การทำ PDA สำหรับเพาะเชื้อเห็ด

เมื่อเดือนสิงหาที่ผ่านมา ทีมงานเก็บมาเล่า ได้มีโอกาสไปอบรมวิชาชีพซึ่งจัดโดย กลุ่มงานส่งเสริมเกษตรกรรม กองส่งเสริมอาชีพ สำนักพัฒนาสังคม กรุงเทพมหานคร

การอบรมจะมีเป็นประจำทุกเดือน ตั้งแต่เดือนมีนาคม - สิงหาคม ของทุกปีค่ะ ที่ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร 2 ข้างหลังสนามกีฬาไทย-ญี่ปุ่น ดินแดง

โดยครั้งนี้ เราได้รับความเมตตาจากอาจารย์ สุเทพ ญาดี
มาถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับการเพาะเห็ดให้เราตั้งแต่ต้นจนจบกระบวนการ

สำหรับความรู้ที่เราจะนำมาฝากกันในวันนี้ คือการทำ PDA
อย่าเพิ่งเข้าใจผิดว่าเป็นเครื่องมือสื่อสารไฮเทคที่เคยเป็นที่นิยมในสมัยหนึ่งนะคะ

แต่ PDA ในที่นี้คืออาหารเลี้ยงเชื้อ ที่ใช้สำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อในการทำเชื้อเห็ดบริสุทธิ์ค่ะ

การทำ PDA ไม่มีวิธีการยุ่งยากซับซ้อนอะไร แต่อาจจะต้องใช้เครื่องมืออยู่สักหน่อยในการฆ่าเชื้อ

วัสดุที่ต้องเตรียมสำหรับทำ PDA ได้แก่
P Potato หรือว่ามันฝรั่งนั่นเองค่ะ ใช้ 200-300 กรัม


D Dextose หรือน้ำตาลกลูโคสค่ะ ใช้ 15-20 กรัม


A Agar หรือผงวุ้นที่ใช้ทำขนมนี่แหละค่ะ 15-20 กรัม ถ้าใส่มาก ตัวอาหารเลี้ยงเชื้อก็จะแข็งมาก และเซทตัวเร็วค่ะ ที่สำคัญอาจารย์บอกว่า เปลือง 55 แต่ถ้าใครไม่อยากยุ่งยากชั่งน้ำหนักผงวุ้น จะใช้ซองเล็กขนาด 25 กรัม ทั้งซองเลยก็ได้ค่ะ



นอกจากนี้ ก็มีน้ำสะอาด 1 กิโลกรัม หรือว่า 1 ลิตรค่ะ

เริ่มแรก เราก็ล้างแล้วปอกเปลือกมันฝรั่ง


หั่นเป็นชิ้นสี่เหลี่ยมลูกเต๋า


ระหว่างนั้น ชั่งน้ำหนักน้ำค่ะ อย่าลืมหักน้ำหนักหม้อออกก่อนนะคะ


ต้มน้ำให้เดือด


พอน้ำเดือด ก็ใส่มันฝรั่งลงไป


หรี่ไฟอ่อนๆ ถ้าใช้ไฟแรง น้ำที่ได้จะขุ่น ทำให้อาหารเลี้ยงเชื้อขุ่นไปด้วย เพราะว่ามีแป้งของมันฝรั่งปนไปค่ะ

ต้มจนมันฝรั่งสุก ทดสอบโดยการใช้มือบี้ที่มันฝรั่ง จะได้ลักษณะแบบนี้ค่ะ


เมื่อมันฝรั่งสุกแล้ว เราก็ปิดไฟ แล้วตักเอามันฝรั่งออก


ละลายผงวุ้นด้วยน้ำ


ชั่งน้ำตาลเด็กซโตส


เติมน้ำให้ได้ครบ 1 กิโลกรัมค่ะ แล้วนำไปตั้งไฟอีกรอบ

เทผงวุ้นที่ละลายน้ำแล้ว ลงไป

คนให้เข้ากัน ต้มจนเดือดอีกครั้ง

ปิดไฟ แล้วเติมน้ำตาลเด็กซโตสลงไป คนให้เข้ากัน


กรอกใส่ในขวดแบนที่ล้างสะอาดแล้วค่ะ


ปิดจุกด้วยสำลีพัน


ตัดกระดาษหนังสือพิมพ์ขนาดกว้างยาวพอหุ้มปากขวดได้



ครอบขวดที่ปิดจุกพันสำลีแล้วด้วยกระดาษแล้วรัดด้วยหนังยางค่ะ



เอาขวดเข้าหม้อออโต้เครป


ปิดฝาหม้อให้แน่น ระวังอย่าให้มีรูรั่วค่ะ


นึ่งขวดด้วยความดัน 15 ปอนด์/ตารางนิ้ว นาน 15 นาที จึงปิดไฟ เปิดอิเจคเตอร์บนฝาหม้อไล่อากาศ แล้วรอให้ความดันในหม้อเป็นศูนย์ แล้วจึงเปิดหม้อค่ะ


ถ้าไม่มีสามารถใช้ถังน้ำมัน 200 ลิตรมาประยุกต์เป็นหม้อฆ่าเชื้อได้นะคะ เพราะว่าการเพาะเชื้อเห็ด ไม่ต้องละเอียดเท่ากับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อชนิดอื่นๆ ค่ะ
แต่ต้องใช้เวลานานกว่าการนึ่งในหม้อออโต้เครป คือต้องต้มน้ำให้เดือดเป็นไอ แล้วจับเวลานาน 3 ชั่วโมงค่ะ

เอาขวดในหม้อออกมาเรียงตะแคงขวดไว้


ทิ้งไว้ให้เย็น จนวุ้นแข็งตัวค่ะ ทิ้งอาหารเลี้ยงเชื้อไว้ 2 วัน ให้แน่ใจว่า ไม่มีการปนเปื้อนของเชื้อรา


แค่นี้เราก็สามารถเตรียม PDA ไว้ใช้เพาะเชื้อเห็ดบริสุทธิ์ได้แล้วค่ะ

สนใจหรือมีปัญหาเรื่องการเพาะเห็ด ปรึกษาได้ที่ อาจารย์สุเทพ ญาดี หมายเลขโทรศัพท์ 081-373-9847

หรือสนใจสอบถามรายละเอียดการฝึกอบรมของกลุ่มงานส่งเสริมเกษตรกรรม ติดต่อได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 02-247-9499 02-247-9540 ค่ะ

Create Date : 07 กันยายน 2553		0 comments
Last Update : 8 กันยายน 2553 11:30:02 น.
Counter : 15357 Pageviews.
Share Tweet