เพื่อนในจินตนาการ

เคยมั้ยคะที่ได้ยินลูกพูดเล่นคนเดียว ลูกเราเป็นบ่อยคะ จะพูดเล่นคนเดียวเหมือนมีเพื่อนอยู่ใกล้ๆเค้าด้วย จะบอกให้เพื่อนทำโน่นทำนี่ ตอนแรกก้อแอบฟังนะคะว่าลูกพูดกับใคร พูดกับตุ๊กตาหรืออะไรหรือเปล่า แอบสงสัยอยู่นานจนวันนี้ได้อ่านบทความในมัมมี่เลยถึงบางอ้อว่านี่คือเรื่องปกติของลูกวัยนี้คะ ลองอ่านดูนะคะเผื่อจะหายสงสัยเหมือนกัน (เด็กๆมีอะไรให้เราต้องคอยสังเกตุและไขข้อสงสัยในตัวเค้าเยอะนะคะ)

โดย: ก้านแก้ว

เรียบเรียงจากการสัมภาษณ์ พญ.อัมพร สันติงามกุล กุมารแพทย์ด้านพัฒนาการเด็ก รพ.เด็กสมิติเวชศรีนครินทร์

เมื่อเห็นลูกพูดคนเดียว เล่นคนเดียว หัวเราะคนเดียว อย่าเพิ่งคิดว่าลูกเราผิดปกติอยู่หรือเปล่านะคะ เพราะลูกอาจกำลังเล่นกับเพื่อนหลอกๆ หรือเพื่อนในจินตนาการของเขาอยู่ก็ได้

........................................................

เพื่อนในจินตนาการมาก่อนเพื่อนจริงๆ

เด็กๆ มักจะเริ่มมีเพื่อนในจินตนาการตอนอายุ 3-6 ปี ซึ่งเป็นวัยที่เริ่มมีความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ ถือว่าเป็นพัฒนาการตามวัยในด้านสติปัญญาและด้านสังคมค่ะ

ส่วนใหญ่เด็กที่มีเพื่อนในจินตนาการ มักเป็นลูกคนเดียว หรือพี่คนโต เพราะไม่มีเด็กๆ วัยเดียวกันหรือพี่น้องให้เล่นด้วยกัน จึงสร้างเพื่อนในจินตนาการขึ้นมา ซึ่ง อาจเป็นคน สัตว์ หรือตัวการ์ตูนในเทพนิยาย อย่างสโนไวท์ ซุปเปอร์แมน หรือแม้แต่มีเพื่อนเป็นสัตว์ประหลาด

เพื่อนในจินตนาการเหล่านี้ จะขึ้นอยู่กับความคิดและจินตนาการของเด็กว่าจะอยากมีเพื่อนแบบไหน โดยเด็กๆ จะคิดว่าเพื่อนในจินตนาการของเขามีตัวตนอยู่จริงๆ จึงพูดคุย เล่น หรือเวลาทำกิจกรรมอะไร ก็จะชวนเพื่อนร่วมด้วยเสมอ และเพื่อนจะอยู่เคียงข้างเขาตลอดเวลา

เพื่อนในจินตนาการได้มากกว่าความเป็น “เพื่อน”

เมื่อเด็กๆ เป็นคนคิดและจินตนาการเพื่อนขึ้นมาแล้ว เพื่อนคนนี้ก็สามารถเป็นอะไรก็ได้สารพัด มากกว่าแค่ชวนคุย ชวนเล่น เหมือนเพื่อนจริงๆ เพราะเพื่อนในจินตนาการเป็นได้ทั้ง...

• เพื่อน...ผู้แก้เหงา

เหตุผลหลักของการสร้างเพื่อนในจิตนาการขึ้นมา ก็เพราะความเหงา โดดเดี่ยว หรืออยากมีใครสักคนเล่นด้วย เวลาแบบนี้แหละค่ะ ที่เพื่อนของหนูๆ จะออกมาสร้างความสนุกและเสียงหัวเราะ ทำให้วันนั้นของเด็กๆ ไม่รู้สึกเหงา ถึงแม้พ่อแม่จะเห็นว่าเขาเล่นอยู่คนเดียวก็ตาม

• เพื่อน...ผู้เก็บความลับ

ถึงจะยังเป็นเด็กวัยเยาว์ แต่ก็มีความลับที่ไม่อยากบอกผู้ใหญ่หรือบอกแล้วแต่ผู้ใหญ่ก็ไม่เข้าใจโลกของเด็ก ตรงข้ามกับเพื่อนในจินตนาการที่สามารถฟังความลับ เก็บความลับ และช่วยเป็นที่ปรึกษาของหนูๆ ได้เสมอ หรือแม้กระทั่งระบายความในใจ หรือช่วยระบายความเก็บกดของตัวเอง เช่น อยากกินขนม แต่แม่ไม่ให้กิน ก็จะมีเพื่อนช่วยกินแทนให้

• เพื่อน...ผู้รับผิดแทน

หากหนูๆ ทำผิด แล้วรู้ว่าตัวเองทำผิด มักจะกลัวถูกดุหรือทำโทษ เพื่อนคนนี้ก็ยังรับผิดแทนให้ได้อีกด้วย เช่น ลูกทำน้ำหกก็จะบอกกับแม่ว่า เขาไม่ได้ทำ เพื่อนเป็นคนทำ ซึ่งไม่ใช่แค่การกลัวโดนดุอย่างเดียวนะคะ แต่ลูกกำลังดูว่าคุณจะมีวิธีจัดการกับความผิดครั้งนี้อย่างไร เช่น ถ้าลูกโยนความผิดให้เพื่อน พ่อแม่ก็ต้องตักเตือนแต่ไม่ใช่ดุด่า และชวนให้ลูกมาช่วยเพื่อนทำความสะอาด ซึ่งครั้งต่อไปลูกก็จะกล้ายอมรับผิดเองได้

4 วิธี รู้จักเพื่อนคนนี้ของลูก

ไม่ยากเลยค่ะ ที่พ่อแม่จะทำความรู้จักกับเพื่อนซี้ล่องหนคนนี้ เพียงแต่ต้องเปิดใจและใช้จินตนาการควบคู่ไปด้วยนะคะ

1. พ่อแม่ต้องยอมรับและทำความเข้าใจ ว่าการมีเพื่อนในจินตนาการเป็นพัฒนาการตามวัยของลูก และต้องเชื่อด้วยว่าเพื่อนคนนี้มีตัวตนอยู่จริงๆ ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบใดก็ตาม ซึ่งเป็นเพื่อนที่ลูกไว้ใจ เชื่อใจ และคอยอยู่เคียงข้างเสมอ

2. สังเกตพฤติกรรมและเล่นกับเพื่อนของลูก พ่อแม่ควรพูดคุยและเล่นกับเพื่อนของลูก เหมือนกับคุณรู้สึกว่าลูกมีเพื่อนอยู่จริงๆ เพราะเพื่อนในจินตนาการ จะเป็นผู้สะท้อนความเป็นตัวตน ความคิด และลักษณะของลูกออกมา ซึ่งจะเป็นวิธีหนึ่งที่ทำให้พ่อแม่ลูกเข้าใจกันมากขึ้น

โดยส่วนใหญ่แล้วเด็กจะเป็นคนแนะนำให้เพื่อนมารู้จักกับพ่อแม่ เช่น เวลานั่งรถ ไม่ให้แม่นั่งข้างๆ เพราะเป็นที่นั่งของเพื่อน แม่ก็ควรบอกว่า “ขอโทษนะลูก แม่ไม่เห็นว่าเพื่อนนั่งอยู่ ให้แม่ไปนั่งตรงไหนดีล่ะ”

ถ้าหากกรณีที่ลูกใช้เพื่อนเป็นข้ออ้างในการไม่เชื่อฟัง เช่น ถึงเวลานอนแล้วยังไม่ยอม แต่อ้างว่า “หนูยังไม่นอน เพราะคุณเพนกวิน ยังอยากเล่นกับหนูอยู่เลย” พ่อแม่ก็ไม่ควรบังคับว่า “คุณเพนกวินง่วงแล้ว มานอนได้แล้ว” แต่ควรพูดว่า “ถึงเวลานอนแล้ว แม่จะพาหนูเข้านอน ลูกจะพาคุณเพนกวินมานอนด้วยก็ได้ เดี๋ยวแม่จะเล่านิทานให้ลูกกับคุณเพนกวินฟังก่อนนอนนะจ๊ะ”

3. ไม่ควรพูดให้ลูกเสียใจ เช่น บอกว่า “เพื่อนไม่มีอยู่จริง ลูกพูดจาไร้สาระ” หรือบอกว่าลูกพูดโกหก เพราะพ่อแม่ไม่เห็นว่าจะมีเพื่อนจะอยู่ข้างๆ เขาเลย การพูดลักษณะนี้จะทำให้ลูกต่อต้านพ่อแม่ เด็กๆ จะไม่เชื่อฟังคุณ และจะทำให้พ่อแม่ไม่สามารถเข้าถึงความคิดและความรู้สึกของลูกได้ ทำให้เวลาที่ลูกมีปัญหา เขาจะไม่บอกหรือมาปรึกษาพ่อแม่

4. ไม่เข้าไปจัดการกับเพื่อนของลูก พ่อแม่ไม่ควรแสดงความเห็นหรือบังคับการกระทำของเพื่อนในจินตนาการ เช่น บางครั้งที่ลูกทำผิด แล้วโยนความผิดให้เพื่อน พ่อแม่ไม่ควรแสดงความเห็นว่า เพื่อนคนนี้นิสัยไม่ดี ลูกไม่ควรเล่นด้วย การจัดการกับเพื่อนแบบนี้ จะทำให้ลูกไม่เปิดโลกของเขากับพ่อแม่ค่ะ

เพื่อนในจินตนาการ พาหนูเข้าสังคม

เด็กๆ ที่มีเพื่อนในจินตนาการช่วยฝึกพัฒนาการด้านสังคมได้ค่ะ ทำให้เวลาที่เขามีเพื่อนจริงๆ ที่โรงเรียน เขาจะรู้จักพูดคุยกับเพื่อนคนอื่นๆ เป็นเด็กที่มีความคิดสร้างสรรค์ และมีความมั่นใจตัวเอง

แต่ในเด็กบางคนที่มีปัญหาการเข้าสังคมหรือกลัวการเข้าสังคม เวลาที่ต้องไปเจอเพื่อน เด็กจะกลัว จนต้องสร้างเพื่อนในจินตนาการขึ้นมา และพยายามปลีกตัวออกมาเล่นคนเดียว ไม่ชอบทำความรู้จักกับเพื่อนใหม่ๆ หรือคนแปลกหน้า ถ้าเกิดมีปัญหานี้ พ่อแม่ก็ต้องเข้าไปคุยกับลูก ช่วยกันหาสาเหตุว่าทำไมลูกถึงไม่อยากเล่นกับเพื่อนที่โรงเรียน ปรึกษากับคุณครู และพยายามชักชวนให้ลูกออกมาอยู่กับสังคม

แต่ถ้าลูกสามารถเข้ากับเพื่อนที่โรงเรียนได้ พูดคุยกับคนอื่นๆ ได้ปกติ แต่เวลาอยู่คนเดียว จะมีเพื่อนในจินตนาการมาเล่นด้วย ก็ไม่ถือว่าผิดปกตินะคะ เพราะเพื่อนของเด็กๆ มักจะออกมาเวลาที่เขารู้สึกเหงา แต่เมื่อลูกเริ่มโตขึ้น ได้พบเจอกับคนในสังคมมากขึ้น ได้ทำกิจกรรมที่หลากหลาย เพื่อนในจินตนาการก็จะจากไปเองในที่สุดค่ะ

เพียงแค่หลับตาและใช้จินตนาการสักนิด คุณก็จะได้รู้จักกับเพื่อน (ในจินตนาการ) ของลูกแล้วค่ะ

จาก: นิตยสารรักลูก

Create Date : 21 กุมภาพันธ์ 2555 Last Update : 21 กุมภาพันธ์ 2555 10:49:47 น. Counter : 2663 Pageviews.		21 comments
Share Tweet

	6 พ.ค. 66 วันเสาร์ของเรา kae+aoe (18 พ.ค. 2566 06:57:57 น.)		ว่าด้วยเรื่องของเธอ... tanjira (12 พ.ค. 2566 14:35:54 น.)
	🚘วัดนางพญา🚘 โอน่าจอมซ่าส์ (22 พ.ค. 2566 02:10:36 น.)		เมษาพาเพลิน nonnoiGiwGiw (10 พ.ค. 2566 15:54:26 น.)