THE CLASS - Children of the Revolution

THE CLASS หนังฝรั่งเศสไม่กี่เรื่องที่ได้รางวัลเมืองคานส์แถมยังได้คะแนนเสียงให้ชนะอย่างเอกฉันท์ และที่สำคัญกว่านั้นหนังเรื่องนี้ยังเป็นหนึ่งในหนังชี้อนาคตการดำเนินการของโรงหนัง house RCA ว่าต่อนี้ไปค่ายหนังจะใจกว้างส่งหนังเกรดเอระดับนี้มาให้เราดูที่เฮาส์กันต่อหรือไม่!

(ย่อหน้าข้างบนเป็นข้อมูลที่ผมได้รับฟังมาครับ ผมไม่ถนัดเรื่องข้อมูลซึ่งปรกติจะเว้นไม่กล่าวถึง แต่กรณีเห็นว่าสำคัญจึงต้องนำมากล่าวไว้)

THE CLASS เล่าถึงชั้นเรียนแห่งหนึ่งในฝรั่งเศสซึ่งรวมนักเรียนระดับเดนอายุราว 14-15 หลากหลายเชื้อชาติแตกต่างพื้นเพภูมิกำเนิด ซึ่งเด็กแต่ละคนก็แสนจะแสบป่วนจนอาจารย์ทุกคนส่ายหน้า ยิ่งครูประจำชั้นที่สอนวิชาภาษาฝรั่งเศสด้วยอย่างมาแลงเหมือนต้องเจอความแสบสองเด้ง โดนเหล่านักเรียนจอมแสบทึ้งเล่นแทบไร้ความเกรงใจจนการสอนต้องสะดุดขรุขระอยู่ตลอด ไหนจะไม่ตั้งใจเรียนไม่เอาสมุดอุปกรณ์มา ไม่ให้ความร่วมมือ แค่จะเรียกให้นักเรียนคนหนึ่งอ่านหนังสือในชั้นก็ยังโดนนักเรียนคนนั้นส่ายหน้าเถียงไม่ยอมทำตาม

ถึงเจอปัญหาหนักหน่วงแต่พวกครูในโรงเรียนนี้ก็ดีใจหาย ครูบางคนเด็ดขาดเน้นระบบคิดว่ากฎระเบียบจะช่วยขัดเกลาเด็กๆให้ดีขึ้นตามลำดับขั้นตอน ขณะที่ครูบางคนก็แสนใจดีเชื่อว่าต้องมีความ'ดีงาม'ซุกซ่อนอยู่ในตัวเด็กเวรพวกนี้เป็นแน่ ควรใช้ความเมตตาดึงความดีนั้นออกมา แม้มองกันคนละมุมจะถูกบ้างพลาดบ้างแต่ทุกคนก็หวังดี ถ้าระบบโรงเรียนเสมือนเป็นอำนาจปกครอง ความคิดของบรรดาครูที่หวังดีจริงใจก็เปรียบได้ดังระบบปกครองต่างๆในเชิงอุดมคติทีเดียว

ทว่าโลกใบนี้ได้กลายเป็นหมู่บ้านโลกมานานหลายปีแล้ว ตั้งแต่ขีดความสามารถในการสื่อสารก้าวไกลรวดเร็วจนทำให้ทุกอย่างต่อเชื่อมถึงกันหมด ราวโลกถูกย่อให้เล็กลงและทุกความหลายหลากก็ลงมารวมกัน โลกจึงไม่เหมือนเดิมอีก เพราะเมื่อหลายสิ่งต่างมาพบกัน ต่างคนต่างใจ ต่างความคิด ต่างวัฒนธรรมพื้นเพ ฯลฯ เหมือนเทเคมีผสมกันก็ย่อมมีการเปลี่ยนแปลงซึ่งจะเปลี่ยนไปทางไหนก็ต้องดูกันต่อไป แต่ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับชั้นเรียนของมาแลงนั้นเหมือนอำนาจการปกครองกำลังโดนเคมีที่หลากหลายของนักเรียนทดสอบทดลองกันสนุกสุดโต่ง

นอกจากความหลากหลาย สภาพธรรมชาติของวัยรุ่นก็สับสนร้ายกาจไม่เบา และเมื่อรวมกันอย่างเหมาะเจาะในชั้นเรียนของคุณครูมาแลงที่น่าสงสาร การต่อต้าน ความเคลือบแคลงไม่ไว้ใจอำนาจปกครองก็ทวีไปแตะขั้นสภาพไร้กฎเกณฑ์

เมื่อการสอนไวยกรณ์ภาษาฝรั่งเศส ถูกนักเรียนแย้งว่าในชีวิตจริงไม่มีใครพูดประโยคแบบนั้นกันแล้ว การพูดคุยที่ไม่คำนึงถึงหลักภาษาต่างหากที่ใช้กันอยู่ทั่วไป เมื่อกฎต่างๆเริ่มถูกคนรุ่นใหม่แกะออก สิ่งเดิมๆที่ไม่เหมาะสมกับปัจจุบันค่อยๆถูกคัดออกไปทีละน้อย แต่เมื่อยังไม่มีกฎเกณฑ์ใหม่เกิดขึ้นความหลากหลายในทำนองต่างคนต่างใจก็ปรุงสภาพไร้กฎเป็นเงาเข้มขึ้นมา(ซึ่งอาจจะแปรเป็นกฎใหม่ที่เหมาะสมในภายหลัง) แต่สภาพระหว่างกลางเช่นนี้ก็ยากที่จะชี้ว่าอะไรคือความพอดี ภาษาที่ไม่ใช้หลักเก่าๆยังใช้สื่อสารกันได้ แต่ถ้าล้ำเส้นกลายเป็นคนละภาษากัน เช่นแม่ของเด็กชายชาวมาลีไม่สามารถสื่อสารกับคณะครูได้เมื่อลูกชายของเธอมีปัญหาที่โรงเรียนจนปัญหานั้นไถลไกลเกินแก้(ซึ่งพวกครูก็พลาดทำนองเดียวกัน) หลักภาษาที่ไม่เหมือนกันหรือไม่มีเลยแต่สื่อสารกันพอได้ก็เรียกว่าใช้ได้ แต่ถ้าคำเดียวกันแต่ต่างคนต่างมีคำจำกัดความย่อมสร้างปัญหาขึ้นมาก เช่น'คำหนึ่ง'ที่ครูใช้ต่อว่านักเรียนสาวหมายถึงผู้หญิงกริยาแย่ แต่หูของพวกนักเรียนกลับได้ยิน'คำนั้น'หมายถึงโสเภณี ความขัดแย้งปวดหัวจึงบังเกิด

ปัญหาเรื่องต่างตัวตน ต่างใจ ต่างต้องการ จะว่าไปก็มีมาแต่ดึกดำบรรพ์ ดังนั้นเพื่อการอยู่ร่วมกันได้ สังคมจึงสร้างมาตรฐานให้คนในสังคมใช้เป็นหลักจะได้มีความเข้าใจเหมือนกันและสามารถอยู่ร่วมกันได้ราบรื่น ไม่ว่าจะเป็นความหมายของภาษา กฎ(หรือถ้าระดับสูงขึ้นก็คือมารยาท ธรรมเนียม วัฒนธรรม) ตัวอย่างเช่นกฎในห้องเรียน นักเรียนจะพูดได้ก็ต่อเมื่อยกมือและได้รับอนุญาตจากครูแล้ว จะยกมือข้างซ้ายหรือว่าขวาก็คือการยกมือเหมือนกัน แต่ถ้าเป็นยกกำปั้นชูใส่ครู อย่างนี้ก็เกินขอบเขตชนิดจะอ้างคำว่า'คิดต่างทำต่าง'ก็คงไม่ไหว

กฎระเบียบมีเจตจำนงของมัน กฎของโรงเรียนมีเป้าหมายเพื่อนักเรียน แต่เมื่อมีนักเรียนคนหนึ่งก้าวร้าวกับครูทำกระบวนการเรียนในชั้นมีปัญหา ถ้าไล่นักเรียนคนนั้นออก ก็เท่ากับขัดเป้าหมาย'เพื่อนักเรียน'และยิ่งถ้านักเรียนคนนั้นอาจมีปัญหาหนักกว่าแค่โดนไล่ออกก็ยิ่งฟังดูแย่เข้าไปใหญ่ แต่ถ้าไม่จัดการระบบต่างๆก็จะเสีย เรื่องนี้เปรียบได้อีกกรณี เมื่อมาแลงนั่งสูบบุหรี่คนเดียวในโรงอาหารแล้วแม่บ้านมาเตือนเรื่องการห้ามสูบบุหรี่ ด้วยเจตจำนงของกฎคือเพื่อไม่ให้รบกวนผู้อื่น แต่ถ้าในที่นั้นไม่มีใครอยู่เลย ควรจะสูบได้หรือไม่? มาแลงเลือกไม่ เพราะถ้าสูบกฎจะเริ่มเละลงจนท้ายที่สุดก็ไม่สามารถป้องกันการรบกวนผู้อื่นได้ เป้าหมายกับวิธีการมีความสำคัญควบกันเพราะสิ่งใดหลุดอีกสิ่งก็จะพลอยหล่นลงด้วย

แต่ประการสำคัญที่สุดคือ เราจะรู้ได้อย่างไรว่ากฎ มาตรฐาน วิธีการที่เป็นอยู่นี้เหมาะสมแล้ว บางสิ่งที่เคยถูกต้องเมื่ออดีตกลับกลายเป็นเรื่องผิดมากในปัจจุบัน เช่นการค้าทาสที่ทำกันอย่างเป็นทางการในอดีต หรือการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ยิวของเยอรมันเมื่อครั้งสมัยนาซีซึ่งปัจจุบันคนเยอรมันก็ส่ายหัวกับเรื่องนี้กันทั้งนั้น ไม่ว่าคนรุ่นไหนๆก็กระทำปรับเปลี่ยนสิ่งต่างๆจากรุ่นก่อนหน้ามาโดยตลอด ซึ่งในตอนนั้นกลุ่มผู้ปรับเปลี่ยนอาจถูกมองเป็นตัวปัญหาแต่เมื่อวันเวลาผ่านมาสิ่งที่เปลี่ยนก็กลายสภาพเป็นมารตฐานขึ้นได้

ดังนั้นจึงเป็นการยากเกินที่จะชี้ชัดว่าอะไรคือ 'ถูก-ผิด' แท้จริง ถ้าจะตัดสินให้มีถูกผิดกันทุกเรื่องก็คงลงด้วยการโยนหัวก้อยแบบทูเฟสเพราะเรื่องเช่นนี้มันเกินความสามารถของมนุษย์ แม้แต่อาจารย์ของอริสโตเดิล 'โสเครตรีส'ยังไม่เคยบอกว่าตัวเองรู้อะไร แต่พยายามสอนว่าเราไม่รู้อะไร สร้างความสงสัยว่า'ที่เราคิดว่าเรารู้ ที่เราคิดว่ามันถูก'มันเป็นไปเช่นนั้นจริงหรือ?

อย่างไรก็ตาม ใช่ว่าอะไรจะเน่าไปอย่างไร้กรอบสิ้นเชิง ทุกอย่างก่อนจะมีระเบียบก็ย่อมมีระบบของมันโดยธรรมชาติ เด็กแต่ละคนต่างกัน แม้มาจากแอฟฟริกาเหมือนกันผิวดันคนละสีเชียร์บอลกันคนละทีมอีก หรือผิวสีเหมือนกันเดี๊ยะแต่ดันมาจากคนละซีกโลก ต่างคนต่างก็มีเรื่องราวของตัวเอง แม้กระทั่งกฎเกณฑ์แข็งโป๊กอย่างเรื่องศาสนาก็ขวางตัวตนเด็กพวกนี้ไม่อยู่(จากคำพูดนร.อาหรับที่เล่าถึงการไปงานเลี้ยง และความพอใจต่ออาหารต้องห้ามของศาสนา) บางคนเลือกแสดงตัวตนโดยการขวางโลก บางคนเลือกที่จะบอกความเป็นตัวของตัวเองด้วยการตามตูดแฟชั่น ในความหลากหลายและเหมือนจุดเริ่มต้นสภาวะไร้กฎเกณฑ์ แต่ในความวุ่นวายของชั้นเรียนนี้ใช่ว่าจะไร้หวัง ยังมีสัญญาณความก้าวหน้าที่เกิดขึ้นอย่างเฉพาะตัวโดยแทบไม่ต้องการคำสอนของครูเลย ไม่ว่าจะเป็นความฉลาดในการตั้งข้อสงสัยของเหล่านักเรียน การเรียนรู้ความแตกต่าง การจัดการความขัดแย้ง การรู้จักรักและเป็นห่วงผู้อื่น สิ่งเหล่านี้ย่อมสร้างความเข้าใจและช่วยร่างกฎระเบียบใหม่ขึ้นมาเพื่อเหมาะสมกับคนรุ่นพวกเขา และแน่นอนว่าต้องสามารถปรับรวมไปถึงคนรุ่นก่อนหน้าและรุ่นที่จะตามมาได้ด้วย

ด้วยความรัก ความเข้าใจ และการให้เกียรติซึ่งกันและกัน

Create Date : 26 กุมภาพันธ์ 2552 Last Update : 28 กุมภาพันธ์ 2552 2:12:50 น. Counter : 745 Pageviews.		7 comments
Share Tweet