|
|
|
ยุคน้ำแข็ง
Ice Age
ยุคน้ำแข็ง (Ice Age) คือช่วงเวลาที่ภูมิอากาศของโลกเย็นลงกว่าปกติ และปรากฏมีทุ่งน้ำแข็ง (ice sheet) ปกคลุมพื้นที่นอกเขตขั้วโลก สาเหตุของการเกิดยุคน้ำแข็ง เกิดจากมีเหตุปัจจัยทำให้หิมะที่ตกในฤดูหนาว ละลายไม่หมดในฤดูร้อน ทำให้เกิดการสะสมน้ำแข็งข้ามปี และพอกพูนมากขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็นทุ่งน้ำแข็งขนาดใหญ่ปกคลุมพื้นนอกเขตขั้วโลก
โลกมียุคน้ำแข็งสำคัญทั้งหมด 4 ครั้ง คือ
1. Precambrian (Cryogenian)
2. Ordovician
3. Late Carboniferus-Permian
4. Pleistocene
ปัจจุบันเรากำลังอยู่ในยุคน้ำแข็งครั้งที่ 4 Pleistocene
ปัจจัยพื้นฐานที่ทำให้เกิดยุคน้ำแข็งมาจากสภาพทางภูมิศาสตร์ ได้แก่ตำแหน่งของพื้นทวีป ระดับความสูงของแผ่นดิน มหาสมุทรและกระแสน้ำ รวมกันแล้วสร้างสภาวะที่เอื้ออำนวยให้เกิดการสะสมน้ำแข็งข้ามปี
พื้นทวีปบนโลกมีการเปลี่ยนแปลงและเคลื่อนที่ได้อย่างช้าๆ เมื่อประมาณสี่ล้านปีก่อน ปัจจัยทางภูมิศาสตร์บริเวณรอบๆขั้วโลกเหนือเริ่มเอื้อต่อการเกิดยุคน้ำแข็ง โดยในช่วงแรกยุคน้ำแข็งจะมีขนาดเล็ก และแต่ละครั้งจะกินเวลาไม่นาน แต่พอเวลาผ่านไปสภาพต่างๆก็เอื้อต่อการสะสมของน้ำแข็งมากขึ้นเรื่อยๆ จนเมื่อประมาณหนึ่งล้านปีก่อน โลกก็เข้าสู่ยุคน้ำแข็งเต็มตัว เรียกว่ายุคน้ำแข็งไพลอีสโตซีน (Pleistocene Ice Age)
ด้วยลักษณะทางภูมิศาสตร์ในปัจจุบันโลกจะมีความหนาวเย็นเป็นธรรมชาติปกติ ธารน้ำแข็งจะแผ่ปกคลุมพื้นที่รอบๆขั้วโลกเหนือเป็นเวลาส่วนใหญ่ แต่ทว่าความหนาวเย็นไม่ได้มีอยู่อย่างต่อเนื่อง ทุกๆหลายหมื่นปีความผันแปรในวงโคจรของโลกสามลักษณะที่มีผลต่อฤดูกาล คือ ความรีของวงโคจร (Eccentricity) ความเอียงของแกนโลก(Obliquity) และการหมุนส่ายของแกนโลก (Precession) จะเกิดการเสริมกันในทางที่ทำให้ฤดูร้อนของซีกโลกเหนืออบอุ่นกว่าปกติ ทำให้ธารน้ำแข็งที่สะสมอยู่ ถูกละลายในฤดูร้อนมากกว่าหิมะที่ตกใหม่ในแต่ละปี จึงเกิดการถดถอยของธารน้ำแข็ง เกิดเป็นช่วงอบอุ่นระหว่างยุคน้ำแข็งขึ้น
ช่วงที่ธารน้ำแข็งปกคลุมโลกกว้างขวาง เรียกว่า glacial period ช่วงที่เกิดความอบอุ่นระหว่างยุคน้ำแข็งเรียกว่า interglacial period ในช่วงหนึ่งล้านปีที่ผ่านมาก การเสริมกันของวงโคจรจะทำให้เกิดมีช่วงอบอุ่นทุกๆ 90,000 130,000 ปี (เฉลี่ย 110,000 ปี) แต่ช่วงเวลาที่โลกอบอุ่นจะค่อนข้างสั้น ประมาณหนึ่งหมื่นถึงสองหมื่นปีเท่านั้น
ปัจจุบันเราอยู่ในยุคอบอุ่นที่เรียกว่า Holocene ซึ่งเริ่มต้นหลังจากยุคน้ำแข็ง Wisconsin (ยุโรปเรียก Weichselian) สิ้นสุดลงเมื่อ 13,000 ปีก่อน ปัจจัยทางฤดูการที่ทำให้โลกอบอุ่นขึ้นถึงจุดสูงสุดเมื่อประมาณ 9,000 ปีก่อนปัจจุบัน ทำให้เกิดเป็นช่วงเวลาที่อากาศค่อนข้างอบอุ่นต่อเนื่องเรียกว่า Holocene optimum ระหว่าง 9,000 - 5,500 ปีก่อนปัจจุบัน หลังจากนั้นโลกก็ค่อยอุ่นน้อยลงตามลำดับ ภูมิอากาศเริ่มไม่มีเสถียรภาพ เกิดเป็นช่วงที่เป็นอุ่นบ้างเย็นบ้าง เนื่องมาจากพลังธรรมชาติตัวอื่นที่มีอิทธิพลรองลงมา ทุกวันนี้เราอยู่ในยุคที่ภูมิอากาศไม่คงที่ เรียกว่า Late Holocene neoglacial fluctuation โดยช่วงที่อากาศเย็นกว่าปกติเรียกว่า Stadial ช่วงที่อากาศอุ่นกว่าปกติเรียกว่า Interstadial นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าปัจจัยสำคัญที่ทำให้ภูมิอากาศเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นลงในช่วง Late Holocene คือความผันแปรของพลังงานจากดวงอาทิตย์ (Solar Variation)
สาเหตุทางภูมิสตร์
การจะเกิดยุคน้ำแข็ง ในเบื้องต้น ในยุคนั้นโลกจะต้องมีโครงสร้างทางภูมิศาสตร์ ซึ่งเอื้ออำนวยให้เกิดยุคน้ำแข็งเป็นพื้นฐาน ได้แก่
1. Orogenic uplift คือการยกตัวสูงขึ้นของแผ่นดิน โดยเฉพาะในเขตละติจูดสูง ช่วยให้น้ำแข็งละลายช้าลงในช่วงฤดูร้อน
2. Epeirogenic คือตำแหน่งพื้นทวีปที่อยู่ใกล้ขั้วโลก ในตำแหน่งที่เหมาะสมต่อการสะสมตัวของมวลน้ำแข็ง
3. Ocean Circulation รูปร่างของมหาสมุทรมีส่วน เพราะการหมุนเวียนของกระแสน้ำในมหาสมุทร เป็นการหมุนเวียนความร้อนระหว่างขั้วโลกกับเขตร้อนอย่างสำคัญ รวมทั้งมีผลต่อปริมาณหิมะที่ตกในแต่ละปี
สาเหตุทางฤดูกาล
เมื่อโลกมีปัจจัยทางภูมิศาสตร์ที่เอื้อต่อการเกิดยุคน้ำแข็งแล้ว ก็จะเกิดมียุคน้ำแข็ง Glacial Period และช่วงอบอุ่นระหว่างยุคน้ำแข็ง Interglacial Period สลับกันเป็นคาบที่ค่อนข้างแน่นอน จากอิทธิพลจากความผันแปรของวงโคจรโลก ตามทฤษฎีของ Milankovitch และทฤษฎีที่เป็นอนุพันธ์ ความผันแปรของวงโคจร 3 แบบ คือ
1. Eccentricity (ความรีของวงโคจร) มีผลทำให้ความยาวของฤดูกาลระหว่างฤดูร้อนกับฤดูหนาวไม่เท่ากัน
2. Obliquity (ความเอียงของแกน) แกนโลกจะเอียงระหว่า 22.1 -24.5 การเปลี่ยนแปลงความเอียง มีผลต่อขนาดของวง arctic circle และมีผลทำให้ความอบอุ่นในฤดูร้อนเปลี่ยนแปลง
3. Precession (การส่ายของแกน) ทำให้เกิดการสลับกันข้างฤดูร้อนฤดูหนาว
ยังมีต่อ
| Create Date : 16 ตุลาคม 2548 | | |
| Last Update : 15 มิถุนายน 2551 17:31:31 น. |
| Counter : 5636 Pageviews. |
| |
|
 |
|
|
|
|
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 2 คน [