BlogGang.com : : sirivinit : การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง

การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง

อยุธยายศล่มแล้ว

การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง เป็นสงครามครั้งสุดท้ายระหว่างอาณาจักรพม่ากับอาณาจักรอยุธยา ในการทัพคราวนี้ กรุงศรีอยุธยาเสียแก่กองทัพพม่าเมื่อวันอังคาร ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 5 ปีกุน คือ วันที่ 7 เมษายน พ.ศ. 2310

ตรงกับรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าเอกทัศแห่งอาณาจักรอยุธยา และพระเจ้ามังระของอาณาจักรพม่า

แผนปฏิบัติการของกองทัพพม่าเริ่มจากการเข้าตีหัวเมืองทางเหนือ ทางตะวันตกและทางใต้ของอาณาจักรอยุธยา ก่อนจะเข้าปิดล้อมพระนครในขั้นสุดท้าย ส่วนผู้ปกครองอยุธยาเลือกที่จะใช้ยุทธวิธีตั้งรับอยู่ในกรุงในฤดูน้ำหลาก

แต่เนื่องจากกองทัพพม่าได้เปลี่ยนยุทธวิธีของตนใหม่ จึงทำให้ยุทธวิธีของ อยุธยาไม่ได้ผลอย่างในอดีต จนนำไปสู่การเสียกรุงศรีอยุธยา หลังจากการปิดล้อมนาน 14 เดือน

อย่างไรก็ตาม นอกจากความพ่ายแพ้ในด้านยุทธวิธีทางทหารแล้ว สาเหตุซึ่งอันไปสู่ความพ่ายแพ้ในการทัพก็ยังมีผู้พยายามอธิบายด้วยเหตุผลอื่นอีกมาก

จากการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สองนี้ นอกจากจะส่งผลให้อาณาจักรอยุธยา ซึ่งเป็นราชธานีของคนไทยมาเป็นเวลากว่า 400 ปี ล่มสลายลงแล้ว ยังส่งผลให้เกิดความขัดแย้งอย่างล้ำลึกขึ้นในกลุ่มการเมืองระดับต่าง ๆ

จนแทบจะนำไปสู่การล่มสลายของรัฐไทยได้เลยทีเดียว อย่างไรก็ตาม สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีก็ได้มีพระราชกรณียกิจในการสร้างความเป็นปึกแผ่นและฟื้นฟูความเจริญรุ่งเรืองของชาติขึ้นอีกครั้งในรัชสมัยของพระองค์

เบื้องหลัง
สภาพบ้านเมืองรัชสมัยพระเจ้าเอกทัศ

นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2301 เป็นต้นมา สมเด็จพระเจ้าเอกทัศ (พระนามเดิมว่า เจ้าฟ้าเอกทัศ) ทรงขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งกรุงศรีอยุธยา ซึ่งแต่เดิมนั้น สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ดำริที่จะแต่งตั้งพระอนุชาของเจ้าฟ้าเอกทัศ เจ้าฟ้าอุทุมพร ให้เป็นรัชทายาท

เนื่องจากทรงเห็นว่าเจ้าฟ้าเอกทัศไม่เหมาะสมที่จะขึ้นเป็นกษัตริย์

สภาพบ้านเมืองในรัชสมัยของพระเจ้าเอกทัศมีความแตกต่างกัน โดยสามารถแบ่งออกได้เป็นฝ่ายที่เห็นว่าพระองค์ทรงเป็นกษัตริย์ที่ไม่ดี และฝ่ายที่เห็นว่าพระองค์ไม่ทรงเป็นกษัตริย์ที่ไม่ดี

แต่หากยึดถือตามพงศาวดารไทยในสมัยหลังส่วนใหญ่แล้ว มักจะกล่าวถึงไปในทำนองอย่างแรกมากกว่า ทั้งนี้ มักจะถือว่าพระองค์เป็นสาเหตุสำคัญอันนำไปสู่การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง

ฝ่ายหนึ่งก็บอกว่า พระองค์ทรงมีพระราชประวัติความประพฤติไม่ดีอยู่มาก ราษฎรไม่เลื่อมใสศรัทธา บ้านเมืองเกิดความระส่ำระสาย มีข้าราชการลาออกจากราชการอยู่บ้าง

สังคมสมัยนั้นมีการกดขี่รีดไถ ข่มเหงรังแกราษฎรอย่างไม่เป็นธรรม

เมื่อขุนนางชั้นผู้น้อยเห็นขุนนางชั้นผู้ใหญ่ทำก็เลียนแบบ ราษฎรและข้าราช การทั้งหลายหมดที่พึ่งจึงแตกความสามัคคี ดังที่บาทหลวงฝรั่งเศสได้เขียนจดหมายเหตุบันทึกไว้ว่า:

"... บ้านเมืองแปรปรวน เพราะฝ่ายใน [พระราชชายา] ได้มีอำนาจเท่ากับพระเจ้าแผ่นดินผู้มีความผิดฐานกบฏ ฆ่าคนตายเอาไฟเผาบ้านเรือนจะต้องได้รับโทษถึงประหารชีวิต

แต่ความโลภของฝ่ายในให้เปลี่ยนเป็นริบทรัพย์สิน ริบได้ก็ตกเป็นของฝ่ายในทั้งสิ้น พวกข้าราชการเห็นความโลภของฝ่ายใน ก็แสวงหาผลประโยชน์กับผู้ต้องหาคดีให้ได้มากที่สุดที่จะหาได้ จะได้แบ่งเอาบ้าง ความเดือดร้อนลำเค็ญก็ยิ่งทับถมราษฎรมากขึ้น..."

อย่างไรก็ตาม ใช่ว่าพระองค์จะมีแต่การกล่าวถึงพระองค์ในแง่ที่ไม่ดีเพียงอย่างเดียวเท่านั้น มีบ้างที่กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระองค์ที่ปรากฏ เช่น

"[กษัตริย์พระองค์นี้] ทรงพระกรุณากับอาณาประชาราษฎร์ทั้งปวง แผ่เมตตาไปทั่วสารพัดสัตว์ทั้งปวง"

"ทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา บ้านเมืองสงบ การค้าขายเจริญ ทรงบริจาคทรัพย์ให้แก่คนยากจนจำนวนมาก" เป็นต้น

ในแง่เศรษฐกิจ เศรษฐกิจของอาณาจักรอยุธยามีความตกต่ำลง เนื่องจากของป่า ซึ่งเคยเป็นสินค้าส่งออกสำคัญที่สร้างรายได้ให้กับรัฐบาลมานานนับศตวรรษ กลับส่งออกขายต่างประเทศได้น้อยลง

อันเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงทั้งในด้านนโยบายทางการเมืองในประ เทศ ซึ่งไม่เป็นมิตรกับชาวต่างชาติ และความต้องการของตลาดต่างประเทศที่ลดลง โดยทั้งพ่อค้าจากมหาสุมทรอินเดีย จีน ญี่ปุ่น และชาติตะวันตกต่างก็ลดปริมาณซื้อขายลง

มีต่อตอนที่ 2 ค่ะ

ขอขอบคุณวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ธีววารสิริสวัสดิ์ มานมนัสรมณีย์ ที่มาอ่านค่ะ

Create Date : 03 ธันวาคม 2552

Last Update : 3 ธันวาคม 2552 9:30:36 น.

0 comments

Counter : 4648 Pageviews.