เงี้ยวยึดเชียงของ

ในปีพ.ศ 2494
ขุนภูนพิเลขกิจ(เจ้าหนานบุษรศ จิตตางกูร). ได้เขียนบันทึกศึกเงี้ยวเอาไว้
เงี้ยว คือ ชาวไทใหญ่
เงี้ยวได้ก่อจลาจลขึ้นในมณฑลพายัพ เมื่อพ.ศ2445
ย่อเรื่องได้ยังนี้
.....

เงี้ยวปล้นเมืองแพร่ หัวหน้าชาวเงี้ยวผู้หนึ่งนามว่า พะกาหม่อง
ได้เป็นหนี้สินกับเจ้านางรัตนมณีศรีแว่นทิพย์ น้องของเจ้าฟ้าเชียงตุง เป็นเงิน 5,000รูปี
จึงหลบหนีมาอยู่เมืองแพร่ วันหนึ่งกาพะหม่องได้เห็นเจ้าหน้าที่ขนเงินไปเก็บที่ศาลากลางจังหวัด
ก็อยากจะได้เอาไปใช้หนี้
ในวันที่25 ก.ค 2445 เวลาเช้ามืด พะกาหม่องได้ชักชวนชาวเงี้ยว30-40คนเข้าปล้นโรงพักตำรวจภูภร
ตีสำนักไปษณีย์และบ้านข้าหลวงแล้วศาลากลาง ได้เงินทั้งหมด50,000 บาท
เข้าตีเรือนและปล่อยนักโทษทั้งหมดออกเป็นอิสระ จากนั้นก็เข้าปล้นบ้านราชการ
และได้ประกาศจะฆ่าแต่ชาวไทยใต้เท่านั่น

ส่วนพระยาไชยบูรณ์ข้าหลวงประจำเมืองแพร่ถูกจับได้และถูกขู่ให้เรียกตัวข้าราชมามอบตัว
และยกเมืองแพร่ให้ แต่พระยาไชยบูรณ์ไม่ยอมทำตาม
พะกาหม่องจึงให้ลูกน้องตัดหัวพระยาไชยบูรณ์ที่บ้าน ฮ่องกาด

ครั้นเมื่อกองทัพไทยยกกำลังขึ้นมาปราบศึกเงี้ยว พะกาหม่องได้สั่งให้สล่าโป่ชัยคุมกำลัง150คน
ไปสกัดที่เขาพลึง คือช่วงรอยต่อระหว่างแพร่-อุตรดิตถ์ สู้รบกัน2-3วันทัพเงี้ยวก็แตกพ่าย
ส่วนพะกาหม่อหนีเข้าลำปางเพราะหวังจะได้กำลังคนเพิ่มแต่ก็ถูกยิงตายเสียก่อน
ลูกน้องจึงแตกพ่ายไปเป็นกองย่อยหลายหมู่

พวกเงี้ยวที่แตกพ่ายหนีกระจัดกระจายไปตามที่ต่างๆเช่นเชียงใหม่เชียงรายเชียงของ
ส่วนเชียงของได้มีหัวหน้าชื่อว่า สึ่งพงษ์ มีกำลังราว300คน ตั้งกองกำลังที่วิหารวัดหลวง
ส่วนอีก100คนอาศัยอยู่ตามบ้านเรือนราษฏร จะข้ามโขงไปแต่ฝรั่งเศสก็ไม่ยอมให้ข้าม
และเงี้ยวได้มาขอเงินเจ้าจิตวงษ์วระยศรังษีไปใช้จนท่านไม่มีจะให้
จึงได้เขียนจดหมายข่มขู่ติดหน้าบ้านว่าให้นำเงิน 33,333,300 บาท กับเศษ 33 อัฐ มาให้ภายใน7วัน


อ่านต่อเพิ่มเติมได้ที่
Mekong post
chiangkhonglifestyle. com


เหตุการณ์จะเป็นอย่างไรต่อและทำไมเงี้ยวจึงมากบดานที่เชียงของ

Create Date : 03 สิงหาคม 2555 Last Update : 3 สิงหาคม 2555 8:44:41 น. Counter : 956 Pageviews.		0 comment
Share Tweet

เจ้าเมืองเชียงของคนใหม่

ถึงศักราชได้1191ตัว ปีกัดเป้า เดือน12 ลง 13ค่ำ วันเสาร์
ยามตูดช้าย อาชญาเจ้าหลวงมหายศก็พาเอาขัตติยราชวงศา
ลงไปพิทูลเฝ้ามหากษัตริย์เจ้า ท่านก็ทูลตั้งเจ้ามหาวงศ์
พระเมืองชัยตนเป็นน้า หื้อเป็นเจ้าอุปราชฮ่อตั้ง นาย หนานรามเสน
บุตรพระยาเชียงของ หื้อเป็นพระยาเชียงของ
และตั้งพระยาเชียงแขง ตั้งพระยาเมืองหลวง พระยาภูคา
ครั้นนั้นแล้วท่านก็กลับคืนมาเมือง ดังพระยาเชียงของก็ขึ้นเมืออยู่เมืองเชียงของที่นั่นแล...


.........


อยู่มาพระยาเชียงของรามเสนก็ใช้ไปขันปันลูกสาวหื้อเจ้าราชวงศ์เมืองเชียงใหม่
เจ้าองค์หลวงมหายศรู้จึงเอาลูกสาวพระยาเชียงของที่มีนามว่า ปิยะพา(พิมพา)
ผู้อันท่านจักเอาไปหื้อเชียงใหม่นั่นเอามาเป็นลูก
ดังพระยาเชียงของได้เข้ามาอยู่เมืองน่านเสี้ยงไปสองพระยา
ถึงถ้วนสาม. เจ้ารามเสนนี้ก็ไปขันปันลูกสาวหื้อเจ้าต่างประเทศ
เมื่อเช่นพระยาศรีวิชัยนั้นก็ไปขันปันหลานสาวหื้อเจ้าเมืองเวียงจันทน์
เช่นพระยาอริยะเฒ่านั้น ก็ว่าจักเอาลูกหื้อไปสืบสัญชัยไมตรีเมืองหลวงพระบาง
จนได้หมายไว้มีสิ้นแล...




พงศาวดารเมืองน่าน
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ mekongpost
*1191คือพ.ศ2372
chiangkhonglifestyle.com

Create Date : 02 สิงหาคม 2555 Last Update : 2 สิงหาคม 2555 19:30:26 น. Counter : 1226 Pageviews.		0 comment
Share Tweet

บ้านตำมิละ

 

 

ตามพงศาวดารโยนก

ถัดนั้นมาพระยาช้างของพระเจ้าลาวจักราชพลัดไป
หมอควาญเที่ยวติดตามหาไปจนเจอรอยเท้าช้างใหญ่
รอยเท้าช้างนั่นวัดได้กว้าง 3 ศอก. และได้ตามรอยนั่นต่อไปไกลได้500วา
รอยเท้าช้างใหญ่นั้นก็หายเสีย
ครั้นต่อมาจึงพบพรานป่าผู้หนึ่งซึ่งจับเต่าเอาเชือกร้อยหิ้วมา
พวกที่ตามช้างจึงถามพรานป่านั้นว่า ในแว่นแคว้นนี้มีช้างป่าหรือไม่
พรานป่าตอบว่า. หามีไม่ ซึ่งต่อมาตำบลที่พบพรานป่านั้นจึงให้ชื่อว่า บ้านร้อยเต่า
ครั้นควาญช้างกลับคืนมาจึงพบรอยช้างที่นั่งพลัดนั้น
ครั้นตามได้ช้างที่นั่งคืนแล้ว พวกตามช้างจึงนั่งกราบทูลเหตุการณ์ทั้งปวงให้พระเจ้าลาวจักราชฟัง
ต่อมาพระเจ้าลาวจักราช ท่านจึงให้สร้างเมือง ณ ที่พบรอยช้างใหญ่นั้นและให้ชื่อว่าเวียงเชียงรอย
ครั้นนานมาจึงกลายเป็นเวียงเชียงรายที่ตำบลบ้านร้อยเต่านั้นภายหลังเปลี่ยนเป็นเมืองเชียงของ

.................... จากแม่โขงโพส

บ้านร้อยเต่าที่กลายมาเป็นเมืองเชียงของนั่น
ขุนภูนพิเลขกิจผู้เป็นเชื้อสายเจ้านายเมืองเชียงของ
ได้เรียบเรียงตำนานใหม่ " พรานป่าที่พบที่บ้านร้อยเต่านั้นเป็นชาวตำมิละ "

chiangkhonglifestyle.com

Create Date : 01 สิงหาคม 2555 Last Update : 10 เมษายน 2558 10:39:28 น. Counter : 779 Pageviews.		0 comment
Share Tweet