ก่อนอื่นนั้น ข้าพเจ้าขอชี้แจงเจตนาในการทำบล็อกนี้ขึ้นมา ข้าพเจ้าได้แรงขับจากความชอบเรือนไทย โดยเฉพาะเรือนไทยภาคกลางเป็นอย่างมาก ตั้งแต่ข้าพเจ้าโตขึ้นและได้เห็นเรือนไทยหลาย ๆ หลังเป็นฉากในละคร ข้าพเจ้าก็บอกตัวเองว่า สักวันหนึ่งข้าพเจ้าจะต้องมีเรือนไทยเป็นของตนเองสักหลังหนึ่ง นับแต่เวลานั้นซึ่งข้าพเจ้าอายุ 8 ขวบจนบัดนี้ข้าพเจ้าอายุ 40 ปี ข้าพเจ้ายังคงเดินตามทางฝันของตนเอง แม้จะยังต่อจิ๊กซอภาพฝันนี้ไม่สำเร็จ แต่ข้าพเจ้าก็มีทั้งให้กำลังใจตนเอง ท้อถอยในบางครั้งจนอยากจะเลิกความคิด แต่ก็ยังกลับมาอยู่ที่จุดมุ่งหมายเดิมว่า ข้าพเจ้าจะต้องอยู่บนเรือนไทยให้ได้ แม้จะแค่วันเดียวที่ข้าพเจ้าได้มีชีวิตอยู่ สำหรับบางท่านที่ได้อ่าน อาจคิดว่า ข้าพเจ้ากล่าวเกินจริงไป แต่จะบอกให้รู้ไว้ว่า สำหรับความฝันนั้น มันเป็นสิ่งงดงามจริง ๆ และทุกฝันนั้น สามารถเป็นจริงได้ด้วยปัจจุบัยหลายประการ การมีบ้านทรงไทยหนึ่งหลัง สำหรับผู้มีฐานะนั้น ก็ใช่ปัญหาใหญ่ แต่สำหรับคนธรรมดาทั่วไปเป็นเรื่องใหญ่กันเลยทีเดียว เพราะปัจจุบันวัสดุก่อสร้างสำคัญ กล่าวคือ ไม้ต่าง ๆ นั้นมีราคาแพง ช่างเรือนที่ไม่สามารถไว่วานกันได้เช่นสมัยก่อนก็มีราคาค่าจ้างที่สูงมาก บางรายอาจสูงขนาดท่านซื้อบ้านสมัยใหม่ในเมืองได้หลังเขื่อง ๆ กันเลยทีเดียว ข้าพเจ้าตัดสินใจเขียนบล็อกนี้ เพราะคิดว่า มีอีกหลายคนที่มีฝันเช่นเดียวกันกับข้าพเจ้า ยิ่งช่วงที่กระแสละครแห่งชาติ "บุพเพสันนิวาส" กำลังโด่งดังนี้ ทุกสิ่งที่เกี่ยวข้องกับตัวละครเอกก็กลับมามีชีวิตโลดแล่นกันอีกหน ไม่ว่าจะเป็นการแต่งตัวแบบไทย ห่มสไบใส่โจง การทานอาหารไทย การเรียนประวัติศาสตร์ชาติไทย ฯลฯ ซึ่งข้าพเจ้าเห็นว่าเป็นการดียิ่ง เรือนไทยก็เป็นอีกหนึ่งตัวประกอบสำคัญในฉากละครนั้น เรือนที่มีความงดงามในฉากก็เห็นจะเป็นเรือนพระโหราธิบดี และเรือนท่านขุนเหล็ก ซึ่งในละครนั้นใช้เรือนหลายหลังในการถ่ายทำมาก เพียงแต่ต่างมุมกันไป แต่ล้วนมีเสน่ห์น่าหลงไหลมาก ข้าพเจ้าเอง คิดเสมอว่า การสร้างเรือนไทยในฝันของตนเองนั้น หาใช่แค่การสร้างที่พักอาศัยไม่ แต่มันคือการสร้างชิ้นงานศิลปะ ซึ่งจะมีชีวิตโลดแล่น บอกเล่าเรื่องราวแห่งความร่ำรวยทางศิลปะวัฒนธรรมของไทยเรา และคิดเสมอว่าไม่ว่าเราจะลาลับไปแล้ว จะยังมีผู้คนเดินทางมาชมศิลปะนี้ เพราะครูศิลป์อาจารย์ ศิลป์ พีระศรี (Silpa Bhirasri) ท่านได้กล่าวไว้ว่า "ชีวิตนั้นสั้น แต่ศิลปะนั้นยาวนาน" ถ้าชีวิตหนึ่งของข้าพเจ้า สามารถสร้างงานศิลปะชิ้นหนึงไว้ให้คนในชุมชนของข้าพเจ้า และใกล้เคียงได้เห็นเป็นแบบอย่าง ให้นักเรียนได้เห็นลักษณะเรือนไทยในยุค 2500 ข้าพเจ้าก็คือว่าได้บรรลุวัตถุประสงค์ในทางศิลปะเพื่อชุมชนของตนเอง สิ่งนี้อาจไม่ใช่สิ่งยิ่งใหญ่ และไม่อาจยิ่งใหญ่ในเชิงการก่อสร้างและงบประมาณ แต่ยิ่งใหญ่ในความคิดของข้าพเจ้า เพราะทุกอย่างจะถูกสร้างขึ้นด้วยน้ำพักน้ำแรงของข้าพเจ้า ความมานะอุตาสห ความพากเพียร การวางแผน การปรึกษาหารือ การรับฟังความเห็นของคนในครอบครัว สิ่งนี้ทำให้ข้าพเจ้าได้เรียนรู้อะไรหลายอย่างทั้งในทางวิชาการความรู้ และในทางชีวิต เพราะการสร้างบ้านหลังนี้ ทำให้ข้าพเจ้าต้องศึกษา หาความรู้นอกตำรา การเจรจา การติดต่อกับคนมากหน้าหลายตา การพูดคุยกับครอบครัว โดยเฉพาะพ่อกับแม่ ซึ่งส่วนนี้ในขั้นแรกก็ยากเช่นกัน เพราะทางแถบจังหวัดที่ข้าพเจ้าอยู่ ไม่ใคร่มีผู้ใดสร้างและอยู่บนเรือนไทยทรงมะนิลา (จอมแห) แบบนี้ ในจังหวัดรู้สึกเท่าที่เห็นจะมีอยู่สามหลัง ซึ่งแต่ละหลังเป็นของผู้มีฐานะทางสังคมทั้งสิ้น จึงยากนักทีจะให้คนทั่วไป เยาวชนที่สนใจนั้นได้เข้าไปศึกษาเยี่ยมชม เพราะเป็นทรัพย์สินส่วนตัว จึงทำให้ข้าพเจ้ามีความคิดที่จะสร้างบ้านนี้ขึ้นและเปิดให้บุคคลทั่วไปเข้ามาชมศึกษาได้ ซึ่งข้อได้เปรียบนั้น ที่ดินซึ่งข้าพเจ้าจะสร้างเรือนหลังนี้ อยู่ใจกลางชุมชน ใกล้โรงเรียน ใกล้ตลาด ใกล้วัด ง่ายต่อการเดินทาง จึงอาจเป็นประโยชน์ตามที่ข้าพเจ้าคิดคาดหวังไว้ การนำเสนอบล็อกนี้ ข้าพเจ้าจะพยายามร้อยเรียงเก็บเกี่ยวสิ่งที่ข้าพเจ้าได้ศึกษา สิ่งควรรู้ อาทิเช่น แนวคิดในการสร้างเรือน ฐานานุศักดิ์ ความเชื่อ การวางแผน งบประมาณ และจะรวมไปถึงข้อมูลช่างที่ไว้ใจได้ทั้งฝีมือและความสัตย์ซ์ื่อตรงต่อเวลาทำงาน กล่าวได้ว่า สิ่งที่ข้าพเจ้าได้พบเจอ หรือจะต้องพบเจอนั้น ข้าพเจ้าจะนำมาเขียนไว้ให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ เพราะเริ่มตั้งแต่วันที่คิดจะสร้าง ข้าพเจ้าก็ตั้งใจว่าจะต้องสร้างแบบมีความรู้ จึงเริ่มศึกษาเอกสารหลักฐานหลาย ๆ อย่าง ทั้งตำราพรหมชาติ เอกสารจากเหล่าคณาจารย์ผู้รู้เกี่ยวกับเรือนไทย อาทิเช่น อาจารย์ฤทัย ใจจงรัก และอีกหลายท่าน บทความที่น่าสนใจของท่านเกศียร โกเศส ที่เขียนเล่าไว้ในพิธีการปลูกเรือน ก็เขียนไว้ได้อย่างละเอียดมีเนื้อหาครบถ้วน แต่ปัญหาคือ การอ่านโดยไม่ได้เห็นของจริงนั้นก็ยากที่จะเห็นภาพ ข้าพเจ้าก็จะต้องค้นดู สอบถาม และทำความเข้าใจกับส่วนประกอบต่าง ๆ ของเรือน เพราะเวลาที่สื่อสารกับช่างเรือนนั้น เราควรจะต้องพูดภาษาช่างเหมือนกับช่าง จึงจะเข้าใจกันได้ไม่คลาดเคลื่อน หรือถ้าจะมีอยู่บ้างก็ให้น้อยที่สุด
ก่อนเขียนข้าพเจ้าคิดว่าไม่รู้จะเริ่มอย่างไร ไม่รู้จะเขียนอะไร จึงลองสมมติว่า หากข้าพเจ้ามีฝัน โดยที่ข้าพเจ้าไม่รู้อะไรเลยเกี่ยวกับเรือนไทย ไม่รู้ว่าจะสร้างฝันให้เสร็จได้เช่นไรนั้น หากข้าพเจ้าได้อ่านบล็อกที่เขียนนี้ จะช่วยสร้างแนวทาง (mind map) ให้ข้าพเจ้าได้ในระดับหนึ่ง ก็คือว่าเป็นวิทยาทานและสิ่งอันควรคิดทำไว้เพื่อเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยกับตนเอง (คือได้ทำในสิ่งที่ชอบ และเผยแร่แลกเปลี่ยนสิ่งที่ศึกษาค้นคว้ามา) และกับผู้อื่น (เพราะจะเป็นแนวทางให้ผู้อื่นในการสร้างฝัน ทำเรือนอีกหลาย ๆ หลังไว้เป็นสิ่งศิลปะอันยืนยงถาวรไว้ต่อไปด้วย)
