Bloggang.com : nanakawaii - วัดไพชยนต์พลเสพย์ Wat Phaichayont Polasep, Samut Prakan

วัดไพชยนต์พลเสพย์ Wat Phaichayont Polasep, Samut Prakan

ที่ตั้ง

วัดไพชยนต์พลเสพย์ตั้งอยู่ริมคลองลัดหลวง (ในกูเกิ้ลเขียนว่าคลองเจ้าเมือง) ใกล้สี่แยก
ถนนพระราชวีริยาภรณ์กับซอยทรงธรรม หมู่ ๕ ตำบลบางพึ่ง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ

ประวัติ:

วัดไพชยนต์พลเสพย์เป็นพระอารามหลวงชั้นโท ระดับราชวรวิหาร ในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๒ พระนิพนธ์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพมีบันทึกไว้ว่า “ในคราวเมื่อสร้างป้อมเมืองสมุทรปราการ ...โปรดให้พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นศักดิพลเสพเป็นแม่กองทำการสร้างเมืองนครเขื่อนขันธ์ที่ยังค้างอยู่ ...เปลี่ยนให้ขุดคลองลัดหลังเมืองนครเขื่อนขันธ์คลองหนึ่งมาทะลุออกคลองตาลาว ...กรมหมื่นศักดิพลเสพทรงสร้างวัดขึ้นในคลองลัดที่ขุดใหม่นี้วัด ๑ พระราชทานนามว่าวัดไพชยนต์พลเสพ...”

สำหรับชื่อวัดนั้น สมเด็จกรมพระยาดำรงฯ ทรงสันนิษฐานว่าคงจะเป็นนามใหม่ เดิมเมื่อแรกสร้างในรัชกาลที่ ๒ น่าจะเรียกว่า “วัดกรมศักดิ” หรือ “วัดปากลัด” ถึงรัชกาลที่ ๓ คนทั้งหลายก็คงจะเรียกว่า “วัดวังหน้า” ชื่อ “ไพชยนต์พลเสพย์” นี้ ทรงสันนิษฐานว่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวน่าจะเป็นผู้พระราชทานให้ โดยคำ “ไพชยนต์” น่าจะหมายถึงบุษบกยอดปรางค์จตุรมุขซึ่งเคยเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธสิหิงค์ ณ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์มาก่อนและกรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพได้โปรดฯ ให้อัญเชิญมาเป็นที่ประดิษฐานพระประธานในพระอุโบสถวัดนี้ ส่วนคำว่า “พลเสพย์” นั้นน่าจะมาจากพระนามของกรมพระราชวังบวรฯ ผู้ทรงสร้างวัด

หมายเหตุ:
โดยส่วนตัว ผู้จัดทำเห็นว่าชื่อวัดนี้ควรสะกดว่า “วัดไพชยนต์พลเสพ” มากกว่าเพราะทั้งพระนามของกรมพระราชวังบวรฯ และชื่อวัดที่ปรากฏอยู่ในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๒ เดิมก็ไม่มี ย์ แต่ที่เขียนชื่อวัดโดยใส่ ย์ ไว้ในบล็อคนี้เพราะเขียนตามป้ายชื่อของวัดเองซึ่งได้กลายเป็นมาตรฐานในการเขียนชื่อวัดนี้ไปแล้ว

ที่ตั้งภาพจิตรกรรม:

วิหาร นอกจากนี้ ยังมีภาพเขียนบนประตูมณฑปและประตูทางเข้าบนกำแพงที่ล้อมรอบลานโบสถ์

อีกทั้งยังมีการเขียนลายรดน้ำไว้บนประตูและหน้าต่างโบสถ์ด้วย

เนื้อหา:

หลังพระประธานส่วนที่อยู่เหนือประตูเขียนจักรวาลตามคติความเชื่อเรื่องไตรภูมิโดยแทรกภาพทวีปทั้ง ๔ ในมนุสสาภูมิไว้ในมหาสมุทรด้วย ล่างลงมาบนผนังส่วนที่อยู่ระหว่างประตูเขียนพุทธประวัติ ผนังตรงข้ามพระประธานส่วนที่อยู่เหนือประตูทางเข้าเขียนภาพไว้แต่ไม่ทราบว่าเป็นเรื่องอะไร ส่วนใต้ลงมาบริเวณระหว่างประตูเขียนเรื่องมโหสถ ผนังด้านข้างมีภาพเฉพาะระหว่างบานหน้าต่าง โดยเขียนเวสสันดรชาดกไว้ทางซ้ายพระห้องละ ๒-๓ กัณฑ์ ส่วนด้านขวาพระนั้นเขียนทศชาติชาดก ๘ ชาติที่เหลือไว้ห้องละ ๒ ชาติ

นอกจากนั้น ยังเขียนโต๊ะบูชาไว้บนบานหน้าต่าง เสี้ยวกางหรือทวารบาลไว้บนบานประตูและกอบัวไว้บนรักแร้ผนัง ตรงมุมห้องยังมีภาพนรกและป่าหิมพานต์ด้วย

(คลิกที่นี่ เพื่อดูภาพทั้งหมด)

วิหาร โบสถ์ มณฑป
พระประธาน
ตรงข้ามพระประธาน
ตัวอย่างผนังด้านข้าง

หลังพระประธาน ซ้ายพระ

มนุสสาภูมิ

จุฬามณี
พุทธประวัติ

พุทธประวัติ
มโหสถ
ร้อยเอ็ดหัวเมือง
นารท

กัณฑ์ชูชก
สักกบรรพ ฉกษัตริย์
ทิวทิศน์ตะวันตก
ฝรั่ง

นาฬิกา
ประตูโบสถ์
ประตูมณฑป
ประตูทางเข้าลานโบสถ์

Wat Phaichayont Polasep, Samut Prakan

Location:
Mu 5, Tambon Bang Phueng, Amphoe Phra Pradaeng, Samut Prakan.

Location of murals: Inside Vihara (the main assembly hall) and on the doors of Bot (the main temple), Mandapa and those of the surrounding walls.

Stories:
The wall behind the Buddha is covered with the universe according to Trai Phum (The 3 Worlds) above, and the Buddha Story between, the doors. The opposite wall is painted with Mahosadha Jataka between the doors and an unidentified story above the entrance. On the side walls, there are murals only in the area between windows, with Vessantara on the left of the Buddha and the rest of the Buddha’s Ten Previous Lives on the right.

แผนที่

(คลิกที่ภาพเพื่อดูขนาดใหญ่ขึ้น)

บล็อค "ชวนชม" จะเปลี่ยนวัดใหม่ทุกวันที่ ๑, ๑๑ และ ๒๑ ของเดือนนะคะ

A new set of murals will be uploaded on the 1st, 11th and 21st of the month.

ขอขอบคุณกรมส่งเสริมวัฒนธรรมสำหรับการสนับสนุนเบื้องต้นในการจัดทำคลังภาพจิตรกรรม

Create Date : 10 กันยายน 2559
Last Update : 8 กุมภาพันธ์ 2560 18:25:24 น.
Counter : 2650 Pageviews.

3 comments

ผนังเหนือประตู ตรงข้ามพระประธาน เป็นเรื่อง "มหาชมพูบดีสูตร" ครับ

จะเห็นภาพพระเจ้าชมพูบดีทรงช้างมาถึงประตูเมืองบนผนังส่วนล่างสุด แล้วไล่ขึ้นไปจะเป็นตอนมาฆมาณพ (พระอินทร์แปลง) พาชมพระนคร และตอนบนสุด จะเป็นภาพพระมหาจักรพรรดิ(พระพุทธเจ้า) และพระอัครมหาเสนาบดี(พระอัครสาวก) กำลังแสดงธรรมให้พระเจ้าชมพูบดีฟังครับ

โดย: Bright - J

วันที่: 11 กันยายน 2559 เวลา:16:10:02 น.