BlogGang.com : : sundown : มังกรเซน...หากเจ้าพบพระพุทธเจ้า จงฆ่าพระองค์เสีย!

มังกรเซน...หากเจ้าพบพระพุทธเจ้า จงฆ่าพระองค์เสีย!

สมัยหนึ่ง...นานมาแล้ว ผมเคยเห็นหนังสือปรัชญาเซนหลายเล่มของดอกหญ้าอยู่บนแผงหนังสือ ไม่นานก็หายไป จึงดีใจไม่น้อยที่เห็น "มังกรเซน" เล่มนี้ของคุณวินทร์ เลียววาริณ

Blog

หนังสือเล่มนี้ยังได้ให้ความรู้เกี่ยวกับประวัติและที่มาที่ไปของเซนที่หาอ่านจากที่อื่นได้ยาก ไล่มาตั้งแต่พระโพธิธรรมจนถึงยุคที่เซนไปเรืองรองในญี่ปุ่น จนกระทั่งกลายเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตของคนญี่ปุ่น นับเป็นหนังสือเซนที่ควรมีไว้ประดับตู้หนังสือเป็นอย่างยิ่ง

คุณวินทร์ได้ให้ข้อสังเกตไว้ในหนังสือว่าผู้รู้หลายท่านเห็นว่าเซนไม่ใช่ทั้งศาสนาและปรัชญา ไม่มีพิธีกรรม ไม่มีพระเจ้า แต่เป็นเหมือนสายธารทางความคิดอีกแขนงหนึ่งที่มีรากฐานมาจากพระพุทธศาสนา บางคนมองว่าเป็นส่วนผสมแนวคิดของพุทธและเต๋า ฯลฯ

ส่วนตัวผมมองว่าเซนก็คือพุทธศาสนานิกายหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะพิเศษตรงที่ไม่เน้นเรื่องพิธีกรรม แต่เน้นไปที่การบรรลุธรรมโดยตรง ผมก็ไม่รู้เหมือนกันว่าการบรรลุธรรมแบบเซนแตกต่างอย่างไรกับนิพพาน แต่ที่เห็นได้ชัดคือ เซนไม่มีเรื่องปาฏิหาริย์เข้ามาเกี่ยวข้อง

ทว่าหัวใจหรือแก่นของเซนมิได้ต่างจากคำสอนของพระพุทธเจ้า นั่นคือความว่าง อนัตตา และการเข้าถึงธรรมชาติเดิมแท้ของเรา

ผมชอบอ่านเซน (แม้จะเข้าใจไม่ถึงครึ่งของที่อ่าน) ก็เพราะประทับใจในแนวคิดของเซนที่เน้นความเรียบง่าย ทว่าลุ่มลึกอย่างยิ่ง เซนไม่มีหลักการสอนหรือคัมภีร์ตายตัว ไม่ยึดติดกับแบบแผนหรือกติกาใดๆ หลักการของเซนคือการทำลายกรอบแห่งความเคยชิน หากจะเรียกแบบสมัยใหม่ก็อาจเรียกได้ว่าเป็น "พุทธะแบบนอกกรอบ"

จากคำโปรยปกหลัง...

ถามว่าทำไมต้องอ่านเซน คำตอบคือไม่จำเป็น ทว่าการอ่านเซนจะเป็นประสบการณ์หนึ่งในการเข้าใจการดำรงอยู่ของเราในโลกนี้ เพราะเมื่อเห็นความไร้สาระของอัตตา ก็ทำให้โลกนี้เย็นลงทันที ซึ่งเป็นสิ่งที่หายากเหลือเกินในยุค 'เท่าไรก็ไม่พอ'

"หากเจ้าพบพระพุทธ จงฆ่าพระองค์เสีย!"

ความหมายของปริศนาธรรมนี้คือ...อย่าได้ยึดติดถือมั่นกับสิ่งใด แม้กระทั่งองค์ศาสดา คัมภีร์ หรือกระทั่งตัวตนของเราเอง นี่นับเป็นจุดโดดเด่นของเซนที่ต่างจากแนวคิดหรือนิกายทางพุทธศาสนาอื่นๆ นั่นคือการมุ่งสู่หนทางแห่งการบรรลุธรรมโดยตรงเพียงอย่างเดียว โดยไม่สนใจต่อพิธีกรรมหรือเปลือกนอกอื่นใดทั้งสิ้น

เซนเชื่อว่ามนุษย์ทุกคนมีศักยภาพที่จะบรรลุธรรมได้ นั่นคือเราทุกคนล้วนมีพุทธภาวะอยู่ในตัว อยู่ที่ว่าจะ "ตื่น" หรือไม่

ในแง่ของกฎแห่งกรรม...เราอาจเชื่อว่าคนที่จะบรรลุธรรมได้ต้องสั่งสมบุญและธรรมบารมีมาพอสมควร ทว่าจุดน่าคิดอาจอยู่ที่ว่า...แล้วเรามั่นใจหรือว่าโอกาสของเรา (ที่จะก้าวเข้าไปให้ใกล้อีกสักก้าวหนึ่ง) จะมิใช่ในชาติภพนี้แหละ! หรือกระทั่งว่า...ไม่เริ่มตอนนี้แล้วจะเริ่มเมื่อใดเล่า?

ผมเชื่อว่าการอ่านเซนจะเป็นอาหารทางจิตวิญญาณที่มีประโยชน์ยิ่ง คนอ่านไม่จำเป็นต้องเข้าใจเซนทั้งหมดในทันทีที่อ่าน บทสนทนาธรรมและปริศนาธรรมแบบเซนอาจดูเหมือนเล่นโวหาร แต่อ่านแล้วแบบว่ามันโดน ประทับใจ ได้มุมมองใหม่ๆที่ไม่เคยคิดมาก่อน หากที่แน่ๆ...คนอ่านจะได้ประสบการณ์ของความเรียบง่าย สงบ และอาจ...อมยิ้มได้เป็นพักๆ เป็นได้ทั้งการพักผ่อนและการบริหารจิต

ใครที่กำลังมองหาความสงบและร่มเย็นแห่งจิตใจ เซนอาจเป็นคำตอบ...

"โพธิ์นั้นไม่มีต้น
กระจกเงาก็ไม่มี
สรรพสิ่งแต่แรกมาคือความว่างเปล่า
ฝุ่นละอองจะลงจับบนสิ่งใด?"

Create Date : 03 เมษายน 2553

Last Update : 3 เมษายน 2553 21:27:43 น.

5 comments

Counter : 3981 Pageviews.

อะ น่าสนใจแฮะ

ขอบคุณสำหรับรีวิวนะจ๊ะ

โดย: Clear Ice

วันที่: 3 เมษายน 2553 เวลา:20:26:03 น.

ชื่อหนังสือน่าสนใจค่ะ หน้าปกก็สวถูกใจ
เสียดายที่ไม่ได้แวะไปดูที่บูธ

โดย: ไลเดเลีย

วันที่: 5 เมษายน 2553 เวลา:19:37:54 น.

ถ้าชอบอะไรทำนองนี้ ก็แนะนำเลยครับ ^ ^

โดย: sundown

วันที่: 6 เมษายน 2553 เวลา:17:19:39 น.

ตอนไปงานหนังสือ
เห็นเล่มนี้เหมือนกัน แต่ไม่ได้ซื้อค่ะ
แต่ซื้อ "สี่ฤดูทั้งชีวิต" มาแทน
ลองหัดอ่านเซนแบบไฮกุก่อนหน่ะค่ะ
ตอนนี้สนใจแนวเซนอยู่พอสมควรค่ะ

โดย: The bitter sweet person

วันที่: 11 เมษายน 2553 เวลา:13:20:04 น.

ถ้าสนใจเซน เล่มนี้ต้องซื้อเลยครับ ^ ^

เล่มไฮกุของคุณวินทร์ผมก็ซื้อมาเหมือนกัน แต่ผมว่าไฮกุอ่านเข้าใจยากกว่านะ เพราะเราต้องตีความเอง แต่เล่มมังกรเซนจะมีการท้าวความและเล่าอิงประวัติศาสตร์ด้วยครับ ทำให้อ่านง่ายกว่า

โดย: sundown

วันที่: 18 เมษายน 2553 เวลา:19:14:14 น.