เชื้อเพลิงที่ใช้เป็นแหล่งพลังงาน ในการนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันนั้น จริงๆ แล้วมีที่มาอย่างไร กระบวนการต่างๆ ก่อนจะมาเป็นน้ำมันเชื้อเพลิง ที่เราใช้เติมยวดยานขับขี่กันทั่วท้องถนนนั้น มาจากที่ไหนกันแน่
เพราะเห็นถึงความสำคัญของพื้นฐานความรู้เรื่องเชื้อเพลิง ว่าเป็นเรื่องสำคัญที่เราทุกคนควรรู้ โดยเฉพาะเยาวชนไทย ที่จะเป็นผู้ใช้ประโยชน์จากเชื้อเพลิงที่จะเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญ ต่อไปในอนาคต สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) จึงได้นำเรื่องเชื้อเพลิง มาเป็นเนื้อหาในรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ เชื้อเพลิงเพื่อการคมนาคม ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ล่าสุด สสวท. ได้จัดการประชุมปฏิบัติการการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ให้กับวิทยากรแกนนำท้องถิ่น ณ โรงแรมแอมบาสเดอร์ กรุงเทพฯ โดยในช่วงหนึ่งของการประชุมฯ มีการเสวนา ในหัวข้อ การสำรวจและการนำเชื้อเพลิงมาใช้ประโยชน์ เพื่อเป็นการถ่ายทอดความรู้ และประสบการณ์จากทูตสะเต็ม ผู้เชี่ยวชาญที่ดำเนินการด้านการสำรวจเชื้อเพลิงในประเทศไทย และการนำเชื้อเพลิงที่ได้มาใช้ประโยชน์ มาเป็นเวลานาน ให้กับวิทยากรแกนนำของท้องถิ่น ที่เข้ารับการอบรมในครั้งนี้ ซึ่งจะเป็นผู้นำความรู้ที่ได้รับ กลับไปถ่ายทอดให้กับคุณครูในโรงเรียนต่าง ๆ ทั่วภูมิภาคของประเทศ ได้ถ่ายทอดให้กับนักเรียนต่อไป ในการเสวนาครั้งนี้มีผู้เข้าร่วมเสวนา คือ ดร.ภูมี ศรีสุวรรณ ผู้อำนวยการกลุ่มงานศักยภาพเชื้อเพลิงธรรมชาติ กรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ นายวิบูลย์พงศ์ สิตะยัง ผู้เชี่ยวชาญ จากบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) และ นางเบ็ญจวรรณ ศรีเจริญ ผู้อำนวยการสาขาวิทยาศาสตร์มัธยมศึกษาตอนต้น สสวท. เป็นผู้ดำเนินรายการ
ดร.ภูมี ศรีสุวรรณ ผู้อำนวยการกลุ่มงานศักยภาพเชื้อเพลิงธรรมชาติ กรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ ได้พูดถึง สถานการณ์ การสำรวจปิโตรเลียมในประเทศไทย ตามภูมิภาคต่างๆ การขุดเจาะที่สำเร็จ และล้มเหลว จากประสบการณ์ ของตนเอง ที่เคยประสบตลอดการทำงานในวงการน้ำมันเชื้อเพลิง
เราทำงานด้านนี้โดยตรง เรื่องบางเรื่องที่เป็นปลีกย่อย ในตำราอาจไม่ได้บอกไว้ทั้งหมด ประสบการณ์ต่างๆ ที่ไปพบเจอมา บางแง่มุม มีเทคนิควิธีการย่อยๆ ที่ ผู้สอนเองไม่มีโอกาสได้พบเจอ เราจึงมาเสริมให้นอกเหนือจากตำรา แทนที่ครูจะเข้าไปลองเองซึ่งเป็นไปได้ยาก เราก็ขมวดเข้าให้ เพื่อเวลาถ่ายทอดให้นักเรียนจะได้เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้น
นายวิบูลย์พงศ์ สิตะยัง ผู้เชี่ยวชาญ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ได้กล่าวถึงกระบวนการ เทคนิคและวิธีการต่าง ๆ ในการกลั่นปิโตรเลียม กลไกการตั้งราคาขายน้ำมันเชื้อเพลิง สถานการณ์พลังงานเชื้อเพลิง ในไทย และตลาดโลก นอกจากนี้ยังได้ให้ความเห็นว่า ผู้สอนเป็นสื่อกลาง ที่ควรจะรู้ว่าปัญหาในปัจจุบันเป็นอย่างไร มีที่มาที่ไปอย่างไร แนวคิด นโยบายของประเทศเป็นอย่างไร ฉะนั้นถ้าผู้สอนได้รับประสบการณ์ตรงก็จะทำให้สามารถนำความรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ เพื่อถ่ายทอดให้กับนักเรียนได้อย่างถูกต้อง นำไปสู่การเรียนรู้อย่างมีคุณภาพต่อไป
ประสบการณ์ของผู้สอน อาจมาจากการศึกษาจากตำราเป็นส่วนใหญ่ ในฐานะที่เราเป็นคนต้นน้ำ เป็นผู้มีประสบการณ์ตรง เรื่องการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม เข้ามาช่วยส่งเสริมในด้านนี้ ครูผู้สอนเองที่เป็นสื่อกลางก็จะได้รู้ข้อมูลที่ถูกต้องนำไปถ่ายทอดสู่ผู้เรียน
นางเบ็ญจวรรณ ศรีเจริญ ผู้อำนวยการสาขาวิทยาศาสตร์มัธยมศึกษาตอนต้น สสวท. กล่าวถึงการจัดการเรียนรู้เหล่านี้ว่าเป็นการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มอีกรูปแบบหนึ่ง โดย เชื้อเพลิงเพื่อคมนาคม เป็นหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ที่จัดขึ้นเพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ ทำความเข้าใจ และเห็นความสำคัญของเชื้อเพลิงจากปิโตรเลียม ที่ปัจจุบันมีบทบาทในการนำมาใช้เป็นแหล่งพลังงานทั้งในด้านการคมนาคม การอุตสาหกรรม การเกษตรกรรม และในภาคครัวเรือน ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่กำลังจะหมดไปจากโลกของเรา เป็นการจัดการเรียนรู้ที่นำสถานการณ์การใช้เชื้อเพลิงมาคิดวิเคราะห์ เพื่อสร้างความตระหนัก การรู้คุณค่า ของเชื้อเพลิงจากปิโตรเลียมเพื่อช่วยกันอนุรักษ์และประหยัดการใช้พลังงานจากเชื้อเพลิงดังกล่าว และสร้างความสนใจกระตุ้นให้ผู้เรียนได้คิดถึงแหล่งพลังงานทดแทน น้ำมันเชื้อเพลิงอีกด้วย