อัคคิ 3 (ไฟ, กิเลสที่เปรียบเหมือนไฟ เพราะเผาลนจิตใจให้เร่าร้อนและแส่พร่านไป— Aggi: firesto be avoided or abandoned)

1. ราคัคคิ (ไฟคือราคะ ได้แก่ความติดใจ กระสัน อยากได้ — Ràgaggi: fire of lust)

2. โทสัคคิ (ไฟคือโทสะ ได้แก่ความขัดเคือง ไม่พอใจ คิดประทุษร้าย— Dosaggi: fire of hatred)

3. โมหัคคิ (ไฟคือโมหะ ได้แก่ความหลง ไม่รู้ไม่เข้าใจสภาวะของสิ่งทั้งหลายตามเป็นจริง— Mohaggi: fire of delusion)

D.III.217;It.92. ที.ปา.11/228/229; ขุ.อิติ.25/273/301.

อัคคิ 3 หรือ อัคคิปาริจริยา (ไฟที่ควรบำรุง, บุคคลที่ควรบูชาด้วยใส่ใจบำรุงเลี้ยงและให้ความเคารพนับถือตามควรแก่ฐานะ ดุจไฟบูชาของผู้บูชาไฟ — Aggi: fires to be revered or worshipped)

1. อาหุไนยัคคิ (ไฟอันควรแก่ของคำนับบูชา ได้แก่บิดามารดา — âhuneyyaggi: fire worthy ofreverential gifts, i.e. mother and father)

2. คหปตัคคิ (ไฟของเจ้าบ้าน ได้แก่ บุตรภรรยา และคนในปกครอง —Gahapataggi: fire of the householder, i.e. children, wife and dependents)

3. ทักขิไณยัคคิ (ไฟอันควรแก่ทักษิณา ได้แก่สมณพราหมณ์ ท่านผู้ทำหน้าที่สั่งสอนผดุงธรรมผู้ประพฤติดี ปฏิบัติชอบ — Dakkhiõeyyaggi:fire worthy of offerings, i.e. monks and otherreligious men)

Credit: พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรมโดย พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต)