กรกฏาคม 2553
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
5 กรกฏาคม 2553

เมื่อจะซื้อของเล่นสักชิ้น

ปุ้มเป็นคนติดของเล่นมาตั้งแต่เด็กค่ะ .. แผนกของเล่น เป็นอีกแผนกหนึ่ง นอกจากแผนกเครื่องเขียนที่ปุ้มเดินเท่าไหร่ก็ไม่เบื่อ แถมเดินทุกที ก็เกิดกิเลสมันได้ทุกทีสิน่า

อ่อ การติดในที่นี้เนี่ย คือ ชอบเก็บ แต่จะเอามาเล่นไม๊นี่อีกเรื่องนะคะ



แต่ก่อน .. จะซื้อของเล่นตามความอยากและกำลังทรัพย์ มีประโยชน์กับเรา หรือกับใคร มากน้อยแค่ไหน ไม่เคยคำนึงถึง

ของที่ชอบม๊ากกกกกก ช่วงหลายปีก่อน ฮอตฮิตเลย คือ หยอดไข่ ค่ะ ที่มันเป็นตู้ๆ ต้องไปแลกซื้อ token มาหยอด แล้วข้างในจะมีไข่ ข้างในไข่จะมีของเล่นอีกที

ส่วนที่อยากได้มากๆๆๆๆ แต่ยังไม่ได้ซื้อมาครอบครอง คือ ชุดแป้งโด ค่ะ ฮ่าๆ ที่มันจะเป็นเซ็ตกล่องใหญ่ๆ ข้างในมีอุปกรณ์ทำแป้งโดเป็นรูปต่างๆ เช่น ขนมเค้ก ฯลฯ .... คือ ตั้งท่าจะซื้อหลายรอบแล้ว แต่จิตใต้สำนึกมันยังบอกว่า ซื้อมาก็ไม่มีเวลาจะเล่น แล้วถ้าไม่เล่น ของมันก็จะเสื่อมสลายไปตามกาลเวลา







พอมาทำงานกับเด็กเล็กๆ ทัศนคติของปุ้มกับการซื้อของเล่นสักชิ้นเปลี่ยนไป คือ แทนที่จะซื้อมาเก็บไว้ หรือเล่นเอง ก็อยากจะเอามาใช้สอนเด็กๆ มากกว่า

ดังนั้น การเลือกซื้อของเล่นแต่ละชิ้นของปุ้มตอนนี้ กลายเป็นว่า คิดแล้วคิดอีก พยายามหาเหตุผลมาสนับสนุนการซื้อแต่ละครั้งตลอดว่า เนี่ย ถ้าเราเอาของเล่นอันนี้ไป จะเหมาะกับเด็กแบบไหน กี่ขวบ แล้วประโยชน์จากการเล่นมีอะไรบ้าง

คิดเล็ก คิดน้อย คิดละเอียดแบบถี่ถ้วน จนโดนแฟนเหน็บมาหลายรอบ .. ประมาณว่า กะแค่ซื้อของเล่น มันจะต้องคิด ต้องอะไรกันนักหนา ... อืม อืม อืม ฟังบ่อยๆ มันก็เซ็งนะ





อย่างอันนี้ เป็นของเล่นตัวล่าสุดที่เพิ่งไปสอยมา ^^



เป็นโจรสลัด pop-up ออกมาจากถังธรรมดาๆ ที่สมัยก่อนนู้น สามารถแลกซื้อได้จากการซื้อรองเท้านักเรียนช่วงก่อนเปิดเทอมแหล่ะค่ะ

ถ้าเป็นแต่ก่อน ปุ้มคงจะเลือกอันที่เป็นของ Disney ที่เป็นลาย Winnie the Pooh หรือ Lilo Stitch หรือ อันที่เป็นแบบแฟนซีลายขาว ดำ ชมพู

แต่เชื่อไม๊คะว่า ของธรรมดาๆ แบบนี้ มันแฝงไว้ด้วยประโยชน์ที่ส่งผลต่อพัฒนาการเด็กมากมาย เช่น

1. ด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก :: ช่วยฝึกการทำงานประสานระหว่างมือและตา (eye-hand coordination), ช่วยฝึกการใช้นิ้วโป้งร่วมกับนิ้วอื่นๆ ในการหยิบจับสิ่งของขนาดเล็ก (thumb-finger grasp)

2. ด้านสติปัญญา :: เด็กจะได้เรียนรู้เรื่องสี อย่างน้อยก็ได้สีแดง เหลือง เขียว ฟ้า, การนับเลข โดยนับจำนวนดาบ, การตัดสินใจ (decision-making) ว่า จะเอาอันไหน เสียบรูไหน, เข้าใจเหตุการณ์ที่เป็นเหตุ เป็นผล (cause-effect) ในที่นี้ คือ โจรสลัดเด้งออกมา เพราะเราเสียบดาบเข้าไปถูกรู นั่นเอง

3. ด้านสังคม :: แน่นอนว่า เด็กได้เรียนรู้การแบ่งปัน (sharing), การรอคอย (waiting for taking turns), การแลกเปลี่ยน (trading) เมื่อเด็กขอแลกของตัวเองกับเพื่อน, เหนือสิ่งอื่นใด เด็กเริ่มเข้าใจกฎกติกาของเกม เคารพในสิทธิของผู้อื่น ซึ่งก็เหมือนในชีวิตจริง ที่มีกฎเกณฑ์ของสังคมควบคุมอยู่

4. ด้านภาษา :: เด็กอาจจะได้เรียนรู้คำศัพท์ใหม่ๆ นอกเหนือจาก ชื่อสี และตัวเลข เช่น คำกริยา (เสียบ, กระโดด, หยิบ, จับ), คำนาม (ถัง, ดาบ), หรือแม้แต่ ชื่อของเพื่อนที่ร่วมเล่นด้วยกัน

นี่ยังไม่ได้นับด้านกล้ามเนื้อมัดใหญ่ .. ที่อาจได้ใช้เวลาที่เด็ก ลุกนั่ง เอื้อมคว้า ก้มหยิบของ อะไรแบบเนี้ยะอ่ะค่ะ



เจ้าโจรสลัดเนี่ย เหมาะกับเด็กอายุ 4 ปีขึ้นไป แต่ปุ้มคิดว่า สัก 3 ขวบกว่าๆ ก็น่าจะเล่นได้แล้ว หรือ ถ้าเด็กกว่านั้น เราก็ต้องคาดหวังสิ่งที่เค้าจะได้จากของเล่นชิ้นนี้ให้น้อยลงด้วย





อันที่จริง ถ้าทำได้นะ ปุ้มอยากจะประยุกต์สิ่งที่มีอยู่รอบตัวเด็กมาประยุกต์เป็นของเล่นมากกว่า .. แต่ด้วยข้อจำกัดของเวลาและอะไรหลายๆ อย่าง มันก็คงยากที่จะทำตอนนี้ค่ะ

บางทีปุ้มสอนเด็กๆ ก็ไม่อยากใช้ของเล่นแพงๆ เพราะบางครอบครัวฐานะเค้าก็ไม่ได้ดีมากนัก การที่เราเอาของแพงๆ มาสอน ก็อาจจะทำให้พ่อแม่เครียดได้ คือ เค้าอาจจะมองได้ว่า เนี่ย ต้องใช้ของดี ของแพงขนาดนี้ ลูกถึงจะมีพัฒนาการที่ดีขึ้น แล้วชั้นจะเอาเงินที่ไหนมาซื้อหาให้ลูกล่ะ?



อยากจะบอกว่า .. ของเล่นราคาแพง ชิ้นละหลายพัน บางครั้ง ประโยชน์มันก็ไม่เท่าชิ้นละไม่กี่สิบ กี่ร้อยบาทหรอกค่ะ



แล้วเลือกของเล่นยังไงให้เหมาะกับลูกเรา?

ก่อนอื่น พ่อแม่ต้องเข้าใจพัฒนาการของลูกเราก่อน ว่า ลูกเราอายุเท่านี้ โดยทั่วไปแล้ว ควรจะทำอะไรได้บ้าง? สิ่งไหนที่ลูกยังทำได้ไม่ดี และสิ่งไหนที่ลูกเราล้ำหน้าไปไกล หรือชอบ .. โดยอาจจะเลือกซื้อของเล่น ที่ช่วยเสริมส่วนที่ลูกเรายังทำได้ไม่ดีนักก่อน

ถ้าจะให้แจ่ม ก็เลือกสิ่งที่ลูกทำได้ดี หรือชอบ ที่สามารถเสริมส่วนที่ทำได้ไม่ดีไปพร้อมๆ กันได้ เช่น ในเด็กออทิสติก มักจะมีปัญหาเกี่ยวกับความคิด จินตนาการ เด็กอาจจะเล่นสมมติ (Pretend Play) ไม่เป็น แต่เด็กชอบเล่นรถม๊ากกกกก ซึ่งเด็กก็จะเล่นแค่ ไถไป ไถมา ... พ่อแม่ก็อาจจะใช้รถเนี่ยแหล่ะ เป็นสื่อในการสอนให้ลูกเล่นสมมติ

เช่น .. ลูกมีรถคันนึง พ่อแม่ก็เล่นรถอีกคันนึง แล้วระหว่างไถรถ อาจจะทำเสียง "บรืน บรืน" เป็นการเลียนแบบเสียงรถ .. เมื่อเด็กสนใจ เริ่มมอง ก็อาจจะสร้างสถานการณ์ขึ้นมา เช่น ขับรถไปซื้อขนม ก็ไถไป บรืนๆ ไป .. ขับรถข้ามสะพาน ซึ่งจริงๆ อาจจะเป็นแท่งไม้ แต่เราสมมติว่าเป็นสะพาน .. ถึงร้านขายขนม ที่เราอาจสมมติให้อะไรสักอย่างแถวนั้นเป็นร้านขายขนม เป็นต้น

แต่ทั้งนี้ ทั้งนั้น .. พ่อแม่ก็ควรจะมีเวลาเล่นกับลูกด้วยนะคะ วันละ 10 - 20 นาที ก็ยังดีค่ะ



ทีนี้ การเลือกซื้อของเล่นให้เหมาะกับวัยเดี๋ยวนี้ค่อนข้างง่ายค่ะ เพราะข้างกล่องมักจะระบุเอาไว้แล้วว่า ของชิ้นนี้ เหมาะกับเด็กอายุเท่าไหร่

ซึ่งแต่ก่อน ปุ้มเคยมีความคิดที่ว่า .. เออ ซื้อสำหรับเด็กโตหน่อย จะได้เล่นได้นานๆๆ หลายปี ฮ่าๆๆๆ ... พอมาเรียนด้านนี้เลยรู้ว่า .. ซื้อของเล่น มันไม่เหมือนซื้อเสื้อผ้านะคะ จะได้ซื้อเผื่อโต ใส่ได้นานๆ



ของเล่นสำหรับเด็กโต ไม่ค่อยเหมาะสำหรับเด็กเล็กเท่าไหร่ค่ะ .. เพราะบางอย่าง มันต้องอาศัยทักษะ หรือ พัฒนาการขั้นที่สูงกว่านี้ ถึงจะเล่นได้ ยกตัวอย่างง่ายๆ เลย คือ ตัวต่อเลโก้

ถ้าความสามารถของเด็กยังพัฒนาไปไม่ถึง .. เล่นไม่ได้ เล่นไม่เป็น ทำให้ไม่อยากเล่น เสียเงินซื้อมาเปล่าๆ .. ก็เหมือนผู้ใหญ่เนี่ยแหล่ะค่ะ เวลาเจองานอะไรที่มันย๊ากกกกก ยาก เกินความสามารถของตัวเรา ก็อยากจะหลีกเลี่ยง ไม่อยากทำ .... เด็กน้อยก็เหมือนกันค่ะ นอกจากจะไม่สนุกแล้ว ยังอาจทำให้เด็กเสียความมั่นใจได้ค่ะ





ดังนั้น ก่อนซื้อของเล่นให้ลูกสักชิ้น .. หยุดคิดถึงประโยชน์ของมันสักนิดนะคะ

ที่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด .. อย่าปล่อยให้เด็กเล่นคนเดียวค่ะ การที่มีพ่อแม่หรือผู้ใหญ่คนอื่นเข้ามาเล่นด้วย ก็ช่วยพัฒนาทักษะการมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นให้เด็กได้เหมือนกันค่ะ วันละนิด วันละหน่อย ดีกว่าไม่มีเลยค่ะ

และเวลาเล่น ก็ไม่ควรเอาของเล่นที่มีทุกอย่างมาวางกองไว้ .. ควรจะเลือกมาเพียงแค่ 2-3 ชิ้น เท่านั้น นอกนั้น อาจจะเก็บให้พ้นสายตา หรือ พ้นมือเด็ก ... ถ้าเด็กอยากได้ของชิ้นอื่น ก็อาจจะใช้วิธีขอแลกค่ะ เอาของที่มีมาแลก --> ช่วยฝึกทักษะการแลกเปลี่ยนด้วย (trading)

การกองของเล่นไว้เยอะๆ อาจทำให้เด็กตื่นเต้น ตื่นตา ตื่นใจ ค่ะ .. อยากเล่นไปซะทุกอย่าง เลยกลายเป็นว่า เล่นอย่างนั้นนิดนึง อย่างนี้อีกหน่อยนึง .. สมาธิแตกซ่านค่ะ



พอเล่นเสร็จทุกครั้ง .. อย่าลืมฝึกวินัยให้เด็กๆ ด้วยนะคะ .. ใครเล่น คนนั้นก็ต้องเก็บให้เรียบร้อย ใส่ถัง ใส่ตระกร้า ใส่ตู้ก็ว่ากันไป .. ถ้าเด็กหลายคน หรือผู้ใหญ่ช่วยกันเล่น ก็ต้องช่วยกันเก็บค่ะ

ต่อให้ที่บ้านมีพี่เลี้ยง ก็ต้องฝึกวินัยข้อนี้ให้กับเด็กค่ะ .. เด็กเล่น เด็กก็ต้องรับผิดชอบในการเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อยค่ะ


Create Date : 05 กรกฎาคม 2553
Last Update : 5 กรกฎาคม 2553 21:23:44 น. 0 comments
Counter : 318 Pageviews.  

ชื่อ :
Comment :
  *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิกช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

แม่ครู
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed

ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [?]




สวัสดีค่ะ ^^ เป็นนักจิตวิทยาพัฒนาการค่ะ สอนกระตุ้นพัฒนาการในเด็กพิเศษก่อนวัยเรียนในกรุงเทพ .. เป็นที่ปรึกษาให้ร้านขายของเล่น "แม่ครู" ด้วยค่ะ .. ยินดีที่ได้รู้จักทุกคนค่ะ
[Add แม่ครู's blog to your web]