CHARLES HOY FORT ..ตัวตลกแห่งวงการวิทยาศาสตร์

one measures a circle beginning anywhere : charles fort : การวัดวงกลม เริ่มวัดจากตรงไหนก่อนก็ได้ (biggg แปล)



ถ้าใครสักคนได้รับสมญาว่าเป็น"อะไรสักอย่าง"แห่งวงการวิทยาศาสตร์ คงจะรู้สึกภูมิใจไม่น้อย เพราะทั้งโลกคงมีไม่กี่คนหรอกครับที่ได้รับเกียรติเช่นนี้ และCHARLES HOY FORT ก็เป็นหนึ่งในนั้นครับ แต่ไม่รู้ว่าคุณฟอร์ทจะดีใจรึเปล่า เพราะสมญาที่พี่ได้รับ อาทิ “ตัวตลกแห่งวงการวิทยาศาสตร์”(1) กับ “ศัตรูของวิทยาศาสตร์”(2) คำพวกนี้คงทอนกำลังใจของคนทั่วไปน่าดู แต่สำหรับฟอร์ทผมไม่ทราบว่าแกสนใจเสียงนกการอบหูมากน้อยแค่ไหน รู้แค่ ที่ฟอร์ทได้ทำท่ามกลางคำส่อเสียดเหล่านี้ คือยึดมั่นในความคิดและมุ่งทำงานของตนจนถึงวาระความตายมาเยือน

แต่ใช่ว่าจะมีแต่คนแขวะ คนที่ชอบฟอร์ทก็มีนะครับ พวกที่เห็นคุณค่าในงานของฟอร์ทต่างพากันยกตำแหน่ง“บิดาแห่งการศึกษาปรากฎการณ์ประหลาดสมัยใหม่”(3)ให้ อีตาฟอร์ทเป็นใคร คงเริ่มสงสัยกันแล้วใช่ไหมครับ

ประการแรกที่ผมอยากให้รู้เกี่ยวกับฟอร์ทคือ เขาเป็นคนที่บัญญัติศัพท์คำว่า “teleportation” คือการปรากฎขึ้นหรือหายไปอย่างไม่ธรรมดา ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ สิ่งของที่จู่ๆหายไปจากที่หนึ่งหรือจู่ๆมาปรากฎขึ้นในที่ๆไม่ควรจะมาอยู่

ใครเคยดูหนังเรื่อง Star Trek คงพอจะนึกออกว่ามีอุปกรณ์หนึ่งชื่อTeleportorซึ่งสามารถรับ - ส่งคนจากที่หนึ่งมาสู่อีกที่ได้ เช่นส่งคนจากยานอวกาศลำหนึ่งไปอีกยานลำหนึ่ง โดยที่ยานทั้งสองไม่ต้องมาจอดเทียบติดกัน Teleportationมีอยู่ในนิยายวิทยาศาสตร์หลายเรื่อง การ์ตูนญี่ปุ่นหลายเล่ม แม้กระทั่งในแฮร์รี่ พอตเตอร์ นอกจากนี้ ฟอร์ทก็เป็นคนหนึ่งที่บันทึกเรื่อง “วัตถุบินลึกลับที่บินเหนือท้องฟ้าอย่างผิดปกติ”ไว้มากมายและนานหลายสิบปีก่อนจะมีคำว่า UFO เกิดขึ้น

CHARLES HOY FORT เป็นใคร ?
เดือนสิงหาคม ปี ค.ศ.1874 ในอัลบานี นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ฟอร์ทเกิดในครอบครัวผู้อพยพชาวดัทช์ฐานะดี ฟอร์ทเป็นลูกคนโตมีน้องชายสองคน แม่ตายหลังจากคลอดน้องคนเล็กได้ไม่นาน ส่วนพ่อแต่งงานใหม่ และเหมือนนิยายรันทด ฟอร์ทถูกพ่อเลี้ยงด้วยลำแข้งและโดนจับขังในห้องมืดๆแคบๆเป็นครั้งคราว เมื่อทนการเลี้ยงดูอย่างใช้อำนาจบาตรใหญ่ของพ่อไม่ไหว ฟอร์ทจึงหนีออกจากบ้านเมื่ออายุ 18 ว่ากันว่า เพราะพ่อนี่เองทำให้เด็กชายฟอร์ทมีจิตใจต่อต้านพวกที่ชอบใช้อำนาจไม่เป็นธรรม และมักคลางแคลงในศาสตร์ความเชื่อหรือหลักกฎเกณฑ์ต่างๆที่ไม่สู้จะมีเหตุผล,ใจแคบ (ฟอร์ทใช้คำว่า “they”ในการกล่าวถึงพ่อ)

เมื่ออายุ 18 ฟอร์ทก็ออกจากบ้านมาทำงานเป็นนักข่าวให้กับหนังสือพิมพ์ในนิวยอร์ก ก่อนจะออกผจญโลกกว้างด้วยการโบกรถโบกเรือไปจนถึงอเมริกาใต้และยุโรป กระทั่งไปป่วยหนักที่แอฟริกาใต้ ต้องกลับมาพักพื้นที่บ้านในนิวยอร์ก ซึ่งช่วงนี้เองที่ฟอร์ทได้พบรักกับสาวใช้ในบ้านชื่อAnna หลังจากแต่งงานกับแอนนา เขากับภรรยาก็ย้ายไปอยู่อพาร์เม้นเล็กๆโทรมๆ ช่วงเวลานั้นฟอร์ทหาเลี้ยงครอบครัวด้วยการเป็นนักข่าวและเขียนเรื่องสั้นแนวขำขัน แต่ดูเหมือนความสำเร็จจะอยู่แสนไกลทว่าความทุกข์กลับกรายใกล้ ช่วงนั้นฟอร์ทและภรรยาถึงกับต้องเอาเครื่องเรือนมาเป็นเชื้อเพลิงในเตาผิงยามฤดูหนาว

ในปี 1906 ฟอร์ทใช้ชีวิตอย่างเก็บตัว และเริ่มทำสิ่งที่เขาเรียกว่า“แกรนด์ทัวร์” นั่นคือการหมกตัวให้ห้องสมุด อ่านดะทั้งหนังสือพิมพ์ วารสารวิทยาศาสตร์ แล้วบันทึกเรื่องราวแปลกๆที่อ่านเจอไว้ในกระดาษสี่เหลี่ยมเล็กๆด้วยลายมือหวัดๆ

กระทั่งปี 1915 ฟอร์ทจึงได้เอาบันทึกที่รวบรวมไว้หลายหมื่นชิ้นมาเขียนเป็นต้นฉบับหนังสือสองเล่มได้แก่ “X” หนังสือที่มีความคิดว่าโลกของเราถูกควบคุมจากเหตุการณ์หรือสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร กับ “Y” กล่าวถึงเหตุการณ์ซึ่งชี้ให้เห็นว่ามีอารยะธรรมชั่วร้ายแฝงตัวอยู่ที่ขั่วโลกใต้

นั่นแหละครับฟอร์ทพ่อตัวตลกแห่งวงการวิทยาศาสตร์ แต่ต่อมาเขาได้เผาทั้ง“X”และ“Y”ทิ้งด้วยสาเหตุไม่แน่ชัด

ปี 1916 ลาภลอยบินมาหาฟอร์ทครับ ลุงคนหนึ่งตายและได้ยกมรดกก้อนโตให้ฟอร์ทซึ่งมากพอที่จะทำให้เขาใช้ชีวิตและอุทิศตัวทำสิ่งที่ชอบอย่างสบายๆ และในที่สุด ฟอร์ทก็เข็นหนังสือThe Book of the Damned(1919) ออกสู่สาธารณะชน ซึ่งถ้าใครเผลอหยิบหนังสือต้องสาปเล่มนี้มาอ่านอาจต้องอุทาน “คนเขียน มันบ้ารึเปล่าฟะ” เพราะหนังสือนี้เต็มไปด้วยเนื้อหาประเภทที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ต้องกระดิกเท้าหงุดหงิด เช่น เรื่องวัตถุเรืองแสงที่บินอยู่บนฟ้า สิ่งมีชีวิตจากโลกอื่น สัตว์ทะเลยักษ์ ฝนเลือด หรือฝนที่ตกมาเป็นกบเป็นปลา ฯลฯ

ฟอร์ทให้เหตุผลเกี่ยวกับฝนกบฝนปลาว่า มันเป็นการทำงานของ“Teleportation” คล้ายกับว่าโลกและจักรวาลเป็นสิ่งมีชีวิต และการที่กบหรือปลาหล่นลงมาในที่ต่างๆทั่วโลก ก็เหมือนๆกับการที่อาหารและอ๊อกซิเจนได้ถูกส่งผ่านไปยังเซลล์ต่างๆในร่างกายโดยกระแสเลือด ว่าไปนั่นแน่ะครับ แต่ลุงเขาอาจจะถูกก็ได้นะครับใครจะไปรู้

นอกจากเรื่องราวพิศดารต่างๆ ในหนังสือต้องสาปฟอร์ทยังแย้งทฤษฎีวิทยาศาสตร์ในยุดนั้นหลายเรื่อง เช่นเรื่องกฎการคัดเลือกโดยธรรมชาติของดาร์วิน(Drawin, Charles Robert)(4) ฟอร์ทว่าทฤษฎีของดาร์วินไม่ได้บอกอะไรเลย “อะไรคือความหมายของสิ่งเหมาะสม(fittest) ที่ถูกคัดเลือกให้อยู่รอด ไม่ใช่อะไรที่แข็งแรงที่สุดหรือฉลาดที่สุด พวกอ่อนแอหรือตัวงี่เง่ายังมีรอดให้เห็นอยู่ทั่วไป ดังนั้นเราจึงไม่สามารถกำหนดว่า“ความเหมาะสม”คืออะไร นอกจากจะดูว่ามันเป็น“สิ่งที่ยังอยู่รอด”(survire)รึเปล่า เพราะฉะนั้น“ความเหมาะสม” ที่แท้ก็เป็นอีกชื่อของ “สิ่งที่ยังอยู่รอด” เท่านั้นเอง”

ฟอร์ทไม่ได้ต่อต้านความคิดทางวิทยาศาสตร์ แต่มักจะเยาะเย้ยถากถางหลักวิทยาศาสตร์ที่ทื่อและดื้อหัวชนฝา เขาต่อต้านพวกนักวิทยาศาสตร์ที่ปฏิเสธไม่ยอมรับปรากฎการณ์แปลกประหลาดต่างๆอย่างปราศจากเยื่อใย ฟอร์ทได้ตั้งข้อสังเกตถึงวิธีคิดที่นักวิทยาศาสตร์ถกเถียง และคัดค้านทฤษฎีต่างๆรวมทั้งหลักความจริงและปรากฎการณ์ทั้งหลายว่า มันออกจะหนักไปทางความเชื่อของนักวิทยาศาสตร์เองมากกว่าหลักเหตุผล เช่นเดียวกับพวกนักวิทยาศาสตร์ในยุคก่อนที่คว่ำบาตรกาลิเลโอ(5) เพียงเพราะกลัวว่าความจริงที่กาลิเลโอนำเสนอนั้นจะขัดต่อความเชื่อของตนเอง อีกทั้งพวกนักวิทยาศาสตร์ประเภทใจแคบที่ชอบปิดบังอำพราง ไม่อธิบายข้อมูลใดๆก็ตามที่ไม่เข้ากับแนวความคิดตน ฟอร์ทเรียกข้อมูลที่โดนนักวิทยาศาสตร์จำพวกนี้ทิ้งขว้างว่า"ข้อมูลต้องคำสาป"(หนังสือของเขาจึงชื่อว่า The Book of the Damned)

The Book of the Damned ประสบความล้มเหลวครับ ด้วยความกดดันบางประการฟอร์ทเผาบันทึกของแกกว่า 40000 ชิ้นทิ้ง จากนั้นก็พาภรรยาสุดที่รักย้ายไปอยู่ลอนดอนพักใหญ่ ที่ลอนดอนก็เช่นเคยครับ ฟอร์ทใช้เวลาส่วนใหญ่เข้าไปขลุกในห้องสมุดพิพิธภัณฑ์อังกฤษ เขาเทียวไปเทียวมาระหว่างนิวยอร์กกับลอนดอนอยู่พักหนึ่งก่อนจะเขียนหนังสืออีกสามเล่มคือ New Land(1921), Lo!(1931), และเล่มสุดท้าย Wild Talents(1932) ซึ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับความลึกลับและความสามารถของร่างกายคน

และนี่คือตัวอย่างผลงานของฟอร์ทครับ
“ลูกกบตัวเล็กๆจำนวนมากถูกพบที่ลอนดอนหลังฝนตกหนัก วันที่ 30 กรกฎาคม 1838”
“ลูกกบจำนวนมากพบที่กลางทะเลทรายหลังฝนตก”
“หนังสือพิมพ์ลอนดอนรายงานว่าได้พบกบตัวเล็กๆจำนวนนับไม่ถ้วนขณะเกิดพายุฝน ณ.สวนสาธารณะทางเหนือของกรุงลอนดอน”
“31 กรกฎาคม 1921 ฝูงกบตัวเล็กๆตกลงมาพร้อมกับฝนในฟาร์มของแอนตัน แวกเนอร์”
“นายสเตคเกอร์ได้ขับรถไปตามหุบเขานิววาว์ตุซึ่งเป็นย่านทะเลทราย ในรัฐเนวาด้า พอดีเกิดฝนฟ้าคะนองขึ้น และมีฝูงกบตกมาจากท้องฟ้าจำนวนมาก จนม้าที่อยู่แถวนั้นต้องเผ่นหนี”
“ฝูงปลาเฮอร์ริงค์จำนวนมากตกลงมาที่สุสานออดเฟลโล่ว์” เป็นยังไงบ้างครับ มึนกันไหม

นอกจากเรื่องกบๆปลาๆแล้วฟอร์ทยังสนใจเรื่องจำพวก ก้อนน้ำแข็งที่ตกมาจากฟ้า, การที่จู่ๆร่างกายคนเกิดไฟลุกไหม้ขึ้นมาเองโดยสิ่งที่อยู่รอบตัวแม้กระทั่งเสื้อผ้าแทบจะไม่โดนไฟเผาเลย, เรื่องรอยเท้าปริศนาที่ปรากฎบนพื้นหิมะ ซึ่งเกิดขึ้นภายในคืนเดียวแต่รอยเท้านั้นได้เดินผ่านทางกว่าร้อยไมล์ และบางจุดรอยเท้าก็เหมือนเดินข้ามกำแพงที่สูงหลายเมตรด้วย, ตัวประหลาดที่เข้ามากินเลือดไก่ในฟาร์มตอนดึกๆ(เหตุการณ์นี้เคยปรากฎบนหน้าหนังสือพิมพ์ในบ้านเราด้วยครับ), พวกผีดูดเลือดหรือพวกสัตว์ประหลาด ประเภทมนุษย์หิมะ มนุษย์หมาป่า ฟอร์ทก็ให้ความสนใจไม่น้อย หรือเรื่องบุคคลที่จู่ๆก็ปรากฎตัวขึ้นมาอย่างประหลาด เช่นกรณีของ คาสปาร์(Kaspar Hauser)(6) เด็กชายอายุประมาณสิบหกสิบเจ็ด ที่จู่ๆก็ปรากฎตัวขึ้นที่เมืองแห่งหนึ่งในเยอรมันนี ด้วยสภาพขาไร้เรี่ยวแรง พูดภาษาเยอรมันได้เพียงสองประโยค เมื่อเอาดินสอให้ก็เขียนคำว่า “Kaspar Hauser” คาสปาร์เด็กที่มีที่มาเป็นปริศนา มีความคิดน่าฉงน เขาแยกแยะหญิง-ชายไม่ออก และคิดว่าเปลวไฟเป็นของที่จับต้องได้ เขามีภูมิหลังเอนไปในทางเทพนิยาย คือมีความเชื่อว่า คาสปาร์อาจมีเชื้อสายเป็นถึงเจ้าชาย แต่ขณะเกิดเหตุขัดข้องทางการเมืองเขาถูกนำไปซ่อนตัวตั้งแต่ยังเป็นทารก และเมื่อมีคนสอนคาสปาร์พูดจนพอจะสื่อสารกับชาวบ้านได้ เขาก็เล่าว่า ชีวิตที่ผ่านๆมาเขาใช้ชีวิตอยู่แต่ในห้องมืดๆ ไม่เคยพบปะใครเลยนอกจากชายคนหนึ่งที่คอยเอาอาหารมาให้และสอนให้เขาพูดได้สองประโยค สุดท้ายคาสปาร์ชายปริศนาก็ได้ตายลงอย่างเป็นปริศนา

บางเรื่องราวที่เคยเป็นปริศนาในสมัยของฟอร์ท ปัจจุบันได้ถูกคลี่คลายหรือมีความพยายามที่จะอธิบาย เช่น เรื่องฝนเลือดก็รู้กันแน่ชัดแล้วว่าเกิดจากฝุ่นสีแดงจากทะเลทรายที่ปลิวมาปะปนในเมฆฝน ส่วนก้อนน้ำแข็งที่ร่วงมาจากฟ้า บางทีก็เป็นก้อนน้ำแข็งที่ร่วงมาจากอวกาศ (เมื่ออยู่บนอวกาศอาจมีขนาดเท่าภูเขาน้ำแข็งแต่โดนชั้นบรรยากาศโลกเสียดสีจนเหลือก้อนเท่าถังเมื่อถึงพื้นโลก) บางครั้งก็เกิดจากท่อน้ำทิ้งบนเครื่องบินมีรอยรั่วและหยดน้ำได้แข็งตัวเพราะอากาศที่เย็นจัดบนฟ้า เมื่อก้อนน้ำแข็งสะสมตัวกันใหญ่ขึ้นก็ร่วงลงมา

ส่วนกรณีฝนกบฝนปลาก็มีคนพยายามอธิบายว่าเกิดจากพายุหมุนไปได้พัดเอาสัตว์พวกนี้ขึ้นไปบนฟ้าก่อนจะร่วงลงมาพร้อมฝน แต่ทฤษฎีนี้ก็มีคนแย้งไว้น่าเชื่อกว่าว่า ในกรณีฝนกบ ถ้าเป็นเพราะพายุหมุนหอบเอากบขึ้นไปแล้วทำไมถึงเลือกหอบเอาขึ้นไปแต่กบ? ไม่มีปลา ไม่มีโคลน ขยะหรือเศษพืชเล็กๆ มีแต่กบเท่านั้นที่ร่วงลงมาให้คนฉงนเล่น แต่ก็มีความเป็นจริงง่ายๆที่สามารถนำมาอธิบายได้ในบางกรณี เช่นลูกกบสามารถมีจำนวนเพิ่มขึ้นได้อย่างฉับพลันเมื่อถึงกำหนดเวลาฟักตัวจากลูกอ๊อด ซึ่งบางทีก็ทำให้คนเข้าใจผิดคิดว่ามันร่วงมาจากฟ้ากับฝน

ฟอร์ทไม่เน้นที่จะอธิบายปรากฎการณ์ประหลาดๆที่เขาได้บันทึกไว้ เป้าหมายของฟอร์ทคือต้องการบอกให้เรารู้ว่ามีปรากฎการณ์แปลกๆอยู่ในโลกใบนี้ ซึ่งบางครั้งพวกนักวิทยาศาสตร์ก็ไม่สามารถหาคำอธิบายใดๆได้เลย ผลงานของเขาเสมือนคำเตือนให้เราตระหนักถึงความซับซ้อนของธรรมชาติและจักรวาล ซึ่งบ่อยครั้งที่วิทยาศาสตร์ของมนุษย์ยังไม่อาจเข้าไปแตะได้แม้แต่น้อย เรื่องราวที่ฟอร์ทบันทึกไว้หลายเรื่องต่อมาได้ถูกรื้อฟื้นกลับมาให้ความสำคัญโดยเหล่านักวิทยาศาสตร์ซึ่งครั้งหนึ่งเคยดูถูกฟอร์ทว่าเป็นไอ้ตัวตลก

น่าเศร้าครับ ที่ชั่วชีวิตของฟอร์ทแทบจะไม่เคยเฉียดใกล้ความสำเร็จเลย หนังสือแต่ละเล่มที่เขียนออกมาก็มักจะโดนคนในสมัยนั้นหาว่าบ้าบอทั้งหนังสือทั้งคนเขียน (ขออธิบายเสริมนิดนะครับว่าฟอร์ทมีชีวิตอยู่ในสมัยวิคตอเรียซึ่งเป็นสมัยที่มีความเข้มงวดทางสังคมมาก ดังนั้นการที่ถูกหาว่าบ้าบอ เพี้ยน จึงไม่ใช่เรื่องขบขันดูน่ารักเหมือนพวกดาราตลกยุคนี้ - ยุคEntertainครองเมือง) ขณะเขียนหนังสือเล่มสุดท้ายตาของฟอร์ทก็เริ่มบอดและสุขภาพย่ำแย่ ที่สุดฟอร์ทได้เสียชีวิตลงในวัย 58 เมื่อวันที่ 3 พ.ค. 1932 หลังจากเขียนหนังสือเล่มสุดท้ายเสร็จได้ไม่นาน โดยทิ้งวลีสุดท้ายไว้ว่า “อุปสรรคผ่านพ้น กลับผจญความเปล่าเปลี่ยว”(7)

Create Date : 04 มิถุนายน 2549 Last Update : 4 มิถุนายน 2549 0:04:32 น. Counter : 713 Pageviews.		13 comments
Share Tweet

	สวัสดีปีใหม่ ๒๕๖๗ มาช้ายังดีกว่าไม่มา (2 ม.ค. 2567 07:30:30 น.)		๏ ... รามคำแหง แรงคำหาม ... ๏ นกโก๊ก (2 ม.ค. 2567 14:22:51 น.)
	อุ้มสีมาทำบุญ ๙ วัด ในวันขึ้นปีใหม่ที่จ.อุบลราชธานี อุ้มสี (3 ม.ค. 2567 19:10:02 น.)		ทนายอ้วนจัดดอกไม้ - จัดดอกไม้ง่ายๆ – แจกันสวัสดีปีใหม่ 2567 - กุหลาบพวงสีชมพู - ขาว ทนายอ้วน (2 ม.ค. 2567 15:16:32 น.)