ขิง แก้คลื่นไส้อาเจียน

โครงการสมุนไพรเพื่อการพึ่งตนเอง

มูลนิธิสุขภาพไทย

ขิง เป็นเครื่องเทศคู่ครัวคนไทยมานาน อาหารในชีวิตประจำวันหลายชนิดมีขิงเป็นส่วนประกอบ เป็นส่วนผสมในพริกแกงเผ็ด แกงเขียวหวาน หรือจะนำขิงมาผัดใส่หมู กลิ่นหอมกรุ่นของขิงที่ผ่านการผัดทำให้เกิดการระเหยของน้ำมันหอมระเหยในขิง คงเป็นกับข้าวที่อร่อยมิใช่น้อย

ขิงมีรสเผ็ดร้อน คนโบราณใช้หลัก ยาเย็นสยบโรคร้อน ยาร้อนสยบโรคเย็น โรคหวัดที่เกิดจากอากาศเย็นจึงนิยมใช้เหง้าขิงสดอายุ 11-12 เดือน ขนาดเท่าหัวแม่มือ หนักประมาณ 5 กรัม ทุบให้แตก แล้วต้มเอาน้ำมาดื่ม

ถ้ามีอาการไอร่วมด้วยก็อาจผสมน้ำผึ้งในน้ำขิง หรืออาจเหยาะเกลือลงในน้ำขิงเล็กน้อย หากมีอาการไอร่วมกับเสมหะ เกลือจะทำให้ระคายคอและขับเสมหะที่ติดในลำคอออกมา

จิบน้ำขิงบ่อยๆ แทนน้ำรับรองอาการหวัดหายเป็นปลิดทิ้ง ไม่ต้องเปลืองเงินไปซื้อยาแผนปัจจุบันมารับประทาน

ขิงยังมีประโยชน์ต่อท้องมาก ผู้คนสมัยนี้นั่งทำงานแต่ในออฟฟิศ มีเครื่องอำนวยความสะดวกครบครัน ไม่จำเป็นต้องเดินเหินให้เมื่อย ท้องไส้ก็พลอยไม่ได้เคลื่อนไหวไปด้วย กินอาหารเข้าไปนิดๆ หน่อยๆ ก็ไม่ค่อยย่อยแล้ว แต่ถ้าดื่มน้ำขิงทุกวันอาการอึดอัดแน่นท้องก็จะหายไป

มีการศึกษาในสหรัฐอเมริกาพบว่า ขิงช่วยย่อยโปรตีนได้ดี วันไหนที่กระเพาะต้องรับบทหนัก รับประทานอาหารจำพวกเนื้อสัตว์เข้าไปมากๆ ก็ให้รีบดื่มน้ำขิงตาม รับรองว่าอาการอึดอัด แน่นท้องจะหายไป ไม่เชื่อคุณก็ลองทำดูได้

ขิง จึงเป็นสมุนไพรที่เหมาะมากกับยุคปฏิรูประบบสุขภาพที่เน้นการสร้างสุขภาพมากกว่าซ่อมสุขภาพ เพราะขิงเป็นได้ทั้งอาหารและยานั่นเอง

ขิงมีประโยชน์ทางยามากมาย ของที่อยู่ใกล้ๆ ตัวเรา บางทีเราก็ลืมนึกถึง อย่าให้ต้องเหมือนกับสุภาษิตไทยที่ว่า ใกล้เกลือกินด่าง เลย



สรรพคุณที่โดดเด่นอีกอย่างของขิง คือ แก้คลื่นไส้ อาเจียน มีการศึกษาในสหรัฐอเมริกาถึงประสิทธิภาพของขิงในการลดอาการคลื่นไส้อาเจียนหลังผ่าตัด เพราะการใช้ยาแก้อาเจียน (antiemetic drugs) ของยาแผนปัจจุบันในผู้ป่วยกลุ่มนี้เป็นปัญหาสำคัญในวงการแพทย์ยุคนี้

ถึงแม้จะมีการให้ยาแก้อาเจียนแก่ผู้ป่วยก่อนผ่าตัด แต่พบว่ามีผู้ป่วยถึง 30% ที่ยังคงมีอาการคลื่นไส้อาเจียน และผลข้างเคียงจากยาก็เป็นสิ่งที่ไม่พึงประสงค์สำหรับผู้ป่วยและแพทย์

การศึกษาที่จะเล่าให้ฟังต่อไปนี้เป็นการศึกษาที่น่าเชื่อถือ มีการคัดเลือกกลุ่มผู้ป่วยเข้ารับการศึกษาแบบสุ่ม (randomization) ผู้ป่วยที่ได้รับการศึกษาทั้งสิ้น 60 คน แบ่งผู้ป่วยแบบสุ่มเป็น 2 กลุ่ม

กลุ่มแรก ได้รับน้ำขิง ที่ปรุงจากเหง้าขิง 5 กรัม กลุ่มที่สอง ได้ยาแก้อาเจียน เมโทคลอปรามาย (metoclopramide) ขนาด 10 มิลลิกรัม ผู้ป่วยและผู้ที่ให้ยาไม่รู้ว่ายาที่ตนให้หรือได้รับเป็นขิง หรือยา เมโทคลอปรามาย ให้ผู้ป่วยรับประทานก่อนผ่าตัด

ผลการศึกษาพบว่า ในกลุ่มผู้ป่วยที่ดื่มน้ำขิงจะมีอาการเคลื่อนไส้อาเจียนน้อยกว่ากลุ่มที่ได้รับยาแก้อาเจียน สารสำคัญในขิงที่ออกฤทธิ์ต้านการคลื่นไส้อาเจียน มีชื่อว่า [10]-shogaol

ถึงแม้ว่าผลการรักษาในทั้งสองกลุ่ม (กลุ่มที่ได้รับขิงและยาแก้อาเจียนแผนปัจจุบัน) จะยังไม่เป็นที่น่าพอใจ แต่การใช้ขิงเพื่อป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนหลังผ่าตัดก็ยังคงเป็นเรื่องที่น่าสนใจ เนื่องจากในกลุ่มผู้ป่วยที่ใช้ขิงไม่พบรายงานการเกิดอาการอันไม่พึงประสงค์

การศึกษานี้ได้จุดประกายความสนใจใคร่รู้ในการค้นหาสรรพคุณทางยาของพืชผักสวนครัวชนิดอื่นๆ อีก

นอกจากขิงสามารถป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนหลังผ่าตัดได้แล้ว ยังใช้ป้องกันและรักษาอาการคลื่นไส้อาเจียนจากการเมารถ เมาเรือ และธาตุไม่ปกติอีกด้วย



จากสรรพคุณร้อยแปด และอาหารอันโอชะที่มีขิงเป็นส่วนผสม คงมีบางคนอยากจะปลูกขิงไว้ใช้บ้าง หากสนใจที่จะปลูกขิงก็สามารถปลูกได้เอง โดยใช้เหง้าแก่ อาจจะขอเหง้าแก่จากคนข้างบ้านหรือคนรู้จักที่เขาสามารถเอื้อเฟื้อให้ได้ ใช้เหง้าที่เตรียมมาปลูกลงในดินที่เตรียมไว้

ดินที่ใช้ปลูกก็ควรเป็นดินเหนียวปนทราย ที่ชุ่มชื้นระบายน้ำได้ดี ไม่จำเป็นต้องรดน้ำบ่อยๆ แค่วันละครั้งก็เพียงพอ เพราะถ้ารดน้ำมากๆ ดินระบายไม่ทัน จะทำให้รากขิงเน่า ทำให้เราก็จะไม่มียาที่ดีและอาหารอร่อยกินกัน

บางท่านอาจหัวเราะว่าไปปลูกให้ยุ่งยากทำไม แค่เดินเข้าไปในตลาดสดจ่ายสตางค์ก็ได้ขิงหัวใหญ่มาทำยาแล้ว หรือถ้าให้ทันสมัยก็แค่ใช้นิ้วหัวแม่โป้งกดเบอร์มือถือสั่งอาซ้อหรืออาเฮียที่บ้านแวะซูเปอร์ก็ได้ขิงใส่โฟมห่อพลาสติกมาแช่ไว้ในตู้เย็นเรียบร้อย

ก็ไม่ว่ากันแล้วแต่ความสะดวกของแต่ละคน บางคนอาจถนัดจับจอบจับเสียม บางคนถนัดจับมือถือ เพียงขอให้มีขิงติดบ้านไว้ก็แล้วกัน ยามใดที่เกิดอาการวิงเวียนคลื่นเหียนอาเจียน เป็นหวัด ไอ เจ็บคอ น้ำมูกไหล หรือแม้แต่เกิดอาการท้องอืดเฟ้อก็ให้คิดถึงขิงก็แล้วกัน

อย่าเผลอกดมือถือไปบอกคนใกล้ตัวแวะซื้อยาเม็ดเป็นแผงจากร้านขายยามากินเสียก่อน เสียดายขิงที่แช่อยู่ในตู้เย็นนะ

Create Date : 16 กุมภาพันธ์ 2549		0 comments
Last Update : 16 กุมภาพันธ์ 2549 22:06:41 น.
Counter : 599 Pageviews.
Share Tweet