BlogGang.com : : ชัยบุรี : ลำตะคอง โรงไฟฟ้าแบบสูบกลับ

ลำตะคอง โรงไฟฟ้าแบบสูบกลับ

มองเห็นเขื่อนลำตะคอง สีขาว และโรงไฟฟ้าแบบสูบกลับที่เดียวในประเทศที่จัดการพลังงานน้ำอย่างคุ้มค่า

8 ธันวาคม 50 ตื่น สายที่โรงแรม Raya Grand Koratch เนื่องจากนอนดึก เมื่อวานเลิกงานแทนที่จะเข้า กทม เปลี่ยนใจไม่อยากขับรถกลางคืน เลยเข้าค้างที่โคราชเนื่องจาก เพื่อนมาทำภารกิจที่ ศาล นครราชสีมา ตัดสินใจ นั่งรถประจำทางจากปากช่องเข้าเมืองโคราชโดยใช้เส้น มิตรภาพ 23 ปีที่ไม่ได้ใช้เส้นทางช่วงนี้ตอนนั้น รถจะวิ่งทางนี้เพราะไม่มีเส้นบายพาสอย่างปัจุบัน จาก เขาใหญ่ เพื่อน ทายาท ของนักปฎิวัติแห่งลุ่มน้ำตาปี ขับรถมาส่งที่ บขส ปากช่อง จากนั้น เขาขับรถไปเชียงใหม่ เพื่อนำรถไปให้แฟน ถึงบริษัทของพรรคพวกที่ สูงเนินประมาณ หกโมงเย็น นั่งคุยกันที่บริษัทเรื่องที่ศาลในวันนี้ จากนั้นย้ายมาที่ร้านเพื่อดูการถ่ายทอด SEA Game เป็นฟุตบอล ไทย อินโดนีเซีย ผลไทยชนะ 2:1 สี่ทุ่ม โทรหาเพื่อนคนเดิมที่กำลังไปเชียงใหม่ทราบว่า รถยางแตก แถวอำเภอเถิน จังหวัดตาก เปลี่ยนล้อด้วยตัวเอง ท่ามกลางถนนที่มืด และเปลี่ยว นึกว่าคงจบ ที่ไหนได้ ล้อสแปร์ มีลมเล็กน้อย จำเป็นต้องขับช้าๆเพื่อหา ปั้ม ทางเราเองบอกเพื่อนว่า จะติดต่อพรรคพวกที่ตาก มาช่วยดูแล เพื่อนบอกว่าไม่เป็นไร เพียงเปิดมือถือไว้เมื่อปัญหาจะโทรบอก ก็ถือว่าโทรมาเข้าจังหวะพอดี จากนั้นย้ายไปที่ร้านใกล้โรงแรม ก่อน นอน โทรถาม เพื่อนคนเดิม ทราบว่าเขาถึงที่หมายพอดี

ที่โรงแรม สิบโมงเช้า เพื่อนเช็ครถ ดูความพร้อม ก่อนกลับ กทม วางแผนว่าจะแวะกินข้าวที่ ลำตะคอง ช่างบังเอิญ สายพานพัดลม ขาดหมด น้ำในหม้อน้ำหายหมด เนื่องจากความร้อนสูง ตัดสินใจขับรถออกจากโรงแรมหาร้านซ่อม ช่วงนี้โคราชคนมากมายเพราะตรงกับการแข่งขันซีเกมส์ ในที่สุด รถเรียบร้อย เปลี่ยนสานพาน 700บาท มุ่งสู่ กทม ทันที แวะกินอาหารที่ลำตะคอง และขี่รถวนเวียนแถวนั้นพักหนึ่งยอมรับว่าลำตะคองบรรยากาศสวยดี เข้าบรรยากาศ เพลงของ พงษ์เทพเหลือเกิน

โรงไฟฟ้าลำตะคองแบบสูบกลับ

"ไฟฟ้า" ปัจจุบัน กลายเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ไฟฟ้าเกิดจากการผลิตจากโรงไฟฟ้า โรงไฟฟ้าแต่ละชนิดก็มีคุณลักษณะพิเศษที่แตกต่างกันออกไป
"การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย" หรือ กฟผ. รัฐวิสาหกิจที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการผลิตไฟฟ้า เพื่อป้อนใหกับ"การไฟฟ้านครหลวง" และ "การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค" หากกล่าวถึงโรงไฟฟ้า ปัจจุบัน เรามีทั้งโรงไฟฟ้าพลังงานความร้อน ที่ใช้ถ่านหิน,นำมันเตาเป็นเชื้อเพลิง โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม ที่ใช้ก๊าซเป็นเชื้อเพลิง จะเป็นโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ ที่มีกำลังการผลิตสูง ซึ่งโรงไฟฟ้าเหล่านี้จะมีข้อจำกัดที่ไม่เหมาะกับการเดินเครื่องในระยะสั้นๆ หรือการเปลี่ยนแปลงการรับภาระพลังงานไฟฟ้าบ่อยๆ ส่วนโรงไฟฟ้าพลังน้ำ ส่วนใหญ่เป็นโรงไฟฟ้าขนาดกลางหรือขนาดเล็ก ที่ไม่มีข้อจำกัดในการเดินเครื่อง จึงเหมาะกับการเดินเครื่องเพื่อเสริมระบบไฟฟ้า ในช่วงที่มีความต้องการไฟฟ้าสูงสุด เป็นตัวแปรที่ช่วยเสริมทำให้ระบบไฟฟ้า มีความมั่นคงสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เมื่อเร็วๆ นี้ (20-24 มีนาคม 49) ได้มีโอกาสเดินทางร่วมกับคณะสื่อมวลชนภาคใต้ เยี่ยมชมกิจการของ กฟผ.ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ "โรงไฟฟ้าลำตะคอง" คือจุดแรกที่ได้มีโอกาสไปสัมผัสเยี่ยมชม โดยมีคณะผู้บริหารของ"โรงไฟฟ้าลำตะคอง" ให้การต้อนรับและบรรยาสรุปให้ฟัง

"โรงไฟฟ้าลำตะคอง" เป็นโรงไฟฟ้าพลังน้ำ"แบบสูบกลับ" เป็นโรงไฟฟ้าใต้ดิน(ใต้ภูเขา) หนึ่งเดียวของประเทศไทย ที่มีคุณลักษณะพิเศษ โดยการสูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำ "เขื่อนลำตะคอง" ขึ้นไปเก็บไว้ที่อ่างพักน้ำตอนบน เพื่อสำรองพลังงานไว้ใช้เพื่อการลิตไฟฟ้า เมื่อระบบไฟฟ้ามีความต้องการ

"ไม่ใช่แรงดึงดูดของดวงจันทร์ ไม่ใช่เพราะแรงอฐิฐาน แต่เป็นผลจากการทุ่มเทที่ทำให้น้ำไหลย้อนกลับมาปั่นไฟ ซ้ำแล้วซ้ำอีกอย่างคุ้มค่าทุกหยาดหยด ไฟฟ้าเพื่อทุกชีวิตไทย เราหา...คุณใช้อย่างรุ้คุณค่า"

โฆษณาอีกชิ้นหนึ่งที่ กฟผ.ถ่่ายทอดต่อสาธารณะชน ที่ทำใ้ห้เห็นได้อย่างชัดเจนถึงภารกิจและบทบาท ในการเป็นผู้นำในด้านโรงไฟฟ้าพลังน้ำ ความสำเร็จของโรงไฟฟ้าลำตะคองที่เป็นรูปธรรม จึงเปรียบเสมือนแรงแระตุ้นให้ทั้งภาครัฐ,เอกชน และประชาชนทั่วไปให้ความสนใจ และขอเข้าเยี่ยมชมอย่างไม่ขาดสายในขณะนี้

"โรงไฟฟ้าลำตะคอง" เป็นโรงไฟฟ้าใต้ดินแห่งเดียวและแห่งแรกของประเทศไทย ที่มีลักษณะโดดเด่นเป็นพิเศษในมิติต่างๆ จากองค์ประกอบของโรงไฟฟ้า ที่กล่าวได้ว่า เป็นจุดเด่นที่น่าสนใจ น่าศึกษาเป็นอย่างยิ่ง รวมทั้งความสำคัญด้านการผลิตไฟฟ้า ด้านวิศวกรรมเทคโนโลยี ด้านเศรษฐกิจ สังคม และด้านสิ่งแวดล้อม

โดยเฉพาะในสภาวะขาดแคลนพลังงานไฟฟ้า ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในช่วงฤดูร้อนที่มีความต้องการไฟฟ้าสูงสุด (ระหว่างเดือนมีนาคม-มิถุนายน) โรงไฟฟ้าลำตะคองจะเดินเครื่องทดแทนการเดินเครื่องด้วยน้ำมันดีเซล ของโรงไฟฟ้าน้ำพอง (บริเวณเขื่อนอุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น) ว่ากันว่าในปี 2549 จะสามารถทดแทนค่าเชื้อเพลิงได้ประมาณ 2,057 ล้านบาท จึงนับว่าโรงไฟฟ้าลำตะคองมีความสำคัญต่อระบบไฟฟ้าเป็นอย่างยิ่ง

การได้เข้าเยี่ยมชมโรงไฟฟ้าลำตะคอง ทำให้ทราบเรื่องราวต่างๆ มากมาย หากจะกล่าวว่า "ที่สุดแห่งลำตะคอง" คือที่สุดแห่งโรงไฟฟ้าพลังน้ำก็ว่าได้ ประกอบด้วย"ไฮไลต์"ที่น่าสนใจยิ่ง

เริ่มต้นโครงการตามมติ ครม.เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2537 ในวงเงินก่อสร้าง 21,800 ล้านบาท การก่อสร้างระยะที่ 1 มูลค่าโครงการ 15,340 ล้านบาท ใช้เวลาในการขุดเจาะอุโมงค์มากกว่า 2 ปี คิดเป็นปริมาตรหินและดินที่ต้องขนย้ายไม่น้อยกว่า 255,000 ลูกบาศก์เมตร ส่วนระยะที่ 2 คือการติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

ที่สุดอันดับแรกแห่งลำตะคองคือ เป็นอุโมงค์ในภูเขาที่สลับซับซ้อนที่สุดในประเทศไทย อุโมงค์ที่เป็นส่วนประกอบต่างๆ ของโรงไฟฟ้า มีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไปมากกว่า 15 อุโมงค์ อุโมงค์ต่างๆ มีหน้าที่และประโยชน์แตกต่างกันออกไป เช่น อุโมงค์ทางเข้าโรงไฟฟ้า จะเทลาดเอียง 15 องศา เป็นอุโมงค์ที่รับอากาศบริสุทธิ์เข้าสู่ตัวโรงไฟฟ้า "อุโมงค์เคเบิ้ล" ทำหน้าที่เพื่อการระบายอากาศร้อนออกจากโรงไฟฟ้า นอกจากนี้ยังมีอุโมงค์อื่นๆ อีก ซึ่งแต่ละอุโมงค์อาจเชื่อมต่อถึงกัน แยกซ้ายแยกขวา ขึ้นบนลงล่าง รวมทั้งอุโมงค์ในแนวดิ่ง รวมแล้วมีความยาวรวมกันได้ถึง 9 กม.

โรงไฟฟ้าใต้ดินแห่งเดียวและแห่งแรกของไทย ที่อยู่ต่ำกว่าระดับผิวดิน ตามแนวดิ่งของไหล่เขาลึกลงไปประมาณ 350 เมตร เข้าไปสู่ตัวโรงไฟฟ้าด้วยอุโมงค์ทางเข้า ซึ่งมีความยาวถึง 1,375 เมตร และอยู่ลึกต่ำกว่าระดับน้ำทางด้านท้ายเขื่อนลำตะคอง ที่ระดับเก็บกักสูงสุดถึง 100 เมตร ด้านเหนือน้ำอยู่ต่ำกว่าระดับอ่างพักน้ำตอนบนกว่า 400 เมตร (บนยอดเขา)

เป็นโรงไฟฟ้าพลังน้ำที่มีการผลิตต่อเครื่องใหญ่ที่สุดของไทย มีกำลังผลิตเครื่องละ 250 เมกะวัตต์ รวม 2 เครื่องๆ 500 เมกะวัตต์ ซึ่งเทียบเท่ากับ 1 ใน 4 ของความต้องการสูงสุดของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในปีงบประมาณ 2547 ที่ผ่านมา ผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ถึง 190.8 ล้านหน่วย คิดเป็น 39 เปอร์เซ็นต์ ของโรงไฟฟ้าพลังน้ำภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

"ไฮไลต์"ต่อมาคือ เป็นโรงไฟฟ้าพลังน้ำหนึ่งเดียวที่ไม่เหมือนใคร ความแปลกไม่เหมือนใคร ในสิ่งแรกคือ แนวเส้นแบ่งเขตอำเภอสีคิ้วและอำเภอปากช่อง ได้แบ่งอ่างเก็บน้ำลำตะคองออกเป็น 2 ส่วนคือ ส่วนของตัวเขื่อนอยู่ในเขต อ.สีคิ้ว และอีกส่วนเป็นพื้นที่เก็บกักน้ำประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ อยูในเขต อ.ปากช่อง ที่พิเศษที่สุดคือมี"ถนนมิตรภาพ" มาผ่านตรงกลางพื้นที่งานของโรงไฟฟ้าลำตะคอง จึงอยู่ทั้ง 2 ด้านของถนนมิตรภาพ

"ไฮไลต์"ที่น่าพิศวงคือ ได้ชื่อว่าเป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้อ่างเก็บน้ำเล็กที่สุด และอยู่บนยอดภูเขา "ยายเที่ยง" ที่ประดิษฐ์ฐาน "หลวงพ่อเจ็ดกษัตรย์" อันเป็นจุดชมวิวอันสวยงามของเขื่อนลำตะคอง ก่อสร้่างอ่างไว้บนภูเขา ด้วยหลักการหมุนเวียนการใช้น้ำ จึงต้องมีอ่างพักน้ำตอนบนขนาดเล็ก ที่กฟผ.สร้างขึ้นเอง ด้วยเหตุนี้จึงเรียกชื่อว่า "โรงไฟฟ้าลำตะคอง" ไม่เรียกโรงไฟฟ้าเขื่อนลำตะคอง สันเขื่อนมีความกว้าง 6 เมตร ความยาวด้านละ 542.5 เมตร รวม 4 ด้านยาว 2,170 เมตร มีความลึก 40 เมตร ประมาณความจุใช้งาน 9.9 ล้านลูกบาศก์เมตร

นายเจริญ ทะมังกลาง ผู้จัดการกองโรงไฟฟ้าลำตะคอง เปิดเผยว่า โรงไฟฟ้าอื่นส่วนใหญ่จะสร้างเขื่อนเก็บน้ำ จะเป็นน้ำที่ถูกขังไว้ ซึ่งเป็นอ่างขนาดใหญ่ แต่โรงไฟฟ้าลำตะคองที่นี้ กฟผ.จะสร้างอ่างไว้บนยอดเขา ซึ่งไม่จำเป็นต้องใช้อ่างขนาดใหญ่ เพราะว่าการใช้่แต่ละครั้งต้องมีความจำเป็นในการผลิตไฟฟ้า เมื่อมีการต้องการใช้ไฟฟ้าสูงสุด

"อ่างบนเขาจะมีความจุประมาณ 9.9 ล้านลูกบาศก์เมตรเท่านั้นเอง แต่ก็เพียงพอที่จะสามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ตามความต้องการ ใช้พื้นที่น้อย ส่งผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมน้อยมากครับ"

สรุปง่ายๆ หลักการของโรงไฟฟ้าลำตะคองคือ การผลิตไฟฟ้าโดยการหมุนเวียนการใช้น้ำจากอ่างเก็บน้ำ "เขื่อนลำตะคอง" ของกรมชลประทาน สูบน้ำขึ้นไปเก็บไว้ในอ่างเก็บน้ำบน"เขายายเที่ยง" แล้วปล่อยน้ำจำนวนนั้นลงมาผลิตไฟฟ้าเสริมระบบ ในช่วงที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้าสูง

ครับ...."โรงไฟฟ้าลำตะคอง อีกหนึ่งโรงไฟฟ้าพลังน้ำ ที่ผลิตไฟฟ้าเสริมระบบในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กล่าวได้ว่า เป็นโรงไฟฟ้าหนึ่งเดียวที่รวบรวมที่สุดหลายๆ อย่างมาอยู่ในที่เดียวกัน...ที่น่าชื่นชมยิ่ง.

เกษม ลิมะพันธุ์/ข่าว/รายงาน/สัมภาษณ์/5/49/B
สำนักข่าวเกาะแต้ว/ 074 467467/ 09 4676060

ขอบคุณ แหล่งที่มา //www.chanalibrary.go.th

Create Date : 09 ธันวาคม 2550

Last Update : 10 ธันวาคม 2550 13:17:43 น.

1 comments

Counter : 2688 Pageviews.

สวยมากๆๆๆๆๆๆๆครับ บรรยากาศดี ลมเนี้ยแรงสุดๆ

โดย: โอห์ม IP: 124.157.214.134 วันที่: 17 สิงหาคม 2552 เวลา:0:35:30 น.