วัดเกวียนหักเดิมชื่อวัดช่องลม เป็นวัดเก่าแก่ที่มีอายุกว่า 400 ปี

วัดเกวียนหักเดิมชื่อ วัดช่องลม เป็นวัดราษฎร์ สังกัดมหานิกาย ตั้งอยู่เลขที่ ๑๑ หมู่ที่ ๗ ถนนขลุงพลิ้ว ตำบลเกวียนหัก อำเภอ ขลุง จังหวัดจันทบุรี บนพื้นที่ ๑๐ ไร่ ๓๐ตารางวา 

อาณาเขตทิศเหนือ จดสวนผลไม้ ของนายเสนอ สรรพคุณ และนายเกษม วงษ์วารี

ทิศตะวันตก จดทางสาธารณประโยชน์ที่เชื่อมระหว่างถนนขลุงพลิ้วกับถนนสุขุมวิท

ทิศใต้ จดถนนขลุงพลิ้วทิศตะวันออก จดโรงเรียนวัดเกวียนหัก (เป็นที่ธรณีสงฆ์)

การก่อตั้งวัดเกวียนหักวัดเกวียนหักเดิมชื่อวัดช่องลม เป็นวัดเก่าแก่ที่มีอายุกว่า 400 ปี สิ่งที่บ่งบอกถึงความเก่าแก่ก็คืออุโบสถหลังเก่าที่มีรูปทรงและลวดลายซึ่งสร้างโดยช่างสกุลอยุธยาที่สร้างประมาณ พ.ศ.2130 หลักฐานยืนยันเป็นคำบอกเล่าสืบต่อกันมาว่า ได้สร้างภายหลังวัดตะปอนน้อยเป็นเวลา 5 ปี ซึ่งใบเสมาอุโบสถวัดตะปอนน้อยสลักไว้ พ.ศ. 2125 ประกอบกับมีหลักฐานบันทึกการรายงานประวัติวัดเกวียนหักต่อกรมศาสนาว่า ได้รับอนุญาตให้ตั้งวัดเมื่อ วันที่ 20 เดือน สิงหาคม พ.ศ. 2130 การบูรณะวัดเกวียนหักปรากฏหลักฐานว่า คุณพระจินดา พรหมฤทธิ์ (ตำแหน่งนายอำเภอขณะนั้น) ได้เขียนเป็นลายลักษณ์อักษรไว้บนผนังอุโบสถหลังเก่าว่า “พระจินดา มานะ สละหิรัญ ซื้อสุวรรณปิดพระทั้งสององค์ กับออกทรัพย์ซ่อมแซมอุโบสถ โดยกำหนดพันเศษตามประสงค์ ขอให้สมปรารถนา ปัญญายงค์ สมประสงค์ ปณิธาน นิพพานเอย” 

ตำนานเล่าขานความเป็นมาของวัดเกวียนหัก

เป็นที่น่าสังเกตว่าวัดเกวียนหักสร้างก่อนการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2(พ.ศ.2310) และวัดสร้างเมื่อ พ.ศ. 2130 เป็นเวลา 180 ปี จึงเป็นตำนานเล่าขานว่า วัดนี้เคยเป็นที่พักทัพของพระเจ้าตากสินคาดว่าเป็นครั้งที่ยกกองทัพไปโจมตีชมรมชาวพ่อค้าสำเภาที่ทุงใหญ่ (ตราด) จากหลักฐานเอกสารประชุมพงศาวดารภาคที่ 65 พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันทนุมาศ (เจิม) และจากการบอกเล่าของคนที่มีอายุมากที่สุดในชุมชน คือลุงวิเชียร แววสว่าง อายุ 85 ปี และลุงกูล บำรุงวงษ์ อายุ 80 กว่าปี ท่านทั้งสองเคยบวชสามเณรจนกระทั่งเป็นพระภิกษุจำพรรษา ณ วัดเกวียนหัก ตั้งแต่ท่านพ่อวัน(ท่านพระครูพิทักษ์สุตคุณ)เป็นเจ้าอาวาส จึงสามารถเล่าเรื่องได้ดี ท่านเล่าว่า “ ครั้งหนึ่งมีพระสงฆ์มาจากพระนครพร้อมกับบันทึกเล่มหนึ่ง ท่านเดินทางมาตามถ้อยความที่บันทึกไว้ เพื่อตามหาร่องรอยของซากสิ่งของในบันทึก คือเกวียนที่หักตามบันทึกว่าฝังไว้ที่เชิงเขา หงส์ไม้ 1 ตัวลงรักปิดทอง และช้างไม้ 1 เชือก ปรากฎว่าได้พบหงส์ทำด้วยไม้ลงรักปิดทอง แต่อยู่ในสภาพเก่าแก่ชำรุดเพราะมีมอดกิน และพบช้างไม้ 1 เชือก แต่ไม่พบเกวียนที่หักที่ฝังไว้เชิงเขา ในบันทึกกล่าวว่าเกวียนที่หักเป็นเกวียนในกองทัพพระเจ้าตากสิน ที่บรรทุกดินหู (ดินปืน) มาถึงเชิงเขา(ตีนเขา)แล้วเกวียนได้หักจึงฝังเกวียน ณ เชิงเขานั้นในการเดินทัพผ่าน มีร่องรอยการพักทัพของกองทัพพระเจ้าตากสิน คือมีการขุดพบพระยอดธงจำนวนหนึ่งที่มากพอสมควรทำด้วยดิน ต่อมาชำรุดเสียหายเพราะการเก็บรักษาไม่ถูกวิธีและสระน้ำโบราณที่เชื่อกันว่าพระเจ้าตากสินขุดให้กองทัพดื่มและใช้ ซึ่งสระนี้ยังคงอยุ่และใช้ประโยชน์มาตั้งแต่โบราณกาลแล้วมีน้ำตลอดปี อีกทั้งมีร่องรอยของร่องนำน้ำลึกติดต่อกับทะเลที่เรือใหญ่สามารถเข้ามาถึงหน้าวัดเกวียนหักได้ ปัจจุบันกลายเป็นคลองเล็กๆที่มีน้ำทะเลไหลเข้ามาได้และอยู่ใกล้สระแห่งนี้ ในอดีตสระน้ำนี้เคยเป็นแหล่งน้ำที่ชุมชนหนองชิ่มและเขาน่องโกรน และที่อื่นๆอื่นๆ วิ่งเรือมาบรรทุกน้ำที่สระนี้ไปใช้กัน” จากตำนานที่เล่าขานชุมชนนี้จึงมีชื่อว่า “เกวียนหัก” และต่อมาวัดช่องลม ก็เปลี่ยนชื่อเป็นวัดเกวียนหักด้วย 

โบราณวัตถุ

ธรรมมาสน์ ชนิดไม้ลงรักปิดทอง ศิลปะรัตนโกสินทร์ 

ปูชนียวัตถุ

รูปหล่อพระครูพิทักษ์สูตคุณ (ท่านพ่อวัน)

รูปหล่อพระครูถาวรธรรมธัช (ท่านพ่อนวล)

ที่มา: //forums.ittiyano.com/index.php?topic=1027.0

ที่มา: //school.obec.go.th/kwianhug/rep1.html