำแปล = แสงสว่างเสมอด้วยปัญญาไม่มี คำบาลี = นิพฺพานํ ปรมํ สุขํ คำอ่าน = นิบพานัง ปะระมัง สุขัง คำแปล = นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง คำบาลี = วิริเยน ทุกฺขมจฺเจติ คำอ่าน = วิริเยนะ ทุกขะมัดเจติ คำแปล = คนล่วงทุกข์ได้ด้วยความเพียร คำบาลี = สพฺพทานํ ธมฺมทานํ ชินาติ คำอ่าน = สับพะทานัง ทัมมะทานัง ชินาติ คำแปล = การให้ธรรมะ ชนะการให้ทั้งปวง คำบาลี = สีลํ อาภรณํ เสฏฐํ คำอ่าน = สีลัง อาภะระณัง เสตะถัง คำแปล = ศีลเป็นอาภรณ์อันประเสริฐ คำบาลี = สุขา สทฺธา ปติฏฐิตา คำอ่าน = สุขา สัดทา ปะติตะถิตา คำแปล = ศรัทธาตั้งมั่นแล้ว นำสุขมาให้ คำบาลี = สุโข ปุญฺญสฺส อุจฺยโย คำอ่าน = สุโข ปันยัดสะ อุดยะโย คำแปล = การสร้างสมความดี นำสุขมาให้ คำบาลี = ยาทิสญฺจูปเสวติ โสปิ ตาทิสโก โหติ คำอ่าน = ยาทิสันจูปะเสวะติ โสปิ ตาทิสะโก โหติ คำแปล = คบคนเช่นใด ก็เป็นเช่นคนนั้น ไม่คิดว่าจะมีผู้คนสนใจมากขนาดนี้ ไว้ว่างๆ จะแปลมาฝากอีกเรื่อยๆ นะคะ (แปลมาก ตาลายได้เหมือนกัน อิอิ) ผิดพลาดประการใดต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้ ด้วยค่ะ ทานวรรค คือ หมวดทาน คำบาลี = นตฺถิ จิตฺเต ปสนฺนมฺหิ อปฺปกา นาม ทกฺขิณา. คำอ่าน = นัตถิ จิตเต ปะสันนัมหิ อัปปะกา นามะทักขินา. คำแปล= เมื่อจิตเลื่อมใสแล้ว ทักขิณาทานชื่อว่าน้อย ย่อมไม่มี. คำบาลี = วิเจยฺย ทานํ สุคตปฺปสตฺถํ. คำอ่าน = วิเจยยะ ทานัง สุคะตัปปะสัตถัง. คำแปล= การเลือกให้ อันพระสุคตทรงสรรเสริญ. คำบาลี = พาลา หเว นปฺปสํสนฺติ ทานํ. คำอ่าน = พาลา หะเว นัปปะสังสันติ ทานัง. คำแปล= คนพาลเท่านั้น ย่อมไม่สรรเสริญทาน. คำบาลี = ททํ มิตฺตานิ คนฺถติ. คำอ่าน = ทะทัง มิตตานิ คันถะติ. คำแปล= ผู้ให้ ย่อมผูกไมตรีไว้ได้. คำบาลี = ททํ ปิโย โหติ ภชนฺติ นํ พหู. คำอ่าน = ทะทัง ปิโย โหติ ภะชันติ นังพะหู. คำแปล= ผู้ให้ ย่อมเป็นที่รัก คนหมู่มากย่อมคบเขา. คำบาลี = ททมาโน ปิโย โหติ. คำอ่าน = ทะทะมาโน ปิโยโหติ. คำแปล= ผู้ให้ ย่อมเป็นที่รัก. คำบาลี = สุขสฺส ทาตา เมธาวี สุขํ โส อธิคจฺฉติ. คำอ่าน = สุขัดสะ ทาตาเมธาวี สุขัง โส อะทิคัดฉะติ. คำแปล= ปราชญ์ผู้ให้ความสุข ย่อมได้รับความสุข. คำบาลี = มนาปทายี ลภเต มนาปํ. คำอ่าน = มะนาปะทายี ละพะเต มะนาปัง. คำแปล= ผู้ให้สิ่งที่ชอบใจ ย่อมได้สิ่งที่ชอบใจ. คำบาลี = เสฏฺฐนฺทโท เสฏฺฐมุเปติ ฐานํ คำอ่าน = เสตะทันทะโท เสตะทัมเปติ ทานัง คำแปล= ผู้ให้สิ่งประเสริฐ ย่อมถึงฐานะที่ประเสริฐ. คำบาลี = อคฺคสฺส ทาตา ลภเต ปุนคฺคํ. คำอ่าน = อักคะสัด ทาตา ละพะเต ปุนักคัง คำแปล= ผู้ให้สิ่งที่เลิศ ย่อมได้สิ่งที่เลิศอีก อัตตวรรค คือ หมวดตน คำบาลี = อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ. คำอ่าน = อัตตา หิ อัตตะโน นาโถ. คำแปล = ตนแล เป็นที่พึ่งของตน. คำบาลี = อตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย. คำอ่าน = อัตตา หะเวชิตัง เสยุโย. คำแปล = ชนะตนนั่นแหละ เป็นดี. คำบาลี = อตฺตา หิ กิร ทุทฺทโม. คำอ่าน = อัตตา หิ กิระ ทัดทะโม. คำแปล = ได้ยินว่าตนแล ฝึกได้ยาก. คำบาลี = อตฺตา หิ อตฺตโน คติ. คำอ่าน = อัตตา หิ อัตตะโน คะติ. คำแปล = ตนเทียว เป็นคติของตน. ธัมมวรรค คือ หมวดธรรม คำบาลี = ธมฺโม รหโท อกทฺทโม. คำอ่าน = ธัมโม ระหะโท อะกัดทะโม. คำแปล = ธรรมเหมือนห้วงน้ำไม่มีตม. คำบาลี = มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา. คำอ่าน = มะโน ปุบพังคะมา ธัมมา. คำแปล = ธรรมทั้งหลาย มีใจเป็นหัวหน้า. คำบาลี = ธมฺโม หิ อิสินํ ธโช. คำอ่าน = ธัมโม หิ อิสินัง ธะโช. คำแปล = ธรรมแล เป็นธงชัยของพวกฤษี. คำบาลี = สตํ ธมฺโม ทุรนฺวโย. คำอ่าน = สะตัง ธัมโม ทุรันวะโย คำแปล = ธรรมของสัตบุรุษ รู้ได้ยาก. คำบาลี = สตญฺจ ธมฺโม น ชรํ อุเปติ. คำอ่าน = สะตันจะ ธัมโม นะชะรัง อุเปติ. คำแปล = ธรรมของสัตบุรุษ ไม่เข้าถึงความคร่ำคร่า. คำบาลี = สทฺธมฺโม สพฺภิ รกฺขิโต. คำอ่าน = สัดธัมโม สับพิ รักขิโต. คำแปล = ธรรมของสัตบุรุษ อันสัตบุรุษรักษา. คำบาลี = ธมฺโม สุจิณฺโณ สุขมาวหาติ. คำอ่าน = ธัมโม สุจินโน สุขะมาวะหาติ. คำแปล = ธรรมที่ประพฤติดีแล้ว นำสุขมาให้. คำบาลี = สพฺเพสํ สหิโต โหติ สทฺธมฺเม สุปติฏฺฐิโต. คำอ่าน = สับเพสัง สะหิโต โหติ สัดธัมเม สุปะติตะถิโต คำแปล = ผู้ตั้งมั่นในสัทธรรม เป็นผู้เกื้อกูลแก่คนทั้งปวง. คำบาลี = ธมฺมปีติ สุขํ เสติ. คำอ่าน = ธัมมะปิติ สุขังเสติ. คำแปล = ผู้มีปีติในธรรม อยู่เป็นสุข. คำบาลี = ธมฺมจารี สุขํ เสติ. คำอ่าน = ธัมมะจารี สุขังเสติ. คำแปล = ผู้ประพฤติธรรม อยู่เป็นสุข. คำบาลี = ธมฺโม หเว รกฺขติ ธมฺจารี. คำอ่าน = ธัมโม หะเวรักขะติ ธัมจารี. คำแปล = ธรรมแล ย่อมรักษาผู้ประพฤติธรรม. คำบาลี = น ทุคฺคติ คจฺฉติ ธมฺมจารี. คำอ่าน = นะ ทุกคะติ คัดฉะติ ธัมจารี คำแปล = ผู้ประพฤติธรรม ไม่ไปสู่ทุคติ. คำบาลี = ธมฺเม ฐิตํ น วิชหาติ กิตฺติ. คำอ่าน = ธัมเม ถิตัง นะวิชะหาติ กิตติ. คำแปล = เกียรติ ย่อมไม่ละผู้ตั้งอยู่ในธรรม. คำบาลี = ธมฺเม ฐิตา เย น กโรนฺติ ปาปกํ. คำอ่าน = ธัมเม ถิตา เยนะกะโรนติ ปาปะกัง. คำแปล = ผู้ตั้งอยู่ในธรรม ย่อมไม่ทำบาป. คำบาลี = สพฺเพ ธมฺมา นาลํ อภินิเวสาย. คำอ่าน = สับเพ ธัมมา นาลัง อะพินิเวสายะ คำแปล = สภาวธรรมทั้งปวง ไม่ควรถือมั่น. คำบาลี = โยนิโส วิจิเน ธมฺมํ. คำอ่าน = โยนิโส วิเจเน ธัมมัง. คำแปล = พึงเลือกเฟ้นธรรมโดยแยบคาย. คำบาลี = ธมฺมํ จเร สุจิตํ น ตํ ทุจฺจริตํ จเร. คำอ่าน = ธัมมัง จะเรสุจิตัง นะตังทุดจะริตัง จะเร. คำแปล = พึงประพฤติธรรมให้สุจริต ไม่ควรประพฤติให้ทุจริต. คำบาลี = สทฺธมฺโม ครุกาตพฺโพ. คำอ่าน = สัตธัมโม คะรุกาตับโพ. คำแปล = ควรเคารพสัทธรรม. คำบาลี = กณฺหํ ธมฺมํ วิปฺปหาย. คำอ่าน = กันหัง ธัมมัง วิบปะหายะ คำแปล = บัณฑิตควรละธรรมดำเสีย. คำบาลี = สุกฺกํ ภาเวถ ปณฺฑิโต. คำอ่าน = สุกกัง พาเวถะ ปันทิโต. คำแปล = บัณฑิตควรเจริญธรรมขาว. ******************************** ทุกขวรรค คือ หมวดทุกข์ คำบาลี = นตฺถิ ขนฺธสมา ทุกฺขา. คำอ่าน = นัดถิ ขันทะสะมา ทุกขา. คำแปล = ทุกข์เสมอด้วยขันธ์ ไม่มี. คำบาลี = สงฺขารา ปรมา ทุกฺขา. คำอ่าน = สังขารา ปะระมา ทุกขา. คำแปล = สังขาร เป็นทุกข์อย่างยิ่ง. คำบาลี = ทุราวาสา ฆรา ทุกฺขา. คำอ่าน = ทุราวาสา คะรา ทุกขา. คำแปล = เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้. คำบาลี = ทฬิทฺทิยํ ทุกขํ โลเก. คำอ่าน = ทะลิดทิยัง ทุกขังโลเก. คำแปล = ความจนเป็นทุกข์ในโลก. คำบาลี = อิณาทานํ ทุกขํ โลเก. คำอ่าน = อินาทานัง ทุกข์ขัง โลเก. คำแปล = การกู้หนี้ เป็นทุกข์ในโลก. คำบาลี = ทุกฺขํ อนาโถ วิหรติ. คำอ่าน = ทุกขัง อะนาโถ วิหะระติ คำแปล = คนไม่มีที่พึ่ง อยู่เป็นทุกข์. คำบาลี = ทุกขํ เสติ ปราชิโต. คำอ่าน = ทุกขัง เสติ ปะราชิโต. คำแปล = ผู้แพ้ ย่อมอยู่เป็นทุกข์. คำบาลี = อกิญฺจนํ นานุปตนฺติ ทุกฺขา. คำอ่าน = อะกินจะนัง นานุปะตันติ ทุกขา. คำแปล = ทุกข์ ย่อมไม่ตกถึงผู้หมดกังวล. ********************************** ชยวรรค คือ หมวดชนะ คำบาลี = ชยํ เวรํ ปสวติ. คำอ่าน = ชะยัง เวรัง ปะสะวะติ. คำแปล = ผู้ชนะ ย่อมก่อเวร. คำบาลี = สพฺพทานํ ธมฺมทานํ ชินาติ. คำอ่าน = สับพะทานัง ธัมมะทานัง ชินาติ คำแปล = การให้ธรรม ย่อมชนะการให้ทั้งปวง. คำบาลี = สพฺพรสํ ธมฺมรโส ชินาติ. คำอ่าน = สับพะระสัง ธัมมะระโส ชินาติ คำแปล = รสแห่งธรรม ย่อมชนะรสทั้งปวง. คำบาลี = สพฺพรติ ธมฺมรติ ชินาติ. คำอ่าน = สับพะระติ ธัมมะระติ ชินาติ คำแปล = ความยินดีในธรรม ย่อมชนะความยินดีทั้งปวง. คำบาลี = ตณฺหกฺขโย สพฺพทุกฺขํ ชินาติ. คำอ่าน = ตันหักขะโย สับพะทุกขัง ชินาติ คำแปล = ความสิ้นตัณหา ย่อมชนะทุกทั้งปวง. คำบาลี = ตณฺหกฺขโย สพฺพทุกฺขํ ชินาติ. คำอ่าน = ตันหักคะโย สับพะทุกขัง ชินาติ คำแปล = ความสิ้นตัณหา ย่อมชนะทุกทั้งปวง. คำบาลี = น ตํ ชิตํ สาธุ ชิตํ ยํ ชิตํ อวชิยฺยติ. คำอ่าน = นะตัง ชิตัง สาทุ ชิตังยัง ชิตัง อะวะชิยะติ คำแปล = ความชนะใดที่ชนะแล้วกลับแพ้ได้ ความชนะนั้นไม่ดี. คำบาลี = ตํ โข ชิตํ สาธุ ชิตํ ยํ ชิตํ นาวชิยฺยติ. คำอ่าน = ตังโข ชิตัง สาทุ ชิตังยังชิตังนาวะชิยะติ คำแปล = ความชนะใดที่ชนะแล้วไม่กลับแพ้ ความชนะนั้นดี. คำบาลี = อกฺโกเธน ชิเน โกธํ. คำอ่าน = อักโกเทนะ ชิเนโกทัง คำแปล = พึงชนะความโกรธด้วยการไม่โกรธ. คำบาลี = อสาธุํ สาธุนา ชิเน. คำอ่าน = อะสาทุ สาทุนา ชิเน คำแปล = พึงชนะคนไม่ดีด้วยความดี.. คำบาลี = ชิเน กทริยํ ทาเนน. คำอ่าน = ชิเน กะทะริยัง ทาเนนะ คำแปล = พึงชนะคนตระหนี่ด้วยการให้. คำบาลี = สจฺเจนาลิ กวาทินํ. คำอ่าน = สัดเจนาลิ กะว่าทินัง คำแปล = พึงชนะคนพูดปดด้วยคำจริง. กัมมวรรค คือ หมวดกรรม คำบาลี = กมฺมํ สตฺเต วิภชติ ยทิทํ หีนปฺปณีตตาย. คำอ่าน = กัมมัง สัดเต วิภะชะติ ยะทิทัง หีนับปะนีตะตายะ คำแปล = กรรมย่อมจำแนกสัตว์ คือให้ทรามและประณีต. คำบาลี = ยงฺกิญฺจิ สิถิลํ กมฺมํ น ตํ โหติ มหปฺผลํ. คำอ่าน = ยังกินจิ สิถิลัง กัมมัง นะตังโหติ มะหับผะลัง คำแปล = การงานอะไร ๆ ที่ย่อหย่อน ย่อมไม่มีผลมาก. คำบาลี = สานิ กมฺมานิ นยนฺติ ทุคฺคติ คำอ่าน = สานิ กัมมานิ นะยันติ ทุกคะติ คำแปล = กรรมชั่วของตนเอง ย่อมนำไปสู่ทุคติ. คำบาลี = สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ. คำอ่าน = สาธุ ปาเปนะ ทุกกะรัง คำแปล = ความดี อันคนชั่วทำยาก. คำบาลี = อกตํ ทุกฺกฏํ เสยฺโย. คำอ่าน = อะกะตัง ทุกกะตัง เสยโย คำแปล = ความชั่ว ไม่ทำเสียเลยดีกว่า. คำบาลี = ปจฺฉา ตปฺปติ ทุกฺกฏํ. คำอ่าน = ปัดฉา ตับปะติ ทุกกะตัง คำแปล = ความชั่วย่อมเผาผลาญในภายหลัง. คำบาลี = กตญฺจ สุกตํ เสยฺโย. คำอ่าน = กะตันจะ สุกะตังเสยโย คำแปล = ความดี ทำนั่นแล ดีกว่า. คำบาลี = น ตํ กมฺมํ กตํ สาธุ ยํ กตฺวา อนุตปฺปติ. คำอ่าน = นะตังกัมมัง กะตังสาธุ ยังกัดวา อะนุตับปะติ คำแปล = ทำกรรมใดแล้วร้อนใจภายหลัง กรรมที่ทำแล้วนั้นไม่ดี. คำบาลี = ตญฺจ กมฺมํ กตํ สาธุ ยํ กตฺวา นานุตปฺปติ. คำอ่าน = ตันจะกัมมัง กะตังสาธุยัง กัดวานานุตับปะติ คำแปล = ทำกรรมใดแล้วไม่ร้อนใจภายหลัง กรรมที่ทำแล้วนั้นแลเป็นดี. คำบาลี = สุกรานิ อสาธูนิ อตฺตโน อหิตานิ จ. คำอ่าน = สุกะรานิ อะสาธูนิ อัตตะโน อะหิตานิจะ คำแปล = การที่ไม่ดีและไม่เป็นประโยชน์แก่ตน ทำได้ง่าย. คำบาลี = ยํ เว หิตญฺจ สาธุญฺจ ตํ เว ปรมทุกฺกรํ. คำอ่าน = ยังเวหิตันจะ สาทันจะตังเว ปะระมะทุกกะรัง คำแปล = การใดแลเป็นประโยชน์ด้วย ดีด้วย การนั้นแลทำได้ยากยิ่ง. คำบาลี = น หิ ตํ สุลภํ โหติ สุขํ ทุกฺกฏการินา. คำอ่าน = นะหิตัง สุละพังโหติ สุขัง ทุกกะตะการินา คำแปล = สุขไม่เป็นผลอันคนทำชั่วจะได้ง่ายเลย. คำบาลี = กลฺยาณการี กลฺยาณํ. ปาปการี จ ปาปกํ. คำอ่าน = กันยานะการี กันยานัง ปาปะการี จะปาปะกัง คำแปล = สัตวโลกย่อมเป็นไปตามกรรม. คำบาลี = นิสมฺม กรณํ เสยฺโย. คำอ่าน = นิสัมมะ กะระนัง เสยโย คำแปล = ใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำ ดีกว่า. คำบาลี = กตสฺส นตฺถิ ปฏิการํ. คำอ่าน = กะตัดสะ นัดถิ ปะติการัง คำแปล = สิ่งที่ทำแล้ว ทำคืนไม่ได้. คำบาลี = กยิรา เจ กยิราเถนํ. คำอ่าน = กะยิราเจ กะยิราเถนัง คำแปล = ถ้าจะทำ ก็พึงทำการนั้น (จริง ๆ). คำบาลี = กเรยฺย วากฺยํ อนุกมฺปกานํ. คำอ่าน = กะเรยยะ วากุยัง อะนุกัมปะกานัง คำแปล = ควรทำตามถ้อยคำของผู้เอ็นดู. คำบาลี = กาลานุรูปํว ธุรํ นิยุญฺเช. คำอ่าน = กาลานุรูปังวะ ธุรังนิยุนเช คำแปล = พึงประกอบธุระให้เหมาะแก่กาลเทียว. คำบาลี = รกฺเขยฺย อตฺตโน สาธุํ ลวณํ โลณตํ ยถา. คำอ่าน = รักเขยยะ อัตตะโนสาทัง ละวะนังโลนะตัง ยะถา คำแปล = พึงรักษาความดีของตนไว้ ดังเกลือรักษาความเค็ม. คำบาลี = กิจฺจานุกุพฺพสฺส กเรยฺย กิจฺจํ คำอ่าน = กิดจานุกุบพัดสะ กะเรยยะกิดจัง คำแปล = พึงทำกิจแก่ผู้ช่วยทำกิจ. คำบาลี = นานตฺถกามสฺส กเรยฺย อตฺถํ. คำอ่าน = นานัดถะกามัดสะ กะเรยยะอัตถัง คำแปล = ไม่พึงทำประโยชน์แก่ผู้มุ่งความพินาศ. คำบาลี = มา จ สาวชฺชมาคมา. คำอ่าน = มาจะ สาวัดชะมาคะมา คำแปล = อย่ามาถึงกรรมอันมีโทษเลย. ****************************** อัปปมาทวรรค คือ หมวดไม่ประมาท คำบาลี = อปฺปมาโท อมตํปทํ. คำอ่าน = อับปะมาโท อะมะตังปะทัง คำแปล = ความไม่ประมาท เป็นทางไม่ตาย. คำบาลี = อปฺปมาทญฺจ เมธาวี ธนํ เสฏฺฐํว รกฺขติ คำอ่าน = อับปะมาทันจะ เมทาวีทะนัง เสตะถังวะ รักขะติ คำแปล = ปราชญ์ย่อมรักษาความไม่ประมาทไว้ เหมือนทรัพย์ประเสริฐสุด. คำบาลี = อปฺปมาทํ ปสํสนฺติ. คำอ่าน = อับปะมาทัง ปะสังสันติ คำแปล = บัณฑิตย่อมสรรเสริญความไม่ประมาท. คำบาลี = อปฺปมาเท ปโมทนฺติ. คำอ่าน = อับปะมาเท ปะโมทันติ คำแปล = บัณฑิตย่อมบันเทิงในความไม่ประมาท. คำบาลี = อปฺปมตฺตา น มียนฺติ. คำอ่าน = อับปะมัดตา นะมียันติ คำแปล = ผู้ไม่ประมาท ย่อมไม่ตาย. คำบาลี = อปฺปมตฺโต หิ ฌายนฺโต ปปฺโปติ วิปุลํ สุขํ. คำอ่าน = อับปะมัดโต หิชายันโต ปับโปติ วิปุลัง สุขัง คำแปล = ผู้ไม่ประมาทพินิจอยู่ ย่อมถึงสุขอันไพบูลย์. คำบาลี = อปฺปมตฺโต อุโภ อตฺเถ อธิคฺคณหาติ ปณฺฑิโต. คำอ่าน = อับปะมัดโต อุโพ อัดเถ อะทิกคะนะหาติ ปันทิโต คำแปล = บัณฑิตผู้ไม่ประมาท ย่อมได้รับประโยชน์ทั้งสอง. คำบาลี = อปฺปมาเทน สมฺปาเทถ. คำอ่าน = อับปะมาเทนะ สัมปาเทถะ คำแปล = ท่านทั้งหลายจงยังความไม่ประมาทให้ถึงพร้อม. คำบาลี = อปฺปมาทรตา โหถ. คำอ่าน = อับปะมาทะระตา โหถะ คำแปล = ท่านทั้งหลายจงเป็นผู้ยินดีในความไม่ประมาท. ++++++++++++++++++++++++++++ กิเลสวรรค คือ หมวดกิเลส คำบาลี = สงฺกปฺปราโค ปุริสสฺส กาโม. คำอ่าน = สังกับปะราโค ปุริสัดสะ กาโม คำแปล = ความกำหนัดเพราะดำริ เป็นกามของคน. คำบาลี = น สนฺติ กามา มนุเชสุ นิจฺจา. คำอ่าน = นะสันติ กามา มะนุเชสุ นิดจา คำแปล = กามทั้งหลายที่เที่ยง ไม่มีในมนุษย์. คำบาลี = กาเมหิ โลกมฺหิ น อตฺถิ ติตฺติ. คำอ่าน = กาเมหิ โลกัมหิ นะอัดถิ ติดติ คำแปล = ความอิ่มด้วยกามทั้งหลาย ไม่มีในโลก. คำบาลี = น กหาปณวสฺเสน ติตฺติ กาเมสุ วิชฺชติ. คำอ่าน = นะกะหาปะนะวัดเสนะ ติดติ กาเมสุ วิดชะติ ความอิ่มในกามทั้งหลาย ย่อมไม่มีเพราะฝนคือกหาปณะ. คำบาลี = นตฺถิ กามา ปรํ ทุกฺขํ. คำอ่าน = นัดถิกามา ปะรังทุกขัง คำแปล = ทุกข์ (อื่น) ยิ่งกว่ากาม ย่อมไม่มี. คำบาลี = นตฺถิ ตณฺหาสมา นที. คำอ่าน = นัดถิ ตันหาสะมา นะที คำแปล = แม่น้ำเสมอด้วยตัณหา ไม่มี. คำบาลี = อิจฺฉา โลกสฺมิ ทุชฺชหา. คำอ่าน = อิดฉา โลกัดมิ ทุดชะหา คำแปล = ความอยากละได้ยากในโลก. คำบาลี = อิจฺฉา หิ อนนฺตโคจรา. คำอ่าน = อิดฉาหิ อะนันตะโคจะรา คำแปล = ความอยากมีอารมณ์หาที่สุดมิได้เลย. คำบาลี = อิจฺฉา นรํ ปริกสฺสติ. คำอ่าน = อิดฉานะรัง ปะริกัดสะติ คำแปล = ความอยากย่อมเสือไสซึ่งนรชน. คำบาลี = นตฺถิ ราคสโม อคฺคิ. คำอ่าน = นัดถิ ราคะสะโม อักคิ คำแปล = ไฟเสมอด้วยราคะ ไม่มี. คำบาลี = โลโภ ธมฺมานํ ปริปนฺโถ. คำอ่าน = โลโพ ธัมมานัง ปะริปันโถ คำแปล = ความโลภเป็นอันตรายแห่งธรรมทั้งหลาย. คำบาลี = อติโลโภ หิ ปาปโก. คำอ่าน = อะติโลโพ หิปาปะโก คำแปล = ความละโมบเป็นบาปแท้. คำบาลี = นตฺถิ โมหสมํ ชาลํ. คำอ่าน = นัดถิ โมสะหะมัง ชาลัง คำแปล = ข่ายเสมอด้วยโมหะ ไม่มี. คำบาลี = ภิยฺโย จ กาเม อภิปตฺถยนฺติ. คำอ่าน = พิโยจะกาเม อะพิปัดถะยันติ คำแปล = ผู้บริโภคกาม ย่อมปรารถนากามยิ่งขึ้นไป. คำบาลี = อูนา ว หุตฺวาน ชหนฺติ เทหํ. คำอ่าน = อูนาวะ หุดวานะ ชะหันติเทหัง คำแปล = ผู้บริโภคกามเป็นผู้พร่อง ละร่างกายไป. คำบาลี = โภคตณฺหาย ทุมฺเมโธ หนฺติ อญฺเว อตฺตนํ. คำอ่าน = โพคะตันหายะ ทำเมโท หันติอันเว อัดตะนัง คำแปล = ผู้มีปัญญาทราม ย่อมฆ่าตนเองเหมือนฆ่าผู้อื่น เพราะอยากได้ โภคทรัพย์. คำบาลี = อวิชฺชานิวุตา โปสา. คำอ่าน = อะนิดชานิวุตา โปสา คำแปล = คนทั้งหลายอันอวิชชาหุ้มห่อไว้. **************************** จิตตวรรค คือ หมวดจิต คำบาลี = จิตฺเต สงฺกิลิฏเฐ ทุคฺคติ ปาฏิกงฺขา. คำอ่าน = จิดเต สังกิลิตะเถ ทุกคะติ ปาติกังขา คำแปล = เมื่อจิตเศร้าหมองแล้ว ทุคติเป็นอันต้องหวัง. คำบาลี = จิตฺเต อสงฺกิลิฏฺเฐ สุคติ ปาฏิกงฺขา. คำอ่าน = จิดเต อะสังกิลิตะเถ สุคะติ ปาติกังขา คำแปล = เมื่อจิตไม่เศร้าหมองแล้ว สุคติเป็นอันหวังได้ คำบาลี = จิตฺตสฺส ทมโถ สาธุ. คำอ่าน = จิดตัดสะ ทะมะโถ สาธุ คำแปล = การฝึกจิตเป็นความดี. คำบาลี = จิตฺตํ ทนฺตํ สุขาวหํ. คำอ่าน = จิดตัง ทันตัง สุขาวะหัง คำแปล = จิตที่ฝึกแล้ว นำสุขมาให้. คำบาลี = จิตฺตํ คุตฺตํ สุขาวหํ. คำอ่าน = จิดตัง คุดตัง สุขาวะหัง คำแปล = จิตที่คุ้มครองแล้ว นำสุขมาให้. คำบาลี = จิตฺตํ อตฺตโน อุชุกมกํสุ. คำอ่าน = จิดตัง อัดตะโน อุชุกะมะกังสุ คำแปล = คนฉลาดได้ทำจิตของตนให้ซื่อตรง. คำบาลี = สจิตฺตปริยายกุสลา ภเวยฺยุํ. คำอ่าน = สะจิดตะ ปะริยายะกุสะลา พะเวยยุ คำแปล = พึงเป็นผู้ฉลาดในกระบวนจิตของตน. คำบาลี = เตลปตฺตํ ยถา ปริหเรยฺย เอวํ สจิตฺตมนุรกฺเข. คำอ่าน = เตละปัดตังยะถา ปะริหะเรยยะเอวัง สะจิดตะมะนุรักเข คำแปล = พึงรักษาจิตของตน. เหมือนคนประคองบาตรเต็มด้วยน้ำมัน. คำบาลี = สจิตฺตมนุรกฺขถ. คำอ่าน = สะจิดตะมะ นุรักขะถะ คำแปล = จงตามรักษาจิตของตน. คำบาลี = จิตฺตํ รกฺเขถ เมธาวี. คำอ่าน = จิดตัง รักเขถะ เมธาวี คำแปล = ผู้มีปัญญาพึงรักษาจิต. คำบาลี = ยโต ยโต จ ปาปกํ ตโต ตโต มโน นิวารเย. คำอ่าน = ยะโตยะโต จะปาปะกัง ตะโตตะโต นะโม นิวาระเย คำแปล = ก็บาปเกิดจากอารมณ์ใด ๆ พึงห้ามใจจากอารมณ์นั้นๆ ************************************************ โกธวรรค คือ หมวดโกรธ คำบาลี = น หิ สาธุ โกโธ. คำอ่าน = นะหิ สาธุ โกโธ คำแปล = ความโกรธไม่ดีเลย. คำบาลี = โกโธ สตฺถมลํ โลเก. คำอ่าน = โกโธ สัดถะมะลัง โลเก คำแปล = ความโกรธเป็นดังสนิมศัสตราในโลก. คำบาลี = อนตฺถชนโน โกโธ. คำอ่าน = อะนัดถะชะนะโน โกโธ คำแปล = ความโกรธก่อความพินาศ. คำบาลี = อนฺธตมํ ตทา โหติ ยํ โกโธ สหเต นรํ. คำอ่าน = อันทะตะมัง ตะทาโหติ ยังโกโท สะหะเตนะรัง คำแปล = ความโกรธครอบงำนรชนเมื่อใด ความมืดมนย่อมมีเมื่อนั้น คำบาลี = อปฺโป หุตฺวา พหุ โหติ วฑฺฒเต โส อขนฺติโช. คำอ่าน = อับโป หุดวา พะหุโหติ วัดทะเตโส อะขันติโช คำแปล = ความโกรธน้อยแล้วมาก มันเกิดจากความไม่อดทนจึงทวีขึ้น. คำบาลี = โกโธ ทุมฺเมธโคจโร. คำอ่าน = โกโธ ทุมเมทะ โคจะโร คำแปล = ความโกรธเป็นอารมณ์ของคนมีปัญญาทราม. คำบาลี = โทโส โกธสมุฏฺฐาโน. คำอ่าน = โทโส โกทะสะมุตะถาโน คำแปล = โทสะมีความโกรธเป็นสมุฏฐาน. คำบาลี = นตฺถิ โทสสโม คโห. คำอ่าน = นัดถิ โทสะสะโม คะโห คำแปล = ผู้จับเสมอด้วยโทสะ ไม่มี. ๘๙. คำบาลี = นตฺถิ โทสสโม กลิ. คำอ่าน = นัดถิ โทสะสะโมกะลิ คำแปล = ความผิดเสมอด้วยโทสะไม่มี. คำบาลี = โกธํ ฆตฺวา สุขํ เสติ. คำอ่าน = โกทัง คัดวา สุขังเสติ คำแปล = ฆ่าความโกรธได้ อยู่เป็นสุข. คำบาลี = โกธํ ฆตฺวา น โสจติ. คำอ่าน = โกทัง คัดวา นะโสจะติ คำแปล = ฆ่าความโกรธได้ ไม่เศร้าโศก. คำบาลี = โกธาภิภูโต กุสลํ ชหาติ. คำอ่าน = โกธาภิภูโต กุสะลัง ชะหาติ คำแปล = ผู้ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมละกุศลเสีย. คำบาลี = โกธโน ทุพฺพณฺโณ โหติ. คำอ่าน = โกทะโน ทุบพันโน โหติ คำแปล = คนมักโกรธ ย่อมมีผิวพรรณเศร้าหมอง. คำบาลี = ทุกฺขํ สยติ โกธโน. คำอ่าน = ทุกขัง สะยะติ โกทะโน คำแปล = คนมักโกรธ ย่อมอยู่เป็นทุกข์. คำบาลี = อโถ อตฺถํ คเหตฺวาน อนตฺถํ ปฏิปชฺชติ. คำอ่าน = อะโถอัดถัง คะเหดวานะ อะนัดถัง ปะติปัดชะติ คำแปล = คนมักโกรธถือเอาประโยชน์แล้ว กลับประพฤติไม่เป็นประโยชน์. คำบาลี = โกธาภิภูโต ปุริโส ธนชานิ นิคจฺฉติ. คำอ่าน = โกธาภิภูโต ปุริโส ทะนะชานิ นิคัดฉะติ คำแปล = ผู้ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมถึงความเสื่อมทรัพย์. คำบาลี = โกธสมฺมทสมฺมตฺโต อายสกฺยํ นิคจฺฉติ. คำอ่าน = โกทะสัมมะทะ สัมมัดโต อายะสักยัง นิคัดฉะติ คำแปล = ผู้เมามึนด้วยความโกรธ ย่อมถึงความไร้ยศศักดิ์. คำบาลี = ญาติมิตฺตา สุหชฺชา จ ปริวชฺเชนฺติ โกธนํ. คำอ่าน = ยาติมิดตา สุหัดชา จะ ปะริวัดเชนติ โกทะนัง คำแปล = ญาติมิตรและสหาย ย่อมหลีกเลี่ยงคนมักโกรธ. คำบาลี = กุทฺโธ อตฺถํ น ชานาติ. คำอ่าน = กุดโท อัดถัง นะชานาติ คำแปล = ผู้โกรธ ย่อมไม่รู้อรรถ. คำบาลี = กุทฺโธ ธมฺมํ น ปสฺสติ. คำอ่าน = กุดโทธัมมัง นะปัดสะติ คำแปล = ผู้โกรธ ย่อมไม่เห็นธรรม. คำบาลี = ยํ กุทฺโธ อุปโรเธติ สุกรํ วิย ทุกฺกรํ. คำอ่าน = ยังกุดโท อุปะโรเทติ สุกะรัง วิยะทุกกะรัง คำแปล = ผู้โกรธจะผลาญสิ่งใด สิ่งนั้นทำยากก็เหมือนทำง่าย. คำบาลี = ปจฺฉา โส วิคเต โกเธ อคฺคิทฑฺโฒว ตปฺปติ. คำอ่าน = ปัดฉาโสวิคะเต โกเท อักคิทัดโทวะ ตับปะติ คำแปล = ภายหลัง เมื่อความโกรธหายแล้ว เขาย่อมเดือดร้อนเหมือน ถูกไฟไหม้. คำบาลี = โกเธน อภิภูตสฺส น ทีปํ โหติ กิญฺจินํ. คำอ่าน = โกเทนะ อะพิพูตัดสะ นะทีปังโหติ กินจินัง คำแปล = ผู้ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมไม่มีที่พำนักสักนิดเดียว. คำบาลี = หนฺติ กุทฺโธ สมาตรํ. คำอ่าน = หันติกุดโท สะมาตะรัง คำแปล = ย่อมฆ่ามารดาของตนได้. คำบาลี = โกธชาโต ปราภโว. คำอ่าน = โกทะชาโต ปะราพะโว คำแปล = ผู้เกิดความโกรธแล้ว เป็นผู้ฉิบหาย. คำบาลี = โกธํ ทเมน อุจฺฉินฺเท. คำอ่าน = โกทัง ทะเมนะ อัดฉินเท คำแปล = พึงตัดความโกรธด้วยความข่มใจ. คำบาลี = มา โกธสฺส วสํ คมิ. คำอ่าน = มาโกทัดสะ วะสังคะมิ คำแปล = อย่าลุอำนาจความโกรธ. *************************** เครดิต:baanbaimai.com ,fungdham.com/proverb.html ,96rangjai.com ยังมีสาระเรื่องราวดี ๆ ที่อยากเล่าตามมาดูเราได้ที่ ; My blogs link 👆 https://sites.google.com/site/dhammatharn/ https://abhinop.blogspot.com https://abhinop.bloggang.com ททมาโน ปิโยโหติ #ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก A giver is always beloved.
| Create Date : 25 มีนาคม 2564 |
| Last Update : 25 มีนาคม 2564 16:16:52 น. |
|
2 comments
|
| Counter : 5370 Pageviews. |
 |
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 5 คน [
My blogs link 👆
https://sites.google.com/site/dhammatharn/
//abhinop.blogspot.com
//abhinop.bloggang.com
ททมาโน ปิโยโหติ #ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก
A giver is always beloved.