ไบโพลาร์ มีลักษณะอาการอย่างไร มีวิธีรักษาแบบไหนบ้าง?เคยรู้สึกเหมือนตัวเองเป็นคนละคนในแต่ละวันหรือไม่ บางทีก็มีอาการตื่นเต้นสุดขีด แต่อยู่ๆ ก็เศร้าจนไม่อยากมีชีวิตอยู่ต่อ สันนิษฐานได้ว่านี่อาจเป็นโรคอารมณ์สองขั้วหรือโรคไบโพลาร์ที่เป็นภาวะป่วยทางจิตเวช มักส่งผลกระทบต่อความคิด และพฤติกรรม ทำให้ผู้ป่วยต้องเผชิญกับความยากลำบากในการควบคุมอารมณ์ และอาจต้องต่อสู้กับความเข้าใจผิดของคนรอบข้าง มาทำความรู้จักกับโรคไบโพลาร์ให้มากขึ้น ตั้งแต่สาเหตุ อาการ วิธีรักษาโรคไบโพล่า เพื่อรับมือกับโรคนี้ได้อย่างถูกต้อง
ทำความเข้าใจกับ “โรคไบโพลาร์” คืออะไร?
โรคไบโพลาร์ หรือ โรคอารมณ์สองขั้ว (Bipolar Disorder) คือภาวะผิดปกติทางจิตเวชที่ส่งผลกระทบต่ออารมณ์ ทำให้ผู้ป่วยมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรง สลับขั้วไปมาระหว่างช่วงซึมเศร้า (depression) กับช่วงอารมณ์ดีหรือคึกคักผิดปกติ (Mania หรือ Hypomania)
โดยช่วงซึมเศร้า ผู้ป่วยจะรู้สึกเศร้า หดหู่ สิ้นหวัง ไม่อยากทำอะไร ไม่มีสมาธิ และอาจมีความคิดทำร้ายตัวเอง ส่วนช่วง Mania หรือ Hypomania ผู้ป่วยจะรู้สึกอารมณ์ดีเกินปกติ คึกคัก กระตือรือร้น พูดมาก นอนน้อย ไม่เหน็ดเหนื่อย มั่นใจในตัวเองสูงเกินไป หรืออาจมีพฤติกรรมเสี่ยงอันตรายร่วมด้วย
การเปลี่ยนแปลงอารมณ์นี้อาจเกิดขึ้นเป็นช่วงสั้นๆ หรือยาวนานหลายสัปดาห์ และส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน การทำงาน ความสัมพันธ์ สุขภาพจิตใจ และสุขภาพกายได้
ปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้เป็นไบโพลาร์ ปัจจัยเสี่ยงที่อาจเพิ่มโอกาสในการเป็นโรคไบโพลาร์ และสาเหตุของโรคไบโพล่าร์ยังไม่เป็นที่แน่ชัด แต่คาดว่าเกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน เช่น - ความผิดปกติของสารสื่อประสาทในสมอง เช่น นอร์อะดรีนาลีน (Noradrenaline) เซโรโทนิน (Serotonin) และโดปามีน (Dopamine) ที่ไม่สมดุล ส่งผลต่อการควบคุมอารมณ์และพฤติกรรมที่แสดงออกมา
- ได้รับการสืบทอดทางพันธุกรรม หรือมีประวัติคนครอบครัวเป็นโรคไบโพลาร์หรือโรคทางจิตเวชอื่น ๆ
- ความเครียดในชีวิตประจำวัน การเผชิญกับเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ หรือการเลี้ยงดูในวัยเด็ก อาจเป็นตัวกระตุ้นให้โรคแสดงอาการ
- การใช้สารเสพติดหรือดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคไบโพลาร์
- การเผชิญกับความเครียดอย่างรุนแรงหรือเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจอย่างรุนแรง เช่น การสูญเสียคนที่รัก หรือปัญหาทางการเงิน อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เป็นไบโพลาร์
- การนอนหลับไม่เพียงพอหรือนอนไม่เป็นเวลาอาจส่งผลต่อการควบคุมอารมณ์และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคไบโพลาร์
โรคไบโพลาร์ มีอาการอย่างไร?โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) เป็นโรคทางอารมณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลงระหว่าง 2 ช่วง คือ
ช่วงอารมณ์คึกคักผิดปกติ (Mania หรือ Hypomania) - ผู้ป่วยจะรู้สึกมีพลังงานมากกว่าปกติ คึกคัก อารมณ์ดีเกินเหตุ หรืออาจหงุดหงิดมากกว่าปกติ
- มีอาการพูดเร็ว คิดเร็ว สมาธิสั้น ตัดสินใจทำสิ่งที่เสี่ยง เช่น ใช้จ่ายเงินเกินตัว หรือมีพฤติกรรมทางเพศที่ไม่ปลอดภัย
- นอนน้อยลงโดยไม่รู้สึกอ่อนเพลีย และไม่รู้จักเหนื่อย
- มีความคิดหลงผิดหรืออาการทางจิต เช่น คิดว่าตนเองมีพลังพิเศษหรืออยู่เหนือผู้อื่นได้ หากเป็นในระดับที่เบากว่า เรียกว่า Hypomania ซึ่งอาการคล้าย Mania แต่ไม่รุนแรงถึงขั้นส่งผลต่อชีวิตประจำวัน
ช่วงอารมณ์ซึมเศร้า (Depression)
- ผู้ป่วยจะรู้สึกหดหู่ ไม่มีความสุข หมดความสนใจในสิ่งที่เคยชอบทำ
- อาจรู้สึกอ่อนเพลีย ไม่มีเรี่ยวแรง
- นอนไม่หลับหรือหลับมากเกินไป
- เบื่ออาหารหรือน้ำหนักลดลงรวดเร็ว
- มีความรู้สึกผิดหรือไร้ค่า
- สมาธิและกระบวนการตัดสินใจลดลงอย่างมาก อาการที่รุนแรงอาจนำไปสู่ความคิดฆ่าตัวตายหรือทำร้ายตัวเองได้
- อาการเหล่านี้จะเกิดขึ้นเป็นรอบ ๆ โดยแต่ละช่วงอาจกินเวลานานเป็นสัปดาห์หรือหลายเดือน โรคนี้ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต การทำงาน และความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยกับคนรอบข้างได้
ไบโพลาร์กับซึมเศร้าต่างกันอย่างไรโรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) และโรคซึมเศร้า (Depressive Disorder) เป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติทางอารมณ์ แต่ก็มีความแตกต่างกัน ดังนี้
โรคซึมเศร้า: ผู้ป่วยจะมีอารมณ์ซึมเศร้า หดหู่ รู้สึกหมดหวัง สูญเสียความสนใจในกิจกรรมที่เคยชอบ อาการเหล่านี้จะคงอยู่เป็นระยะเวลานานอย่างต่อเนื่อง และอาจมีภาวะซึมเศร้าซ้ำ ๆ จนทำให้ผู้ป่วยมีความคิดอยากฆ่าตัวตายได้ โดยการรักษาโรคซึมเศร้าจะใช้ยาแก้ซึมเศร้า (Antidepressants) ควบคู่กับการทำจิตบำบัด
โรคไบโพลาร์: ผู้ป่วยจะมีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ระหว่างช่วงซึมเศร้าและช่วงคึกคักผิดปกติ (Mania หรือ Hypomania) ซึ่งในช่วง Mania จะมีอารมณ์ดีเกินปกติ คึกคัก หรือหงุดหงิดง่าย พลังงานสูง นอนน้อยแต่ไม่รู้สึกเหนื่อย อาการมักเกิดเป็นรอบๆ และอาจมีช่วงที่อารมณ์ปกติแทรกระหว่างช่วง Mania และ Depression โดยการรักษาโรคไบโพลาร์จะใช้ยารักษาไบโพล่า เช่น ยาควบคุมอารมณ์ (Mood Stabilizers) และอาจต้องใช้ยาต้านอาการทางจิต (Antipsychotics) ในบางกรณี
การรักษาไบโพลาร์มีกี่วิธีการรักษาโรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) มุ่งเน้นการควบคุมอาการและป้องกันการเกิดซ้ำ โดยใช้การรักษาหลัก 2 วิธีคือ - ใช้ยารักษาโรคไบโพล่าที่ช่วยปรับสมดุลของสารสื่อประสาทในสมอง เช่น ยาควบคุมอารมณ์ (Mood Stabilizers) ยาต้านอาการทางจิต (Antipsychotics) และยาต้านซึมเศร้า (Antidepressants) ผู้ป่วยควรรับประทานยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัดและต่อเนื่อง เพื่อป้องกันการกลับมาของอาการหรือการเกิดอาการที่รุนแรงขึ้น
- การทำจิตบำบัด (Psychotherapy) ด้วยการพูดคุยกับจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยา เพื่อให้ผู้ป่วยเข้าใจและจัดการกับอารมณ์ ความคิด และพฤติกรรมของตนเองได้ดีขึ้น นอกจากนี้ การสนับสนุนจากครอบครัวและคนรอบข้างมีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูและป้องกันการเกิดอาการซ้ำ
ไบโพลาร์ โรคที่คุณอาจเป็นแบบไม่รู้ตัวโรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) หรือที่เรียกว่าโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว เป็นความผิดปกติทางจิตเวชที่ผู้ป่วยมีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์อย่างชัดเจนระหว่างสองขั้ว คือ ขั้วอารมณ์ดีหรือคึกคักผิดปกติ (mania หรือ hypomania) และขั้วอารมณ์ซึมเศร้า (depression) ซึ่งอาการของโรคไบโพลาร์มักเกิดขึ้นเป็นช่วงๆ โดยแต่ละช่วงอาจกินเวลานานเป็นสัปดาห์หรือหลายเดือน ทำให้ผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้ได้รับผลกระทบในการใช้ชีวิต การทำงาน และความสัมพันธ์ระหว่างคนรอบข้างได้
การรักษาไบโพล่าสามารถทำได้ผ่านการใช้ยาไบโพล่าและการบำบัดทางจิตวิทยา หากสงสัยว่ามีอาการเหมือนเป็นโรคไบโพลาร์ ควรรีบปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต เพื่อวินิจฉัยและหาแนวทางการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
| Create Date : 07 กุมภาพันธ์ 2568 |
| Last Update : 7 กุมภาพันธ์ 2568 19:16:07 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 126 Pageviews. |
 |
|
