BlogGang.com : : mintonmod : ภาพฝีมือตัดกระดาษของจีน

กุมภาพันธ์ 2550

				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28

19 กุมภาพันธ์ 2550

ภาพฝีมือตัดกระดาษของจีน

ในช่วงวันตรุษจีน
ในเขตชนบทท้องที่ต่างๆของจีนล้วนมีประเพณีปิดภาพฝีมือตัดกระดาษ
ไว้บนหน้าต่าง ประตู หรือโต๊ะหนังสือเป็นต้น เพื่อสร้างบรรยากาศวันงานเทศกาลให้คึกคัก

ภาพฝีมือตัดกระดาษเป็นศิลปหัตถกรรมพื้นเมืองที่แพร่หลายกว้างขวางที่สุดในจีนชนิดหนึ่ง
ปัจจุบัน เป็นการยากที่จะพิสูจน์ว่า ที่ใดเป็นแหล่งต้นกำเนิดของภาพฝีมือตัดกระดาษ
มีการเล่าลืออยู่อย่างหนึ่งว่า ภาพฝีมือตัดกระดาษมาจากพิธีศาสนาและพิธีเซ่นไหว้ในสมัยโบราณ
คนโบราณใช้กระดาษตัดเป็นรูปสัตว์ และรูปมนุษย์ แล้วเอาไปฝังด้วยกันกับคนถึงแก่กรรมหรือเอาไปเผาในงานศพ
หวังว่า สิ่งของในภาพฝีมือตัดกระดาษเหล่านี้จะเป็นเครื่องสังเวยที่จะอยู่คู่ไปกับผู้ถึงแก่กรรม
แต่ว่า พอถึง1000ปีก่อน ภาพฝีมือตัดกระดาษกลายเป็นว่า ถูกนำไปใช้ในการประดับหรือตกแต่งเสียส่วนมาก
ผู้หญิงในสมัยราชวงศ์ถางก็เคยใช้ภาพฝีมือตัดกระดาษทำเป็นเครื่องประดับศีรษะ
และมีประเพณีตัดกระดาษเป็นผีเสื้อต้อนรับฤดูใบไม้ผลิ ถึงสมัยราชวงศ์ซ่งในศตวรรษที่12 มีคนใช้
ภาพฝีมือตัดกระดาษตกแต่งของขวัญ หรือปิดไว้บนหน้าต่าง ประตู ผนัง กระจกและโคมไฟเป็นต้น
และเริ่มปรากฎช่างตัดกระดาษมืออาชีพขึ้น

ภาพฝีมือตัดกระดาษจะทำด้วยมือทั้งหมด หากเป็นผู้สมัครเล่น
มีกรรไกรด้ามหนึ่งและกระดาษแผ่นหนึ่งก็สามารถฝึกหัดฝีมือตัดกระดาษเป็นศิลปหัตถกรรมได้
ส่วนผู้ที่เป็นช่างมืออาชีพ ก็ต้องการกรรไกรและมีดขนาดต่างๆหลายสิบด้าม และสามารถตัดกระดาษแผ่นเดียวหรือหลายแผ่นด้วยกัน หากเป็นภาพลายที่ง่ายๆ ก็ตัดได้ทันที
ถ้าเป็นภาพที่สลับซับซ้อน มักจะพิมพ์ตัวอย่างไว้บนกระดาษ แล้วเลือกเอากรรไกรและมีดจากหลายสิบด้ามลงมือตัดกรอบภาพก่อน ซึ่งจะผิดนิดหน่อยก็ไม่ได้ เพราะถ้าผิดส่วนใดส่วนหนึ่งก็จะมีผลทำให้ส่วนที่เหลือใช้ไม่ได้

ภาพฝีมือตัดกระดาษจะมีเนื้อหาหลากหลาย มีทั้งดอกไม้วิหคนกน้อย ปลา สัตว์ขนาดเล็ก
บุคคลในนิทานที่เล่าลือกันในพื้นเมืองหรือบุคคลในหนังสือวรรณคดีสมัยโบราณ หน้ากากงิ้วปักกิ่งเป็นต้น
อะไรก็ได้ เพราะความเคยชินในชีวิตประชาชนและรสนิยมในท้องที่ต่างๆทั่วประเทศจะแตกต่างกัน
ภาพฝีมือตัดกระดาษจึงมีเอกลักษณ์แตกต่างกันไป ทางภาคเหนือจะมีลักษณะออกไปทางเข้มแข็งมีพลังและมีขนาดค่อนข้างใหญ่ ส่วนทางภาคใต้ จะมีลักษณ์ละเอียดประณีต และสวยงาม
แต่ไม่ว่า เนื้อหาอะไร ก็ต้องพิถีพิถันและสมจริงมีชีวิตชีวา

ในอดีต ชนบทของจีน พอถึงช่วงเวลานอกฤดูกาลทำนา บรรดาผู้หญิงมักจะนั่งล้อมวงตัดกระดาษ
นับว่าเป็นฝีมือศิลปหัตถกรรมชนิดหนึ่งของผู้หญิงทุกคน
แต่พร้อมๆกับการวิวัฒนการทางสังคมที่ก้าวหน้าไปเรื่อยๆ ผู้ที่สนใจฝีมือตัดกระดาษนับวันน้อยลง
แต่ยังคงมีคนส่วนน้อยที่ประกอบอาชีพตัดกระดาษเช่นเดิม
ปัจจุบัน จีนมีโรงงานผลิตภาพตัดกระดาษ และมีสมาคมศิลปะฝีมือตัดกระดาษแห่งชาติ
จัดการแสดงและกิจกรรมแลกเปลี่ยนเป็นประจำ
และนำเอาภาพกระดาษชิ้นยอดเยี่ยมไปพิมพ์เป็นหนังสือหัตถกรรม

ศิลปะด้านอื่นๆก็มักจะใช้ลีลาแบบภาพตัดกระดาษทำเป็นภาพประกอบตกแต่ง
เช่นในหน้าปกหนังสือภาพสำหรับเด็ก ภาพศิลปะสำหรับแต่งเวทีแสดง การพาดหัวหนังสือพิมพ์
ภาพศิลปะทั้งภาพยนตร์และโทรทัศน์เป็นต้น
ก็ล้วนได้เห็นศิลปะจากภาพฝีมือตัดกระดาษไม่น้อยทีเดียว