ผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมมีอะไรบ้าง? รวมข้อควรรู้

ผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม เป็นหนึ่งในวิธีรักษาอาการข้อเข่าเสื่อมขั้นรุนแรง โดยการทดแทนด้วยข้อเข่าเทียม อาจเป็นบางส่วนหรือทั้งหมด จะมีรายละเอียดอย่างไร ติดตามได้ที่นี่

การผ่าตัดเข่าเป็นทางเลือกหนึ่งที่ช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดและฟื้นฟูการเคลื่อนไหวในผู้ป่วยที่มีปัญหาข้อเข่าเสื่อม ซึ่งเป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อกระดูกอ่อนภายในข้อเข่าเสื่อมสภาพไปตามกาลเวลา ส่งผลให้เกิดความเจ็บปวดและข้อจำกัดในการทำกิจกรรมต่าง ๆ การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมจึงกลายเป็นวิธีการที่ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้อีกครั้ง แม้กระบวนการนี้จะดูน่ากลัวในเบื้องต้น แต่การเลือกผ่าตัดเข่ามักจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดเมื่อวิธีการรักษาอื่น ๆ ไม่สามารถช่วยบรรเทาอาการได้

รู้จักกับการผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม

การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม คือ กระบวนการทางการแพทย์ที่ใช้รักษาผู้ป่วยที่มีอาการข้อเข่าเสื่อมอย่างรุนแรง ซึ่งมักเกิดจากการเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อนในข้อเข่า ส่งผลให้เกิดอาการเจ็บปวดและข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว การผ่าตัดนี้มักจะเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนข้อเข่าเทียมเพื่อแทนที่ข้อเข่าที่เสียหายด้วยข้อเข่าเทียมที่ทำจากวัสดุทนทาน เช่น โลหะหรือพลาสติก ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีการเคลื่อนไหวที่ดีขึ้นและบรรเทาอาการเจ็บปวดที่เกิดจากข้อเข่าเสื่อมได้

การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมมีกี่รูปแบบ?

การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมเป็นการรักษาที่สำคัญสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการข้อเข่าเสื่อมอย่างรุนแรงและไม่สามารถบรรเทาได้ด้วยการรักษาอื่น ๆ เช่น การทำกายภาพบำบัดหรือการใช้ยา การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมมักจะต้องพิจารณาในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการเจ็บปวดมาก หรือ ผ่าเข่าด้วยวิธีอื่นแล้วเดินไม่ได้ ซึ่งจะต้องเลือกวิธีการผ่าตัดที่เหมาะสม เช่น ผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมตามราคาที่อาจแตกต่างกันไปตามประเภทการผ่าตัด หรือการเลือกใช้เทคโนโลยีในการทำการผ่าตัด รวมถึงการผ่าตัดในกรณีที่เกี่ยวข้องกับการผ่าตัดเข่าและเอ็นไขว้หน้า ที่ต้องได้รับการรักษาพิเศษในบางกรณี

การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบทั้งหมด

การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบทั้งหมด (Total Knee Replacement) เป็นการผ่าตัดที่ทำการเปลี่ยนข้อเข่าเดิมที่เสื่อมสภาพไปทั้งหมด โดยการติดตั้งข้อเข่าเทียมที่มีทั้งชิ้นส่วนโลหะและพลาสติกเพื่อแทนที่ข้อเข่าที่เสียหาย ซึ่งจะช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับมามีการเคลื่อนไหวที่ดีขึ้นและลดอาการเจ็บปวดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมเฉพาะฝั่ง

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมเฉพาะฝั่ง (Partial Knee Replacement) เป็นการผ่าตัดที่ทำการเปลี่ยนแค่ส่วนของข้อเข่าที่เสื่อมสภาพ เช่น ด้านในหรือด้านนอกของข้อเข่า โดยไม่ต้องเปลี่ยนทั้งข้อเข่า ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการข้อเข่าเสื่อมเพียงบางส่วน และยังสามารถรักษาความสามารถในการเคลื่อนไหวของข้อเข่าได้ในบางกรณี

คนกลุ่มไหนควรเข้ารับการผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม

การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมเป็นทางเลือกที่สำคัญสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการข้อเข่าเสื่อมอย่างรุนแรงและไม่สามารถบรรเทาได้ด้วยการรักษาอื่น ๆ หากคุณมีอาการที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน อาจถึงเวลาที่ต้องพิจารณาการผ่าตัด ซึ่งอาการบ่งชี้ที่บอกว่าควรผ่าตัดมีดังนี้

• ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บปวดอย่างรุนแรงที่ไม่สามารถบรรเทาด้วยการใช้ยา หรือการทำกายภาพบำบัด
• ผู้ป่วยที่ไม่สามารถทำกิจกรรมประจำวันที่เคยทำได้ เช่น เดินหรือขึ้นลงบันไดได้
• มีข้อเข่าเสื่อมที่ไม่สามารถรักษาด้วยการใช้ยาหรือการบำบัดอื่น ๆ เช่น การใช้แผ่นประคบความร้อนหรือความเย็น
• ผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมในระดับที่ทำให้ข้อต่อมีการผิดรูปหรือเสียการทำงาน
• ผู้ป่วยที่มีอาการผ่าเข่าแล้วเดินไม่ได้ หรือข้อเข่าเสียหายอย่างมากจนไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ

ก่อนผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมควรเตรียมตัวอย่างไร?

การตัดสินใจว่าผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมที่ไหนดีเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้ป่วยควรพิจารณาอย่างรอบคอบ เพราะการเลือกสถานพยาบาลที่มีคุณภาพจะช่วยให้การผ่าตัดมีความปลอดภัยและมีโอกาสฟื้นตัวที่ดีขึ้น ก่อนที่จะเข้ารับการผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม ผู้ป่วยควรเตรียมตัวให้พร้อมทั้งทางร่างกายและจิตใจ ดังนี้

• ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ : ควรพบแพทย์ที่มีประสบการณ์ในการผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมเพื่อประเมินอาการและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม
• ตรวจสุขภาพโดยละเอียด : ทำการตรวจสุขภาพทั่วไป เช่น การตรวจเลือด การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีภาวะแทรกซ้อนก่อนการผ่าตัด
• หยุดยาบางชนิด : หากผู้ป่วยกำลังใช้ยาบางชนิด เช่น ยาละลายลิ่มเลือด ควรหยุดยาเหล่านี้ตามคำแนะนำของแพทย์ก่อนการผ่าตัด
• เตรียมการฟื้นฟูร่างกาย : ควรทำกายภาพบำบัดก่อนผ่าตัดเพื่อเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบข้อเข่า และช่วยให้การฟื้นตัวหลังผ่าตัดเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
• จัดเตรียมที่พักฟื้น : เตรียมบ้านหรือที่พักให้เหมาะสมสำหรับการฟื้นตัวหลังผ่าตัด เช่น การจัดเตรียมพื้นที่ให้สะดวกสำหรับการเดินหรือใช้ชีวิตประจำวัน
• เตรียมจิตใจ : ควรเตรียมความพร้อมทางจิตใจและเข้าใจขั้นตอนต่าง ๆ ของการผ่าตัดเพื่อบรรเทาความกังวลและเพิ่มความมั่นใจในการรักษา

การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม

หลังการผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมต้องพักฟื้นเพื่อให้ร่างกายฟื้นตัวและการผ่าตัดมีประสิทธิภาพสูงสุด การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้การฟื้นฟูเป็นไปอย่างรวดเร็วและปลอดภัย ดังนี้

• ทำกายภาพบำบัดตามคำแนะนำของแพทย์ : การทำกายภาพบำบัดจะช่วยเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าและเพิ่มการเคลื่อนไหวหลังการผ่าตัด
• พักผ่อนให้เพียงพอ : ควรหลีกเลี่ยงการเคลื่อนไหวหรือกิจกรรมที่หนักเกินไปในช่วงแรกของการฟื้นตัว เพื่อให้ร่างกายได้พักและซ่อมแซมตัวเอง
• ดูแลแผลผ่าตัด : รักษาความสะอาดของแผลผ่าตัดและทำตามคำแนะนำของแพทย์ในการเปลี่ยนผ้าพันแผล หรือดูแลแผลให้ปราศจากการติดเชื้อ
• ควบคุมการรับประทานยา : รับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง เช่น ยาบรรเทาอาการปวดหรือยาปฏิชีวนะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
• หลีกเลี่ยงการใช้งานข้อเข่ามากเกินไป : ในช่วงแรกควรหลีกเลี่ยงการเดินหรือยืนเป็นเวลานานเพื่อป้องกันการบาดเจ็บซ้ำ
• ติดตามผลกับแพทย์ตามนัด : ควรไปพบแพทย์เพื่อติดตามอาการและตรวจสอบความสมบูรณ์ของข้อเข่าหลังผ่าตัดอย่างสม่ำเสมอ
• สังเกตอาการผิดปกติ : หากมีอาการบวม แดง หรือเจ็บปวดมากผิดปกติ ควรรีบติดต่อแพทย์ทันทีเพื่อตรวจสอบและป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้น

ผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม วิธีช่วยรักษาให้กลับมาใช้ขาได้เป็นปกติ

การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมเป็นวิธีการรักษาสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการข้อเข่าเสื่อมรุนแรงและไม่สามารถบรรเทาได้ด้วยการรักษาด้วยวิธีอื่น เช่น การใช้ยา หรือกายภาพบำบัด โดยมักจะทำการเปลี่ยนข้อเข่าเทียม เพื่อช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดและฟื้นฟูการเคลื่อนไหว การผ่าตัดสามารถแบ่งเป็นสองประเภทหลักคือการ เปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งหมด และการเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมเฉพาะฝั่ง ซึ่งทั้งสองวิธีจะช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติอีกครั้ง การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดและการดูแลหลังผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้การฟื้นตัวเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ