กาบหอยแครง...มหัศจรรย์ของพรรณพืชกินแมลง
ขอกระซิบกระซาบหน่อยว่าไม่เคยได้ยินชื่อ ไม่เคยได้เห็นพรรณพืชชนิดนี้ แต่พอทราบว่าที่ สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ซึ่ง ตั้งอยู่ที่เชียงใหม่ รวบรวมพืชกินแมลงไว้หลายชนิดหลายพันธุ์ (เกินกว่า 30 พันธุ์) และ 1 ในนั้นคือ กาบ หอยแครง นี่เอง ทำให้ทราบว่า พรรณพืชชนิดนี้ก็มี ในโลก กาบหอยแครง มีถิ่นกำเนิดในบริเวณเล็ก ๆใกล้ชายฝั่งของรัฐแคโรไลนา ประเทศสหรัฐอเมริกา มันเป็นพืชพิเศษชนิดเดียวในโลกที่มีอวัยวะจับแมลงลักษณะคล้ายกับดักสัตว์หรือฝาหอยที่งับเข้าหากันได้อย่างรวดเร็วเมื่อมีการกระตุ้น แต่ละฝาของกับดักมีต่อมน้ำหวานล่อแมลงและขนเล็ก ๆ 3 เส้น เมื่อมีแมลงเข้ามาสัมผัสขน กับดักจะงับปิดเข้าหากันในทันที จากนั้น จะปล่อยน้ำย่อยออกมาย่อยแมลงต่อไป การปลูกเลี้ยง ทำได้โดยใช้พีทมอสที่ไม่ได้ผสมธาตุอาหาร ผสมกับทรายหยาบ (ทรายแม่น้ำที่ล้างสะอาด) โดยหล่อน้ำที่ก้นกระถางประมาณ 1 ซม. (ควรใช้กระถางพลาสติกเพื่อไม่ให้สะสมเกลือเหมือนกระถางดินเผา) ตั้งไว้บริเวณที่ได้รับแดดเต็มวัน ความชื้นในอากาศประมาณ 60% อุณหภูมิไม่ควรเกิน 35 องศา หากได้รับแดดจัดเพียงพอจะส่งผลให้ใบกาบมีสีสดใสตามสายพันธุ์ การขยายพันธุ์นั้นทำได้หลายวิธี ดังนี้ -การปักชำใบ การชำใบนั้นทำได้โดยการดึง ใบให้ติดโคนกาบด้านล่างมาวางในแนวนอนลงบนเครื่องปลูก ต้นอ่อนจะเกิดเป็นกระจุกบริเวณโคนใบ -การแยกกอ การแยกกอทำได้โดยใช้มีดคม ๆ ตัดบริเวณโคนโดยให้มีรากติดไปทุก ๆ กอ แล้วนำไปปลูกลงเครื่องปลูกตามปกติ -การเพาะเมล็ด การเพาะเมล็ดนั้นสามารถ ทำได้ง่ายและได้ปริมาณมาก แต่มีข้อเสียคือต้องใช้เวลานาน และต้นที่ได้ มาใหม่อาจไม่เหมือนต้นแม่ สามารถทำได้โดยโรยเมล็ดลงบนเครื่องปลูก ควบคุมความชื้นจนเมล็ดเริ่มงอก รอจนกว่าต้นที่ได้จะแข็งแรงแล้วจึง ย้ายปลูก ต้นกาบหอยแครงได้รับความ คุ้มครองตามกฎหมาย (สนธิสัญญา ว่าด้วยการค้าสัตว์และพืชหายาก ซึ่งใกล้สูญพันธุ์: CITES) ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2535 และได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายยุโรป (EC Reg. 338/97) ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2540 เนื่องจากผลของความแตกต่างทางพันธุกรรม และปริมาณแสงที่ได้รับ ต้นกาบหอยแครงจึงมีสีสันแตกต่างกันไป บางพันธุ์อาจมีลักษณะซี่ฟันที่แตกต่างกันไป สำหรับพันธุ์ที่มีฟันสั้นมาก ๆ ถูก ตั้งชื่อว่า Dentata และส่วนพันธุ์ที่มีฟันโต-ยาวขึ้นมา เรียกชื่อว่า Sawtooth ดอกของกาบหอยแครงจะออกในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนกรกฎาคม ก้านดอกสูงขึ้นไปประมาณ 12 นิ้ว ดอกมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 นิ้ว มีสี ขาวและมี 5 กลีบ น้อยมากที่ดอกจะบานมากกว่า 2 ดอกพร้อม ๆ กันในก้านเดียว (จากทั้งหมด 3-10 ดอก) การออกดอกจะทำให้ต้นโทรมมาก ดังนั้นควร ตัดก้านดอกออก เพราะการขยายพันธุ์ด้วยการชำใบทำ ได้ง่ายกว่ามาก ต้นกาบหอยแครงมีเหง้าที่อยู่ใต้พื้นดิน ซึ่งอยู่ที่ความลึกประมาณ 4-6 นิ้ว.
(หมายเหตุ 1:ข้อมูลจากสวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์, //cep.kucomsci18.in.th/, //pirun.ku.ac.th/, หมายเหตุ 2:คณะวนศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์ ร่วมกับกรมป่าไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช และกรมทรัพยากรทางทะเลและชาย ฝั่ง จะจัดการประชุมทางวิชาการระดับชาติ เรื่อง การวิจัยพรรณพืชป่าไม้ของประเทศไทย ครั้งที่ 1 รายละเอียด ดูได้จาก //www.ku.ac.th และ //www. forest.ku.ac.th). ที่มา://www.dailynews.co.th ลงวันที่:วันที่ 4 มิถุนายน 2551
|