1. การกำหนดคำถาม
   
2. การตั้งสมมุติฐาน
3. การทำนายผล
4. การทดลอง
5. การวิเคราะห์
   

การกำหนดคำถาม

เรากำหนดคำถามเพื่อสร้างความสัมพันธ์ของคำอธิบายไปยังปรากฎการณ์หรือสิ่งใดใดที่มีอยู่ ยกตัวอย่างเช่น เปลวไฟของเทียนมีกี่สี มีสีอะไรบ้าง และทำไมถึงเป็นอย่างนั้น

^{ที่มาของรูป //www.athingbook.com/content/view/22E34CA1827E4B2EB78CB83407F04900}

การตั้งสมมุติฐาน

เป็นการคาดเดาคำตอบจากคำถามที่กำหนดไว้ตอนต้น ซึ่งสามารถนำความรู้เดิมที่มีอยู่มาช่วยในการคาดเดาครั้งนี้ได้ เช่นคำถามถามเรื่องสีของเปลวเทียน เราก็อาจจะเดาว่าน่าจะมีมากกว่า 1 สี และที่มีสีแตกต่างเพราะอุณหภูมิของเปลวไฟไม่เท่ากัน

การทำนายผล

เป็นการกำหนดตรรกะหรือเหตุผลจากสมมุติฐานที่เราได้คาดเดาไว้แล้ว เช่นถ้าอุณหภูมิของเปลวไฟมีผลต่อสี ก็แสดงว่าถ้าเปลียนไส้เทียนก็น่าจะทำให้สีของเปลวไฟเปลี่ยนไปได้เช่นกัน

การทดลอง

เป็นการสังเกตผลจากสิ่งที่เกิดขึ้นจริง เพื่อดูว่าสิ่งที่เราสมมุติฐาน และทำนายผลไว้ก่อนหน้านี้เป็นไปตามนั้นหรือไม่จากตัวอย่างเรื่องสีของเปลวเทียน ก็อาจจะจุดเทียนขี้นมาแล้วสังเกตุดูว่าเปลวไฟมีกี่สี  จากนั้นใช้เครื่องตรวจจับความร้อนของเปลวไฟแต่สี สุดท้ายก็ลองเปลี่ยนไส้เทียนใช้เครื่องมือตรวจสอบอุณหภูมิอีกครั้ง แล้วบันทึกผลการทดลอง

การวิเคราะห์

เป็นการนำผลการทดลองที่บันทึกทั้งหมดไว้มาเปรียบเทียบกับสมมุติฐานและการทำนายผลที่ทำไว้ก่อนหน้านี้ โดยดูว่าผลการทดลองสนันสนุนหรือสอดคล้องกับสมมุติฐานและการทำนายหรือเปล่า สุดท้ายก็สรุปผลการทดลองออกมา

ถ้าการทดลองออกมาไม่สอดคร้องกับสมมุติฐานหรือการทำนายผล ก็ต้องกลับไปเริ่มขบวนการสมมุติฐาน->ทำนายผล->ทดลอง จนกว่าจะได้ผลที่สอดคล้องออกมา