ถอดเสื้อ โชว์หุ่นนักกีฬา "หมอครับคนไข้ อาการหนัก หนาวสั่นไปทั้งตัวเลยเพิ่งมาถึงชายวัยกลางคน ไข้มาห้าวันแล้ว" เสียงนักการภารโรงที่วิ่งมารายงานที่บ้านตอนหัวค่ำ ที่กำลังนั่งดูทีวี 14นิ้ว ขาวดำ ที่มีติดบ้านพัก รีบใส่เสื้อคุม แบบใส่ก่อนเข้าห้องผ่าตัด แต่ไม่ใช่ชุดปราศจากเชื้อรคใส่ผ้าตัดนะ แบบนั้นมันใส่แบบกลับหลัง ให้มาผูกที่ด้านหลัง แล้วรีบวิ่งไปที่ห้องฉุกเฉิน " คนไข้มาจากไหนครับ"ถามญาติที่กำลังจับคนไข้ ที่กำลังสั่นอย่างรุนแรงทั้งตัว " เอาผ้าห่มมาอีกครับ กระเป๋าน้ำร้อนด้วย "ปากก็สั่งเวร นักการภารโรง "ไปสร้างสวนที่คันธุลี เพิ่งกลับมาวันนี้ค่ะ"เสียงน่าจะเป็นภรรยา บอก ( ครอบครัวไทยยามเจ็บไข้ คนใก้ลที่สุดพ่อแม่กับภรรยาหรือสามี) "เล่าต่อไปเรื่อยครับมาจะตรวจคนไข้ไปเลย " ,มือเริ่มเปิดผ้าห่มที่เขาห่มมาจากบ้าน แล้วค่อยมองไปทั่วๆๆก่นอน แล้วเริ่มใช้ไฟฉาย ดูที่ตาคนไข้ ลองหยิก คนไข้สะดุ้ง บอกให้อ้าปาก ทำได้ กดดูในคอไม่แดง มือคลำลงไปที่ท้อง เจอแล้วละครับ ชายโครงขวา " ไข้มาห้าวันแล้วค่ะ ตอนแรกก็แค่มีไข้ ไม่มีน้ำมูก ไม่ไอ อะไร ก็หายาที่พาไปทานไปก่อน ดูท่าทางจะแรงขึ้นก็ เลยพากลับมาบ้านเพราะที่นั่นก็ห่างไกลเข้าไปในป่า ไปสร้างสวนใหม่กันได้สองปีแล้ว" เสียงถรรยาก็เล่าไปเรื่อยๆๆ " เพิ่งจะเริ่มมาไข้สูงสองวันนี้ เมื่อวานตอนมาในรถ ครั้งหนึ่ง พอถึงบ้านอาการทุเลา ก่อนมานี่สักครึ่งชั่วโมงก็มีไข้สูงปวดหัวมาก จึงรีบมาพา กะว่าจะพามาตรวจตอนเช้า เลยรีบหารถข้างบ้านที่ทุกมะพร้าวให้ช่วยมาส่ง" ภรรยาบอกจบตอนเราคลำมาถึงชายโครงพอดี ก็เอาปลายนิ้วทั้งสี่กดแล้วดันปลายนิ้วเข้าไปใต้ชายโครง แล้วบอกคนไข้ให้หายใจแรงๆๆ จากที่กดปลายนิ้วห่างราวกลางท้องแล้วใก้ลเข้ามาเรื่อยๆๆจนห่างชายโครงราวหนึ่งนิ้วมือ ปลายนิ้วชนกับก้อนที่อญุ่ในท้อง และดันปลายนิ้วออกมาเวลาหายใจแรงๆๆ และคลำได้ว่าขอบมน ไม่แข็งจัด ไล่ได้เป็นแนวไปตามชายโครงด้านขวา " เมื่อหายตัวร้อนคนไข้จะรู้สึกเหมือนหายเลยใช่ไหมครับ " แล้วเคยเป็นแบบนี้มาก่อนไหมครับ" "แถวนั้น เคยมีคนเป็นไข้แบบนี้ไหม" ปากก็ถามไป หูฟังคำตอบมือก็แอบกดไปด้านซ้าย ก้อนมีจากชายโครงเช่นกัน แต่ด้านนี้ โตเป็นขอบตามแนวชายโครงออกมาราวหนึ่งฝ่ามือ นิ่มๆๆ หันไปสั่งเจ้าหน้าที่เดินไปห้องตรวจปัสสาวะและเลือดเอา แผ่นกระจก และเข็มเจาะปลายนิ้วมาหมอจะเจาะเลือด คนไข้ตรวจเชื้อ เอามาสามสี่แผ่นเลยนะ "เวลาปัสสาวะเห็นสีเป็นเช่นไรบ้าง "ก้มลงไปถามคนไข้ "สีเข้มครับเหมือนแดง เลย' กี่วันแล้วครับแบบนั้น " " สองวันวันนี้แล้วครับ" ผดุงครรภ์เวร เอาแผ่นสไลด์ มาส่งให้สี่แผ่น ปากก็บอกคนไข้ ว่าเดี๋ยวหมอเจาะเลือดปลายนิ้วเจ็บนิดหนึ่งนะครับ เจาะแล้วก็หยดลงบนแผ่นสไลด์สามแผ่นเอาแผ่นว่างมาไถหยดเลือดสองแผ่นให้เป็นทางยาวไป แล้วเอาแผ่นที่ถืออยู่ รองรับหยดเลือดไว้อีกแผ่น เป็นอย่างละสองแผ่น เอาดินสอเทียนมาเขียนกระจกชื่อคนไข้และว/ด/ป สั่งเจ้าหน้าที่ฉีดยาลดไข้ เอาผ้าชุบน้ำโปะหัวให้สมองลดความร้อนได้หายปวดหัวห่มผ้าห่มและวางกระเป๋าน้ำร้อนให้เหงื่อออก ไข้จะลด ออกไปข้างนอก ถามคนที่มาด้วยที่ดูจะมีอายุมากกว่าเพื่อนเป็นพ่อตา คนไข้ ระหว่างรอให้เลือดที่เจาะไว้แห้ง ได้ความว่าอำเภอนี้เคยมีมาลาเรีย แต่หมดไปหลายปีแล้วแต่ไม่มีหน่วยมาลาเรียพ่นยาหรือเจาะเลือดในอำเภอนี้ ต้องพาคนไข้ไปอีกอำเภอหนึ่งทุกครั้งที่สงสัยไข้ป่า (พ่อตาเขาเป็นผู้ใหญ่บ้าน เลยรู้มากสักหน่อย) ผมก็บอกเจ้าหน้าที่ไปค้นยา คลอโรควิน แฟนซิด้า เจ้าหน้าที่หน้าตื่นมาบอกว่า อ่านข้างกระป่องว่ายาหมดอายุแล้ว ผมบอกไม่เป็นไร ให้พนักงานอนามัยที่ขับรถได้บึ่งไปอีกอำเภอหนุ่ง ราวสามสิบกว่า ก มไปหน่วยมาลาเรีย เอาจดหมายหมอไปขอแบ่งอยามา เข็นคนไข้เข้าวอร์ด ไปแล้วรักษาอาการไข้สูงก่อน เวลาคนไข้อาเจียน อุจจาระหรือไอหรือถ่ายปัสสาวะ ดูให้ดีด้วยว่ามีเลือดมีสีดำเข้มอะไรออกมาไหม สั่งการรักษาเสร็จก็ไปตรวจเลือด แบบฟิล์มหนาและฟิล์มบาง ฟิล์มหนาจะทำให้เรามองหาวงแหวนได้ง่าย ถ้ากรณีไปเจาะเลือดคนไม่มีเชื้อมากยังไม่มีไข้ จะพบง่าย ส่วนฟิล์มบางจะเห็นวงแหวนไม่ทับซ้อนกันทำให้แยกชนิดของเชื้อได้ว่าเป็น มาลาเรียอี่ หรือฟาลซิปารัม ซึ่งการรักษาคนละสูตร และระยะเวลาทานยานานผิดกันไปตามชนิดเชื้อ ( วงแหวนในเม้ดเลือดแดง คือ มาลาเรียพิกเมนทื ตัวมาลาเรียที่เข้าไปทำให้เม้ดเลือดแดงแตก ) เมื่อเม้ดเลือดแดงแตกมากๆๆตับม้ามที่มีหน้าที่กินทำลายเม็ดเลือดที่ตายแล้วก็จะทำงานมากขึ้น แล้วเหล้กจากเม้ดเลือดที่เสียจะไปสะสมที่ตับและม้านทำให้ขนาดใหญ่ขึ้น และมีสีดำคล้ำ ม้าม ที่โตพ้นชายโครงมาจะเป็นม้ามที่โตเกินสามเท่าปกติแล้วนะครับ แล้วที่โตพ้นมาเรามีวิธีวัดไม่ใช่ด้วยไม้บันทัด เราใช้วิธบอกแบบคนโบราณ วางนิ้วมือขนานกับชายโครง ใช้ความหนาของนิ้วว่าโตออกมาเท่ากับนิ้วหนากี่นิ้ว ตับ ปกติพอดีขอบชายโครงเมื่อหายใจออกจะไม่โผ่ลออกมา เมื่อมีอาการอักเสบจนตับโต เราจะตรวจได้ง่าย เพราะพอเริ่มโตก็จะโผ่ลดันปลายนิ้วได้ทันทีแล้วแยกแยะโรคได้ด้วยการรู้สึกที่ปลายนิ้วว่าเจ็บไหม นิ่มหรือแข็ง ขรุขระหรือเรียบ สิ่งเหล่านี้แหละที่เป็นตัวแยกโรคให้เรา ได้ผลดั่งใจนึกครับ พบหัวแหวน วงแหวนเต็มไปหมด ดีใจวิ่งออกไปเรียกเจ้าหน้าที่เวรมาดูกัน สอนให้เขามองในกล้องจุลทรรศน์ มีญาติมาด้วยก็สอนให้ญาติดูด้วย ก็บอกข้อสรุปคำวินิจฉัย แก่ เจ้าหน้าที่และญาติ แบบมั่นใจว่า คนไข้เป็นมาลาเรีย แต่ยังโชคดีไม่ขึ้นสมอง หรือทำให้เส้นเลือดเปราะแตก ตามอวัยวะทั่วไปด้วยเพราะยังไม่อาเจียนเป็นเลือดหรือปัสสาวะสีโค๊ก ดำๆๆ จัดการคนไข้ไข้ลงไม่หนาวสั่นแล้วสักพักเราก็กลับไปปิดทีวี อาบน้ำอีกรอบนอน หลับเป็นตายถึง เช้าเพราะตอนเข้านอนมันเกินเที่ยงคืนไปแล้ว คร๊อกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก |
บทความทั้งหมด
|
อ่านรวดเดียว
แบบที่พี่หมอเขียนเลยครับ
หนุ่ย-ศิษย์ชั้นเรียน options