:::ฟ้อนภูไท::: ฟ้อนไทภูเขา เป็นการแสดงที่สื่อถึงภาพวิถีชีวิตในการทำมาหากินของชาวภูไทที่อาศัยตามแนวเทือกเขาภูพาน อันเป็นแนวทิวเขาที่ทอดยาวพาดผ่านหลายจังหวัดในอีสานตอนบน แสดงถึงการหาของป่าหรือการหาพืชพันธุ์เพื่อนำมาใช้ประกอบอาหาร การแสดงชุดนี้ประดิษฐ์คิดค้นขึ้นโดยวิทยาลัยนาฏศิลปกาฬสินธุ์ โดยการเข้าไปลงพื้นที่เพื่อศึกษาและเก็บข้อมูลการทำมาหากิน ที่หมู่บ้านของชาวภูไทบ้านโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่มีชื่อเสียงในการเป็นหมู่บ้านต้นแบบการทอผ้าสไบไหมแพรวาของชาวภูไท ซึ่งปัจจุบันชาวบ้านในจังหวัดกาฬสินธุ์ แหล่งอื่นๆก็นิยมทอกันอย่างแพร่หลาย การแสดงชุด ฟ้อนไทภูเขา แสดงถึง การเดินขึ้นภูเขา การขุดหาหน่อไม้ เก็บเห็ด เก็บผักหวาน เก็บใบย่านาง และการตัดหวาย จึงเป็นการแสดงที่มีความโดดเด่น ในการสื่อถึงการทำมาหากินและความสวยงามของผ้าไหมแพรวา ของชาวภูไทที่นำมาใช้เป็นเครื่องแต่งกายของนักแสดง ดนตรีที่ใช้ เริ่มต้นจากลายภูไท ที่มีทำนองช้าแล้วขึ้นลายใหม่ที่มีจังหวะและทำนองที่สนุกสนาน การแต่งกาย - หญิง สวมเสื้อแขนกระบอกสีแดง ใช้ผ้าสไบไหมแพรวาสีแดงพับครึ่งเป็นตัว V ที่ด้านหน้าให้ปลายผ้าทั้งสองข้างพาดไหล่ นุ่งผ้าซิ่นมัดหมี่สีดำมีตีนซิ่นยาวคลุมเข่า พันศีรษะด้วยผ้าแพรวาสีแดงปล่อยให้ชายครุยของปลายผ้าปรกใบหน้า สวมเครื่องประดับเงิน และสะพายหลังด้วยเครื่องจักสานลักษณะตะกร้าสะพายหลัง ชาวภูไทเรียกเครื่องจักสานชนิดนี้ว่า กระม้อง - ชาย สวมเสื้อสีครามมีการตกแต่งเสื้อด้วยแถบผ้าลายแพรวา นุ่งกางเกงขาก๊วย ใช้ผ้าแพรวาแดงพันศีรษะและมัดเอว สะพายย่ามลายขิดสีแดง ภูไท 3 เผ่า ประกอบด้วยภูไทสกลนคร - ภูไทกาฬสินธุ์ - ภูไทเรณู ภูไท สกลนคร มีด้วยกัน 2 ลาย คือ 1. ลายสำหรับรำ 2. ลายสำหรับบรรเลง 1. ลายสำหรับรำ จะหวะจะนิ่มกว่า และจะมีเนื้อร้องว่า ไปเย้อไป ไปโฮ่เอาชัย เอาสอง ไปฮ่มพี่ ฮ่วมน้อง... 2. ส่วนลายสำหรับบรรเลง ก็เอาไปรำได้ แต่จะเอาไปรำในชุด มวยโบราณ ภูไททั้ง 3 เผ่านี้ การแต่งกายจะคล้ายๆ กัน แต่จะมีจุดเด่นตรงที่ 1. ภูไทสกล จะแต่งกายชุดแขนกระบอกดำ ผ้าซิ่นดำนุ่งยาว มีแถบแดงที่ปลายแขนเสื้อ แถบกลางลำตัวตรงกรุดุมเสื้อ แถบปกคอเสื้อ ตันซิ่นสีแดง ใส่เล็บภูไทสีแดงมีภู่ ท่ารำส่วนมากจะเน้นการโชว์ ส่วนของ แขนและมือ(เล็บ) 2. ภูไทกาฬสินธุ์ จะแต่งชุดเสื้อแขนกระบอกดำ ห่มสะไบแดง ผ้าพันศรีษะสีแดง ผ้าซิ่นนุ่ง ระดับเข่า จะรำโดยใช้ลายถภูไทกลาง (คือ ลายที่เราคุ้นหูมากที่สุดที่ขึ้นด้วย โอ้ย.....น้อ.....ละว่า...ภูไท เอ๋ย...) 3. ภูไทเรณุ จะนุ่งชุดเสื้อแขนกระบอกสีนำเงิน ผ้าซิ่นนุ่งยาว แถวสีขาวทั้งเสื้อและผ้าซิ่น ห่มสะไบสีขาว ลายที่ใช้รำ จะคล้ายกับลาย ศรีโคตรบูรณ์ แต่เป็นลายภูไทเรณู จะรำอ่อนช้อยสวยงามมาก จะใช้การเคลื่อนไหวทุกส่วนของร่างกาย เน้นการจีบนิ้วเพราะลายจะช้ากว่าทุกๆ ลาย ***หมายเหตุ การแสดงพื้นบ้านอีสานส่วนใหญ่มักจะไม่มีท่ารำที่แน่นอนตายตัว ดังนั้นผู้รำสามารถนำไปประยุกต์ดัดแปลงท่าเพิ่มเติมได้เพื่อความสวยงามหรือเพื่อความเป็นเอกลักษณ์ส่วนตัว เช่น วงมรดกอีสาน จะมีการรำและใช้ดนตรีในรูปแบบที่ค่อนข้างจะเป็นมาตรฐาน แต่วงโปงลางสะออนได้มาประยุกต์ให้สนุกสนานขึ้น โดยใช้ลายเดิมมาทำใหม่ให้สนุกสนานขึ้น
|
บทความทั้งหมด
|
||||||||||||||||||||
 |
|
ผู้ติดตามบล็อก : 41 คน [