โบทูลิซึม โรคจากพิษปนเปื้อนในอาหาร นมปนเปื้อน และนมผงปนเปื้อน

โรคโบทูลิซึมเข้าสู่ร่างกายได้อย่างไร

1. เชื้อโรคโบทาลิซึมปนเปื้อนในอาหาร – เชื้อโรคโบทูลิซึมอาจจะปนเปือนในผักผลไม้ เนื้อสัตว์ ที่บรรจุในภาชนะมิดชิด ซึ่งในระหว่างกระบวนการผลิตไม่มีมาตรฐาน ไม่มีการตรวจสอบที่รัดกุม หรือไม่มีความปลอดภัยมากพอจึงทำให้ยังมีเชื้อโรคโบทูลิซึมยังปนเปื้อนในอาหาร และปล่อยพิษออกมาเมื่อนำมาบริโภค รวมถึงอาจมีการปนเปื้อนของเชื้อโรคโบทูลิซึมในวัตถุดิบที่นำมาผลิตอาหาร ที่ไม่ผ่านการตรวจสอบก่อน จึงอาจทำให้มีเชื้อตกค้างและทำให้เกิดพิษได้เช่นกัน

2. เชื้อโรคโบทูลิซึมเข้าทางบาดแผล – การได้รับเชื้อแบบนี้จะต้องเป็นบาดแผลที่ค่อยข้างลึกและแคบ ซึ่งทำให้ออกซิเจนเข้าไปในบาดแผลได้ยาก ซึ่งส่วนใหญ่การได้รับเชื้อโรคโบทูลิซึมด้วยวิธีนี้จะได้รับมาพร้อมกับการเกิดบาดแผล เช่น การบาดเจ็บจากการโดนไม้แหลมทิ่มเข้าเนื้อ หรือบาดแผลสัมผัสกับดินหรือน้ำที่มีเชื้อโรคโบทูลิซึมอยู่ก่อนแล้วจึงสามารถซึมเข้าสู่ร่างกายได้


โรคโบทูลิซึมมีอาการอย่างไร

ผู้ที่ได้รับเชื้อโรคโบทูลิซึมจะแสดงอาการของโรคเมื่อได้รับเชื้อไปแล้วประมาณ 8 – 36 ชั่วโมง หรือบางรายอาจจะแสดงอาการเร็วกว่านี้ จะมีอาการดังต่อไปนี้

* แรกเริ่มจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง บางคนอาจมีอาการท้องเดินร่วมด้วย

* อิดโรย อ่อนเพลีย เวียนศีรษะ มึนงง หนังตาตก ลืมตาไม่ขึ้น ตาพร่ามัวมองเห็นไม่ชัด เห็นภาพซ้อน การตรวจดูรูม่านตา จะพบรูม่านตาขยายหรือไม่หดเล็กเมื่อถูกไฟส่อง

* กระหายน้ำ ปากแห้ง คอแห้ง เจ็บคอ กลืนลำบาก พูดไม่ชัด หรือตะกุกตะกัก

* ในรายที่รุนแรง จะมีอาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อทั่วร่างกาย แขนขาเป็นอัมพาต กล้ามเนื้อหน้าอก หน้าท้อง และกะบังลมอ่อนแรงทำให้หายใจขัด และหยุดหายใจ

*สำหรับทารกที่กินอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อโรคโบทูลิซึม จะมีอาการแรกเริ่ม คือ ท้องผูก ต่อมาจะมีอาการง่วงซึม เฉยเมย ไม่ดูดนม ไม่กินอาหาร หนังตาตก กลืนลำบาก ร้องไม่มีเสียง คอพับคออ่อน เนื้อตัวอ่อนปวกเปียก แขนขาเป็นอัมพาต ถ้าเป็นรุนแรงจะมีอาการหายใจลำบาก และหยุดหายใจในที่สุด

อาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงในเด็กที่ได้่รับเชื้อโรคโบทูลิซึม

การรักษาโรคโบทูลิซึม

หากมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ตาพร่ามัวตลอดทั้งวัน เริ่มกลืนไม่ได้ให้สงสัยไว้ก่อนว่าอาจได้รับเชื้อโบทูลิซึม และควรรีบพบแพทย์ ซึ่งแพทย์จะดูแลอาการและรักษาด้วยวิธีการดังต่อไปนี้

- เบื้องต้นจะต้องทำให้พิษออกจากร่างกายให้มากและเร็วที่สุด โดยการทำให้อาเจียน ล้างท้อง หรือสวนทวาร

- หากแพทย์พบว่าผู้ป่วยมีแนวโน้มจะได้รับพิษมากและลุกลามรุนแรง แพทย์จะฉีดเซรุ่มต้านพิษโบทูลิซึม ซึ่งควรฉีดภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีอาการ ซึ่งเซรุ่มจะทำลายพิษที่หลงเหลืออยู่ในเลือด

- แพทย์จะให้การดูแลรักษาแบบประคับประคอง เช่น ให้สารน้ำหรือสารอาหารทางหลอดเลือดดำคาสายสวนปัสสาวะ

- ผู้ป่วยที่หายใจลำบากหรือไม่สามารถหายใจเองได้ จะต้องใช้เครื่องช่วยหายใจเพื่อป้องกันภาวะหยุดหายใจกะทันหัน

- สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง จะต้องทำกายภาพบำบัดฟื้นฟูกล้ามเนื้อที่อ่อนแรง

อาหารกระป๋อง ควรตรวจสอบวันหมดอายุ สี กลิ่นที่ผิดปกติ และควรนำมาปรุงด้วยความร้อนก่อนทาน

การป้องกันโรคโบทูลิซึม

- การรับประทานอาหารกระป๋อง ควรนำอาหารออกจากกระป๋อง ใส่ภาชนะอื่นๆ และนำมาปรุงเพื่อผ่านความร้อนฆ่าเชื้อก่อนรับประทาน ไม่ควรชิมอาการกระป๋องหลังจากเปิดกระป๋องทันที และควรหลีกเลี่ยงการกินอาหารกระป๋องที่เมื่อเปิดกระป๋องแล้วพบว่ามีฟองก๊าซ หรือมีกลิ่นเหม็นแปลกๆ รวมถึงอาหารกระป๋องที่กระป๋องบุบ หมดอายุ

- หลีกเลี่ยงการกินอาหารบรรจุกระป๋อง ปี๊บ หรือขวดแก้วที่ผลิตแบบอุตสาหกรรมในครัวเรือนอย่างไม่ถูกกรรมวิธี หรือดูแลไม่สะอาดปลอดภัย

- ปรุงอาหารให้สุกด้วยอุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส หรือทำให้เดือดนานอย่างน้อย 10 นาที เพื่อทำลายพิษที่อาจปนเปื้อนอยู่ในอาหาร

- หากต้องการเก็บอาหารที่ทานเหลือ ควรเก็บไว้ในตู้เย็น และก่อนทานควรอุ่นให้ร้อน

- เมื่อมีบาดแผลสกปรก ปนเปื้อนดินทราย ควรรีบทำควรสะอาดแผลด้วยยาฆ่าเชื้อ และต้องให้มั่นใจว่าไม่มีเศษดินหรือสิ่งสกปรกตกค้างในบาดแผล เพื่อป้องกันการติดเชื้อ

- สำหรับทารก หากพ่อแม่ต้องการเปลี่ยนอาหาร หรือให้อาหารอื่นเพิ่มให้ทารก ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเพราะอาหารบางชนิดอาจมีเชื้อโบทูลิซึมปนเปื้อน เช่น น้ำผึ้ง หรือนมผง

ทางที่ดีก็ควรทานอาหารที่ทำสดใหม่ดีกว่า

ทารกควรทานนมแม่ดีที่สุด

ขอให้ทุกท่านมีสุขภาพที่แข็งแรง

บล็อคนี้อยู่ในหมวดสุขภาพค่ะ