ขสป. ถ้ำประทุน : นกปรอดเหลืองหัวจุก

พ.ศ. 2522 ชาวบ้านได้ไปพบภาพเขียนสีโบราณในถ้ำบนเขาปลาร้า
ต่อมาหลวงพ่อทองหยด เจ้าอาวาสวัดถ้ำทองก็ไปพบหุบป่าตาด
ที่ตั้งชื่อตามต้นตาด ที่เป็นปาล์มดึกดำบรรพ์
พ.ศ. 2536 สมเด็จพระเทพฯ ได้เสด็จไปทอดพระเนตรภาพเขียนสี
ด้วยความสำคัญนี้ ในปี 2542 กรมป่าไม้จึงได้ประกาศให้พื้นที่นี้เป็นเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาประทุน ซึ่งเรากำลังนั่งรถไปยังที่ทำการเขตฯ
เมื่อรถจอด ก็ได้รับการต้อนรับจากนกที่อยู่ในบริเวณนั้นทันทีนกปรอดเหลืองหัวจุก (Black-crested Bulbul) เกาะอยู่ไม่ไกล
ทำให้ถ่ายได้ไม่ยาก เรารู้สึกตื่นเต้นที่ได้เห็นเป็นครั้งแรก
ลำตัวสีเหลืองสดใส หัวสีดำ ที่สำคัญมีหงอนเป็นจุกด้วย
แต่แล้วไกด์ก็ดับฝันด้วยคำว่า
ดีใจจังที่ได้เจอ ทริปไหนไม่เจอเหมือนไม่จบทริป
นั่นแปลว่า เป็นนกสามัญมาก สำหรับการออกไปดูนกในป่า
แต่ก็เอาเถอะ นกปรอดสวนของผู้เชียวชาญ ก็ยังเป็นนกใหม่สำหรับเรา

มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Rubigula flaviventris จำแนกโดย
Samuel Richard Tickell ในปี 1833
กระจายตัวตั้งแต่แนวเทือกเขาหิมาลัยอินเดียตะวันตก บังกลาเทศ พม่า
ไทย ตอนใต้ของจีน อินโดไชนาไปจนจรดคาบสมุทรมาเลย์
จัดว่านกที่เป็น Polyphyletic ที่หมายถึงนกที่มีความผันแปรทางสายพันธุ์สูง
เหมือนกับนกปรอดหัวสีเขม่า ที่เราเคยแกะรอยเรื่องนี้ไปแล้ว
แบ่งได้ 8 ชนิดย่อย แต่น่าจะมีความผันแปรของลักษณะสีที่น้อยกว่า
มีเพียงชนิดย่อย johnsoni ที่มีกระจุกขนใต้คอสีแดง
โดยพบที่ อช.เขาใหญ่ อุบลราชธานี กัมพูชา และเวียดนามใต้
วันที่ 27 ก.ค. 2568 ที่คณะสัตวแพทยศาสตร์ บางเขน มีการอบรม
หัวข้อ การจำแนกนกปรอดสีน้ำตาล โดย อ. อุทัย ตรีสุคนธ์
ในงานวันนั้น ได้เห็นภาพนกปรอดทุกชนิดที่พบได้ในประเทศไทย
วันนี้เราได้เห็นนกปรอดที่มีถิ่นอาศัยในป่าเป็นชนิดแรกในชีวิต
เราไม่ได้คาดหวังว่าจะได้พบจนครบทุกชนิดหรอก
เพราะที่ฟังบรรยายมา หลายตัวมีตำนานการพบที่โหดใช้ได้เลยทีเดียว