ทำงานกับญี่ปุ่น อย่าลัดขั้นตอน

หลายคนถามว่าทำอย่างไรจึงจะประสบความสำเร็จในการทำงานหับญี่ปุ่น เลยอยากสรุปสิ่งที่สังเกตตามประสบการณ์ดังนี้

1. ญี่ปุ่นชอบคนซื่อสัตย์ที่ไว้ใจได้
พวกเขาเป็นคนที่มีความรับผิดชอบสูง ผู้จัดการจะรับผิดและรับชอบอย่างเต็มที่ เราจะเจอข่าวผู้จัดการ หรือกรรมการบริหารลาออก ฆ่าตัวตายเมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น เกิดจากวัฒนธรรมที่ถูกสั่งสมมานับศตวรรษ พวกเขารับไม่ได้กับการโกงหรือหลอกลวง ถ้าอยากเจริญก้าวหน้าในบริษัทญี่ปุ่นต้องซื่อสัตย์และเป็นคนที่มีความรับผิดชอบสูง

2. คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่ขยันทำงานแข่งกัน
ทำงานหนัก จะทนไม่ได้กับการทำงานเช้าชามเย็นชาม แต่เวลาสนุกก็สนุกเต็มที่ ทำงานหนักอย่างหามรุ่งหามค่ำโดยไม่สนใจครอบครัวงานต้องมาก่อนจะไม่บ่นเมื่อต้องทำงานนอกเวลาหรือวันหยุด เดินทางแต่เช้ากลับดึกที่ต่างกันอย่างสิ้นเชิงกับฝรั่งชาวตะวันตกที่เอาเรื่องครอบครัวก่อนไม่ทำงานวันหยุดเลย

3. ญี่ปุ่นใส่ใจเรื่องลำดับชั้นอย่างมาก
ผู้จัดการได้รับการดูแลแตกต่างจากพนักงานขั้นรองลงมา ไม่ว่าจะเป็นการเดินทาง การพักโรงแรม การกิน ฯลฯ ดังนั้นเวลาทักทายต้องให้แน่ใจว่าเราเริ่มจากคนที่ใหญ่ที่สุดก่อน อย่าข้ามหน้าข้ามตาเพราะเป็นสิ่งที่รับไม่ได้ ในการติดต่อเรื่องงานถึงแม้ว่าจะตกลงเรียบร้อยแล้ว แต่เป็นธรรมเนียมที่ต้องมาพบปะรายงานชีอีโอ หรือคนที่ใหญ่ที่สุดอีกครั้งเสมอ ถ้าให้พบคนที่ตำเหน่งต่ำงลงมาจะเป็นการดูถูก เวลานายใหญ่เดินทางมาจากต่างประเทศ เขาจะสำรวจเส้นทางประวัติคนที่นายเขาจะมาพบตลอดจนการเตรียมการต่างๆ เพื่อให้แน่ใจว่านายใหญ่จะได้เห็นสิ่งตรงกับที่เขาได้รายงานไปก่อนหน้านั้น

4. คนญี่ปุ่นสื่อสารกันตลอดเวลาเหมือนมด
อย่าคิดว่าจะมีความลับถ้าเราบอกพวกเขาคนหนึ่ง คนที่เหลือจะรู้หมดแถมรู้ได้อย่างรวดเร็วยิ่งนัก ดังนั้นต้องจัดการสื่อสารให้ดี ถ้าชั้นผู้น้อยรู้ก่อนจะถือว่าเราไม่ให้เกรียติเวลาประชุมต้องหาจังเหวะพูดให้ถูกต้อง พวกเขาชื่นชมคนที่กล้าแสดงความคิดเห็นที่ดี แต่จะรำคาญพวกที่สักแต่พูดเพราะมีปาก

5. คนญี่ปุ่นไม่ชอบความฟุ่มเฟือยที่ไร้สาระ
พวกเขาเป็นคนจริงจัง ชอบของดีมีรสนิยม ราคาแพงแต่ไม่โอเว่อร์ ชาตินิยมจัด เวลาทำงานอยู่บริษัทไหนจะไม่ใช้สินค้าของคู่แข่งเลย นอกจากจำเป็นจริงๆ และจะพยายามเลือกใช้สินค้าของบริษัทที่เป็นคู่ค้าของเขาเพื่อเป็นการแสดงความขอบคุณ

6. พวกเขาชอบความสะอาด เป็นระเบียบ
ดังนั้นต้องทำงานให้เป็นระบบ โรงงานของญี่ปุ่นจะสะอาดมีระเบียบ ขนาดโรงงานที่ตั้งมาแล้วยี่สิบปีที่โน่น ยังดูใหม่กว่าโรงงานบางแห่งในประเทศไทยที่ก่อตั้งมาแค่ปีเดียว ดังนั้นการดูแลรักษาเครื่องจักรสภาพแวดล้อมเป็นสิ่งสำคัญ

7. คนญี่ปุ่นชอบความสนุกสนาน
ชอบความเป็นมิตร ถ้าพวกเขารับเราเป็นเพื่อนแล้วก็จะเป็นเป็นเพื่อนตลอดไป ใครไปใครมาเมืองไทยไม่ว่าจะทำงานบริษัทเขาหรืออยู่ที่อื่นถ้ารู้ว่าจะมาเมืองไทยก็จะฝากให้มาเยี่ยมเราด้วยเสมอซึ่งน่าชื่นชมมาก

8. คนญี่ปุ่นชอบให้รายงานผลงานการทำงานและข่าวเป็นระยะ ๆ
เพื่อดูความก้าวหน้าอันนี้บางครั้งมีปัญหากับการทำงานของคนไทย เราชอบรายงานต่อเมื่องานเสร็จ แต่ญี่ปุ่นชอบที่จะรู้ผลความก้าวหน้าเป็นระยะ ไม่ชอบให้เงียบหายไปโดยไม่รู้ว่าไปถึงไหนแล้ว ดังนั้นจึงต้องแจ้งความคืบหน้าเป็นระยะอย่าหายเงียบไปเลย

9. คนญี่ปุ่นตรงต่อเวลามาก
นับเป็นนาทีเลยไม่ก่อนไม่หลัง แต่มีญี่ปุ่นหลายคนพอมาอยู่เมืองไทยเจอพี่ไทยได้สักพักก็มักมีการปรับตัวเริ่มยืดยุ่นเวลามากขึ้น

10. คนญี่ปุ่นรุ่นใหม่มีการศึกษาดี
แถมพูดและเขียนภาษาอังกฤษได้ดีมาก ต่างจากรุ่นเก่าที่มักจะมีปัญหากับภาษาต่างประเทศ คนรุ่นใหม่เหล่านี้กล้าแสดงความคิดเห็นและกล้าตอบโต้มากขึ้นญี่ปุ่นรุ่นใหม่จะเริ่มคล้ายคนต่างชาติทั่วไปมากขึ้น

แสดงว่าญี่ปุ่นมีระเบียบวินัยที่เป็นขั้นตอน มีระดับชั้นรักษาเวลา ชอบให้รายงาผลเป็นระยะ นอกจากนี้พวกเขามีการสื่อสารกันตลอดเวลา ชอบคนเก่ง ขยันทำงานหนัก ไม่ชอบคนพูดพล่ามแบบไร้สาระ รักมิตรภาพ ชอบการเอื้ออาทร ฟังดูแบบนี้ชาติไหนๆก็ชอบแบบนี้เพราะเป็นลักษณะของคนดี ขยันแต่สิ่งหนึ่งที่คนญี่ปุ่นมีมากว่าฝรั่งคือคนญี่ปุ่นชอบเมืองไทยมากและพวกเขาชอบ รักอัธยาศัยคนไทยมากทีเดียว

ดร.ลักขณา ลีละยุทธโยธิน
คอลัมม์ 20 CEOs 20IDIAs
นสพ. กรุงเทพธุรกิจรายวัน