โรคของนักช้อป
พญ.รัตนา รัตนาธาร ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟู

การถือกระเป๋าหรือหิ้วถุงช้อปปิ้งกลายเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของผู้หญิงไปแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งสาวนักช้อปและแม่บ้าน
การซื้อแต่ละครั้งก็จำนวนถุงน้อยบ้างมากบ้างตามภาวะโอกาส แต่ผู้หญิงมักจะลืมตัวซื้อของ หิ้วพะรุงพะรังเต็มมืออย่างในช่วงลดราคากระหน่ำซัมเมอร์เซล ซึ่งกระเป๋าถือและถุงช้อปปิ้งแสนหนักนี้ที่หิ้วกันแบบลืมตัวนี้เองทำให้เกิดโรคของนักช้อปขึ้น

โรคของนักช้อปมักเกิดกับหลัง ไหล่ ข้อศอก ข้อมือ มือ หรือนิ้วมือ เป็นต้น เนื่องมาจากต้องแบกรับน้ำหนักมากเกินไปเป็นเวลานานประจำ เป็นสาเหตุของอาการมากาย เช่น

ปวดกล้ามเนื้อ (muscle pain, myofascial pain) เพราะสะพายกระเป๋าหรือถุงหนักและหลายใบ ทำให้กล้ามเนื้อทำงานหนัก เกิดการหดเกร็งตัว มักปวดกล้ามเนื้อบริเวณสะบักทั้งสองข้าง ปวดไหล่ ปวดหลัง

ปวดเข่า ปวดหลัง เกิดจากการใส่รองเท้าไม่เหมาะสมเวลาเดินช้อปปิ้ง เช่น รองเท้าส้นสูงมากๆ เดินนาน ๆ อาจทำให้
เส้นประสาทบริเวณข้อเท้าถูกกด (anterior tarsal tunnel) ทำให้เกิดอาการชาบริเวณนิ้วโป้งเท้าได้ เป็นต้น

เส้นประสาทถูกกดทับที่บริเวณข้อมือ (Carpal tunnel syndrome)
อาจเกิดขึ้นกับผู้หญิงที่ชอบคล้องกระเป๋าถือหรือถุงหิ้วที่แขนหรือข้อมือ (สไตล์ท่าทางแบบแม่บ้านญี่ปุ่น) ทำให้ชาที่บริเวณมือหรือปวดข้อมือมาก บางคนชาที่ปลายนิ้วโป้ง นิ้วชี้ นิ้วกลางและปลายนิ้วอีกครึ่งของนิ้วนาง หรือบางคนอาจปวดร้าวเหมือนถูกไฟช็อตวิ่งอยู่ตลอดเวลา ถ้าเป็นมากอาจทำให้มีอาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้ออุ้งมือได้

เอ็นอักเสบ เป็นที่เอ็นข้อหัวไหล่อักเสบ (Rotator cuff tendinitis) เอ็นบริเวณข้อศอกอักเสบ ปลอกหุ้มเอ็นบริเวณนิ้วโป่งอักเสบ (Dequervian tenosynovitis) และถ้าหิ้วถุงหนักมากๆ อาจทำให้ปลอกหุ้มเอ็นบริเวณนิ้วอักเสบ หากปล่อยทิ้งไว้อาจทำให้เกิดพังผืดรัดบริเวณข้อนิ้ว เกิดภาวะนิ้วล็อกตามมาได้ เรียกภาษาไทยว่า ภาวะนิ้วล็อกไกปืน (Trigger finger)

แต่อาการปวดสารพัดที่พูดถึงสามารถบรรเทาและป้องกันได้ด้วยวิธีง่ายๆ คือ

หลีกเลี่ยงการหิ้ว ถือหรือสะพายกระเป๋า ไม่ควรใช้ใบใหญ่มาก เพราะยิ่งมีขนาดใหญ่มากเท่าไหร่ ก็จะเผลอใส่ของมาก น้ำหนักก็จะมากตาม เปลี่ยนมาเป็นใบขนาดกลางหรือเล็กให้เหมาะสมกับรูปร่างตนเองดีกว่า

ใช้บริการฝากหรือใช้รถเข็นของที่ห้างสรรพสินค้า อาจจะต้องเดินไปฝากหลายเที่ยวหรือคืนรถเข็นไกลสักหน่อย แต่ดีกว่าสุขภาพกายแย่ทีหลัง หรือนำกระเป๋าหรือตะกร้าลากของขนาดย่อมติดตัวไปเองเลย

ใส่รองเท้าสบายๆ ยามเดินช้อปปิ้ง

บริหารข้อนิ้ว ข้อมือ ข้อศอก และไหล่ สำหรับสาวนักช้อปตัวยงควรจะฝึกบริหารอวัยวะเหล่านี้สม่ำเสมอ เพื่อป้องกันการเคล็ดหรือเอ็นอักเสบง่าย เริ่มจากข้อนิ้วโดยการใช้นิ้วโป้ง นิ้วชี้และนิ้วกลางทาบกับกำแพง ไล่ไต่ขึ้น-ลง 10 ครั้ง บริหารข้อมือ กำมือทั้ง 2 ข้างและแบเหยียดให้สุด ทำประมาณ 10 ครั้ง และกำมือหมุนข้อมือเป็นวงกลมซ้าย-ขวา 10 ครั้ง บริหารข้อศอก งอข้อศอกแขนทั้ง 2 ข้างประสานกัน (คล้ายท่ากอดอก) กำมือแขนข้างขวา ส่วนมืออีกข้างแบมือรองข้อศอกไว้ จากนั้นให้ออกแรงต้านกันและกัน ทำค้าง 6-7 วินาที และทำสลับกันอีกข้าง บริหารไหล่ หมุนแขนไปข้างหน้า-หลัง เป็นวงกลม ข้างละ 10 ครั้ง

ใช้แผ่นประคบร้อน-เย็นบรรเทาปวด หากรู้สึกปวดกล้ามเนื้อ เช่น บริเวณหัวไหล่ สามารถใช้แผ่นประคบเย็น เพื่อลดอาการปวดบวมใน 1-2 วันแรก หลังจากนั้นใช้แผ่นประคบร้อนพร้อมยืดกล้ามเนื้อเบาๆ หรือจะใช้ยานวดหรือรับประทานยาแก้ปวดบรรเทาด้วยก็ได้ แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้น ควรรีบไปปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ


ผู้หญิงกับการช้อปปิ้งนั้นเป็นของคู่กันนะคะ ครั้งหน้าเราคงต้องเตรียมพร้อมก่อนออกช้อปปิ้งตามคำแนะนำดังกล่าว หรือหาหนุ่มไปช่วยหิ้วของก็ดีไม่น้อยนะคะ

::::**::::**..ขอบคุณสาระดีมีประโยชน์ จาก ..**::::**::::จากนิตยสาร HealthToday ฉบับเดือนพฤษภาคม 2551