Bloggang.com : MamyDD : สุขภาพดีเริ่มที่แม่ท้อง

สุขภาพดีเริ่มที่แม่ท้อง

ยามท้องเป็นช่วงที่คุณแม่ต้องดูแลตัวเองมากเป็นพิเศษ เพราะไม่ใช่แค่สุขภาพตัวเองเท่านั้น ยังมีสุขภาพของลูกรักที่กำลังก่อตัวขึ้นเป็นรูปเป็นร่างทีละน้อยจนแข็งแรงพร้อมที่จะออกมาดูโลกใบนี้ ซึ่งสุขภาพของลูกจะแข็งแรงมากน้อยเพียงใดนั้น คุณแม่นั่นล่ะค่ะ คือคำตอบ

ดูแลสุขภาพดีแบบแม่ท้อง

1. เริ่มที่อาหารการกินค่ะ ควรเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ในแต่ละวัน พยายามเลี่ยงอาหารหวานๆ ที่ให้น้ำตาลและไขมันสูงค่ะ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดและอาหารสุกๆ ดิบๆ ที่สำคัญกินให้พอเพียงกับความต้องการของร่างกาย อย่ากลัวอ้วนจนปล่อยให้ตัวเองหิว เพราะลูกอาจเกิดมาไม่แข็งแรงได้นะ

2. พักผ่อนเพียงพอ ในช่วงตั้งครรภ์อย่างนี้นอนให้ได้วันละ 8-10 ชั่วโมงนะคะ เพราะคุณแม่จะเหนื่อยและเพลียง่าย อาจจะหาเวลางีบตอนกลางวันด้วยอย่างน้อยสัก 1 ชั่วโมงก็ยังดีค่ะ

3. การออกกำลังกาย จะช่วยให้การย่อยอาหารดีขึ้นค่ะ ร่างกายแข็งแรงด้วย แต่อย่าหักโหมมากเกินไปจนเหนื่อย อ่อนเพลีย และกระทบกระเทือนน้องน้อยในท้องนะคะ

4. อยู่ในที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์ หลีกเลี่ยงสถานที่แออัด เพราะคุณแม่อาจจะอ่อนเพลียได้ง่าย

5. สำหรับคุณแม่ที่เป็นสาวทำงาน ช่วงท้องนี่ต้องระวังหน่อยค่ะ มีเกณฑ์คร่าวๆ ว่าถ้างานที่ทำอยู่ต้องยืนมากกว่า 4 ชั่วโมงต่อวันละก็ เมื่อท้องได้ 6 เดือน ควรจะหาวิธีลดชั่วโมงการยืนลงหรือหมั่นเปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ อย่ายืนติดต่อกันนานๆ ยิ่งเมื่อท้องแก่แล้วไม่ควรยืนนานเกิน 1 ชั่วโมง และถ้าคุณแม่คนไหนทำงาน ที่ต้องข้องเกี่ยวกับพวกสารพิษสารเคมี ควรรีบปรึกษาแพทย์แต่เนิ่นๆ เพราะอาจมีผลต่อลูกในครรภ์ค่ะ

6. ฝากครรภ์และไปพบคุณหมอสม่ำเสมอตามที่นัด และปฏิบัติอย่างเคร่งครัดตามที่คุณหมอแนะนำ

7. ดูแลความสะอาดของร่างกาย ยิ่งในช่วงที่ตั้งครรภ์ คุณแม่จะร้อนเหนียวตัวและเหงื่อออกง่ายกว่าปกติ และมีส่วนของร่างกายที่เสี่ยงต่อการเกิดการอับชื้นมากขึ้น ควรอาบน้ำให้ร่างกายสดชื่น แต่ถ้าอากาศเย็นควรอาบน้ำอุ่น และทาโลชั่นหลังอาบน้ำถ้ารู้สึกว่าผิวแห้งตึงค่ะ

8. ดูแลสุขภาพฟัน ในช่วงท้องคุณแม่ต้องกินแคลเซียมให้เยอะเป็นพิเศษ เพราะลูกจะดึงเอาแคลเซียมของคุณแม่ไปใช้ในการสร้างกระดูก เพราะฉะนั้นคุณแม่อาจจะฟันผุได้ง่าย คุณแม่จึงต้องกินแคลเซียมเพิ่มและดูแลสุขภาพช่องปากให้สะอาด และไปพบทันตแพทย์อย่างสม่ำเสมอด้วยค่ะ

9. ดูแลเต้านม เพราะในช่วงตั้งครรภ์เต้านมคุณแม่จะขยายมากขึ้น เพื่อเตรียมสร้างน้ำนม จึงต้องเปลี่ยนขนาดยกทรงให้ใส่แล้วรู้สึกสบาย เวลาอาบน้ำก็ล้างเต้านมด้วยน้ำสะอาด อาจใช้โลชั่นทาเมื่อรู้สึกผิวแห้ง ถ้ามีปัญหาเรื่องหัวนมก็ควรปรึกษาคุณหมอแต่เนิ่นๆ ค่ะ

คุณแม่ที่ตั้งท้องอาจจะเกิดอาการบางอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน บางท่านอาจจะกังวลว่าอาการดังกล่าวจะมีผลต่อตัวคุณแม่หรือลูกอาการต่างๆทีพบได้มีดังนี้

อาการแพ้ท้อง

อาการแพ้ท้องมักเกิดในระยะแรกของการตั้งครรภ์พอเข้าสู่ไตรมาสสองอาการแพ้ท้องจะหายไปอาการของอาการแพ้ท้องมีอะไรบ้าง

• คลื่นไส้อาเจียนหลังจากดื่มน้ำหรือรับประทานอาหาร
• น้ำหนักลด
• ขาดน้ำ
• ปัสสาวะสีเข้ม
• เกลือแร่ในร่างกายอาจผิดปกติ

การดูแลตัวกรณีที่อาการไม่มาก
• รับประทานอาหารว่างที่มีโปรตีนสูง
• งดอาหารที่มีไขมันหรือใยอาหารสูงรับประทานอาหารที่มีแป้งสูง
• ให้รับประทานอาหารครั้งละน้อยๆแต่บ่อยๆ
• ให้รับประทานอาหารบนเตียงตอนตื่นนอนเนื่องจากการเคลื่อนไหวจะทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน
• เลือกรับประทานอาหารที่มีรสดี
• อย่าให้ท้องว่างเพราะท้องว่างจะทำให้เกิดคลื่นไส้อาเจียน
• หลีกเลี่ยงกลิ่นฉุนๆ
• งดดื่นน้ำผลไม้ กาแฟ แอลกอฮอล์ระหว่างรับประทานอาหาร
• ดื่มน้ำขิงอาจจะบรรเทาอาการ

ถ้ามีอาการมากน้ำหนักตัวลดมาก
• แพทย์จะให้ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน
• ให้น้ำเกลือเพื่อแก้คลื่นไส้อาเจียน

การเปลี่ยนแปลงทางเต้านม

ไตรมาสแรก

หลังการตั้งครรภ์6-8สัปดาห์จะเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงเต้านม คุณแม่จะรู้สึกว่าเต้านมใหญ่ขึ้น กดจะเจ็บเนื่องจากมีการเจริญเติบโตของไขมันและต่อมน้ำนม เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงขยายใหญ่ขึ้นจนสังเกตเห็นได้ ควรเลือกขนาดของยกทรงให้เหมาะสม หัวนมและฐานหัวนมจะดำขึ้น

ไตรมาสสอง

ขนาดของเต้านมจะใหญ่ขึ้นและมีการเริ่มสร้าง colustrum ซึ่งไม่จำเป็นต้องเกิดกับทุกคนแรกๆจะมีลักษณะเหนียวข้นต่อมาจะมีลักษณะเหลวใส ของเหลวนี้จะหลังเมื่อมีการบีบหรือมีความตื่นเต้นทางเพศ

คุณแม่ต้องสังเกตว่าหัวนมโผล่หรือไม่ถ้าไม่โผล่ต้องปรึกษาแพทย์

อาการปวดหลัง

อาการปวดหลังเป็นอาการที่พบได้บ่อยเกิดได้ตั้งแต่เดือนแรกจนใกล้คลอด สาเหตุเกิดจากมดลูกที่มีขนาดใหญ่ขึ้นและมีน้ำหนักมากขึ้นทำให้หลังต้องแบกน้ำหนักเพิ่มขึ้นซึ่งมีวิธีป้องกันดังนี้

• อย่าใส่รองเท้าส้นสูงให้ใส่รองเท้าส้นเตี้ยๆ
• งดยกของหนัก
• ห้ามก้มยกของ
• อย่ายืนนาน ถ้าหากต้องยืนนานให้ยืนด้วยขาข้างเดียวสลับกันไป
• นั่งบนเก้าอี้ที่มีพนักพิงและให้หนุนหมอนใบเล็กๆที่หลัง
• จัดสิ่งแวดล้อมที่บ้านและที่ทำงานเพื่อจะได้ไม่ต้องงอหลัง
• ที่นอนต้องไม่แข็งเกินไป
• ให้นอนตะแคงซ้ายขาขวาก่ายหมอนข้าง
• ประคบร้อนบริเวณที่ปวด
• ออกกำลังบริหารกล้ามเนื้อ

ปัสสาวะบ่อย

ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์คุณแม่คงจะมีความรู้สึกอยากปัสสาวะแม้ว่าจะเพิ่งไปปัสสาวะมาเนื่องจากมดลูกที่โตกดกระเพาะปัสสาวะ อาการปัสสาวะบ่อยจะดีขึ้นเมื่อมดลูกเจริญเข้าในท้องและจะเริ่มมีอาการอีกครั้งเมื่อเด็กใกล้คลอด เมื่อมีปัสสาวะเล็ดเวลาจามหรือไอให้บริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน

อาการปวดท้องน้อย

เมื่อมดลูกใหญ่ขึ้นจะทำให้เอ็นทียึดมดลูกตึงตัว คุณแม่จะรู้สึกตึงหน้าท้องบางครั้งข้างเดียวบางครั้งสองข้างลักษณะจะปวดตึงๆมักจะเริ่มขณะอายุครรภ์ 18-24 สัปดาห์ การป้องกัน

• อย่าเปลี่ยนท่าอย่างรวดเร็ว
• เมื่อปวดท้องให้โน้มตัวมาท่งหน้า
• ให้นอนพักหรือเปลี่ยนท่าบ่อยๆจะช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวด

อาการปวดศีรษะ

เป็นอาการที่พบได้บ่อย ความถี่ของการปวดและความรุนแรงจะไม่เท่ากันในแต่ละคนหากท่านรับประทานยาเป็นประจำโปรดปรึกษาแพทย์ โปรดปรึกษาแพทย์หากมีอาการดังต่อไปนี้

• ปวดไม่หาย
• ปวดบ่อย
• ปวดรุนแรงมาก
• ตาพร่ามัวหรือมองเป็นจุด
• ปวดศีรษะร่วมกับคลื่นไส้

ริดสีดวงทวาร

เป็นหลอดเลือดที่โป่งพองมักจะพบในคนที่ท้องผูก หลังคลอดอาการท้องผูกจะดีขึ้น การป้องกัน

• หลีกเลี่ยงท้องผูก
• รับประทานอาหารที่มีใยมาก
• ดื่มน้ำมากๆ
• ก้นแช่น้ำอุ่น
• ใช้ครีมทา

อาการจุกเสียดแน่นท้อง

คุณแม่จะมีอาการจุกเสียดท้องอาการจุกจะเริ่มจากกระเพาะไปสู่หลอดอาหารเกิดเนื่องจากมีกรดมาก อาหารย่อยช้าและมดลูกที่ดันกระเพาะปัจจัยต่างๆเหล่านี้จะทำให้แน่นท้อง วิธีป้องกันอาการแน่นท้อง

• รับประทานอาหารบ่อยๆเป็นวันละ 5-6 ครั้ง
• หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำระหว่างรับประทานอาหาร
• หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้เกิดแก๊ส และรสจัด
• งดสุราและบุหรี่
• งดอาหารก่อนออกกำลังกาย

นอนไม่หลับ

มดลูกเริ่มโตขึ้นคุณแม่จะหาท่าสบายๆนอนยากเต็มแต่ก็มีเคล็ดในการนอนคือ

• ถ้านอนไม่หลับให้อาบน้ำอุ่นก่อนนอน
• ดื่มนมอุ่นๆสักแก้วจะช่วยให้หลับดีขึ้น
• ให้นอนตะแคงข้างซ้ายมีหมอนหนุนท้องและขา
• นอนบนม้าโยก

ตะคริว

คุณแม่เมื่อใกล้คลอดจะมีอาการตะคริวที่เท้าทั้งสองข้างโดยมากมักจะเป็นขณะนอน มีวิธีป้องกันดังนี้

• ให้เหยียดขาก่อนนอน
• ขณะเหยียดห้ามชี้นิ้วเท้าให้ดึงข้อเท้าเข้าหาตัว
• ประคบอุ่นที่น่อง
• นวดน่อง
• ดื่มน้ำมากๆ ไม่ดื่มแอลกอฮอล์หรือกาแฟ
• ให้รับประทานอาหารที่มีแคลเซียม

อาการเหนื่อยหอบ

เมื่ออายุครรภ์ได้31-34 สัปดาห์มดลูกใหญ่ขึ้นจนดันกำบังลมทำให้รู้สึกหายใจไม่อิ่ม คุณแม่ไม่ต้องกังวลกับอาการนี้ว่าลูกจะได้ oxygen เพียงพอหรือไม่เด็กยังคงได้รับ oxygen อย่างเพียงพอ เมื่อใกล้คลอดอายุครรภ์ 36-38 สัปดาห์จะเริ่มหายใจสะดวกขึ้นเนื่องจากเด็กเคลื่อนตัวลงช่องเชิงกรานวิธีป้องกันไม่หายเหนื่อย

• ขยับตัวช้าๆเพื่อไม่ให้ปอดและหัวใจทำงานหนัก
• นั่งตัวตรงเพื่อเพิ่มเนื้อที่ปอด
• ให้นอนหัวสูง

การเปลี่ยนผิวหนังในคนท้อง

เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังที่พบบ่อยๆคือ

• จะเกิดฝ้าขึ้นโดยเฉพาะบริเวณที่เจอแดดดังนั้นควรทาครีมกันแดด
• จะเกิดรอยดำเป็นเส้นบริเวณหัวเหน่า หลังคลอดรอยดำจะหายไป
• รอยแนวสีชมพูบริเวณหน้าท้องที่เรียกว่าท้องลายเป็นการขยายของหน้าท้องเพื่อการเจริญเติบโตของเด็ก ไม่มีทางป้องกัน รอยนี้จะค่อยๆจางหายไปหลังคลอด
• จะเห็นเส้นเลือดบริเวณหน้าอกขยาย ผิวบริเวณผ่ามือจะแดง อาการทั้งสองเป็นผลจากฮอร์โมน
• อาจจะเกิดสิวขึ้นให้ล้างหน้าวันละหลายครั้ง
ห้ามใช้ tetracyclin และRoaccutane

อาการบวมและเส้นเลือดขอด

ผู้ป่วยที่ใกล้คลอดอาจจะมีอาการบวมหลังเท้าวิธีแก้ให้นั่งหรือนอนยกเท้าสูง ห้ามซื้อยาขับปัสสาวะมารับประทานเด็ดขาด ถ้าหากบวมแขนหรือหน้าต้องแจ้งแพทย์ให้ทราบ

เส้นเลือดขอดเกิดจากมดลูกกดทับเส้นเลือดดำอาจจะเกิดบริเวณขา อวัยวะเพศหลังคลอดจะหายไปวิธีป้องกัน

• อย่านั่งหรือยืนนานเกินไป
• ยกเท้าสูง
• นอนยกเท้าสูง
• อย่าใส่ถุงเท้าที่รัดแน่น
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• อย่านั่งไขว่ห้าง

Create Date : 02 เมษายน 2552

Last Update : 2 เมษายน 2552 15:06:36 น.

0 comments

Counter : 716 Pageviews.