ร่างกายของเราก็เปรียบเสมือนเครื่องจักรทำงานตลอดเวลา การนอนหลับเป็นเสมือนการให้เครื่องจักรได้หยุดพัก สะสมพลังงานและขับของเสียออก การนอนจึงจำเป็นสำหรับการที่จะทำให้ร่างกายมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี แต่เชื่อได้ว่าในปัจจุบันมีจำนวนมากที่กำลังประสบกับปัญหาการนอนไม่หลับ เพื่อที่จะแก้ไขปัญหานั้น ก่อนอื่นเรามาดูสาเหตุและผลเสียของการนอนไม่หลับกันดีกว่าค่ะ

สาเหตุของการนอนไม่หลับ

• สาเหตุทางด้านจิตใจ เช่น ความเครียด ความกังวล ตื่นเต้น กระวลกระวาย การกลัวการนอนไม่หลับ
• สาเหตุจากโรค โรคบางโรคขณะเกิดอาการจะทำให้ผู้ป่วยนอนไม่หลับ เช่นโรคหอบหืด โรคหัวใจวาย ภูมิแพ้ โรคสมองเสื่อม (Alzheimer) โรคparkinson โรคคอพอกเป็นพิษ
• การออกกำลังกายก่อนนอน การออกกำลังกายจะทำให้ร่างกายตื่นตัวทำให้นอนหลับได้ยากขึ้น ควรเว้นระยะการออกกำลังกายก่อนเข้านอนสัก 3-4 ชั่วโมง
• การรับประทานอาหารมื้อดึก จะทำให้หลับยากขึ้น เนื่องจากร่างกายต้องใช้เวลาในการย่อยอาหาร 3 ชั่วโมง
• สภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม เช่น แสงจ้าเกินไป เสียงรบกวน อากาศหนาวหรือร้อนเกินไป
• การที่ตื่นและนอนไม่เป็นเวลา
• การรับประทานอาหารที่สารกระตุ้นจิตประสาท เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม สุรา เครื่องดื่มชูกำลัง
• การสูบบุหรี่ ผู้ที่สูบบุหรี่จะนอน 3-4 ชั่วโมงแล้วตื่นเนื่องจากระดับ nicotin ลดลง
• การที่ระดับ melatonin ลดลง ระดับ melatonin จะมีมากในเด็กและลดลงในผู้ใหญ่หลังอายุ 60 ปีจะมีน้อยมาก
• การงีบหลับในตอนกลางวันหรือตอนเย็น เพราะจะทำให้ร่างกายรู้สึกว่าได้รับการพักผ่อนแล้ว

ผลเสียของการนอนไม่หลับ

• น้ำหนักขึ้น การที่คนเราอดนอนมาก ๆ จะทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนกระตุ้นการเจริญเติบโตทางกายภาพ และควบคุม สัดส่วนของไขมันต่อกล้ามเนื้อในร่างกายน้อยลง ทำให้ร่างกายรู้สึกอยากรับประทานอาหารมากขึ้น นอกจากนี้การนอนไม่เพียงพอนั้น ยังส่งผลต่อฮอร์โมนเลปติน ซึ่งเป็นสารที่สื่อต่อระบบประสาทว่า ควรจะอิ่มได้เร็วหรือช้าเท่าใด ตามความต้องการอาหารของร่างกาย เมื่อระดับเลปตินลดลงจากการนอนน้อย ผู้คนจะรู้สึกอยากอาหารมากขึ้น แม้จะได้กินอาหารจนได้พลังงานเพียงพอแล้วก็ตาม
• ทำลายความจำ พฤติกรรมการอดหลับอดนอนหรือนอนไม่เพียงพอ จะทำให้การทำงานของสมองไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่เหมือนเช่นที่เคยเป็นมา ซ้ำร้ายยังอาจเพิ่มความเสี่ยงของการก่อให้เกิดโรคความจำเสื่อมและโรคพาร์กินสันอีกด้วย
• ทำลายผิวพรรณ การนอนไม่หลับทำให้ร่างกายปล่อยฮอร์โมนความเครียดที่เรียกว่าคอร์ติซอลออกมา ถ้าหากฮอร์โมนนี้ถูกปล่อยออกมามากเกินไป จะเป็นการทำลายคอลลาเจนซึ่งเป็นสารที่ทำให้ผิวเรียบเนียนและยืดหยุ่น นอกจากนั้นแล้วการนอนหลับไม่เพียงพอยังทำให้เกิดริ้วรอย
• ความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ลดลง
• หงุดหงิดง่าย พบว่าคนที่กำลังง่วงนอนมักจะมีอารมณ์หงุดหงิด โกรธง่าย เพราะความเหนื่อยมักจะส่งผลเสียต่ออารมณ์อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
• ทำให้เป็นโรคง่าย การนอนไม่พอจะส่งผลต่อเม็ดเลือดขาว และกลไกการตอบสนองภูมิคุ้มกันต่าง ๆ ของร่างกายนั่นเอง
• เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุทางรถยนต์สูง โอกาสที่จะเกิดอุบัติเหตุจะเพิ่มสูงขึ้น 2.5 เท่า
• ผลเสียต่อระบบสืบพันธุ์ การนอนน้อยมีผลกระทบต่อประจำเดือนของผู้หญิง ฮอร์โมน และอาจทำให้มีปัญหาการตั้งท้องได้
• เสี่ยงตายเร็ว จากการศึกษาที่ตีพิพม์ในวารสาร Sleep พบว่าผู้ที่นอนน้อยกว่าคืนละ 6 ชั่วโมงเป็นประจำ จะมีอายุสั้นลง 14 ปี

ความต้องการในการนอน

          โดยทั่วไปคนส่วนใหญ่จะใช้เวลาในการนอนต่างๆกันไปตามแต่อายุ ยิ่งอายุมากขึ้นความต้องการในการนอนก็จะลดลงไป

• เด็ก ทารก - 12 ชม.
• วัยรุ่น - 6-10 ชม.
• ผู้ใหญ่ 6-8 ชม.
• ชราอาวุโส 4-6 ชม.

วิธีแก้ปัญหา

• นอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา ถึงแม้ว่าจะได้นอนน้อยก็ตาม การตื่นนอนตรงเวลาจะทำให้ร่างกายปรับวงจรการนอนให้ปกติได้ในคืนถัดไปจะทำให้หลับได้ง่ายขึ้นเอง
• งดดื่มหรือรับประทานอาหารที่มีสารกระตุ้นหลังเที่ยงวัน เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม เครื่องดื่มชูกำลัง
• หยุดสูบบุหรี่
• อย่าชดเชยในตอนกลางวัน เพราะจะทำให้นอนไม่หลับในตอนกลางคืน
• จัดสภาพแวดล้อมในห้องนอนให้เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นอุณหภูมิห้อง แสงสว่าง ที่นอน ความสะอาด
• อาบน้ำอุ่นหรือแช่น้ำอุ่น การอาบน้ำอุ่นหรือแช่น้ำอุ่นทำให้การหลับดีขึ้นอาจจะเนื่องจากเมื่ออกจากน้ำอุ่นทำให้อุณหภูมิลดลง ส่งสัญญาณว่าถึงเวลานอน ดังนั้นการอาบน้ำอุ่นก่อนนอนจะช่วยให้หลับดีขึ้น
• ใช้เตียงเพื่อการนอน หรือทำกิจกรรมทางเพศเท่านั้น  เพราะหลายคนใช้เตียงไปทำจุดประสงค์อื่น เช่นทำงาน ดูทีวี นอนอ่านหนังสือ รับประทานอาหาร สิ่งเหล่ากระตุ้นให้เราตื่น เมื่อขึ้นเตียงจึงทำให้เราตื่น ต้องเลิกพฤติกรรมเหล่านั้น
• ออกกำลังกาย การออกกำลังจะทำให้นอนหลับง่ายขึ้นใช้เวลาน้อยในการเริ่มหลับ การหลับมีคุณภาพดีขึ้นคือหลับได้สนิทเพิ่มขึ้นไม่ควรออกกำลังกายก่อนนอน3ชั่วโมงเพราะการออกกำลังจะทำให้อุณหภูมิสูงขึ้นและร่างกายตื่นตัวทำให้หลับยาก
• หลีกเลี่ยงการกินอาหารมื้อดึก
• ใช้อุปกรณ์เสริม สำหรับคนเซนซิทีฟกับแสงหรือเสียง การใช้อุปกรณ์เสริมอย่างที่ปิดตา หรือที่อุดหูก็เป็นตัวช่วย
• ใช้สาร melatonin ช่วยจะทำให้นอนหลับง่าย และหลับสบายขึ้น