Bloggang.com : Aloha007 : สิ้นคิด ... วิทยุ (เพลงฮิตประจำ) ชุมชน ...

สิ้นคิด ... วิทยุ (เพลงฮิตประจำ) ชุมชน ...

พักจากการชมเรื่องการเมือง ... เดินไปเปิดวิทยุ คลื่นวิทยุเมืองไทย หมุนไปกี่คลื่นๆ ก็น่าเบื่อแทบทุกคลื่น คลื่นที่ชอบก็ถูก 'วิทยุชุมชน' เปิดเพลงแทรกเข้ามา ทำเอาอารมณ์เสียไม่น้อย

คงไม่ใช่ผมคนเดียวทีเป็นแบบนี้ หลายคนที่เคยประสบปัญหา โดยเฉพาะวิทยุบ้านใครเป็นระบบหมุน หรือระบบออโต้สแกน (ที่เรียกกันว่าวิทยุแร่) บางทีฟังเพลงคลื่นตัวเองอยู่ดีๆ หมุนนิดเดียวกลับกลายเป็นอีกคลื่นหนึ่ง พาลให้ต้องทุบวิทยุทิ้งอยู่ร่ำไป ...

วิทยุชุมชนคือวิทยุที่ดำเนินการบริหารโดยคนในท้องถิ่น โดยมีกติกาคือ เสาส่งสัญญาณสูงได้แค่ 30 เมตรจากพื้นดีน ครอบคลุมรัศมีการส่งไม่เกิน 15 กิโลเมตร โดยผู้ที่จะเปิดต้องขออนุญาตจากกรมประชาสัมพันธ์

วัฒนธรรมวิทยุชุมชนในขณะนี้ กำลังเป็นที่แพร่หลาย ... แต่แพร่หลายไปในแนวเดียวกัน คือ 'เปิดแต่เพลง-ขายโฆษณา' จนเกร่อ ...

เคยพูดคุยกับผู้หลักผู้ใหญ่ท่านหนึ่ง ซึ่งเคยให้ทรรศนะเกี่ยวกับวิทยุชุมชนว่า จริงๆ แล้วไม่สมควรตั้งกฎเกณฑ์ 'อนุญาตให้มีโฆษณาได้ครั้งละ 6 นาที' เพราะวัตถุประสงค์หลักของวิทยุชุมชนก็คือ การเผยแพร่ข่าวสาร และสาระความรู้ให้สอดคล้องกับคนในท้องถิ่น

แต่ทีนี้ ถ้าเกิดจะวัดความเหลื่อมล้ำทางสังคม ชาวบ้านทั่วไปไม่มีปัญญาซื้อเครื่องส่งสัญญาณราคา 2-3 แสนบาทหรอก จึงเป็นเรื่องน่าเห็นใจ แต่ถ้าเป็นคนที่มีทุนทรัพย์จำนวนหนึ่ง หรือประกอบกิจการอยู่แล้ว ... แน่นอนว่า พวกเขามีโอกาสที่จะลงทุนในส่วนนี้ เป็นการเพิ่มสายป่าน 'ความมีชื่อเสียง' ไปพร้อมๆ กับการโฆษณาขายสินค้าและบริการของตนเอง และเผื่อแผ่ไปยังฝ่ายโฆษณาได้ด้วย

การทำวิทยุชุมชนในทุกวันนี้ จึงไม่ใช่การทำ 'โดยชุมชน เพื่อชุมชน' แต่เปรียบเสมือนการทำธุรกิจเอสเอ็มอี ภายใต้การทำ 'โปรดักควบโปรโมชั่น' เล็กๆ ...

วิทยุชุมชนส่วนใหญ่ ก็คล้ายกับ 'เว็บมาสเตอร์สิ้นคิด' ที่พี่แอนเคยด่าไว้ใน 'บล็อกหยาบคาย' โดยมีส่วนคล้ายคลึงกันก็คือ เว็บไซต์ต่างๆ ได้รับอิทธิพลมาจากความที่เป็น 'เว็บท่า' อย่างสนุกด็อทคอม หรือหรรษา และยำใหญ่ โดยคนที่ทำเว็บขึ้นมาใหม่ๆ เว็บพวกนี้จะเน้นไปในทาง 'รวมลิงค์' เป็นหลัก ปัจจุบันเว็บพวกนี้สูญพันธ์ไปแล้ว เหลือตัวจริงที่ขายความเป็นวาไรตี้ให้เม็ดเงินโฆษณาไหลเข้ามาบ้าง

ทีนี้ รูปแบบรายการวิทยุชุมชนในปัจจุบัน เท่าที่ฟังมานานหลายเดือน ยอมรับเลยว่า วิทยุชุมชนที่นำเสนอในรูปแบบที่ตรงวัตถุประสงค์ หาฟังได้ยาก และ 'ไม่มีอะไรใหม่' นอกจากการ 'ขายเพลง' โดยไม่มีการนำเสนอที่แตกต่าง ทุกวันนี้คลื่นวิทยุชุมชนต่างๆ กำลังไล่ตาม 'คลื่นวิทยุมืออาชีพ' ในกรุงเทพฯ ทั้งการเปิดเพลง มีช่วงร่วมสนุกให้คนทางบ้านเข้าร่วมสนทนาหน้าไมค์ มีชาร์จเพลงฮิตเป็นของตนเอง

แถมบางคลื่นยังชวนให้มอมเมาถึงขนาดพูดคุยทางระบบ SMS โดยการสร้างระบบของบริษัทใหญ่ และความจริงอีกอย่างก็คือ หลายคลื่นที่บางช่วงเวลานำวัยรุ่นมาจัดรายการ บางคนยังพูดภาษาไทยไม่ชัด เพิ่งมารู้ภายหลังว่า 'ไม่ต้องสอบใบผู้ประกาศ' เพราะทางกรมฯ มีใบรับรองให้แทน ...

ค่ายเพลงหลายค่ายถือว่าได้ประโยชน์ ที่มีช่องทางการเปิดตัวเพลงมากขึ้น จะเห็นได้จากค่ายต่างๆ ส่งซีดีแผ่นตัดไปให้วิทยุชุมชนได้โปรโมต เพลงไหนติดหูเข้าว่าก็ได้ประโยชน์จากยอดขาย ส่วนเจ้าของคลื่นก็ได้กระดิกนิ้วรอเม็ดเงินโฆษณา ที่ครอบคลุมได้เข้าถึงในพื้นที่ ถ้าเป็นคลื่นวิทยุในจังหวัดต่างๆ ก็จะได้รับชื่อเสียงเป็นทีอัพว่า 'เป็นสื่อมวลชน' ทั้งๆ ที่การจัดการเอาแต่เปิดเพลง

แต่คนที่กำลังจะตายอยู่ในทุกวันนี้ นั่นก็คือ 'ผู้ประกอบการ' ซึ่งเรียกง่ายๆ ว่า 'ผู้ได้รับสัมปทาน' จากเจ้าของคลื่นที่เป็นหน่วยงานราชการ ทุกวันนี้คลื่นวิทยุต่างๆ มีต้นทุนการทำคลื่นอย่างน้อย 10 ล้านบาทต่อเดือน ซึ่งกลุ่มผู้ฟังที่หายไปส่วนหนึ่ง เป็นเพราะ 'วิทยุชุมชน' ที่มีคนในท้องที่นั้นๆ หันมาฟังมากขึ้น และผู้ที่เลิกฟังคลื่นเดิมด้วยเหตุผลที่ว่าคลื่นวิทยุชุมชนรบกวนคลื่นวิทยุที่เขาเคยฟังอยู่เดิม จนขาดโอกาสที่จะได้รับฟังในสิ่งที่ชอบ

คลื่นวิทยุอาชีพจึงหาหนทางรับมือในด้านจุดขาย เพื่อสร้างฐานผู้ฟัง อย่างคลื่นวิทยุแฟตในสมัยก่อน (ที่ปัจจุบัน 'ป๋าเต็ด' เปลี่ยนไปแล้ว) หรือจะเป็นคลื่นที่เปิดเพลงอีซี่ลิสนิ่ง อย่างเวอร์จิ้นซอฟท์ ที่เคยแข่งขันกันเปิดเพลงต่อเนื่อง จาก 30 นาที และถูกคลื่นคลูเอฟเอ็มจากสกายไฮของอาร์เอส นำมาทำเป็น 50 นาที ... ยุคนั้นคลื่นประเภทซอฟต์ดังมาก ปัจจุบันแนวทางคลื่นวิทยุถ้าไม่เน้นแตกต่างอะไรมากนัก จะเน้นไปในทาง 'เพลงฮิต' เป็นหลัก

ถ้าคลื่นวิทยุต่างๆ ยังสร้างจุดขายที่แตกต่างไม่ได้ หรืออายุสัญญาสัมปทานไม่คงทน ย้ายคลื่นไปมา รับรองว่า 'ตายสนิท' เคยมีตัวอย่างเด่นชัดก็คือ หุ้นของจีเอ็มเอ็มมีเดียส์ ที่ราคาขณะนั้นยังนับว่าสามวันดีสี่วันไข้ คงเป็นเพราะสงครามการแย่งชิงสัมปทานคลื่น ถ้าได้ก็โชคดีไป ถ้าไม่ได้บรรดาทีมงานและดีเจก็พากันตกงานชั่วคราว

หากการขออนุญาตเปิดคลื่นวิทยุชุมชนยังมีกฎเกณฑ์ที่หละหลวม เปิดช่องให้มีการแข่งขันกันเปิด อนาคตเราคงได้เห็นคลื่นวิทยุที่เปิดแต่เพลงกันเกร่อ ทั้งสตริง วัยรุ่น ส่อถึงสติปัญญาของผู้ใหญ่ในอนาคตที่เติบโตขึ้นมากับเพลง

ไม่ใช่เพลงสร้างชาติแบบการ์ตูนญี่ปุ่น ... แต่เป็นเพลงโจ๊ะๆ ที่ก๊อบมาทั้งดุ้น ...

Create Date : 23 มกราคม 2549

Last Update : 25 มกราคม 2549 10:55:14 น.

0 comments

Counter : 787 Pageviews.